Matthew 23
1 Then Jesus said to the crowd and to us his disciples,
Chúa Giê-xu dặn dân chúng và các môn đệ.
2 “Moses was the [renowned] teacher who taught [the people the laws that God gave him] [MTY]. Now, the Pharisees and the men who teach our [Jewish] laws have made themselves the ones who interpret those laws [IDM].
“Các thầy dạy luật và Pha-ri-si đều chiếm địa vị của Môi-se.
3 Consequently, you should do whatever they tell you that you must do. But do not do what they do, because they themselves do not do what they tell [you that you must do].
Các con nên vâng lời họ, nhưng đừng bắt chước việc họ làm, vì họ dạy thật giỏi nhưng không thực hành.
4 They [require you to obey many rules that are difficult to obey]. But they themselves [do not help anyone obey those rules. It is] as if they are tying up loads that are hard to carry and putting them on your shoulders [MET] [for you to carry. But they] themselves [do not desire to help anyone obey those laws. They are like] people who do not want to lift [even the slightest load] that they [could lift] [MET]
Họ đặt ra bao nhiêu luật lệ khắt khe buộc người khác phải vâng giữ, nhưng chính họ không giữ một điều nào.
5 [with] one finger. Whatever they do, they do it to be seen by other people {so that other people will see them doing that}. [For example], they make extra wide the tiny boxes containing portions of Scripture that they wear on their arms. They enlarge the tassels on their robes, [to make others think that they are pious].
Làm việc gì, họ cũng nhằm mục đích phô trương. Họ đeo các thẻ bài da thật lớn, mặc áo lễ thêu tua dài thậm thượt.
6 [They want people to honor them. For example], at dinner parties they sit in the seats where the most important people sit. In the places of worship [they want to sit] in the seats where the most honored people sit.
Họ ưa ngồi ghế danh dự trong phòng tiệc và hội đường.
7 Also, [they want people to] greet them [respectfully] in the marketplaces and to honor them by calling them ‘Teacher’.
Họ thích được người ta kính chào ngoài đường phố và xưng họ là ‘Thầy.’
8 But you [who are my disciples] should not allow people to address you [honorably] as ‘Rabbi’, [which means ‘teacher]’. I [am the] only one who is [really] your teacher, which means that you are all [equal, like] brothers and sisters, [and none of you should act superior to another, as the Pharisees do].
Các con đừng chịu người ta gọi mình là ‘Thầy,’ vì chỉ Đức Chúa Trời là Thầy, còn các con đều là anh chị em.
9 Do not [honor anyone] on earth [by] addressing him as ‘Father’, because God, your Father in heaven, is the only [spiritual] father of all of you.
Đừng nhận người nào làm ‘Cha’ vì chỉ Đức Chúa Trời là Cha của mọi người.
10 Do not [allow people to] call you ‘Instructors’, because I, the Messiah, am the one instructor who [teaches all of] you.
Đừng chịu ai gọi mình là ‘Chủ’ vì các con chỉ có một Chủ là Chúa Cứu Thế.
11 In contrast, everyone among you who wants [God to consider them] to be important must serve others as servants do.
Ai là người lớn hơn hết giữa các ngươi, phải là đầy tớ.
12 [God] will humble those who exalt themselves. And [he] will exalt those who humble themselves.”
Ai tự đề cao sẽ bị hạ thấp, ai khiêm tốn hạ mình sẽ được nâng cao.
13 [Then Jesus said to the religious leaders], “You men who teach the [Jewish] laws and you Pharisees are hypocrites! There will be terrible punishment for [you, because by teaching what is false], you [prevent people] [MTY/HYP] [who are thinking about letting] God rule their lives [from doing that] [MET]. [What you are doing is like] closing a gate [MET] [so that people who] are wanting to enter [a city cannot go in]. As for you, [you do not let] God [rule your lives. Neither do you allow] other people [to let God rule their lives. What you do is like] not going into a [house] yourselves, and not allowing others to enter it [either] [MET].”
Khốn cho giới dạy luật và Pha-ri-si, hạng đạo đức giả! Các ông đóng sập cửa Nước Trời trước mặt người ta. Các ông đã không chịu bước vào mà ai muốn vào lại ngăn cản.
Khốn cho các ông, giới dạy luật và Pha-ri-si, hạng đạo đức giả! Các ông làm ra vẻ thánh thiện bằng cách đọc những bài cầu nguyện cho dài giữa đám đông, đồng thời cướp đoạt nhà cửa của những quả phụ. Vì thế các ông sẽ bị hình phạt nặng hơn.
