< 2 Chronicles 26 >
1 All the people of Judah took Uzziah, who was sixteen years old, and made him king in place of his father Amaziah.
Toàn dân Giu-đa tôn con trai của A-ma-xia là Ô-xia lên kế vị vua cha, lúc ấy Ô-xia được mười sáu tuổi.
2 It was he who rebuilt Elath and restored it to Judah. After that the king slept with his ancestors.
Sau khi cha vua chết, Ô-xia xây Ê-lát và khôi phục thành này cho Giu-đa.
3 Uzziah was sixteen years old when he began to reign. He reigned for fifty-two years in Jerusalem. His mother's name was Jekoliah; she was from Jerusalem.
Ô-xia lên ngôi vua lúc mười sáu tuổi và cai trị năm mươi hai năm tại Giê-ru-sa-lem. Mẹ vua là Giê-cô-lia, quê ở Giê-ru-sa-lem.
4 He did what was right in the eyes of Yahweh, following the example of his father, Amaziah, in everything.
Vua làm điều ngay trước mặt Chúa Hằng Hữu, theo gương A-ma-xia, cha vua.
5 He set himself to seek God in the days of Zechariah, who taught him to honor God. As long as he sought Yahweh, God made him prosper.
Vua tìm cầu Đức Chúa Trời suốt đời Xa-cha-ri, là người dạy vua kính sợ Đức Chúa Trời. Vua tìm cầu Chúa Hằng Hữu bao lâu, Đức Chúa Trời cho vua thành công hưng thịnh bấy lâu.
6 Uzziah went out and fought against the Philistines. He broke down the city walls of Gath, Jabneh, and Ashdod; he built cities in the country of Ashdod and among the Philistines.
Ô-xia xuất quân đánh Phi-li-tin, hạ thành Gát, thành Giáp-nê, và thành Ách-đốt. Vua xây các thành mới trên đất Ách-đốt và những nơi khác thuộc Phi-li-tin.
7 God helped him against the Philistines, against the Arabians who lived in Gurbaal, and against the Meunites.
Đức Chúa Trời giúp vua, không những trong cuộc chiến tranh với người Phi-li-tin, nhưng cả trong cuộc chiến tranh với người A-rập tại Gu-rơ Ba-anh và với người Mê-u-nim.
8 The Ammonites paid tribute to Uzziah, and his fame spread, even to the entrance of Egypt, because he was becoming more powerful.
Người Am-môn phải cống nạp cho vua. Danh tiếng vua lan đến tận Ai Cập, vì vua rất hùng mạnh.
9 In addition, Uzziah built towers in Jerusalem at the Corner Gate, at the Valley Gate, and at the turning of the wall, and fortified them.
Ô-xia xây các tháp kiên cố quanh Giê-ru-sa-lem tại Cửa Góc, Cửa Thung Lũng, và tại các góc tường.
10 He built watchtowers in the wilderness and dug many cisterns, for he had much cattle, in the lowlands as well as in the plains. He had farmers and vine growers in the hill country and in the fruitful fields, for he loved farming.
Vua cũng xây tháp canh trong miền hoang dã, đào nhiều giếng vì vua có nhiều súc vật trong vùng Sơ-phê-la và trong đồng bằng. Vua chuộng việc canh tác đất đai, nên nuôi nhiều nông phu và người trồng nho trên các đồi núi và vùng phì nhiêu.
11 In addition, Uzziah had an army of fighting men who went out to war in groups which were organized by their number that were counted by Jeiel, the scribe, and Maaseiah, the officer, under the authority of Hananiah, one of the king's commanders.
Ô-xia có một đạo quân tài giỏi, sẵn sàng chiến đấu, theo từng đơn vị. Đội quân này được tuyển mộ và thiết lập bởi Giê-i-ên, thư ký quân đội và người phụ tá là Ma-a-xê-gia. Họ được đặt dưới quyền chỉ huy của Ha-na-nia, là một đại thần của vua.
12 The whole number of the leaders of the families who led the mighty men was 2,600.
Có 2.600 trưởng tộc, toàn là người mạnh bạo, chỉ huy các đội ngũ này.
13 Under their hand was an army of 307,500 men that made war with mighty power to help the king against the enemy.
Quân số lên đến 307.500 người, toàn quân thiện chiến. Họ sẵn sàng giúp vua chống lại quân thù.
