Matthew 15
1 Then [some] Pharisees and men who taught the [Jewish] laws came from Jerusalem [to talk to] Jesus. They said,
၁ထိုအခါ ယေရုရှလင်မြို့သားဖာရိရှဲတို့နှင့် ကျမ်းပြုဆရာတို့သည် ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင်၊
2 “(We think it is disgusting that your disciples disobey the traditions of our ancestors!/Why do your disciples disobey [what our ancestors wrote down and] our [elders taught us]?) [RHQ] They do not perform the proper ritual of washing their hands before they eat!”
၂ရှေးဟောင်းတို့မှဆက်ခံသော နည်းဥပဒေကို ကိုယ်တော်၏တပည့်တို့သည် အဘယ်ကြောင့်လွန်ကျူး ကြပါသနည်း။ သူတို့သည် လက်မဆေးဘဲ အစာစားကြပါသည်တကားဟု လျှောက်ကြလျှင်၊
3 Jesus answered them, “(What is really disgusting is that you refuse to obey God’s commands [just] so that you can follow what your ancestors taught you!/Why do you refuse to obey what God commanded [people to do, just] so that you can follow your own traditions?) [RHQ]
၃ကိုယ်တော်က၊ သင်တို့သည်အဆက်ဆက်ခံသော် နည်းဥပဒေကိုအမှီပြု၍ ဘုရားသခင်၏ပညတ်တော် ကို အဘယ်ကြောင့်လွန်ကျူးကြသနည်း။
4 God gave these [two] commands: ‘Honor your father and your mother,’ and ‘People who speak evil about their father or mother must be executed.’
၄ဘုရားသခင်၏ပညတ်တော်ကား၊ မိဘကိုရိုသေစွာပြုလော့။ အကြင်သူသည် မိဘကိုနှုတ်ဖြင့်ပြစ်မှား ၏၊ ထိုသူသည် အသေသတ်ခြင်းကို ခံစေဟုလာသတည်း။
5 But you tell people, ‘You can say to your father or mother, “What I was going to give to you [to help provide for you], [I have now promised] to give [to God].”’
၅သင်တို့မူကား၊ အကြင်သူသည် ကိုယ့်မိဘကို၊ သင်တို့အသုံးရနိုင်သမျှသော ငါ၏ဥစ္စာသည် အလှူဝတ္ထု ဖြစ်စေဟုဆို၏၊
6 And if you do that, you think that you do not need to give anything to help your parents. In [that way], [by teaching people] your traditions, you disregard what God commanded.
၆ထိုသူသည် ကိုယ်မိဘကိုပင် ရိုသေစွာမပြုရဟုဆို၏။ ထိုသို့သင်တို့သည် အဆက်ဆက်ခံသော နည်း ဥပဒေအားဖြင့် ဘုရားသခင်၏ပညတ်တော်ကို ပယ်ကြ၏။
7 You only pretend to be good! Isaiah prophesied accurately about you [also when he quoted what God said about your ancestors. God said],
၇လျှို့ဝှက်သောသူတို့၊ ဟေရှာယသည် သင်တို့ကိုရည်မှတ်လျက် ဤလူမျိုးသည်နှုတ်နှင့်ငါ့ထံသို့ ချဉ်း ကပ်၍ နှုတ်ခမ်းနှင့်ငါ့ကို ရိုသေကြ၏။ စိတ်နှလုံးမူကား ငါနှင့်ဝေးလှ၏။
8 ‘These people talk [as if they] honor me [MTY], but they do not think about honoring me at all [MET].
၈လူတို့စီရင်သောပညတ်တို့ကိုသွန်သင်၍ နည်းဥပဒေသပေးလျက်ပင်ငါ့ကို အချည်းနှီးကိုးကွယ်ကြ၏ဟု
9 It is useless for them to worship me, because they teach what people thought up [as if I myself had commanded it].’”
၉နောက်ဖြစ်လတံ့သောအရာကို လျောက်ပတ်စွာ ဟောခဲ့ပြီဟုပြန်၍မိန့်တော်မူ၏။
10 Then Jesus [again] summoned the crowd to come [nearer] to him. Then he said to them, “Listen to [what I am about to tell you], and [try to] understand it.
၁၀ထိုအခါ လူအစုအဝေးကို အထံတော်သို့ခေါ်၍၊ သင်တို့နားထောင် နားလည်ကြလော့။
11 Nothing that a person puts into his mouth [to eat] causes [God to consider] that person to be unacceptable. Instead, it is [the words] that come out of people’s mouths [SYN] that cause [God to reject them].”
၁၁ခံတွင်းသို့ဝင်သောအရာသည် လူကိုညစ်ညူးစေသည်မဟုတ်။ ခံတွင်းမှထွက်သောအရာသည် ညစ်ညူး စေသောအရာဖြစ်သည်ဟု မိန့်တော်မူ၏။
12 Later we disciples went to Jesus and said, “Do you know that the Pharisees heard what you said, and as a result they felt offended [RHQ]?”
