Proverbs 20
1 Drinking a lot of wine or [other] strong drinks causes people to start fighting; it is foolish to become drunk/intoxicated.
വീഞ്ഞു പരിഹാസിയും മദ്യം കലഹക്കാരനും ആകുന്നു; അതിനാൽ ചാഞ്ചാടി നടക്കുന്ന ആരും ജ്ഞാനിയാകയില്ല.
2 Being afraid of a king when he is angry is like [SIM] being afraid of a lion when it growls/roars; if you cause the king to become angry, he may execute you.
രാജാവിന്റെ ഭീഷണം സിംഹഗൎജ്ജനംപോലെ; അവനെ കോപിപ്പിക്കുന്നവൻ തന്റെ പ്രാണനോടു ദ്രോഹം ചെയ്യുന്നു.
3 [People] respect those who stay away from disputes/arguments; foolish people [love to] quarrel.
വ്യവഹാരം ഒഴിഞ്ഞിരിക്കുന്നതു പുരുഷന്നു മാനം; എന്നാൽ ഏതു ഭോഷനും ശണ്ഠകൂടും.
4 [If] a lazy man does not plow [his fields at the right/proper time], he will look for [crops] at harvest [time], but there will be nothing there.
മടിയൻ ശീതംനിമിത്തം ഉഴാതിരിക്കുന്നു; കൊയ്ത്തുകാലത്തു അവൻ ഇരക്കും; ഒന്നും കിട്ടുകയുമില്ല.
5 [Just] as it is difficult to bring up water from a deep well, it is difficult to know what people are thinking, but someone who has good sense/insight will be able to find out what people are thinking.
മനുഷ്യന്റെ ഹൃദയത്തിലെ ആലോചന ആഴമുള്ള വെള്ളം; വിവേകമുള്ള പുരുഷനോ അതു കോരി എടുക്കും.
6 Many people proclaim that they can be trusted [to do what they say that they will do], but it is very difficult to find [RHQ] someone who can really be trusted.
മിക്ക മനുഷ്യരും തങ്ങളോടു ദയാലുവായ ഒരുത്തനെ കാണും; എന്നാൽ വിശ്വസ്തനായ ഒരുത്തനെ ആർ കണ്ടെത്തും?
7 If parents conduct their lives as they should, [God] blesses their children (OR, their children are very happy/fortunate).
പരമാൎത്ഥതയിൽ നടക്കുന്നവൻ നീതിമാൻ; അവന്റെ ശേഷം അവന്റെ മക്കളും ഭാഗ്യവാന്മാർ.
8 A king who sits on his throne to judge people can [easily] [MTY] find out what things that people have done are good and what things are evil.
ന്യായാസനത്തിൽ ഇരിക്കുന്ന രാജാവു തന്റെ കണ്ണുകൊണ്ടു സകലദോഷത്തെയും പേറ്റിക്കളയുന്നു.
9 There is no one [RHQ] who can truthfully say, “I do not know of any wrong things that I have done; I have (gotten rid of all my sinful behavior/quit doing what is sinful).”
ഞാൻ എന്റെ ഹൃദയത്തെ ശുദ്ധീകരിച്ചു പാപം ഒഴിഞ്ഞു നിൎമ്മലനായിരിക്കുന്നു എന്നു ആൎക്കു പറയാം?
10 Yahweh detests people who use weights that are not right and measures that are not correct.
രണ്ടുതരം തൂക്കവും രണ്ടുതരം അളവും രണ്ടും ഒരുപോലെ യഹോവെക്കു വെറുപ്പു.
11 Even children show by what they do whether they are good or not; they show whether (what they do/their behavior) is honest and right [or not].
ബാല്യത്തിലെ ക്രിയകളാൽ തന്നേ ഒരുത്തന്റെ പ്രവൃത്തി വെടിപ്പും നേരുമുള്ളതാകുമോ എന്നു അറിയാം.
12 Two of the things that Yahweh has created [for us] are ears to hear things and eyes to see things.
കേൾക്കുന്ന ചെവി, കാണുന്ന കണ്ണു, ഇവ രണ്ടും യഹോവ ഉണ്ടാക്കി.
13 If you want to sleep [all the time], you will become poor; if you stay awake [and work], you will have plenty of food.
ദരിദ്രനാകാതെയിരിക്കേണ്ടതിന്നു നിദ്രാപ്രിയനാകരുതു; നീ കണ്ണു തുറക്ക; നിനക്കു വേണ്ടുവോളം ആഹാരം ഉണ്ടാകും.
14 People [look at things that they are about] to buy, [and in order to get it for a lower price sometimes they] say, “(It is no good/It is poor quality),” but [after they buy it], they go and boast [about having bought it for a cheap price].
വിലെക്കു വാങ്ങുന്നവൻ ചീത്തചീത്ത എന്നു പറയുന്നു; വാങ്ങി തന്റെ വഴിക്കു പോകുമ്പോഴോ അവൻ പ്രശംസിക്കുന്നു.
15 Gold and precious stones are [valuable], but wise words [MTY] are more valuable.
പൊന്നും അനവധി മുത്തുകളും ഉണ്ടല്ലോ; പരിജ്ഞാനമുള്ള അധരങ്ങളോ വിലയേറിയ ആഭരണം.
