Nehemiah 4
1 When Sanballat heard that we were rebuilding the city wall, he was very angry. He was enraged/furious. He made fun of us Jews.
Apan nahitabo nga, sa pagkadungog ni Sanballat nga kami nagtukod sa kuta, siya nasuko, ug naligutgut sa hilabihan, ug iyang gitamay ang mga Judio.
2 While his colleagues and officials of the army troops who had come from Samaria were listening, he said, “What do these feeble/pathetic Jews [think they] are doing? Do they think that if they offer enough/many sacrifices, [their gods will hear them and enable] them to finish building the wall in one day? The stones [that were in the wall previously have been weakened by] being burned in a fire. Those stones that they are pulling out of the rubbish/garbage heaps—do they think that they can make them strong again?” [RHQ]
Ug siya namulong sa atubangan sa iyang kaigsoonan ug sa kasundalohan sa Samaria, ug miingon: Unsay gibuhat niining mga maluya nga mga Judio? Magakuta ba sila sa ilang kaugalingon? Magahalad ba sila? Magatapus ba sila niini sa usa ka adlaw? Ila bang pabalikon ang mga bato gikan sa mga pinundok nga sagbut, sa natan-aw nga sila nangasunog?
3 Tobiah was [standing] beside Sanballat. He said, “That stone wall [that they are building] is very weak; so if even a fox climbed up on it, the wall would fall down!”
Karon si Tobias nga Ammonhanon diha sa tupad niya, ug siya miingon: Bisan kanang ilang gitukod, kong ang usa ka singgalong mosaka sa itaas, siya makalumpag sa ilang kuta nga bato.
4 Then I prayed. I said, “Our God, hear us, because they are ridiculing us! Cause the words of their insults to fall back on them! Allow their enemies to come and capture them and force them to go to a foreign land!
Pamati, Oh among Dios; kay kami gitamay: ug isumbalik sa ilang kaugalingong ulo ang ilang pagtamay, ug itugyan sila nga usa ka binihag didto sa usa ka yuta sa pagkabinihag;
5 They are guilty; they have [said things that] caused you to be angry while the people here who are building the wall are listening; so punish them!”
Ug ayaw pagtaboni ang ilang kasal-anan, ug ayaw pagpapasa ang ilang sala gikan sa imong atubangan; kay ikaw gihagit nila sa pagpakasuko sa atubangan sa mga magtutukod.
6 But after some time, we finished building the wall around the whole city, up to half as high as the first wall had been. We were able to do that because we worked very hard.
Busa among gitukod ang kuta; ug ang tibook kuta nadugtong ngadto sa katungang gitas-on niana; kay ang katawohan may tinguha sa pagbuhat.
7 But when Sanballat, Tobiah, the men from Arabia, the people from the Ammon [people-group] and from Ashdod [city] heard that the work on the wall was continuing and that we were filling in the gaps in the wall, they became very angry.
Apan nahitabo nga, sa pagkadungog ni Sanballat, ug ni Tobias, ug sa mga Arabiahanon, ug sa mga Ammonhanon, ug sa mga Asdodnon, nga ang pag-ayo sa mga kuta sa Jerusalem nagapadayon, ug nga gisugdan na ang paghulip sa mga nangatumpag, unya sila nangasuko sa hilabihan;
8 They all planned to come and fight against the people of Jerusalem [MTY] and to cause trouble.
Ug nanagkasabut silang tanan sa tingub aron sa pag-adto ug sa pagpakig-away batok sa Jerusalem, ug aron sa paghimo ug kaguliyang didto sasulod.
9 But we prayed to our God [to protect us], and we put men [around the walls] to guard [the city] day and night.
Apan gihimo namo ang among pag-ampo sa among Dios, ug among gibutangan ug usa ka bantay batok kanila sa adlaw ug gabii, tungod kanila:
10 Then the people of [MTY] Judah started to say, “The men who are working [on the wall] are becoming very tired. There is a lot of [heavy] rubble that we must remove; we ourselves cannot finish the work.
Ug si Juda miingon: Ang kusog sa magdadala sa mga mabug-at nangaluya, ug may daghang sagbut; mao nga kita dili makahimo sa pagtukod sa kuta.
11 “Besides, our enemies are saying, ‘Before the Jews see us, we will swoop down on them and kill them and stop their work [on the wall]!’”
Ug ang atong mga kabatok ming-ingon: Sila dili manghibalo, ni makakita, hangtud nga kita mahiabut sa ilang kinataliwad-an, ug pamatyon ta sila ug mapahunong ang buhat.
12 The Jews who were living near our enemies came and told us many times, “You should leave the city and go to other places, in order that your enemies will not attack you!”
Ug nahitabo, nga sa ming-abut ang mga Judio nga nanagpuyo tupad kanila, sila ming-ingon kanamo sa nakapulo gikan sa tanang mga dapit: Kinahanglan nga kamo mamalik nganhi kanamo.