15 “You are hypocrites, you men who teach the [Jewish] laws and you Pharisees! Your punishment will be terrible, because you exert yourselves very much to get [even] one person to believe what you teach. For instance, you travel across seas and lands [to distant places] in order to do that. And [as a result], when one person [believes what you teach], you make that person much more deserving to go to hell than you yourselves [deserve to].” (Geenna g1067)
Khốn cho các ông, các thầy dạy luật và người Pha-ri-si! Các ông đi khắp các đường thủy, đường bộ tuyển mộ một người theo phe mình, để rồi huấn luyện người ấy trở thành hiểm độc gấp đôi các ông. (Geenna g1067)
16 “You [Jewish leaders], your punishment will be terrible! You are [like people who are] blind [MET] who are trying to lead others. You say, ‘[In the case of] those who promise to [do] something and then ask the Temple [to affirm what they have promised], it means nothing [if they do not do what] they have promised. But if they ask the gold that is in the Temple [to affirm what they have promised], they must do what they promised.’
Khốn cho các ông, hạng lãnh đạo mù quáng! Các ông dạy người ta: ‘Lời thề trước Đền Thờ của Đức Chúa Trời không quan trọng, nhưng ai chỉ vàng của Đền Thờ mà thề mới buộc phải giữ lời thề ấy.’
17 You are fools, and you are [like people who are] blind [MET]! The gold [that is in the Temple] is important, but [the Temple] is even more important [RHQ], because it is the Temple that the gold is in that sets the gold apart for a special use for God.
Thật là mù quáng, khờ dại! Chính Đền Thờ làm cho vàng ra thánh, vậy giữa vàng và Đền Thờ, bên nào quan trọng hơn?
18 Also [you say], ‘In the case of those who promise to [do] something and then ask [the altar to affirm what they have promised], it means nothing [if they do not do what they have promised]. But if they ask the gift [that] they have put on the altar [to support what they have promised], they must do [what they promised].’
Các ông còn dạy lời thề ‘trước bàn thờ’ không quan trọng, nhưng ai thề trước ‘lễ vật trên bàn thờ’ mới phải giữ lời thề.
19 [You are like people who are] blind [MET]. The gift [that is offered] on the altar is important, but the altar is even more important [RHQ] because it is the altar on which the offering is offered that sets it apart for a special use for God.
Thật là mù quáng! Chính bàn thờ làm cho lễ vật ra thánh, vậy giữa bàn thờ và lễ vật, bên nào quan trọng hơn?
20 So, those who promise to do something, and then ask the altar [to affirm what they have promised] are asking everything on the altar [to support what they promised].
Vì ai thề trước bàn thờ là hứa nguyện trước bàn thờ và lễ vật trên bàn thờ.
21 Those who promise to do something, and then ask the Temple [to affirm what they promised], are asking that [God], to whom the Temple belongs, [will affirm what they have promised].
Ai thề ‘trước Đền Thờ’ là hứa nguyện trước Đền Thờ và Đức Chúa Trời ngự trong Đền Thờ.
22 Those who promise to do something and then ask heaven [to affirm what they promised] are asking the throne of God and [God], who sits on that throne, [to affirm what they promised].”
Ai ‘chỉ trời’ mà thề là hứa nguyện trước ngai Đức Chúa Trời và Đấng ngự trên ngai.
23 “You men who teach the [Jewish] laws and you Pharisees, your punishment will be terrible! You are hypocrites because, [even though] you give [to God] a tenth of [the herbs you produce, such as] mint, dill, and cummin, you do not [obey God’s] laws that are more important. [For example, you do not act] justly toward others, you do not act mercifully toward people, and you are not trustworthy. It is good to [give a tenth of your herbs] to God, but you should also [obey] these other [more important laws].
Khốn cho giới dạy luật và Pha-ri-si, hạng người giả hình! Các ông dâng một phần mười bạc hà, thì là và rau cần mà bỏ qua những điều quan trọng hơn trong luật pháp: công lý, nhân từ và thành tín. Đúng ra phải giữ những điều này, nhưng không được bỏ những điều kia.
24 You [leaders are like] blind people [who are trying to lead others. According to your laws you say that touching gnats and camels makes you unacceptable to God. What you are doing is like] straining a gnat [out of a jar of water so that you do not swallow it and thereby become unacceptable to God], and [at the same time] swallowing a camel [with the water] [MET]!”
Hạng lãnh đạo mù quáng, các ông vờ lọc cho ra con muỗi mà nuốt chửng con lạc đà!
25 “You men who teach people the [Jewish] laws and you Pharisees, your punishment will be terrible! You are hypocrites! You are greedy and selfish, but you [make yourselves appear holy. You are like] cups and plates that have been cleaned on the outside, but on the inside [they are very filthy].
Khốn cho giới dạy luật và Pha-ri-si, hạng đạo đức giả! Các ông lau chùi bên ngoài bát đĩa còn bên trong lại đầy dẫy những tham nhũng và phóng dục.
26 You blind Pharisees! First you must [stop being greedy and selfish]. [Then you will be able to do what] is [righteous. That will be like] cleaning the inside of a cup first. Then when you clean [MET] the outside [of the cup], [the cup will truly be clean].”
Này, phái Pha-ri-si mù quáng, trước hết phải rửa sạch bề trong bát đĩa rồi bề ngoài mới sạch.
