< 2 Chronicles 33 >
1 Manasseh was twelve years old when he began to reign; he reigned fifty-five years in Jerusalem.
Nagpangidaron ug napulog duha si Manases sa dihang nahimo siyang hari; naghari siya sa Jerusalem sulod sa 55 ka tuig.
2 He did what was evil in the sight of Yahweh, like the disgusting things of the nations whom Yahweh had driven out before the people of Israel.
Nagbuhat siya ug daotan sa panan-aw ni Yahweh, sama sa malaw-ay nga mga butang nga gibuhat sa kanasoran nga gipapahawa ni Yahweh sa wala pa ang katawhan sa Israel.
3 For he rebuilt the high places that his father Hezekiah had torn down, and he built altars for the Baals, he made Asherah poles, and he bowed down to all the stars of heaven and worshiped them.
Kay gitukod niya pag-usab ang mga habog nga dapit nga gilumpag kaniadto sa iyang amahan nga si Hezekia, ug nagbuhat usab siya ug mga halaran alang kang Baal, ug nagbuhat usab siya ug mga poste ni Ashera, miyukbo usab siya sa mga bituon nga anaa sa kalangitan ug iya kining ginasimba.
4 Manasseh built altars in the house of Yahweh, although Yahweh had commanded, “It is in Jerusalem that my name will be forever.”
Nagtukod si Manases ug mga halaran nga pagano sa puloy-anan ni Yahweh bisan nagmando na si Yahweh niini, “Sa Jerusalem mahimutang ang akong ngalan hangtod sa kahangtoran.”
5 He built altars for all the stars of heaven in the two courtyards of the house of Yahweh.
Nagbuhat siya ug mga halaran alang sa tanan nga mga bituon nga anaa sa kalangitan nga diha sa duha ka hawanan sa puloy-anan ni Yahweh.
6 In the Valley of Ben Hinnom he caused his sons to pass through the fire. He practiced sorcery, divination and he read omens, and he consulted with those who talked with the dead and with those who talked with spirits. Manasseh did much evil in the sight of Yahweh, and he provoked him to anger.
Gisunog niya ang iyang mga anak nga lalaki sa Walog sa Ben Hinom. Nagapatagna siya ug nagapasalamangka, nagabasa siya ug mga orasyon; ug nakisayod siya niadtong nakigsulti sa mga patay ug niadtong nakigsulti sa mga espiritu. Nagbuhat siya ug daotan kaayo sa panan-aw ni Yahweh ug gihagit niya ang Dios nga masuko.
7 The carved figure he had made, he placed it in the house of God. It was about this house that God had spoken to David and Solomon his son; he had said, “It is in this house and in Jerusalem, which I have chosen from all the tribes of Israel, that I will put my name forever.
Gibutang niya sa puloy-anan ni Yahweh ang gihimo niya nga kinulit nga imahe ni Ashera gibutang niya kini sa puloy-anan sa Dios. Mahitungod kini sa balay nga gisulti sa Dios kang David ug kang Solomon nga iyang anak; miingon siya, “Niini nga puloy-anan ug sa Jerusalem, nga akong gipili gikan sa tanang katribuhan sa Israel, akong ipaila ang akong ngalan hangtod sa kahangtoran.
8 I will not move the people of Israel any more out of the land that I assigned to their ancestors, if they will only be careful to keep all that I have commanded them, following all the law, statutes, and decrees which I gave them through Moses.”
Dili ko papahawaon ang katawhan sa Israel sa yuta nga akong gihatag alang sa ilang mga katigulangan, kung magmaampingon lamang sila sa pagtuman sa tanan nga akong gisugo kanila, sa pagsunod sa tanang balaod ug kasugoan nga akong gihatag kanila pinaagi kang Moises.”
9 Manasseh led Judah and the inhabitants of Jerusalem to do evil even more than the nations that Yahweh had destroyed before the people of Israel.
Gipangulohan ni Manases ang Juda ug ang lumulupyo sa Jerusalem nga maghimo ug daotan nga labaw pa sa kanasoran nga gigun-ob ni Yahweh sa wala pa ang katawhan sa Israel.
10 Yahweh spoke to Manasseh, and to his people, but they paid no attention.
Nakigsulti si Yahweh kang Manases, ug sa iyang katawhan apan wala sila namati.
11 So Yahweh brought on them the commanders of the army of the king of Assyria, who took Manasseh in chains, bound him with fetters, and took him off to Babylon.
Busa gidala ngadto kanila ni Yahweh ang komandante sa kasundalohan sa hari sa Asiria, nga maoy nagkadena kang Manases, naggapos sa iyang mga tiil ug gidala siya ngadto sa Babilonia.
12 When Manasseh was in distress, he implored Yahweh, his God, and humbled himself greatly before the God of his ancestors.
Sa dihang anaa sa kagul-anan si Manases, nangamuyo siya kang Yahweh, nga iyang Dios, ug nagpaubos sa iyang kaugalingon sa atubangan sa Dios sa iyang mga katigulangan.
13 He prayed to him; and God was begged by him, and God heard his begging and brought him back to Jerusalem, into his kingship. Then Manasseh knew that Yahweh was God.