14 Uzziah prepared for them—for all the army—shields, spears, helmets, coats of mail, bows, and stones for slinging.
Ô-xia cung cấp đủ khiên, giáo, nón trận, giáp, cung, và ná bắn đá cho quân mình.
15 In Jerusalem he built machines that were designed by skillful men to be on the towers and on the battlements to shoot arrows and large stones. His fame spread to distant lands, for he was greatly helped and so he became very powerful.
Tại Giê-ru-sa-lem, Ô-xia cho dựng các máy gắn trên tường do những người thạo nghề thiết kế để bảo vệ người bắn tên và đá lớn từ các tháp và các góc thành. Danh tiếng vua đồn khắp nơi, vì vua được Chúa Hằng Hữu giúp đỡ cách diệu kỳ, cho đến khi trở nên cường thịnh.
16 But when Uzziah had become powerful, his heart was lifted up so that he acted corruptly; he trespassed against Yahweh, his God, for he went into the house of Yahweh to burn incense on the altar of incense.
Nhưng khi được cường thịnh, Ô-xia trở nên kiêu căng, khiến vua bại hoại. Vua phạm tội với Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời mình, vì tự đi vào nơi thánh của Đền Thờ Chúa Hằng Hữu và dâng hương trên bàn thờ.
17 Azariah, the priest, went in after him, and with him eighty priests of Yahweh, who were brave men.
Thầy thượng tế A-xa-ria đem theo tám mươi thầy tế lễ can đảm của Chúa Hằng Hữu theo sau vua.
18 They resisted Uzziah, the king, and said to him, “It is not for you, Uzziah, to burn incense to Yahweh, but for the priests, the sons of Aaron, who are consecrated to burn incense. Go out of the holy place, for you have been unfaithful and you will not be honored by Yahweh God.”
Họ đối diện Vua Ô-xia và nói: “Việc xông hương cho Chúa Hằng Hữu không phải việc của vua. Đó là việc của các thầy tế lễ, con cháu A-rôn, đã được biệt cử vào chức vụ này. Vua phải ra khỏi nơi thánh này ngay vì vua đã phạm tội. Chúa Hằng Hữu, Đức Chúa Trời sẽ không cho vua vẻ vang vì việc này đâu!”
19 Then Uzziah became angry. He was holding a censer in his hand to burn incense. While he was angry with the priests, leprosy broke out on his forehead before the priests in the house of Yahweh, beside the altar of incense.
Lúc ấy tay đang cầm bình hương, Ô-xia nổi giận với các thầy tế lễ. Lập tức, phong hủi nổi trắng trên trán vua, ngay trước mặt các thầy tế lễ, lúc vua đang đứng bên bàn thờ xông hương trong Đền Thờ Chúa Hằng Hữu.
20 Azariah the chief priest and all the priests looked at him, and, behold, he had become leprous on his forehead. They quickly drove him out of there. Indeed, he hurried to go out, because Yahweh had struck him.
Khi thầy thượng tế A-xa-ria và các thầy tế lễ khác thấy phong hủi, vội đuổi Ô-xia ra. Chính vua cũng tất tả đi ra vì bị Chúa Hằng Hữu trừng trị.
21 Uzziah, the king, was a leper to the day of his death and lived in a separate house since he was a leper, for he was cut off from the house of Yahweh. Jotham, his son, was over the king's house and ruled the people of the land.
Vua Ô-xia tiếp tục mang bệnh phong hủi cho đến ngày chết. Vua phải sống cách biệt với mọi người, bị cấm vào Đền Thờ Chúa Hằng Hữu. Con vua là Giô-tham đứng ra lo việc triều chính và cai trị dân trong nước.
22 The other matters concerning Uzziah, from first to last, were recorded by the prophet Isaiah son of Amoz.
Tiên tri Y-sai, con A-mốt có ghi lại tất cả công việc của Ô-xia từ đầu đến cuối.
23 So Uzziah slept with his ancestors; they buried him with his ancestors in a burial ground that belonged to the kings, for they said, “He is a leper.” Jotham, his son, became king in his place.
Ô-xia an giấc với tổ tiên; mộ của vua được chôn gần khu lăng mộ các vua, vì người ta nói rằng: “Vua bị phong hủi.” Con vua là Giô-tham lên ngôi kế vị.