13 So I put guards at the places where the wall was not very high yet and at places where there were gaps in the wall. I put guards to protect each of their family groups. I gave the guards daggers, spears, and bows [and arrows].
Busa akong gibutang sa kinaubsan nga mga dapit luyo sa kuta, diha sa hawan nga mga dapit, akong gibutang didto ang katawohan sumala sa ilang mga panimalay uban sa ilang mga pinuti, sa ilang mga bangkaw, ug sa ilang mga busogan.
14 Then after I inspected everything, I summoned the leaders and [other] officials and [many of] the other people, and I said to them, “Do not be afraid of our enemies! Think about [what] Yahweh, who is great and glorious, [can do]! And fight to protect your friends, your families, and your homes!”
Ug ako mitan-aw, ug mitindog, ug miingon sa mga harianon, ug sa mga punoan, ug sa ubang katawohan: Ayaw kamo kahadlok kanila: hinumdumi ang Ginoo, nga maoy daku ug makalilisang, ug pakig-away kamo alang sa inyong mga kaigsoonan, sa inyong mga kaanakan nga lalake, ug sa inyong mga kaanakan nga babaye, sa inyong mga asawa, ug sa inyong mga kabalayan.
15 Our enemies heard that we knew what they were planning to do and that God had (spoiled their plans/prevented them from doing what they planned). [But we were sure that God would defend us, ] so we all started to work on the wall again.
Ug nahitabo, nga sa pagkadungog sa among mga kaaway nga kini nahibaloan namo, ug gihimong walay hinungdan sa Dios ang ilang panagsabutsabut, kami ngatanan namalik ngadto sa kuta, ang tagsatagsa ngadto sa iyang buhat.
16 But after that, only half of the men who were working for me worked on the wall. The others stood there on guard, holding their spears, shields, bows [and arrows], and [wearing their] coats made of metal plates. [To encourage the people] were building the wall, their leaders stood behind them.
Ug nahitabo sukad niadtong panahona nga ang katunga sa akong mga alagad nagbuhat sa bulohaton, ug ang katunga kanila nanagdala, sa bangkaw, sa mga kalasag, ug sa mga busogan, ug sa mga bisti sa gubat; ug ang mga punoan diha sa luyo sa tanang balay sa Juda.
17 Those who carried [baskets of supplies on their heads/shoulders] and those who built the wall did their work with one hand, and held a weapon with the other hand.
Sila nga nanagtukod sa kuta ug sila nga nanagpas-an sa mga palas-anon, ming-abaga ang tagsatagsa kanila sa ilang kaugalingon; ang tagsatagsa uban sa usa iyang mga kamot nagbuhat sa bulohaton, ug uban sa laing kamot nagbitbit sa iyang hinagiban;
18 All those who were building [the wall] had a dagger fastened to their side. The man who would blow the trumpet [if our enemies attacked] was standing at my side.
Ug ang mga magtutukod, ang tagsatagsa may pinuti nga gitakin sa iyang hawak, ug nagtukod sa mao nga bulohaton. Ug siya nga nagpatunog sa trompeta diha tupad kanako.
19 Then I said to the officials, the other important men, and the other people, “This wall is very long, and we are far apart from each other along the wall.
Ug ako miingon sa mga harianon, ug sa mga punoan ug sa uban nga katawohan: Ang buhat daku ug halapad, ug kita nagkabulag ibabaw sa kuta, ang usa halayo sa usa:
20 If you hear the man blowing the trumpet, gather around us at that place. [Remember that] our God will fight for us!”
Sa bisan diin nga dapit madunggan ninyo ang lanog sa trompeta, kamo manganhi kanamo; ang atong Dios makig-away alang kanato.
21 So we continued to work. Half of the men continued to hold their spears all day, from when the sun rose [in the morning] until the stars appeared [at night].
Busa nagpailalum kami sa bulohaton: ug ang katunga kanila nanagdala sa mga bangkaw sukad sa pagkabanagbanag sa kabuntagon hangtud sa pagsubang sa mga bitoon.
22 At that time, I also said to the people, “Tell every worker and his helper that they must stay inside Jerusalem at night. By doing that, they can guard us at night, and they can work [on the wall] during the daytime.”
Ingon man usab sa maong panahon miingon ako sa katawohan: Mopuyo una ang tagsatagsa uban sa iyang alagad sulod sa Jerusalem, aron nga sa pagkagabii sila mahimong usa ka bantay kanat-o, ug makabuhat sa adlaw.
23 During that time, none of us ever took off our clothes (OR, we wore our clothes all the time)—I and my relatives and my workers and the guards who were with me. And we had our weapons with us, in our hands.
Busa walay usa kanamo nga naghukas sa among mga bisti, bisan ako, ni ang akong mga kaigsoonan, ni ang akong mga alagad, ni ang mga tawo nga magbalantay nga mingsunod kanako, ang tagsatagsa miubog uban ang iyang hinagiban ngadto sa tubig.