၁၂တပည့်တော်တို့သည်ချဉ်းကပ်၍၊ ယခုမိန့်တော်မူသောစကားကို ဖာရိရှဲတို့သည်ကြားသောအခါ စေတနာစိတ်ပျက်ကြသည်ကို သိတော်မူသလောဟုလျှောက်ကြ၏။
13 Then, [to teach us what God would do to the Pharisees], Jesus told [us this parable]: “My Father in heaven [will] get rid of all [those who teach things that are contrary to his truth, just like a farmer] gets rid of plants that he did not plant, by pulling them up along with their roots [MET].
၁၃ကိုယ်တော်ကလည်း၊ ကောင်းကင်ဘုံ၌ရှိတော်မူသော ငါ၏ခမည်းတော်စိုက်တော်မမူသော အပင်ရှိ သမျှတို့ကို နှုတ်ရလိမ့်မည်။
14 Do not pay any attention to [the Pharisees]. They [do not help people who do not know God’s truth] to [understand it, just like] blind guides [do not help] blind [people to perceive where they should go] [MET]. If a blind person [tries to] lead [another] blind person, they will both fall into a big hole [MET]. [Similarly, both the Pharisees and their disciples will end up in hell].” (questioned)
၁၄ထိုသူတို့ကိုရှိပါလေစေ။ သူတို့သည်လူကန်းတို့အား လမ်းပြသောလူကန်းဖြစ်၏။ လူကန်းချင်းတဦးကို တဦးလမ်းပြလျှင်၊ နှစ်ဦးတို့သည် တွင်းထဲသို့ကျကြလိမ့်မည်ဟု မိန့်တော်မူ၏။
15 Peter said to Jesus, “Explain to us the parable [about what a person eats].”
၁၅ပေတရုကလည်း၊ ထိုဥပမာကို အကျွန်ုပ်တို့အား ဖွင့်ပြတော်မူပါဟုလျှောက်လျှင်၊
16 He replied [to them], “(I am disappointed that even you, [who should understand what I teach], still do not understand!/Why is it that even you [who should understand what I teach], still do not understand?) [RHQ]
၁၆ယေရှုက၊ သင်တို့သည် ယခုတိုင်အောင် ပညာမဲ့လျက်နေသေးသလော။
17 (You ought to understand that all [food that people] eat enters their stomachs, and later the refuse passes out of their [bodies]./Cannot you understand that all [food that people] eat enters their stomachs and later the refuse passes out [of their bodies]?) [RHQ] [Because food does not alter what we think and desire, what we eat does not cause God to consider that we are unacceptable to him].
၁၇ခံတွင်းသို့ဝင်သမျှသည် ဝမ်းထဲသို့ဆင်း၍ ရေအိမ်တွင် စွန့်ပစ်သည်ကိုနားမလည်ကြသေးသလော။
18 [You should know that] what comes out of [people’s] mouths, [meaning everything that they say] [SYN], comes from their inner beings/hearts. Many of the [things that they say] cause [God to consider] them to be unacceptable [to him].
၁၈ခံတွင်းမှထွက်သောအရာမူကား၊ နှလုံးထဲက ထွက်လာ၍ လူကိုညစ်ညူးစေသောအရာဖြစ်၏။
19 It is people’s innermost beings that [cause them] to think things that are evil, to murder people, to [commit] adultery, to commit other sexual sins, to steal things, to testify falsely, and to speak evil about [others].
၁၉မကောင်းသောကြံစည်ခြင်း၊ လူအသက်ကိုသတ်ခြင်း၊ သူ့မယားကိုပြစ်မှားခြင်း၊ မိန်းမလွတ်နှင့် မှား ယွင်းခြင်း၊ သူ့ဥစ္စာကိုခိုးခြင်း၊ မမှန်သောသက်သေကိုခံခြင်း၊ သူ့အသရေကိုဖျက်ခြင်းအရာတို့သည် နှလုံးထဲက ထွက်လာ၍၊
20 It is these actions that cause [God to consider] people to be unacceptable [to him]. To eat with unwashed hands does not cause [God to consider] people unacceptable to him.”
၂၀လူကို ညစ်ညူးစေသောအရာဖြစ်ကြ၏။ လက်မဆေးဘဲလျက် အစာကိုစားခြင်းမူကား၊ လူကိုညစ်ညူး စေသည်မဟုတ်ဟု မိန့်တော်မူ၏။
21 After Jesus [took us and] left [Galilee district], we went into the region [where the cities of] Tyre and Sidon [are located].
