Romans 12

1 My fellow believers, since God has acted mercifully [toward you] in so many ways, I appeal to [all of] you that you present yourselves [SYN] [to him by making yourselves like] holy sacrifices [MET]. [Make yourselves sacrifices] that he is pleased with, sacrifices that are living/alive, [not ones that are dead/killed. Since God has done so much for you/us], this is the [only] appropriate way to serve him.

پس ای برادران و خواهران عزیز، در مقابل این لطف و رحمت خدا، التماس می‌کنم که بدن خود را به خدا تقدیم کنید. بگذارید بدنتان قربانی زنده و مقدّس باشد، آن نوع قربانی که مورد پسند خداست. راه و روش پرستش خدا براستی همین است.

2 Do not let anything non-Christian determine how you should act. Instead, let God change your [way of life] by making your way of thinking new, in order that you may know what he wants you to do. That is, you will know what is good, and you will know what pleases [God], and you will know how to be all that he wants you to be. (aiōn g165)

رفتار و کردار و شیوهٔ زندگی مردم دنیا را تقلید نکنید، بلکه بگذارید خدا افکار و طرز فکرتان را دگرگون کند تا به انسانی جدید تبدیل شوید. آنگاه قادر خواهید شد ارادهٔ خدا را درک کرده، آنچه را که خوب و کامل و مورد پسند اوست، کشف کنید. (aiōn g165)

3 Because God has kindly appointed me [to be his apostle], which I did not deserve, I say this to every one of you: Do not think about yourselves more highly than what is right for you to think! Instead, think [about yourselves] in a sensible way that [corresponds to the abilities] that God has given you [because] you trust [in Christ].

به عنوان پیام‌آور خدا، از جانب او شما را نصیحت می‌کنم که خود را بزرگتر از آنچه که هستید به حساب نیاورید، بلکه دربارهٔ خود واقع‌بینانه قضاوت کنید و خود را با آن مقدار ایمانی بسنجید که خدا به شما عطا کرده است.

4 Although a person has one body, it consists of many parts. All of the parts are needed for [the body], but they do not all function the same way.

درست همان‌طور که بدن ما از اعضای گوناگون تشکیل شده، و هر عضوی وظیفۀ خاصی دارد،

5 Similarly we, [although we are] many, are [united into] one group because of our relationship with Christ, and we belong to one another. [So no one should act as though he] is needed by God more [than others are!]

بدن مسیح یعنی کلیسا نیز اعضای گوناگون دارد؛ و ما که بسیاریم اعضای بدن او را تشکیل می‌دهیم، و به یکدیگر تعلق داریم.

6 [Instead], since each one of us can do various things that differ according to the abilities that [God has] given to us, [we should do them diligently and cheerfully]! Those whom [God has enabled] to speak messages from him [should speak] what corresponds to what they believe [God told them].

خدا برحسب فیض خود، به هر یک از ما عطای خاصی بخشیده است تا وظایف خاصی را انجام دهیم. اگر خدا به شما عطای نبوّت کردن داده است، به فراخور ایمان خود نبوّت کنید.

7 [Those whom God has enabled] to serve [others] should do that. [Those whom God has enabled] to teach [his truth] should do that.

اگر عطای شما، خدمت کردن به دیگران است، این کار را به طرز شایسته انجام دهید. اگر عطای تعلیم دادن دارید، خوب تعلیم بدهید.

8 Those [whom God has enabled to] encourage/exhort [his people] should do that. Those who share [their goods/money with others] should do it sincerely/generously. Those who lead [the congregation] should do it wholeheartedly. Those who help the needy should do it cheerfully.

اگر عطای شما تشویق است، دیگران را تشویق کنید. اگر عطایتان کمک به نیازمندان است، با سخاوتمندی چنین کنید. اگر خدا توانایی مدیریت عطا کرده است، این مسئولیت را جدی بگیرید. آنانی که عطای تسلی دادن به افسردگان را دارند، بگذار با رغبت و روحیهٔ مسیحی، این خدمت را انجام دهند.