Nag-ampo siya sa Dios; ug nagpakiluoy siya kaniya, ug gidungog sa Dios ang iyang pagpakiluoy ug gibalik siya sa Jerusalem, sa iyang pagkahari. Unya nasayran ni Manases nga si Yahweh mao ang Dios.
14 After this, Manasseh built an outer wall to the city of David, on the west side of Gihon, in the valley, to the entrance at the Fish Gate. He surrounded the hill of Ophel with it and raised the wall up to a very great height. He put courageous commanders in all the fortified cities of Judah.
Pagkahuman niini, nagtukod si Manases ug paril palibot sa siyudad ni David, sa kasadpang bahin sa Gihon, sa walog, sa agianan sa Ganghaan sa mga Isda. Nagtukod siya ug paril nga habog kaayo palibot sa bungtod sa opel. Gipahimutangan niya ug mga maisugong mga komandante ang tanang lig-on nga mga siyudad sa Juda.
15 He took away the foreign gods, the idol out of the house of Yahweh, and all the altars that he had built on the mount of the house of Yahweh and in Jerusalem, and threw them out of the city.
Gipangsalikway niya ang mga langyaw nga mga diosdios pagawas sa puloy-anan ni Yahweh, ug ang tanan nga mga halaran nga iyang gibuhat sa bukid nga balay ni Yahweh ug sa Jerusalem, gilabay niya kini pagawas sa siyudad.
16 He rebuilt the altar of Yahweh and offered on it sacrifices of fellowship offerings and thank offerings; he commanded Judah to serve Yahweh, the God of Israel.
Gibuhat pag-usab ni Manases ang halaran sa Dios ug naghalad siya niini ug mga halad sa pakigdait ug halad sa pagpasalamat; gimandoan niya ang Juda nga moalagad kang Yahweh, ang Dios sa Israel.
17 However, the people still sacrificed at the high places, but only to Yahweh, their God.
Bisan pa niana, ang mga katawhan naghalad gihapon sa hataas nga mga dapit, apan alang lamang kang Yahweh, nga ilang Dios.
18 As to the other matters concerning Manasseh, his prayer to his God, and the words of the seers who spoke to him in the name of Yahweh, the God of Israel, behold, they are written among the deeds of the kings of Israel.
Alang sa ubang mga butang mahitungod kang Manases, ang iyang mga pag-ampo sa iyang Dios, ug ang mga pulong nga gisulti kaniya pinaagi sa mga propeta sa ngalan ni Yahweh, ang Dios sa Israel, nahisulat kini sa mga buhat sa mga hari sa Israel.
19 In that account there is history of his prayer, and how God was moved by it. There is also an account of all his sin and his trespasses, and the places where he had built high places and set up the Asherah poles and the carved figures, before he humbled himself—they are written about in the Chronicles of the Seers.
Sa kana nga talaan adunay mga kasaysayan sa iyang mga pag-ampo, ug kung giunsa nga natandog ang Dios niini. Adunay mga talaan usab sa tanan niyang kasal-anan ug sa iyang mga kalapasan, ug sa mga dapit kung diin nagtukod siya ug mga habog nga dapit ug kung diin nagbarog ang mga poste ni Ashera ug ang mga kinulit nga larawan, sa wala pa siya nagpaubos sa iyang kaugalingon—nahisulat kining tanan sa Kasaysayan sa mga Propeta.
20 So Manasseh slept with his ancestors, and they buried him in his own house. Amon, his son, became king in his place.
Mipahulay na si Manases uban sa iyang mga katigulangan, ug gilubong nila siya sa kaugalingon niyang puloy-anan. Ang iyang anak nga lalaki nga si Amon, nahimong hari puli kaniya.
21 Amon was twenty-two years old when he began to reign; he reigned two years in Jerusalem.
Nagpangidaron si Amon ug 22 ka tuig; naghari siya sulod sa 2 ka tuig sa Jerusalem.
22 He did what was evil in the sight of Yahweh, as Manasseh, his father, had done. Amon sacrificed to all the carved figures that Manasseh his father had made, and he worshiped them.
Nagbuhat siya ug daotan sa panan-aw ni Yahweh, sama sa binuhatan ni Manases, nga iyang amahan. Naghalad si Amon ngadto sa mga kinulit nga imahe nga gibuhat sa iyang amahan nga si Manases, ug ginasimba niya kini.
23 He did not humble himself before Yahweh, as Manasseh his father had done. Instead, this same Amon trespassed more and more.
Wala niya gipaubos ang iyang kaugalingon sa atubangan ni Yahweh, sama sa gibuhat sa iyang amahan nga si Manases. Hinuon, nagpakasala pa gayod si Amon sa makadaghan.
24 His servants conspired against him and put him to death in his own house.
Naglaraw ang mga sulugoon ni Amon batok kaniya ug gipatay siya sulod sa iyang puloy-anan.
25 But the people of the land killed all those who had conspired against King Amon, and they made Josiah, his son, king in his place.
Apan, gipatay usab sa mga katawhan sa kayutaan kadtong naglaraw batok kang Haring Amon, ug gihimo nilang hari si Josia, nga iyang anak puli kaniya.