Matthew 10
1 He told [us] twelve disciples to come to him. Then he gave us the power/authority to expel evil spirits [that controlled people]. He also enabled [us] to heal all people who had diseases or who were sick.
၁တကျိပ်နှစ်ပါးသော တပည့်တော်တို့ကိုခေါ်တော်မူပြီးမှ၊ ညစ်ညူးသောနတ်တို့ကို နှင်ထုတ်ခြင်းငှါ၎င်း၊ အနာရောဂါအမျိုးမျိုးတို့ကို ငြိမ်းစေခြင်းငှါ၎င်း အခွင့်ပေးတော်မူ၏။
2 [Here is a list of us] twelve [disciples whom he called] apostles ([which means ‘messengers’]): Simon, [to whom he gave the new name] Peter; Andrew, Peter’s [younger] brother; James, the son of Zebedee; John, the [younger] brother of James;
၂တကျိပ်နှစ်ပါးသော တပည့်တော်တို့၏ အမည်ကား၊ ပဌမမှာ၊ ပေတရုဟူ၍ ခေါ်ဝေါ်သော ရှိမုန်နှင့် သူ့ညီအန္ဒြေ၊
3 Philip; Bartholomew; Thomas; me, Matthew, the tax collector; James, the [son] of Alpheus; Thaddeus;
၃ဇေဗေဒဲ၏သားယာကုပ်နှင့် သူ့ညီယောဟန်၊ ဖိလိပ္ပုနှင့် ဗာသောလမဲ၊ သောမနှင့် အခွန်ခံမဿဲ၊ အာလဖဲ၏သား ယာကုပ်နှင့် သဒ္ဒဲဟုအမည်သစ်ကိုရသော လေဗဲ၊
4 Simon, a member of the party [that wanted to overthrow the Roman government; ] and Judas Iscariot (OR, Judas, the man from Kerioth [Town]), who [later] enabled [the Jewish leaders] to seize Jesus.
၄ကာနနိတ်လူရှိမုန်နှင့် ကိုယ်တော်ကိုအပ်နှံသော ယုဒရှကာရုတ်ပေတည်း။
5 When Jesus was [about to] send [us] twelve [apostles to tell his message to people in various places], he gave [us] these instructions: “Do not go where the non-Jews live [MTY] or into the towns [where the] Samaritans live, [because they hate you].
၅ထိုတကျိပ်နှစ်ပါးသော သူတို့ကို ယေရှုသည် စေလွှတ်တော်မူ၍၊ သင်တို့သည် တပါးအမျိုးသားတို့ရှိရာ သို့ မသွားကြနှင့်။ ရှမာရိမြို့ရွာထဲသို့ မဝင်ကြနှင့်။
6 Instead, go to the people of Israel [SYN] who have [gone away from God like] sheep that have gotten lost [MET].
၆ဣသရေလအမျိုး၊ ပျောက်လွင့်သော သိုးများရှိရာသို့ အရင်သွားကြလော့။
7 When you go [to them], proclaim to them that God [EUP/MTY] will soon begin to rule over people.
၇သွားစဉ်တွင်၊ ကောင်းကင်နိုင်ငံတော် တည်လုနီးပြီဟု သိတင်းကြားပြောကြလော့။
8 Heal sick people, cause dead people to become alive, heal people who have leprosy, and cause demons to leave people [who are controlled by them] {[whom demons control]}. Do not charge money [for helping people, because God] did not charge you anything [for helping you].
၈နာသောသူတို့အား ချမ်းသာပေးကြလော့။ သေသောသူတို့ကို ထမြောက်စေကြလော့။ နူသောသူ တို့ကို သန့်ရှင်းစေကြလော့။ နတ်ဆိုးတို့ကိုလည်း နှင်ထုတ်ကြလော့။ သင်တို့သည် အဘိုးမပေးဘဲ ကျေးဇူးတော် ကို ခံရကြပြီဖြစ်၍ အဘိုးမခံဘဲ ပေးကမ်းကြလော့။
9 Do not take any money with you [MTY], nor a knapsack. Do not take an extra shirt, nor sandals [in addition to what you are wearing], nor a walking stick. Every worker deserves to get pay [from the people for whom he works], [so you deserve to receive food and a place to stay from the people to whom you go].