9 Love others sincerely! Hate what is evil! Continue to eagerly do what [God considers to be] good!

تظاهر به محبت نکنید، بلکه محبتتان صادقانه باشد. از هر بدی اجتناب کنید؛ به نیکویی بپیوندید.

10 Love one another as members of the same family do; and, you should be (the first ones/eager) to honor each other!

یکدیگر را همچون برادران مسیحی، به شدت دوست بدارید. هر یک از شما دیگری را بیشتر از خود احترام کند.

11 Do not be lazy. [Instead], be eager [to serve the Lord] God!

در خدمت به خداوند تنبلی و سستی به خود راه ندهید، بلکه با شور و شوق روحانی او را خدمت کنید.

12 Rejoice because you are confidently awaiting [what God will do for you]! When you suffer, be patient! Keep praying and never give up!

در امیدی که دارید شاد باشید، در سختی‌ها صبور باشید و همیشه دعا کنید.

13 If any of God’s people lacks anything, share with them [what you have]! Readily take care of [travelers who need a place to stay]!

در رفع نیازهای برادران مسیحی خود، کوشا باشید. درِ خانهٔ شما همیشه به روی میهمان باز باشد.

14 [Ask God to] be kind to those who (persecute you/cause you to suffer) [because you believe in Jesus! Ask him to] be kind to them; do not [ask him to] cause bad things to happen to them.

اگر کسی شما را به سبب مسیحی بودن، مورد جفا و آزار قرار داد، او را نفرین نکنید، بلکه دعا کنید که خدا او را مورد لطف خود قرار دهد.

15 If someone is joyful, you should rejoice also! If someone is sad, you should also be sad!

اگر کسی شاد باشد، با او شادی کنید؛ و اگر کسی غمگین باشد، در غم او شریک شوید.

16 Desire for others what you desire for yourselves (OR, Live harmoniously with each other)! Do not do things because you want to be [famous]! Instead, be content to do [tasks that others consider that only] unimportant people do (OR, [to associate with unimportant] people). Do not consider yourselves wise.

برای یکدیگر ارزش برابر قائل شوید. مغرور نباشید و از معاشرت با کسانی که از طبقات محروم جامعه هستند خودداری نکنید و خود را از دیگران برتر نشمارید.

17 Do not do something evil to anyone [who has done] something evil to you. Act in a way that all people will recognize as good!

هرگز به عوض بدی، بدی نکنید. طوری رفتار کنید که همه بتوانند ببینند که شما در کارهایتان صادق و درستکار می‌باشید.

18 Live peacefully with other people whenever it is possible, to the extent that you [can influence the situation].

با هیچ‌کس جر و بحث نکنید. تا آنجا که ممکن است با مردم در صلح و صفا به سر برید.

19 [My fellow believers] whom I love, do not do something evil in return when people do something evil to you! Instead, allow [God] to punish them [MTY], because it is {someone has} written [in the Scriptures that] the Lord [said], “‘It is my responsibility to take revenge; I am the one who will punish [people who do something something evil to you] [DOU],’ says the Lord.”

دوستان عزیز، هرگز از کسی انتقام نگیرید، بلکه آن را به خشم عادلانۀ خدا واگذار کنید، زیرا در کتب مقدّس نوشته شده: «خداوند می‌فرماید: انتقام و جزا از آنِ من است.»

20 Instead of [doing something evil to those who have done something evil to you], [do as the Scriptures teach]: “If your [(sg)] enemies are hungry, feed them! If they are thirsty, give them something to drink! By doing that, you [(sg)] will cause them to feel ashamed [and perhaps they will change their attitude toward you] [IDM].”

پس، «اگر دشمن تو گرسنه است به او غذا بده و اگر تشنه است به او آب بنوشان. با این عملت، اخگرهای شرم بر سرش خواهی انباشت.»

21 Do not let evil [things that others have done to you] overcome you [(sg) by making you do evil things to them!] [PRS] Instead, overcome the evil [things that they have done] by [doing] good [deeds to them]!

اجازه ندهید بدی بر شما چیره شود، بلکه با نیکی کردن، بدی را مغلوب سازید.