၂၁ယေရှုသည် ထိုအရပ်မှထွက်၍ တုရုမြို့နှင့် ဇိဒုန်မြို့၏ ကျေးလက်သို့ကြွတော်မူလျှင်၊
22 A woman [from the group of people called] Canaanites who live in that region came [to the place where Jesus was staying]. She kept shouting [to him], “Lord, you are the descendant of [King] David, [you are the Messiah!] Have pity on me [and my daughter!] She is suffering very much because a demon controls her.”
၂၂ခါနာန်အမျိုးဖြစ်သောမိန်းမတယောက်သည် ထိုနယ်စပ်မှထွက်လာ၍၊ ဒါဝိဒ်၏သားတော်ရှင်၊ ကျွန်မ ကို သနားတော်မူပါ။ ကျွန်မ၏သမီးသည် နတ်ဆိုးနှိပ်စက်ခြင်းကို ပြင်းစွာခံရပါသည်ဟု ဟစ်ကြော်သော်လည်း စကားတခွန်းမျှ ပြန်တော်မမူ။
23 But Jesus did not answer her at all. [We] disciples came to him, and [knowing that the woman was not a Jew], we said to him, “Tell her to leave, because she keeps [bothering us] by yelling behind us!”
၂၃တပည့်တော်တို့သည်ချဉ်းကပ်၍၊ ထိုမိန်းမပြန်သွားရသောအခွင့်ကို ပေးတော်မူပါ။ ငါတို့နောက်သို့ လိုက်၍ ဟစ်ကြော်လျက်နေပါသည်ဟု တောင်းလျှောက်ကြ၏။
24 But Jesus said [to her], “I have been sent {[God] has sent me} to [help] only the Israelite people [at this time] [SYN]. [They are like] sheep that have gotten lost [MET] [because they do not know the way to heaven].”
၂၄ကိုယ်တော်ကလည်း၊ ဣသရေလအမျိုးအဝင် ပျောက်လွင့်သောသိုးများမှတပါး အခြားသောအမျိုးရှိ ရာသို့ ငါ့ကိုမစေလွှတ်ဟု မိန့်တော်မူ၏။
25 But she came [closer] to Jesus and knelt down in front of him [to worship him]. She pled, “Lord/Sir, help me!”
၂၅ထိုမိန်းမသည် ချဉ်းကပ်၍ပြပ်ဝပ်လျက် ကျွန်မကို ကယ်တော်မူပါသခင်ဟု လျှောက်ပြန်လျှင်၊
26 Then, [to suggest to her that he needed to help the Jews first and not the non-Jews, whom the Jews called dogs], he told her, “It is not good [for someone] to take food [that has been prepared for] the children and throw it to the [little] dogs.”
၂၆ကိုယ်တော်က၊ သား၏အစာကိုယူ၍ ခွေးအားမပေးမချအပ်ဟု ပြန်ပြောတော်မူ၏။
27 [But to show that she believed that non-Jews could also receive help from God], the woman said [to Jesus], “Lord/Sir, what you [say is] correct, but even the [little] dogs eat the crumbs that fall to the floor [when] their masters [sit at] their tables [and eat]!”
၂၇မိန်းမကလည်းမှန်ပါ၏သခင်၊ ခွေးမည်သည်ကား မိမိသခင်၏စားပွဲမှကျသော စားနုပ်စားပေါက်ကို စားမြဲထုံးစံရှိပါ၏ဟု လျှောက်ပြန်လျှင်၊
28 Then Jesus said to her, “O woman, [because] you believe firmly [in me, I] will [heal your daughter] as you desire!” At that moment [the demon left] her daughter, [and she] became well.
၂၈အိုမိန်းမ၊ သင်သည်ယုံကြည်အားကြီးလှပြီ။ သင့်အလိုရှိသည်အတိုင်း သင်၌ဖြစ်စေဟုမိန့်တော်မူ၏။ ထိုအချိန်မှစ၍ ထိုမိန်းမ၏သမီးသည် ကျန်းမာပကတိဖြစ်လေ၏။
29 After Jesus, [along with us disciples], departed from that area, we went [back] to Galilee Lake [and walked] along it. Then Jesus climbed the hill [near there] and sat down [to teach the people].
၂၉ယေရှုသည် ထိုအရပ်မှကြွ၍ ဂါလိလဲအိုင်နားသို့ရောက်တော်မူလျှင် တောင်ပေါ်သို့တက်၍ ထိုင်တော် မူ၏။
30 Crowds kept coming to him for the next two days and brought lame, crippled, and blind people, those who were unable to talk, and many others [who had various sicknesses]. They laid them in front of Jesus [so that he would heal them] [SYN]. And he healed them.
