< John 7 >
1 After this, Jesus went about in Galilee, for he would not do so in Judea, because the Jews were eager to put him to death.
At pagkatapos ng mga bagay na ito ay naglakad si Jesus sa Galilea: sapagka't ayaw siyang maglakad sa Judea, dahil sa pinagsisikapan ng mga Judio na siya'y patayin.
2 When the Jewish Festival of Tabernacles was near,
Malapit na nga ang pista ng mga Judio, ang pista ng mga tabernakulo.
3 his brothers said to him: “Leave this part of the country, and go into Judea, so that your disciples, as well as we, may see the work that you are doing.
Sinabi nga sa kaniya ng kaniyang mga kapatid, Umalis ka rito, at pumaroon ka sa Judea, upang makita naman ng iyong mga alagad ang mga gawang iyong ginagawa.
4 For no one does a thing privately, if he is seeking to be widely known. Since you do these things, you should show yourself publicly to the world.”
Sapagka't walang taong gumagawa ng anomang bagay sa lihim, at nagsisikap ihayag ang kaniyang sarili. Kung ginagawa mo ang mga bagay na ito ay pakilala ka sa sanglibutan.
5 For even his brothers did not believe in him.
Sapagka't kahit ang kaniyang mga kapatid man ay hindi nagsisisampalataya sa kaniya.
6 “My time,” answered Jesus, “is not come yet, but your time is always here.
Sinabi nga sa kanila ni Jesus, Hindi pa dumarating ang aking panahon; datapuwa't ang inyong panahon ay laging nahahanda.
7 The world cannot hate you, but it does hate me, because I testify that its ways are evil.
Hindi mangyayaring kayo'y kapootan ng sanglibutan; nguni't ako'y kinapopootan, sapagka't siya'y aking pinatototohanang masasama ang kaniyang mga gawa.
8 Go yourselves up to the Festival; I am not going to this Festival yet, because my time has not yet come.”
Mangagsiahon kayo sa pista: ako'y hindi aahon sa pistang ito; sapagka't hindi pa nagaganap ang aking panahon.
9 After telling them this, he stayed on in Galilee.
At nang masabi sa kanila ang mga bagay na ito, ay nanahan pa siya sa Galilea.
10 But, when his brothers had gone up to the Festival, Jesus also went up — not publicly, but privately.
Datapuwa't nang mangakaahon na ang kaniyang mga kapatid sa pista, saka naman siya umahon, hindi sa hayag, kundi waring sa lihim.
11 The Jews were looking for him at the Festival and asking ‘Where is he?’;
Hinahanap nga siya ng mga Judio sa pista, at kanilang sinasabi, Saan naroon siya?
12 and there were many whispers about him among the people, some saying ‘He is a good man;’ others: ‘No! he is leading the people astray.’
At nagkaroon ng maraming bulongbulungan tungkol sa kaniya ang karamihan: sinasabi ng ilan, Siya'y taong mabuti; sinasabi ng mga iba, Hindi gayon, kundi inililigaw niya ang karamihan.
13 No one, however, spoke freely about him, for fear of the Jews.
Gayon man ay walang taong nagsasalita ng hayag tungkol sa kaniya dahil sa takot sa mga Judio.
14 About the middle of the Festival week, Jesus went up into the Temple Courts, and began teaching.
Datapuwa't nang ang kapistahan nga'y nasa kalagitnaan na ay umahon si Jesus sa templo, at nagturo.
15 The Jews were astonished. “How has this man got his learning,” they asked, “when he has never studied?”
Nagsipanggilalas nga ang mga Judio, na nangagsasabi, Paanong nakaaalam ang taong ito ng mga karunungan, gayong hindi naman nagaral kailan man?
16 So, in reply, Jesus said: “My teaching is not my own; it is his who sent me.
Sinagot nga sila ni Jesus, at sinabi, Ang turo ko ay hindi akin, kundi doon sa nagsugo sa akin.
17 If any one has the will to do God’s will, he will find out whether my teaching is from God, or whether I speak on my own authority.
Kung ang sinomang tao ay nagiibig gumawa ng kaniyang kalooban, ay makikilala niya ang turo, kung ito'y sa Dios, o kung ako'y nagsasalita na mula sa aking sarili.
18 The man who speaks on his own authority seeks honour for himself; but the man who seeks the honour of him that sent him is sincere, and there is nothing false in him.
Ang nagsasalita ng sa ganang kaniyang sarili'y humahanap ng kaniyang sariling kaluwalhatian: datapuwa't ang humahanap ng kaluwalhatian niyaong sa kaniya'y nagsugo, ang gayon ay totoo, at sa kaniya'y walang kalikuan.
