< Proverbs 15 >
1 When people are angry with you, reply to them gently, and it will calm them; but if you reply harshly to them, it causes them to become more angry.
Həlim cavab hirsi yatırar, Sərt söz qəzəbi alovlandırar.
2 When wise [people] speak [MTY], it causes those who hear what they say to want to know more; foolish people continually say [MTY] what is foolish.
Hikmətlinin dili biliyi mədh edər, Axmaqların dilindən səfehlik tökülər.
3 Yahweh sees [MTY] [what is happening] everywhere; he observes what bad [people do] as well as what good [people do].
Rəbbin gözü hər yerə baxar, Pislərə, yaxşılara nəzər salar.
4 Those who speak [MTY] kindly to people are [like] [MET] trees [whose fruit gives] life; speaking what is false causes people to (despair/feel very discouraged).
Şəfa gətirən dil həyat ağacıdır, Əyri dil ürək qırar.
5 Foolish children despise their parents when their parents correct/discipline them; wise children accept it.
Səfeh ata tərbiyəsini ələ salar, Məzəmməti qəbul edən uzaqgörən olar.
6 There are many valuable things in the houses of righteous [people]; the wealth of wicked [people] causes them to have troubles/difficulties.
Salehin evində böyük xəzinə yaşar, Şər insanın isə gəlirində əzab var.
7 What wise [people] teach [MTY] causes others to know much more, [but] foolish people cannot teach others what is useful.
Hikmətlinin dili bilik səpələyir, Axmağın qəlbi bunu edə bilmir.
8 Yahweh detests the sacrifices that are offered by wicked [people]; what delights/pleases him very much are the prayers of righteous/good [people].
Rəbb şər insanın etdiyi qurbandan ikrah edir, Əməlisalehlərin duasından isə razı qalır.
9 Yahweh hates/detests the behavior of wicked [people], but he loves those who always do what is righteous/just/fair.
Rəbb şər insanın yollarından ikrah edər, Amma salehliyin ardınca gedəni sevər.
10 Those who do what is wrong will be severely punished; those who do not want to be corrected will die.
Düz yolu buraxana şiddətli töhmət verilər, Məzəmmətə nifrət edənə ölüm gələr.
11 Yahweh knows [what is happening in] the place where dead people [DOU] are, so he certainly knows [RHQ] what people are thinking. (Sheol )
Ölüm və Həlak yeri Rəbbə aşkardır, Gör O, insan ürəyindən necə agahdır. (Sheol )
12 Some people do not want to be corrected; they never go to wise [people to seek good advice from them].
Rişxəndçi iradı sevməz, Hikmətlilərin yanına gəlməz.
13 When people are happy, they have smiles on their faces; but when they are sad, [by looking at their faces we can see that] they are sad.
Qəlbin sevinci üzü xoş edər, Ürəyin kədəri könlü sındırar.
14 Those who have good sense want to learn more; foolish people [MTY] are very satisfied with being foolish/ignorant.
Dərrakəlinin könlü bilik axtarar, Axmaqların ağzı səfehliklə qidalanar.
15 Those who are oppressed constantly have difficulties, but those who (OR, if they) are happy, [it is as though] [MET] they are having a big feast every day.
Məzlumun hər günü qaradır, Ürəyi bəxtəvərin elə bil daima ziyafəti var.
16 Being poor and revering Yahweh is better than being rich and having a lot of troubles.
Rəbb qorxusu ilə qazanılan az şey Qayğı ilə yığılan böyük xəzinədən yaxşıdır.
17 Eating meals with [people whom you] love and having only vegetables to eat is better than eating with [people who] hate [each other and] having lots of good meat [to eat].
Sevgi dolu bir yerdə göyərti yemək Nifrət dolu bir yerdə yağlı dana əti yeməkdən yaxşıdır.
18 Those who quickly become angry cause arguments/quarreling, but those who do not quickly become angry cause people to act peacefully.
Kəmhövsələ dava yaradar, Səbirli münaqişəni sovuşdurar.
19 Lazy people constantly [have difficulties] [MET]; [it is as though they are] walking through thorns; but those who are honest and hard-working [will have few difficulties; it is as though they are walking] on a level highway [MET].
Tənbəlin yolunu tikanlar basar, Əməlisalehlərin yolu baş yoldur.
20 Children who are wise cause their parents to be happy; it is foolish children who despise their parents.
Hikmətli oğul atasını sevindirər, Axmaq anasına xor baxar.
21 Foolish people are happy to [continually] act foolishly; those who have good sense do what is right.
Qanmaz səfehlikdən sevinər, Dərrakəli düz yolla gedər.
22 If there is no one to give us good advice, we will not accomplish what we are planning to do; but when we have many [good] advisors, we will succeed.
Məsləhətsiz niyyət boşa çıxar, Doğru nəsihət verən çoxdursa, uğur qazandırar.
23 People rejoice when they are able to reply well to what others have asked them; [truly], it is very delightful to be able to say the right thing at the right time.
İnsan münasib cavab versə, şad olar, Sözü yerində demək nə yaxşıdır!
24 Wise people walk on a road that leads up to a long life; they do not walk on a road that leads down to the place where dead people are. (Sheol )
Ağıllı insan aşağıdan – ölülər diyarından ayrılmaq üçün Həyat yolunu tutub yuxarı gedər. (Sheol )
25 Yahweh tears down the houses of proud [people], but he protects the property of widows.
Rəbb təkəbbürlünün evini yıxar, Dul qadının sərhədini qoruyar.
26 Yahweh detests what wicked [people] are thinking [about doing]; [but] when people say what is kind, he considers those words to be pure.
Pislərin məqsədləri Rəbdə ikrah yaradar, Ona xoş gələnlərin sözlərini təmiz sayar.
27 Those who try hard to get money by acting dishonestly cause trouble for their family; those who refuse to accept bribes will live [for a long time].
Tamahkar külfətini əzaba salar, Rüşvətə nifrət edənin ömrü uzun olar.
28 Righteous/Good [people] think carefully before they answer [what others ask them]; wicked [people] very quickly say what is evil.
Saleh insan cavab verməzdən əvvəl qəlbində düşünər, Şər insanın dilindən pislik tökülər.
29 Yahweh does not listen [MTY] to what wicked [people request him to do]; he listens to righteous [people] when they pray.
Rəbb şər adamdan gen dayanar, Saleh insanların duasına qulaq asar.
30 If people have a smile on their faces, it makes them/others happy, and [when people hear] good news, it refreshes their spirits [MTY].
Nurlu gözlər qəlbi sevindirər, Yaxşı xəbər qəddi düzəldər.
31 If people pay attention when [people] correct/warn them, they will become wise.
Həyatverici məzəmmətə qulaq asan Hikmətlilərin içərisində yaşar.
32 If people refuse to listen [when others try] to correct them, they are despising/hurting themselves; those who (pay attention/heed) when [others] warn them (become wiser/acquire good sense).
Tərbiyəni rədd edən öz canına xor baxar, Məzəmmətə qulaq asan anlayış qazanar.
33 If you revere Yahweh, you will learn how to become wise, but [only] after you become humble will [people] honor you.
Rəbb qorxusu hikmət tərbiyəsi verər, İtaətkarlıq şərəfdən əvvəl gələr.