27 “You men who teach the [Jewish] laws and you Pharisees, your punishment will be terrible! You are hypocrites! You are like tombs [SIM] that are painted white [so that people can see them and avoid touching them]. The outside surfaces are beautiful, but inside they are full of dead people’s bones and filth.
Khốn cho giới dạy luật và Pha-ri-si, hạng giả nhân giả nghĩa! Các ông đạo đức giả! Các ông giống những ngôi cổ mộ, sơn phết bên ngoài thật đẹp mà bên trong đầy xương người chết và mọi thứ dơ bẩn.
28 You are [like those tombs]. When people look at you, they think that you are righteous, but in your (inner beings/hearts) you are hypocrites and you disobey [God’s] commands.”
Cũng thế, các ông khoác chiếc áo đạo đức để che dấu lòng đạo đức giả, vô đạo.
29 “You men who teach the [Jewish] laws and you Pharisees are hypocrites! Your punishment will be terrible! You rebuild the tombs of the [prophets whom others killed long ago]. You decorate the monuments [that honor] righteous [people].
Khốn cho giới dạy luật và Pha-ri-si, hạng đạo đức giả! Các ông xây mộ cho các nhà tiên tri và trang trí đài kỷ niệm các nhà đạo đức
30 You say, ‘If we had [lived] when our ancestors [MET] [lived], we would not have helped [MET] those who killed [MTY] the prophets.’
rồi tuyên bố: ‘Nếu sống vào thời ấy, chúng tôi đã không về chung phần với tổ phụ mà sát hại các nhà tiên tri.’
31 Thus [you recognize that you should honor the prophets, but you disregard the word of God that other men whom God has sent teach you. In that way] you testify against yourselves that you are descendants and disciples [MET] of those who killed the prophets.
Các ông tự nhận mình là con cháu kẻ giết các tiên tri!
32 You are as ready to murder people as [MET] your ancestors were!
Các ông theo gót người xưa, làm cho tội ác của họ thêm đầy tràn.
33 [You people are so wicked] You are [as dangerous as poisonous] snakes [DOU, MET]! (You [foolishly] think that you will escape being punished in hell!/Do you [foolishly] think that you will escape when [God] punishes [wicked people] in hell?) [RHQ] (Geenna g1067)
Hỡi loài rắn độc! Dòng dõi rắn lục! Làm sao các ngươi thoát khỏi đoán phạt của địa ngục? (Geenna g1067)
34 Take note that this is why I will send prophets, wise men, and other men who will teach you [my message]. You will kill some of them by nailing them to crosses, and you will kill some in other ways. You will whip some of them in the places where you worship, and [you will] chase them from city to city.
Vì thế, Ta sẽ sai các tiên tri, các nhà triết học, và giáo sư đến với các ông. Các ông sẽ đóng đinh người này trên cây thập tự, đánh đập người khác rách da nát thịt trong các hội đường, truy nã họ từ thành này sang thành khác.
35 As a result, God will consider that you are guilty for killing [SYN] all the righteous [people], including killing [MTY] [Adam’s son] Abel, who was a righteous man [SYN], and Zechariah, the son of Barachiah, whom you [are guilty of] killing [in the holy place] between the Temple and the altar, and for killing [all the prophets] who lived between [the times that those two men lived].
Như thế, các ông phải chịu trách nhiệm về máu của những người công chính đổ ra khắp đất, từ máu A-bên cho đến máu Xa-cha-ri, con trai Ba-ra-chi, người đã bị các ông giết giữa Đền Thờ và bàn thờ.
36 Think about this: You people who have observed my ministry, it is you whom [God] will punish [for killing all] those [prophets]!”
Ta quả quyết với các ông, chính thế hệ này phải chịu trách nhiệm hoàn toàn.”
37 “O [people of] Jerusalem [MTY, APO], you killed the prophets [who lived long ago], and you killed others whom [God] sent to you. You killed them by throwing stones at them [DOU]! Many times I wanted to gather you together [to protect you], like a hen gathers her young chicks under her wings [MET]. But you did not want [me to do that].
“Ôi Giê-ru-sa-lem, Giê-ru-sa-lem, thành đã giết các nhà tiên tri, và ném đá các sứ giả của Đức Chúa Trời! Đã bao lần Ta muốn tập họp các con như gà mẹ túc gà con về ấp ủ dưới cánh, nhưng chẳng ai nghe.
38 So listen to this: Your city [SYN] will [soon] become an uninhabited place.
Vì thế, nhà các con sẽ hoang vắng tiêu điều.
39 Keep this in mind: You will see me again only when I [return], and you say [about me], ‘[God] is truly pleased with this man who comes with God’s authority [MTY].’”
Ta cho các con biết điều này, các con sẽ không còn thấy Ta nữa, cho đến ngày các con nói: ‘Chúc tụng Đấng nhân danh Chúa Hằng Hữu mà đến!’”
