Mark 9
1 He also said to [his disciples], “Listen carefully! Some of you who are here now will see God ruling powerfully in [many ways]. You will see it before you die!”
| ئۇ ئۇلارغا يەنە: ــ مەن سىلەرگە شۇنى بەرھەق ئېيتىپ قويايكى، بۇ يەردە تۇرغانلارنىڭ ئارىسىدىن ئۆلۈمنىڭ تەمىنى تېتىشتىن بۇرۇن جەزمەن خۇدانىڭ پادىشاھلىقىنىڭ كۈچ-قۇدرەت بىلەن كەلگەنلىكىنى كۆرىدىغانلار باردۇر. |
2 A week later Jesus took Peter, James and [James’ younger brother] John and led them up a high mountain. [While they were] alone up there, he appeared very different to them.
| ۋە ئالتە كۈندىن كېيىن، ئەيسا پېترۇس، ياقۇپ ۋە يۇھاننانى ئايرىپ ئېلىپ، ئېگىز بىر تاغقا چىقتى. ئۇ يەردە ئۇنىڭ سىياقى ئۇلارنىڭ كۆز ئالدىدىلا ئۆزگىرىپ، |
3 His clothes became dazzling white. They were whiter than anyone on earth could make them by bleaching them.
| كىيىملىرى يەر يۈزىدىكى ھېچبىر ئاقارتقۇچىمۇ ئاقارتالمىغۇدەك دەرىجىدە پارقىراپ قاردەك ئاپئاق بولدى. |
4 [Two prophets who had lived long ago], Moses and Elijah, appeared to them. Then the two of them began talking with Jesus.
| ئۇلارنىڭ كۆز ئالدىدا مۇسا ۋە ئىلياس [پەيغەمبەرلەر] تۇيۇقسىز كۆرۈندى؛ ئۇلار ئەيسا بىلەن سۆزلىشىۋاتقانىدى. |
5 [After a short time], Peter [interrupted by] exclaiming, “Teacher, it is wonderful to be here! So allow us to make three shelters. One [will be] for you, one [will be] for Moses, and one [will be] for Elijah!”
| پېترۇس بۇ ئىشقا جاۋابەن ئەيساغا: ــ ئۇستاز، بۇ يەردە بولغىنىمىز ئىنتايىن ياخشى بولدى! بىرىنى ساڭا، بىرىنى مۇساغا، يەنە بىرىنى ئىلياسقا ئاتاپ بۇ يەرگە ئۈچ كەپە ياسايلى! ــ دېدى |
6 [He said this] because [he wanted to say something, but] he did not know what to say, because he and the other [two disciples] were very awestruck.
| (چۈنكى پېترۇس نېمە دېيىشىنى بىلمەي قالغانىدى، چۈنكى ئۇلار قورقۇنچقا چۆمۈپ كەتكەنىدى). |
7 Then a [shining] cloud appeared that covered them. [God] [EUP] spoke to them from the cloud saying, “This is my Son. I love him. [Therefore], listen to him!”
| تۇيۇقسىز بىر پارچە بۇلۇت ئۇلارنى قاپلىۋالدى ۋە بۇلۇتتىن: «بۇ مېنىڭ سۆيۈملۈك ئوغلۇمدۇر؛ ئۇنىڭغا قۇلاق سېلىڭلار!» دېگەن ئاۋاز ئاڭلاندى. |
8 When [the three disciples] looked around, they saw that suddenly Jesus was alone with them, and that there was no longer anyone [else] there.
| ئۇلار لاپپىدە ئەتراپىغا قارىشىۋىدى، لېكىن يەنە ھېچكىمنى كۆرمىدى، ئۆز يېنىدا پەقەت ئەيسانىلا كۆردى. |
9 While they were coming down the mountain, Jesus told them that they should not tell anyone [yet] what had just happened to him. He said, “You may tell them after I, the one who came from heaven, (rise from the dead/become alive again) after I die.”
| ئۇلار تاغدىن چۈشۈۋاتقاندا، ئەيسا ئۇلارغا، ئىنسانئوغلى ئۆلۈمدىن تىرىلدۈرۈلمىگۈچە، كۆرگەنلىرىنى ھېچكىمگە ئېيتماسلىقنى ئەمر قىلىپ تاپىلىدى. |
10 So they did not tell others about it [for a long time]. But they discussed among themselves what it meant when he said that he would (rise from the dead/become alive again) after he died.
| ئۇلار ئۇنىڭ بۇ سۆزىنى كۆڭلىگە پۈكۈپ، «ئۆلۈمدىن تىرىلىش» دېگەننىڭ زادى نېمە ئىكەنلىكى ھەققىدە ئۆزئارا مۇلاھىزىلەشتى. |
11 [The three disciples had just seen Elijah, but Elijah had not done anything to prepare people to accept Jesus. So] they asked Jesus, “The men who teach the [Jewish] laws say that Elijah must come back to the earth before [the Messiah comes to earth. But you have been here a long time and Elijah came just today. So is what they are teaching wrong?]”
| ئۇلار ئۇنىڭدىن يەنە: ــ تەۋرات ئۇستازلىرى نېمە ئۈچۈن: «ئىلياس [پەيغەمبەر مەسىھ كېلىشتىن] ئاۋۋال قايتىپ كېلىشى كېرەك» دېيىشىدۇ؟ ــ دەپ سوراشتى. |
12 [Jesus wanted them to know that John the Baptizer was the one who represented Elijah. So] he answered them, “It is true that [God promised to send Elijah to come] first [so that people would be ready when I came]. Elijah’s representative has already come, and our leaders treated him very badly, just like they wanted to do, just like it was prophesied {[the prophets] prophesied} long ago. But, (I also want you to consider what is written {what [the prophets] wrote} in the Scriptures about me, the one who came from heaven./why have you not thought about what is written {what [the prophets] wrote} about me, the one who came from heaven?) [RHQ] It is written {They wrote} that I would suffer much and that I would be rejected {that [many people] would reject me}.”
| ئۇ ئۇلارغا جاۋابەن: ــ ئىلياس [پەيغەمبەر] دەرۋەقە [مەسىھتىن] ئاۋۋال كېلىدۇ، ئاندىن ھەممە ئىشنى ئورنىغا كەلتۈرىدۇ؛ ئەمدى نېمىشقا مۇقەددەس يازمىلاردا ئىنسانئوغلى كۆپ ئازاب-ئوقۇبەت چېكىدۇ ۋە خورلىنىدۇ، دەپ پۈتۈلگەن؟ |
| لېكىن مەن سىلەرگە شۇنى ئېيتايكى، ئىلياس [پەيغەمبەر] دەرھەقىقەت كەلدى ۋە دەل مۇقەددەس يازمىلاردا ئۇ ھەققىدە پۈتۈلگەندەك، كىشىلەر ئۇنىڭغا نېمىنى خالىسا شۇنداق قىلدى. |
14 [Jesus and those three disciples] returned to where the [other] disciples were. They saw a large crowd around the other disciples and [some] men who taught the [Jewish] laws arguing with them.
| ئۇلار مۇخلىسلارنىڭ يېنىغا قايتىپ بارغىنىدا، زور بىر توپ ئادەملەرنىڭ ئۇلارنىڭ ئەتراپىغا ئولىشىۋالغانلىقىنى، بىرنەچچە تەۋرات ئۇستازلىرىنىڭ ئۇلار بىلەن مۇنازىرە قىلىشىۋاتقانلىقىنى كۆردى. |
15 As soon as the crowd saw Jesus, they were very surprised [to see him come]. So they ran to him and greeted him.
| ئۇنى كۆرگەن پۈتۈن خالايىق ئىنتايىن ھەيران بولۇشتى ۋە يۈگۈرۈپ كېلىپ ئۇنىڭ بىلەن سالاملاشتى. |
16 He asked them, “What are you arguing about?”
| ئۇ ئۇلاردىن: ــ ئۇلار بىلەن نېمە توغرۇلۇق مۇنازىرە قىلىشىۋاتىسىلەر، ــ دەپ سورىدى. |
17 A man in the crowd answered him, “Teacher, I brought my son [here in order that] you [would heal him]. There is an evil spirit in him [that makes him] unable to talk.