16 If you foolishly promise to a stranger that you will pay what he owes if he is unable to pay it [DOU], [you deserve to] have someone take your coat from you.
അന്യന്നു വേണ്ടി ജാമ്യം നില്ക്കുന്നവന്റെ വസ്ത്രം എടുത്തുകൊൾക; അന്യജാതിക്കാരന്നു വേണ്ടി ഉത്തരവാദി ആകുന്നവനോടു പണയം വാങ്ങുക.
17 People [may] think that food that they acquire by doing what is dishonest will taste very good, but later [they will not enjoy what they have done any more than they would enjoy] eating gravel/sand.
വ്യാജത്താൽ നേടിയ ആഹാരം മനുഷ്യന്നു മധുരം; പിന്നത്തേതിലോ അവന്റെ വായിൽ ചരൽ നിറയും.
18 When people give you good advice, [if you do what they suggest], your plans will succeed; so be sure to get good advice from wise people before you start fighting a war.
ഉദ്ദേശങ്ങൾ ആലോചനകൊണ്ടു സാധിക്കുന്നു; ആകയാൽ ഭരണസാമൎത്ഥ്യത്തോടെ യുദ്ധം ചെയ്ക.
19 Those who go around telling gossip are [always] telling secrets to [others]; so stay away from people who foolishly talk [too much].
നുണയനായി നടക്കുന്നവൻ രഹസ്യം വെളിപ്പെടുത്തുന്നു; ആകയാൽ വിടുവായനോടു ഇടപെടരുതു.
20 If someone curses his father or his mother, his life will be ended, [just] like a lamp is extinguished.
ആരെങ്കിലും അപ്പനെയോ അമ്മയെയോ ദുഷിച്ചാൽ അവന്റെ വിളക്കു കൂരിരുട്ടിൽ കെട്ടുപോകും.
21 If you very quickly take the property that your parents promise will be yours after they die, you will not receive any good/blessing from it.
ഒരു അവകാശം ആദിയിൽ ബദ്ധപ്പെട്ടു കൈവശമാക്കാം; അതിന്റെ അവസാനമോ അനുഗ്രഹിക്കപ്പെട്ടിരിക്കയില്ല.
22 Do not say, “I will do evil to those who do evil to me;” wait for Yahweh [to do something about it], and he will (help you/[do what is right]).
ഞാൻ ദോഷത്തിന്നു പ്രതികാരം ചെയ്യുമെന്നു നീ പറയരുതു; യഹോവയെ കാത്തിരിക്ക; അവൻ നിന്നെ രക്ഷിക്കും.
23 Yahweh detests [those who use] dishonest scales and weights that are not accurate/correct.
രണ്ടുതരം തൂക്കം യഹോവെക്കു വെറുപ്പു; കള്ളത്തുലാസും കൊള്ളരുതു.
24 Yahweh is the one who has decided what will happen to us, so (how can we (understand/know) what will happen before it happens?/we humans certainly cannot (understand/know) what will happen before it happens.) [RHQ]
മനുഷ്യന്റെ ഗതികൾ യഹോവയാൽ നിയമിക്കപ്പെടുന്നു; പിന്നെ മനുഷ്യന്നു തന്റെ വഴി എങ്ങനെ ഗ്രഹിക്കാം?
25 You should think carefully before you solemnly promise to dedicate something to God, because later you might be sorry you have promised to do it.
“ഇതു നിവേദിതം” എന്നു തത്രപ്പെട്ടു നേരുന്നതും നേൎന്നശേഷം നിരൂപിക്കുന്നതും മനുഷ്യന്നു ഒരു കണി.
26 Wise kings find out [MET] which people have done what is wrong, and they punish them very severely [IDM].
ജ്ഞാനമുള്ള രാജാവു ദുഷ്ടന്മാരെ പേറ്റിക്കളയുന്നു; അവരുടെ മേൽ അവൻ മെതിവണ്ടി ഉരുട്ടുന്നു.
27 Our consciences are [like] lamps that Yahweh [has given to us to enable us to know what we are thinking] [MET]; they reveal what is hidden deep in our (minds/inner beings).
മനുഷ്യന്റെ ആത്മാവു യഹോവയുടെ ദീപം; അതു ഉദരത്തിന്റെ അറകളെ ഒക്കെയും ശോധനചെയ്യുന്നു.
28 Kings will continue to rule as long as they faithfully love their people and are loyal to them and as long as they rule righteously/fairly.
ദയയും വിശ്വസ്തതയും രാജാവിനെ കാക്കുന്നു; ദയകൊണ്ടു അവൻ തന്റെ സിംഹാസനത്തെ ഉറപ്പിക്കുന്നു.
29 We honor/admire young people because they are strong, but we respect [MTY] old people more because they are wise.
യൌവനക്കാരുടെ ശക്തി അവരുടെ പ്രശംസ; വൃദ്ധന്മാരുടെ നര അവരുടെ ഭൂഷണം.
30 When we are beaten or whipped, it [can] cause us to quit doing what is evil in our lives; when someone wounds us [by punishing us], it [can] cause our behavior to become good.
ഉദരത്തിന്റെ അറകളിലേക്കു ചെല്ലുന്ന തല്ലും പൊട്ടിപ്പോകത്തക്ക അടിയും ദോഷത്തെ അടിച്ചുവാരിക്കളയുന്നു.