၉ရွှေ၊ ငွေ၊ ကြေးတို့ကို ခါးပန်းထဲ၌ မသိုမှီးကြနှင့်။
၁၀လမ်းခရီးဘို့ လွယ်အိတ်၊ အင်္ကျီနှစ်ထည်၊ ခြေနင်းတောင်ဝေးကို မသိုမှီးကြနှင့်။ အကြောင်းမူကား၊ လုပ်ဆောင်သောသူသည် ကျွေးမွေးခြင်းကို ခံထိုက်ပေ၏။
11 In whatever town or village you enter, find out which person is worthy [that you should stay in his home]. And as you go into that house, [ask God to] bless the people [who live there] [MTY]. Stay in that home until you leave [that town or village].
၁၁မည်သည်မြို့ မည်သည်ရွာသို့ ဝင်လျှင်၊ ထိုမြို့ရွာ၌ အဘယ်မည်သောသူသည် ထိုက်တန်သနည်းဟု မေးမြန်း၍၊ ထိုမြို့ရွာမှ မထွက်မသွားမှီတိုင်အောင် ထိုသူ၏အိမ်တွင် နေကြလော့။
၁၂အိမ်သို့ ဝင်သောအခါ မင်္ဂလာရှိပါစေသောဟု နှုတ်ဆက်ခြင်းကို ပြုကြလော့။
13 If the people who live in [MTY] that house are worthy [of being blessed] {[God blessing them]}, [God] will bless them. If the people who live in that house are not worthy [of being blessed] {[of God blessing them]}, [God] will bless you [instead of blessing them].
၁၃ထိုအိမ်သည် ထိုက်တန်လျှင် သင်တို့မြွက်သော မင်္ဂလာရောက်စေသတည်း။ မထိုက်တန်လျှင် သင်တို့ ထံသို့ ပြန်လာစေသတည်း။
14 If the people [who live in any house or town] do not welcome you [to their home or town], nor listen to your message, leave that house or town. And as you leave, shake off the dust from your feet. [By doing that, you will warn them that God will punish them for rejecting your message].
၁၄အကြင်သူသည် သင်တို့ကို လက်မခံ၊ သင်တို့၏ စကားကိုနားမထောင်ဘဲနေ၏။ ထိုသူနေသော အိမ်မှ၎င်း၊ မြို့မှ၎င်း ထွက်သွားစဉ်၊ သင်တို့၏ ခြေဘဝါးမှ မြေမှုန့်ကို ခါလိုက်ကြလော့။
15 Note this carefully: [At the time when God] judges [all people, he] will punish [the people who lived in] Sodom and Gomorrah [MTY], [the ancient cities which God destroyed because their people were extremely wicked]. But in any town where the people [MTY] refuse to hear your message, God will punish them even more severely.”
၁၅ငါအမှန်ဆိုသည်ကား၊ တရားဆုံးဖြတ်သောနေ့၌ ထိုမြို့သည် သောဒုံမြို့နှင့် ဂေါမောရမြို့ထက်သာ၍ ခံရလတံ့။
16 “Take note: After I send you out, [you will be as defenseless] as sheep [MET] in the midst of [people who are as dangerous as] wolves. So you should wisely [stay away from such people, like you stay away from poisonous] snakes [SIM]. You should be as harmless as doves are [SIM].
၁၆တောခွေးစုထဲသို့ သိုးတို့ကို စေလွှတ်သကဲ့သို့ သင်တို့ကို ငါစေလွှတ်၏။ ထိုကြောင့် သင်တို့သည် မြွေ ကဲ့သို့ လိမ္မာလျက်၊ ချိုးငှက်ကဲ့သို့ အဆိပ်ကင်းလျက် ရှိကြလော့။
17 Also, be on guard against [our religious leaders]. They will arrest you and take you to the members of the religious councils [to put you on trial and punish you because you are my disciples]. You will be whipped {The local leaders will whip you} [in] their meeting places.
၁၇လူတို့ကို သတိပြုကြ။ အကြောင်းမူကား၊ သင်တို့ကို လွှတ်ရုံးသို့အပ်နှံကြလိမ့်မည်။ တရားစရပ်တို့၌ ရိုက်ကြလိမ့်မည်။
18 [And] because [you teach] about me, you will be taken {[the religious leaders] will take you} to governors and kings [in order that they may put you on trial and punish you]. As a result, you will testify to those rulers and to [other] non-Jews [about what I have done].