19 Was not it Moses who gave you the Law? Yet not one of you obeys it! Why are you seeking to put me to death?”
Hindi baga ibinigay sa inyo ni Moises ang kautusan, at gayon ma'y wala sa inyong gumaganap ng kautusan? Bakit ninyo pinagsisikapang ako'y patayin?
20 “You must be possessed by a demon!” the people exclaimed. “Who is seeking to put you to death?”
Sumagot ang karamihan, Mayroon kang demonio: sino ang nagsisikap na ikaw ay patayin?
21 “There was one thing I did,” replied Jesus, “at which you are all still wondering.
Sumagot si Jesus at sa kanila'y sinabi, Isang gawa ang aking ginawa, at kayong lahat ay nagsipanggilalas dahil doon.
22 “Is he going to kill himself,” the Jews exclaimed, “that he says — ‘You cannot go where I am going’?”
Ibinigay sa inyo ni Moises ang pagtutuli (hindi sa ito'y kay Moises, kundi sa mga magulang); at tinutuli ninyo sa sabbath ang isang lalake.
23 When a man receives circumcision on a Sabbath to prevent the Law of Moses from being broken, how can you be angry with me for making a man sound and well on a Sabbath?
Kung tinatanggap ng lalake ang pagtutuli sa sabbath, upang huwag labagin ang kautusan ni Moises; nangagagalit baga kayo sa akin, dahil sa pinagaling kong lubos ang isang tao sa sabbath?
24 Do not judge by appearances; judge justly.”
Huwag kayong magsihatol ayon sa anyo, kundi magsihatol kayo ng matuwid na paghatol.
25 At this some of the people of Jerusalem exclaimed: “Is not this the man that they are seeking to put to death?
Sinabi nga ng ilang taga Jerusalem, Hindi baga ito ang kanilang pinagsisikapang patayin?
26 Yet here he is, speaking out boldly, and they say nothing to him! Is it possible that our leading men have really discovered that he is the Christ?
At narito, siya'y hayag na nagsasalita, at walang anomang sinasabi sila sa kaniya. Napagkikilala kayang tunay ng mga pinuno na ito ang Cristo?
27 Yet we know where this man is from; but, when the Christ comes, no one will be able to tell where he is from.”
Gayon man ay nakikilala namin ang taong ito kung taga saan siya: datapuwa't pagparito ng Cristo, sinoma'y walang makakaalam kung taga saan siya.
28 Therefore, Jesus, as he was teaching in the Temple Courts, raised his voice and said: “Yes; you know me and you know where I am from. Yet I have not come on my own authority, but he who sent me may be trusted; and him you do not know.
Sumigaw nga si Jesus sa templo, na nagtuturo at sinasabi, Ako'y inyong nakikilala at nalalaman din naman ninyo kung taga saan ako; at hindi ako naparito sa aking sarili, datapuwa't ang nagsugo sa akin ay tunay, na hindi ninyo nakikilala.
29 I do know him, for it is from him that I have come, and he sent me as his Messenger.”
Siya'y nakikilala ko; sapagka't ako'y mula sa kaniya, at siya ang nagsugo sa akin.
30 So they sought to arrest him; but no one touched him, for his time was not come yet.
Pinagsisikapan nga nilang siya'y hulihin: at walang taong sumunggab sa kaniya, sapagka't hindi pa dumarating ang kaniyang oras.
31 Many of the people, however, believed in him. “When the Christ comes,” they said, “will he give more signs of his mission than this man has given?”
Datapuwa't sa karamihan ay marami ang nagsisampalataya sa kaniya; at kanilang sinasabi, Pagparito ng Cristo, ay gagawa pa baga siya ng lalong maraming tanda kay sa mga ginawa ng taong ito?
32 The Pharisees heard the people whispering about him in this way, and so the Chief Priests and the Pharisees sent officers to arrest him;
Nangarinig ng mga Fariseo ang bulongbulungan ng karamihan tungkol sa kaniya; at nangagsugo ang mga pangulong saserdote at ang mga Fariseo ng mga punong kawal upang siya'y hulihin.
33 on which Jesus said: “I shall be with you but a little longer, and then I am going to him who sent me.
Sinabi nga ni Jesus, Makikisama pa ako sa inyong sangdaling panahon, at ako'y paroroon sa nagsugo sa akin.
34 You will look for me, and you will not find me; and you will not be able to come where I shall be.”
Hahanapin ninyo ako, at hindi ako masusumpungan: at kung saan ako naroroon, ay hindi kayo makaparoroon.
35 “Where is this man going,” the Jews asked one another, “that we shall not find him? Will he go to our countrymen abroad, and teach foreigners?