၃၀များစွာသောလူအပေါင်းတို့သည် ခြေမစွမ်း၊ မျက်စိကန်း၊ စကားအ၊ အင်္ဂါချို့တဲ့သောသူမှစ၍ အခြား သော အနာရောဂါစွဲသောသူများကို ဆောင်ခဲ့လျက် အထံတော်သို့ရောက်လာ၍ ခြေတော်ရင်း၌ချထားကြ၏။
31 The crowd saw [him heal] people who could not talk, crippled people, lame people, and blind people, and they were amazed. They said, “Praise God [who rules over us who live in] Israel!”
၃၁အနာရောဂါများကို ငြိမ်းစေတော်မူသဖြင့်၊ အသောသူသည် စကားပြောသည်ကို၎င်း၊ ချို့တဲ့သောသူ သည် ပကတိဖြစ်သည်ကို၎င်း၊ ခြေမစွမ်းသောသူသည် လှမ်းသွားသည်ကို၎င်း၊ မျက်စိကန်းသောသူသည် မြင်ရ သည်ကို၎င်း၊ လူအစုအဝေးတို့သည်မြင်လျှင် အံ့ဩခြင်းသို့ရောက်၍ ဣသရေလအမျိုး၏ ဘုရားသခင်ဂုဏ် တော်ကို ချီးမွမ်းကြ၏။
32 Then Jesus called us disciples to him and said [to us], “This crowd [of people] has been with me for three days and have nothing [left] to eat. I feel sorry for them. I do not want to send them away [while they are still] hungry, [because if I did that], they might faint on the way [home].”
၃၂ထိုအခါ ယေရှုသည် တပည့်တော်တို့ကိုခေါ်၍၊ ဤလူများကိုငါသနား၏။ သုံးရက်ပတ်လုံးငါနှင့်အတူရှိ ကြပြီ။ စားစရာအလျှင်းမရှိ။ လမ်းခရီး၌ မောမည်ကိုစိုးရိမ်သောကြောင့် အစာမစားမှီ သူတို့ကိုလွှတ်ခြင်းငှာ ငါအလိုမရှိဟု မိန့်တော်မူလျှင်၊
33 We disciples said to him, “In this place where nobody lives, (we cannot possibly obtain enough food to feed such a large crowd!/how can we obtain a large enough amount of food to feed such a large crowd?) [RHQ]”
၃၃တပည့်တော်တို့က ဤမျှလောက်များသောလူစုတို့သည် ဝစွာစားလောက်သောအစာကို ဤတောအရပ် ၌ အကျွန်ုပ်တို့သည် အဘယ်သို့ရနိုင်ပါမည်နည်းဟု လျှောက်ကြသော်၊
34 Jesus asked us, “How many small loaves do you have?” We said to him, “[We have] seven small loaves and a few [cooked] fish.”
၃၄ယေရှုက၊ သင်တို့တွင်မုန့်ဘယ်နှစ်လုံးရှိသနည်းဟု မေးတော်မူလျှင်၊ မုန့်ခုနှစ်လုံးနှင့် အနည်းငယ်မျှ သော ငါးကောင်ကလေးရှိပါသည်ဟု ပြန်လျှောက်ကြ၏။
35 He told the people to sit on the ground.
၃၅ထိုအခါ လူအစုအဝေးတို့ကို မြေပေါ်မှာလျောင်းကြစေဟု အမိန့်တော်ရှိ၏။
36 Then he took the seven small loaves and the fish. After he thanked [God for them], he broke them [into pieces], and he kept giving [them] to us. Then we [kept distributing] them to the crowd.
၃၆မုန့်ခုနှစ်လုံးနှင့် ငါးတို့ကိုလည်းယူ၍ ကျေးဇူတော်ကိုချီးမွမ်းပြီးမှ၊ မုန့်နှင့်ငါးကိုဖဲ့၍ တပည့်တော်တို့အား ပေးတော်မူ၏။ တပည့်တော်တို့လည်း လူအပေါင်းတို့အား ပေးကြ၏။
37 [Because Jesus made the food multiply miraculously], all [those people] ate and had [plenty to] satisfy [them]. There were 4,000 men [who ate], but no [one counted] the women and the children [who also ate]. Then we [disciples] collected the pieces of food that were left over, and we filled seven large baskets [with them].
၃၇လူအပေါင်းတို့သည် စား၍ဝကြပြီးမှ၊ ကြွင်းရစ်သောအကျိုးအပဲ့ကိုကောက်သိမ်း၍ ခုနှစ်တောင်း အပြည့် ရကြ၏။
၃၈စားသောသူအရေအတွက်ကား၊ မိန်းမနှင့်သူငယ် ကိုမဆိုဘဲ ယောက်ျားလေးထောင်ရှိသတည်း။
39 After Jesus dismissed the crowd, he, [along with us], got in the boat, and we sailed [around the lake] to the region called Magadan.
၃၉ထိုလူများတို့ကို လွှတ်တော်မူပြီးမှ၊ လှေစီး၍ မာဂဒါလကျေးလက်သို့ ရောက်တော်မူ၏။