၁၈ထိုသူတို့မှစ၍ တပါးအမျိုးသားတို့အား သက်သေဖြစ်စေခြင်းငှါ၊ မြို့ဝန်မင်း၊ ရှင်ဘုရင်ထံသို့ ငါ့ကြောင့် သင်တို့ကို ပို့ဆောင်ကြလိမ့်မည်။
19 When [the religious leaders] arrest you, do not be worried about what you will say [to them], because at that very time [the] Holy Spirit will tell you the words that you should say.
၁၉သင်တို့ကို အပ်နှံသောအခါ အဘယ်သို့ ပြောရမည်ကို မစိုးရိမ်ကြနှင့်။ ပြောရသောစကားကို ထိုခဏ ခြင်းတွင် သင်တို့သည် ရကြလိမ့်မည်။
20 It is not that you [will decide what to] say. Instead, you will say what the Spirit of your [heavenly] Father tells [you to say].
၂၀အကြောင်းမူကား၊ သင်တို့ အလိုအလျောက် ပြောကြသည်မဟုတ်။ သင်တို့အဘ၏ ဝိညာဉ်တော်သည် သင်တို့အားဖြင့် ပြောတော်မူ၏။
21 [You will be taken] {[People who do not believe in me will] take you} to the authorities to be killed [because you believe in me. For example], people will betray their brothers, and fathers will betray their children. Children will rebel against their parents and cause [them] to be killed.
၂၁ထိုအခါ ညီအစ်ကိုချင်း တယောက်ကိုတယောက် သေစေခြင်းငှါ အပ်ကြလိမ့်မည်။ အဘသည်လည်း သားကို အပ်လိမ့်မည်။ သားသမီးတို့သည်လည်း မိဘကို ရန်ဘက်ပြု၍ သေစေကြလိမ့်မည်။
22 Many people will hate you [because you believe in me]. Nevertheless, [many people] will keep on believing in me until they die. They are the people whom [God] will take to live with him.
၂၂လူအပေါင်းတို့သည်လည်း ငါ၏နာမကြောင့် သင်တို့ကို မုန်းကြလိမ့်မည်။ အကြင်သူသည် အဆုံးတိုင် အောင် တည်ကြည်၏။ ထိုသူသည် ကယ်တင်ခြင်းသို့ ရောက်လိမ့်မည်။
23 When people in one town cause you to suffer, escape to another town [and tell the people there about me]. Note this: [I], the one who came down from heaven, will certainly return [to earth] before you have finished going from one town to another town throughout Israel [and telling people about me].
၂၃တမြို့၌ သင်တို့ကိုညှဉ်းဆဲလျှင် တမြို့သို့ပြေးကြလော့။ ငါအမှန်ဆိုသည်ကား၊ ဣသရေလမြို့ရွာ ရှိသမျှတို့ကို သင်တို့ လှည့်လည်၍ မကုန်မှီ လူသားသည်ကြွလာလိမ့်မည်။
24 A disciple should not [expect to be] greater than his teacher, and servants [are not] superior to their master.
၂၄တပည့်သည် ဆရာထက်မသာ။ ကျွန်သည် သခင်ထက်မသာ။
25 You do not [expect that] people will [treat] a disciple better than [they treat] his teacher, or that [they will treat] a servant [better than they treat] his master. [Similarly, because I am your teacher and master, you can expect that people will mistreat you, because they have mistreated me]. The most you can expect is that people [will treat you like they treat me. I am like] the ruler of a household [MET]. But people [have insulted me by] calling [me] Beelzebub, [the ruler of the demons]. So they [will] certainly [insult you more, you who are only like] members of my household [MET]!”
၂၅တပည့်သည် ဆရာကဲ့သို့၎င်း၊ ကျွန်သည်သခင် ကဲ့သို့၎င်းဖြစ်လျှင် သင့်လောက်ပေ၏။ အိမ်ရှင်ကို ဗေလဇေဗုဟုခေါ်ဝေါ်ကြလျှင်၊ အိမ်သူအိမ်သားတို့ကို သာ၍ ခေါ်ဝေါ်ကြလိမ့်မည်။
26 “Do not be afraid of [people who insult you and do evil things to you. God wants] everything that is unknown now to be revealed {[God wants you to] reveal everything [that is unknown now]}. [He does] not [want his truth] to remain hidden [MET] and kept secret [DOU].