Ang mga Judio nga'y nangagsangusapan, Saan paroroon ang taong ito na hindi natin siya masusumpungan? siya kaya'y paroroon sa nagsisipangalat sa gitna ng mga Griego, at magtuturo sa mga Griego?
36 What does he mean by saying ‘You will look for me, and you will not find me; and you will not be able to come where I shall be’?”
Ano ang salitang ito na kaniyang sinabi, Hahanapin ninyo ako, at hindi ninyo ako masusumpungan; at kung saan ako naroroon, ay hindi kayo makaparoroon?
37 On the last and greatest day of the Festival, Jesus, who was standing by, exclaimed: “If any one thirsts, let him come to me, and drink.
Nang huling araw nga, na dakilang araw ng kapistahan, si Jesus ay tumayo at sumigaw, na nagsasabi, Kung ang sinomang tao'y nauuhaw, ay pumarito siya sa akin, at uminom.
38 I tell you what I have myself seen in the presence of my Father; and you, in the same way, do what you have learned from your father.”
Ang sumasampalataya sa akin, gaya ng sinasabi ng kasulatan, ay mula sa loob niya ay aagos ang mga ilog ng tubig na buhay.
39 (By this he meant the Spirit, which those who had believed in him were to receive; for the Spirit had not yet come, because Jesus had not yet been exalted.)
(Nguni't ito'y sinalita niya tungkol sa Espiritu, na tatanggapin ng mga magsisisampalataya sa kaniya: sapagka't hindi pa ipinagkakaloob ang Espiritu; sapagka't si Jesus ay hindi pa niluluwalhati.)
40 But, as it is, you are seeking to put me to death — a man who has told you the Truth as he heard it from God. Abraham did not act in that way.
Ang ilan nga sa karamihan, nang marinig ang mga salitang ito, ay nangagsabi, Tunay na ito ang propeta.
41 You are doing what your own father does.” “We are not bastards,” they said, “we have one Father — God himself.”
Sinasabi ng mga iba, Ito nga ang Cristo. Datapuwa't sinasabi ng ilan, Ano, sa Galilea baga manggagaling ang Cristo?
42 Is not it said in Scripture that it is of the race of David, and from Bethlehem, the village to which David belonged, that the Christ is to come?”
Hindi baga sinabi ng kasulatan na ang Cristo ay manggagaling sa lahi ni David, at mula sa Bet-lehem, ang nayong kinaroonan ni David?
43 So there was a sharp division among the people on account of Jesus.
Kaya nangyaring nagkaroon ng pagkakabahabahagi sa karamihan dahil sa kaniya.
44 Some of them wanted to arrest him, and yet no one touched him.
At ibig ng ilan sa kanila na siya'y hulihin; datapuwa't walang taong sumunggab sa kaniya.
45 When the officers returned to the Chief Priests and Pharisees, they were asked: “Why have you not brought him?”
Nagsidating nga ang mga punong kawal sa mga pangulong saserdote at sa mga Fariseo; at sinabi nila sa kanila, Bakit hindi ninyo siya dinala?
46 “No man ever spoke as he speaks!” they answered.
Nagsisagot ang mga punong kawal, Kailan ma'y walang taong nagsalita ng gayon.
47 “What! Have you been led astray too?” the Pharisees replied.
Sinagot nga sila ng mga Fariseo, Kayo baga naman ay nangailigaw rin?
48 “Have any of our leading men believed in him, or any of the Pharisees?
Sumampalataya baga sa kaniya ang sinoman sa mga pinuno, o ang sinoman sa mga Fariseo?
49 As for these people who do not know the Law — they are cursed!
Datapuwa't ang karamihang ito na hindi nakaaalam ng kautusan ay sinumpa.
50 But one of their number, Nicodemus, who before this had been to see Jesus, said to them:
Sinabi sa kanila ni Nicodemo (yaong pumaroon kay Jesus nang una, na isa sa kanila),
51 “Does our Law pass judgment on a man without first giving him a hearing, and finding out what he has been doing?”
Hinahatulan baga ng ating kautusan ang isang tao, malibang siya muna'y dinggin at talastasin kung ano ang kaniyang ginagawa?
52 “Are you also from Galilee?” they retorted. “Search, and you will find that no Prophet is to arise in Galilee!”
Sila'y nagsisagot at sinabi sa kaniya, Ikaw baga'y taga Galilea rin? Siyasatin mo, at tingnan mo na sa Galilea ay walang lumitaw na propeta.
53 And every one went home
Ang bawa't tao'y umuwi sa kanikaniyang sariling bahay: