Luke 13
1 Ther were present at the same season that shewed him of ye Galileas whose bloude Pylate mengled with their awne sacrifice.
W tym samym czasie niektórzy z [tam] obecnych oznajmili mu o Galilejczykach, których krew Piłat zmieszał z ich ofiarami.
2 And Iesus answered and sayde vnto them: Suppose ye that these Galileans were greater synners then all the other Galileas because they suffred suche punisshmet?
A Jezus im odpowiedział: Czy myślicie, że ci Galilejczycy byli większymi grzesznikami niż wszyscy inni Galilejczycy, że to ucierpieli?
3 I tell you naye: but except ye repent ye shall all in lyke wyse perysshe.
Bynajmniej, mówię wam, lecz jeśli nie będziecie pokutować, wszyscy tak samo zginiecie.
4 Or those. xviii. apon which ye toure in Syloe fell and slewe the thinke ye that they were synners above all men yt dwell in Ierusalem?
Albo czy myślicie, że tych osiemnastu, na których runęła wieża w Siloam i zabiła ich, było większymi winowajcami niż wszyscy ludzie mieszkający w Jerozolimie?
5 I tell you naye: But excepte ye repent ye all shall lykewyse perisshe.
Bynajmniej, mówię wam, lecz jeśli nie będziecie pokutować, wszyscy tak samo zginiecie.
6 He put forthe this similiiude A certayne man had a fygge tree planted in his veneyarde and he came and sought frute theron and founde none.
I opowiedział [im] taką przypowieść: Pewien [człowiek] miał drzewo figowe zasadzone w swojej winnicy. Przyszedł i szukał na nim owocu, lecz nie znalazł.
7 Then sayde he to ye dresser of his vyneyarde: Beholde this thre yeare have I come and sought frute in this fygge tree and fynde none: cut it doune: why combreth it the grounde?
Wtedy powiedział do rolnika: Oto od trzech lat przychodzę, szukając owocu na tym drzewie figowym, lecz nie znajduję. Zetnij je, bo po co ziemię [na darmo] zajmuje?
8 And he answered and sayde vnto him: lorde let it alone this yeare also till I digge rounde aboute it and doge it to se
Lecz on mu odpowiedział: Panie, zostaw je jeszcze na ten rok, aż je okopię i obłożę nawozem.
9 whether it will beare frute: and if it beare not then after yt cut it doune
Może wyda owoc, a jeśli nie, wtedy je zetniesz.
10 And he taught in one of their sinagoges on ye saboth dayes.
I nauczał w jednej z synagog w szabat.
11 And beholde ther was a woma which had a sprete of infirmite. xviii. yeares: and was bowed to gether and coulde not lifte vp hersilfe at all.
A była [tam] kobieta, która od osiemnastu lat miała ducha niemocy i była pochylona, i w żaden sposób nie mogła się wyprostować.
12 When Iesus sawe her he called her to him and sayde to her: woman thou arte delyvered from thy disease.
Gdy Jezus ją zobaczył, przywołał ją do siebie i powiedział: Kobieto, jesteś uwolniona od swojej choroby.
13 And he layde his hondes on her and immediatly she was made strayght and glorified God.
I położył na nią ręce, a ona natychmiast wyprostowała się i chwaliła Boga.
14 And the ruler of the sinagoge answered with indignacion (be cause that Iesus had healed on the saboth daye) and sayde vnto the people. Ther are sixe dayes in which men ought to worke: in them come and be healed and not on the saboth daye.
Wtedy przełożony synagogi, oburzony tym, że Jezus uzdrowił w szabat, powiedział do ludzi: Jest sześć dni, w których należy pracować. W te dni przychodźcie i leczcie się, a nie w dzień szabatu.
15 Then answered him the Lorde and sayd: Ypocrite doth not eache one of you on the saboth daye lowse his oxe or his asse from the stall and leade him to the water?
Ale Pan mu odpowiedział: Obłudniku, czyż każdy z was w szabat nie odwiązuje swego wołu albo osła od żłobu i nie prowadzi, żeby go napoić?
16 And ought not this doughter of Abraham whom Sathan hath bounde loo. xviii. yeares be lowsed from this bonde on the saboth daye?
A ta córka Abrahama, którą szatan wiązał już osiemnaście lat, czyż nie miała być uwolniona od tych więzów w dzień szabatu?
17 And when he thus sayde all his adversaries were ashamed and all the people reioysed on all the excellent dedes that were done by him.
A gdy to mówił, zawstydzili się wszyscy jego przeciwnicy, a cały lud cieszył się ze wszystkich chwalebnych czynów dokonywanych przez niego.
18 Then sayde he: What is the kyngdome of God lyke? or wherto shall I compare it?
Potem [Jezus] powiedział: Do czego podobne jest królestwo Boże i z czym je porównam?
19 It is lyke a grayne of mustard seede which a man toke and sowed in his garden: and it grewe and wexed a greate tree and the foules of the ayer made nestes in the braunches of it.
Podobne jest do ziarna gorczycy, które człowiek wziął i posiał w swoim ogrodzie. Wyrosło i stało się wielkim drzewem, a ptaki niebieskie gnieździły się w jego gałęziach.
20 And agayne he sayde: wher vnto shall I lyken ye kyngdome of god?
I znowu powiedział: Do czego przyrównam królestwo Boże?
21 it is lyke leve which a woman toke and hidde in thre busshels of floure tyll all was thorow levended.
Podobne jest do zakwasu, który wziąwszy, kobieta włożyła w trzy miary mąki, aż wszystko się zakwasiło.
22 And he went thorow all maner of cities and tounes teachinge and iorneyinge towardes Ierusalem.
I nauczał, chodząc po miastach i wioskach [i] podążając w kierunku Jerozolimy.
23 Then sayde one vnto him: Lorde are ther feawe that shalbe saved? And he sayde vnto them:
I ktoś go zapytał: Panie, czy mało jest tych, którzy będą zbawieni? On zaś im odpowiedział:
24 stryve with youre selves to enter in at ye strayte gate: For many I saye vnto you will seke to enter in and shall not be able.
Usiłujcie wejść przez ciasną bramę, bo mówię wam, że wielu będzie chciało wejść, lecz nie będą mogli.
25 When the good man of ye housse is rysen vp and hath shett to the dore ye shall beginne to stonde with out and to knocke at the dore sayinge: Lorde lorde open vnto vs: and he shall answer and saye vnto you: I knowe you not whence ye are.
Gdy gospodarz wstanie i zamknie drzwi, zaczniecie stać na zewnątrz i pukać do drzwi, mówiąc: Panie, Panie, otwórz nam! A [on] wam odpowie: Nie znam was [i nie wiem], skąd jesteście.
26 Then shall ye begin to saye. We have eaten in thy presence and dronke and thou hast taught in oure stretes.
Wtedy zaczniecie mówić: Jedliśmy i piliśmy z tobą, i nauczałeś na naszych ulicach.
27 And he shall saye: I tell you I knowe you not whence ye are: departe from me all ye workers of iniquite.
A on powie: Mówię wam, nie znam was [i nie wiem], skąd jesteście; odstąpcie ode mnie wszyscy, którzy czynicie nieprawość.
28 There shalbe wepinge and gnasshinge of teth when ye shall se Abraham and Isaac and Iacob and all the prophetes in the kyngdom of God and youre selves thrust oute at dores.
Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów, gdy ujrzycie Abrahama, Izaaka, Jakuba i wszystkich proroków w królestwie Bożym, a samych siebie wyrzuconych precz.
29 And they shall come from the eest and from the weest and from the northe and from the southe and shall syt doune in the kyngdome of God.
I przyjdą inni ze wschodu i z zachodu, z północy i z południa, i zasiądą za stołem w królestwie Bożym.
30 And beholde ther are last which shalbe fyrst: And ther are fyrst which shalbe last.
Tak oto są ostatni, którzy będą pierwszymi, i są pierwsi, którzy będą ostatnimi.
31 The same daye there came certayne of the pharises and sayd vnto him: Get the out of the waye and departe hence: for Herode will kyll ye.
W tym dniu przyszli niektórzy z faryzeuszy i powiedzieli mu: Wyjdź i odejdź stąd, bo Herod chce cię zabić.
32 And he sayd vnto them. Goo ye and tell that foxe beholde I cast oute devyls and heale the people to daye and to morowe and the third daye I make an ende.
I powiedział im: Idźcie i powiedzcie temu lisowi: Oto wypędzam demony i uzdrawiam dziś i jutro, a trzeciego dnia zakończę.
33 Neverthelesse I must walke todaye and tomorowe and the daye folowinge: For it cannot be that a Prophet perishe eny other where save at Ierusalem.
Jednak dziś, jutro i pojutrze muszę przebyć drogę, bo niemożliwe jest, aby prorok zginął poza Jerozolimą.
34 O Ierusalem Ierusalem which kyllest prophetes and stonest them that are sent to ye: how often wolde I have gadered thy childre to gedder as the hen gathereth her nest vnder her wynges but ye wolde not.
Jeruzalem, Jeruzalem, które zabijasz proroków i kamienujesz tych, którzy są do ciebie posłani. Ile razy chciałem zgromadzić twoje dzieci, tak jak kokoszka [gromadzi] swoje kurczęta pod skrzydła, a nie chcieliście!
35 Beholde youre habitacion shalbe left vnto you desolate. For I tell you ye shall not se me vntill the tyme come that ye shall saye blessed is he that commeth in the name of the Lorde.
Oto wasz dom zostanie wam pusty. Zaprawdę powiadam wam, że nie ujrzycie mnie, aż przyjdzie [czas], gdy powiecie: Błogosławiony, który przychodzi w imieniu Pana.