၂၆ထို့ကြောင့် သူတို့ကို မကြောက်ကြနှင့်။ ဖုံးထားလျက်ရှိသမျှသောအရာတို့သည် ပွင့်လိမ့်မည်။ ဆိတ် ကွယ်ရာ၌ ရှိသမျှတို့သည်လည်း ထင်ရှားလိမ့်မည်။
27 [So, instead of being afraid], what I say to you [secretly as people do] at night [MTY], tell [publicly as people do] during the daytime [MTY]. What I [say to you privately as people do when they] whisper to you [MTY], proclaim publicly [MTY, DOU].
၂၇မှောင်မိုက်၌ သင်တို့အား ငါပြောသောအရာများကို သင်တို့သည် အလင်း၌ ကြားပြောကြလော့။ သင်တို့နားအပါး၌ ပြော၍ ကြားသောအရာများကို အိမ်မိုးပေါ်မှာ ဟစ်ကြော်ကြလော့ဟု မိန့်တော်မူ၏။
28 Do not be afraid of people who [are able to] kill your body [SYN] but are not able to destroy your soul. Instead, fear [God because] he is able to destroy both a [person’s] body and a [person’s] soul in hell. (Geenna g1067)
၂၈တနည်းကား၊ ကိုယ်ခန္ဓာကိုသာ သတ်၍ စိတ်ဝိညာဉ်ကို မသတ်နိုင်သော သူတို့ကို မကြောက်ကြနှင့်။ ကိုယ်ခန္ဓာနှင့်စိတ်ဝိညာဉ်ကို ငရဲ၌ ဖျက်ဆီးနိုင်သောသူကိုသာ၍ ကြောက်ကြလော့။ (Geenna g1067)
29 [Think about the] sparrows. [They have so little value] that [you] can buy cares two of them for [only] one small coin [RHQ]. But when [any] sparrow falls to the ground [and dies] [LIT], [God], your [heavenly] Father, knows it, [because he cares about everything].
၂၉စာငှက်နှစ်ကောင်ကို အဿရိတပြား အဘိုးနှင့် ဝယ်ရသည်မဟုတ်လော။ သင်တို့အဘ အခွင့်မရှိလျှင် ထိုစာငှက်တကောင်မျှ မြေသို့မကျရ။
30 [He cares about you, too]. He even knows how many hairs you have on your head!
၃၀သင်တို့ဆံပင်သည်လည်း အကုန်အစင် ရေတွက်လျက်ရှိ၏။
31 [God] values you much more than he values sparrows [LIT]. So, do not be afraid [of people who threaten to kill you]
၃၁ထို့ကြောင့် မကြောက်ကြနှင့်။ သင်တို့သည် စာငှက်အများတို့ထက် သာ၍မြတ်ကြ၏။
32 If people, [without being afraid, are willing to] tell others [that they are my disciples], I will acknowledge before my Father who is in heaven [that they are my disciples].
၃၂အကြင်သူသည် လူတို့ရှေ့မှာ ငါ့ကိုဝန်ခံအံ့။ ကောင်းကင်ဘုံ၌ရှိသော ငါ၏ခမည်းတော်ရှေ့မှာ ထိုသူကို ငါဝန်ခံမည်။
33 But if they are afraid to say in front of others that they are my [disciples], I will tell my Father, who is in heaven, [that] they are not [my disciples].”
၃၃အကြင်သူသည် လူတို့ရှေ့မှာ ငါ့ကိုငြင်းပယ်အံ့။ ကောင်းကင်ဘုံ၌ရှိသော ငါ၏ခမည်းတော်ရှေ့မှာ ထိုသူကို ငါငြင်းပယ်မည်။
34 “Do not think that I came to earth to cause [people] to live together harmoniously. The result of my coming is that [some of those who follow me] [MTY] will be killed.