| خالايىقتىن بىرەيلەن ئۇنىڭغا: ــ ئۇستاز، مەن ئوغلۇمنى سېنىڭ ئالدىڭغا ئېلىپ كەلدىم، چۈنكى ئۇنىڭغا گاچا قىلغۇچى بىر روھ چاپلىشىۋالغان. |
18 Whenever the spirit attacks him, it throws him down. He foams at the mouth, he grinds his teeth together, and he becomes stiff. I asked your disciples to expel the spirit, but they were not able to do it.”
| ھەر قېتىم روھ ئۇنى چىرمىۋالسا، ئۇنى تارتىشتۇرۇپ يىقىتىدۇ، شۇنىڭ بىلەن بالىنىڭ ئاغزى كۆپۈكلىشىپ، چىشلىرى كىرىشىپ كېتىدۇ؛ قاقشال بولۇپ قالىدۇ. مۇخلىسلىرىڭدىن جىننى ھەيدىۋەتكەيسىلەر دەپ تىلىدىم، بىراق ئۇلار قىلالمىدى، ــ دېدى. |
19 Jesus replied by saying to those people, “(I am very disappointed that [although you] have observed how I help people, you do not believe [that you are able to do anything]!/Why is it that [although you] have observed how I help people, you do not believe [that you are able to do anything]?) [RHQ] (I have been with you a long time, [and you still cannot do what I do]!/How long do I have to be with you [before you can do what I do]?) [RHQ] Bring the boy to me!”
| ئۇ جاۋابەن: ــ ئەي ئېتىقادسىز دەۋر، سىلەر بىلەن قاچانغىچە تۇراي؟! مەن سىلەرگە يەنە قاچانغىچە سەۋر قىلاي؟ ــ بالىنى ئالدىمغا ئېلىپ كېلىڭلار ــ دېدى. |
20 So they brought the boy to Jesus. As soon as the evil spirit saw Jesus, it shook the boy severely, and [the boy] fell on the ground. He rolled around, and he foamed at the mouth.
| ئۇلار بالىنى ئۇنىڭ ئالدىغا ئېلىپ كەلدى. ئەيسانى كۆرۈش بىلەنلا روھ بالىنىڭ پۈتۈن بەدىنىنى تارتىشتۇرۇۋەتتى. بالا يىقىلىپ، ئاغزىدىن كۆپۈك چىققان پېتى يەردە يۇمىلاپ كەتتى. |
21 Jesus asked the boy’s father, “How long has he been like this?” He replied, “[This started to happen] when he was a child.
| ئۇ بالىنىڭ ئاتىسىدىن: ــ بۇ ئىش بېشىغا كەلگىنىگە قانچە ئۇزۇن بولدى؟ ــ دەپ سورىدى. ئۇ: ــ كىچىكىدىن تارتىپ شۇنداق، |
22 [The spirit does not only do this], but he also often throws him into the fire or into the water in order to kill him. But, pity us and help us, if you can!”
| جىن ئۇنى ھالاك قىلىش ئۈچۈن كۆپ قېتىم ئوتقا ۋە سۇغا تاشلىدى. ئەمدى بىر ئامال قىلالىساڭ، بىزگە ئىچ ئاغرىتىپ شاپائەت قىلغايسەن! ــ دېدى. |
23 Jesus exclaimed to him, “[Do not say] [RHQ] ‘If you can’, for [God/I] can do anything for people who believe [in him/me]!”
| ئەيسا ئۇنىڭغا: ــ «قىلالىساڭ!» دەيسەنغۇ! ئىشەنچتە بولغان ئادەمگە ھەممە ئىش مۇمكىندۇر! ــ دېدى. |
24 Immediately the child’s father shouted, “I believe [that you can help me, but I do not believe strongly]. Help me to believe more strongly!”
| بالىنىڭ ئاتىسى دەرھال: ــ مەن ئىشىنىمەن؛ ئىشەنچسىزلىكىمگە مەدەت قىلغايسەن! ــ دېدى يىغلاپ نىدا قىلىپ. |
25 Because [Jesus wanted to heal the boy before] the crowd got bigger, he rebuked the evil spirit, saying, “You evil spirit, you who are [causing this boy to be] deaf and unable to talk! I command you to come out of him and never enter him again!”