၃၄မြေပေါ်သို့ ငြိမ်သက်ခြင်းကို စေလွှတ်အံ့သောငှါ ငါလာသည်ဟုမထင်ကြနှင့်။ ငြိမ်သက်ခြင်းကို စေလွှတ်အံ့သောငှါ ငါလာသည်မဟုတ်။ ထားကို စေလွှတ်အံ့သောငှါ ငါလာသတည်း။
35 Because I came [to earth, people who do not believe in me] will oppose [those who do believe in me. For example], some sons will oppose their fathers, some daughters will oppose their mothers, and some daughters-in-law will oppose their mothers-in-law.
၃၅အဘနှင့်သား၊ အမိနှင့်သမီး၊ ယောက္ခမနှင့် ချွေးမအချင်းချင်း ကွဲပြားစေခြင်းငှါ ငါလာသတည်း။
36 [This shows that sometimes] a person’s enemies will be members of his own household.
၃၆ကိုယ်အိမ်သူအိမ်သားတို့သည်လည်း ကိုယ်ရန်သူ ဖြစ်ကြလိမ့်မည်။
37 People who love their fathers or mothers more than [they love] me are not worthy to [have a relationship with me]. And people who love their sons or daughters more than [they love] me are not worthy [to belong to] me.
၃၇အကြင်သူသည် ငါ့ကိုချစ်သည်ထက် မိဘကိုသာ၍ချစ်၏။ ထိုသူသည် ငါနှင့်မထိုက်မတန်။ အကြင်သူ သည် ငါ့ကို ချစ်သည်ထက် သားသမီးကို သာ၍ချစ်၏။ ထိုသူသည် ငါနှင့်မထိုက်မတန်။
38 [People who are ready to execute a prisoner force him to] carry a cross [to the place where they will nail him to it] [MET]. Those who are not [willing to allow other people to hurt and disgrace them like that because of being my disciples] are not worthy to belong to me.
၃၈အကြင်သူသည် မိမိလက်ဝါးကပ်တိုင်ကို ထမ်း၍ ငါ့နောက်သို့မလိုက်၊ ထိုသူသည် ငါနှင့် မထိုက် မတန်။
39 People who [deny that they believe in me in order to escape being killed] will not live [with God eternally] [MET], but people who [confess that they believe in] me and, [as a result are] killed, will live [with God eternally] [MET].”
၃၉မိမိအသက်ကို တွေ့သောသူသည် အသက်ရှုံးလိမ့်မည်။ ငါ့ကြောင့် မိမိအသက်ရှုံးသောသူမူကား အသက်ကို တွေ့လိမ့်မည်။
40 “[God considers that] everyone who welcomes you, welcomes me [SIM], and [he considers that] everyone who welcomes me welcomes [him], the one who sent me [SIM].
၄၀သင်တို့ကို လက်ခံသောသူသည် ငါ့ကိုလက်ခံ၏။ ငါ့ကို လက်ခံသောသူသည် ငါ့ကို စေလွှတ်တော်မူ သောသူကို လက်ခံ၏။
41 Those who welcome [someone because] [MTY] [they know] that person is a prophet they will receive the [same] reward that prophets [receive from God. Likewise], those who welcome a person [because] [MTY] [they know] that person is righteous will receive the reward righteous people [receive from God].
၄၁ပရောဖက်၏ မျက်နှာကိုထောက်၍၊ ပရောဖက်ကို လက်ခံသောသူသည် ပရောဖက်၏အကျိုးကို ခံရလတံ့၊ ဖြောင့်မတ်သောသူ၏မျက်နှာကိုထောက်၍၊ ဖြောင့်မတ်သောသူကို လက်ခံသောသူသည် ဖြောင့်မတ် သောသူ၏အကျိုးကို ခံရလတံ့။
42 [Note this: ] people [see that you are thirsty] [MTY] [and] give you a drink of cold water because they know that [MTY] you are one of my disciples. [God] will certainly reward people who do that. [They might consider that what they did] is insignificant, [but God will consider it very significant]” [LIT].
၄၂အကြင်သူသည် တပည့်တော်၏ မျက်နှာကိုထောက်၍ ဤသူငယ်တစုံတယောက်အား ရေတခွက်ကို မျှပေး၏။ ထိုသူသည် အကျိုးကို မရဘဲမနေရာ၊ ငါအမှန်ဆိုသည်ဟု မှာထားတော်မူ၏။