| ئەمدى ئەيسا كۆپچىلىكنىڭ يۈگۈرۈشۈپ كەلگەنلىكىنى كۆرۈپ، ھېلىقى ناپاك روھقا تەنبىھ بېرىپ: ــ ئەي ئادەمنى گاس ۋە گاچا قىلغۇچى روھ! بۇيرۇق قىلىمەنكى، ئۇنىڭدىن چىق، ئىككىنچى كىرگۈچى بولما! ــ دېدى. |
26 The evil spirit shouted, it shook the boy violently, and then it left the boy. The boy did not move. He seemed like a dead body. So many of the people there said, “He is dead!”
| شۇ ھامان جىن بىر چىرقىرىدى-دە، بالىنى دەھشەتلىك تارتىشتۇرۇپ، ئۇنىڭدىن چىقىپ كەتتى. بالا ئۆلۈكتەك يېتىپ قالدى، خالايىقنىڭ كۆپىنچىسى «ئۇ ئۆلدى!» دېيىشتى. |
27 However, Jesus took him by the hand and helped him get up. Then the boy stood up. [He was healed]!
| لېكىن ئەيسا بالىنى قولىدىن تۇتۇپ يۆلىدى، بالا ئورنىدىن تۇردى. |
28 Later, when Jesus and his disciples were alone in a house, one of them asked him, “Why were we not able to expel [the evil spirit]?”
| ئەيسا ئۆيگە كىرگەندىن كېيىن، مۇخلىسلىرى ئۇنىڭ بىلەن يالغۇز قالغاندا ئۇنىڭدىن: ــ بىز نېمە ئۈچۈن جىننى ھەيدىۋېتەلمىدۇق؟ ــ دەپ سوراشتى. |
29 He said to them, “You can expel this kind [of evil spirit] only by your praying [that God will give you the power to do it]. There is no other way that you can expel them.”
| ئۇ ئۇلارغا: ــ بۇ خىل [جىن] دۇئا ۋە روزىدىن باشقا يول بىلەن چىقىرىلماس، ــ دېدى. |
30 After [Jesus and his disciples] left that [district], they traveled through Galilee [district]. Jesus did not want anyone [else] to know [that he was in their area]; he did not want
| ئۇلار شۇ يەردىن ئايرىلىپ، گالىلىيەدىن ئۆتۈپ كېتىۋاتاتتى. بىراق ئۇ بۇنى ھېچكىمنىڭ بىلىشىنى خالىمايتتى. |
31 [anyone to interrupt him] as he taught his disciples. He was telling them, “[Some day my enemies] [SYN] will seize [MTY] me, the one who came from heaven, and I will be handed over [to other] men. Those men will kill me. But on the third day after I am killed {after they kill me}, I will become alive again!”
| چۈنكى ئۇ مۇخلىسلىرىغا: ــ ئىنسانئوغلى ئىنسانلارنىڭ قولىغا تاپشۇرۇلۇپ، ئۇلار ئۇنى ئۆلتۈرىدۇ. ئۆلتۈرۈلۈپ ئۈچ كۈندىن كېيىن ئۇ تىرىلىدۇ، ــ دېگەن تەلىمنى بېرىۋاتاتتى. |
32 But they did not understand what he was telling them. Also, they were afraid to ask him about what he had said.
| لېكىن [مۇخلىسلار] بۇ سۆزنى چۈشەنمىدى ھەمدە ئۇنىڭدىن سوراشقىمۇ پېتىنالمىدى. |
33 Jesus and his disciples returned to Capernaum [town]. When they were in the house, he asked them, “What were you discussing [while we were traveling] on the road?”
| ئۇ كەپەرناھۇم شەھىرىگە كەلدى. ئۆيگە كىرگەندە ئۇ ئۇلاردىن: ــ يولدا نېمە توغرىسىدا مۇلاھىزىلەشتىڭلار؟ ــ دەپ سورىدى. |
34 But they did not reply. [They were ashamed to reply] because, [while they were traveling], they had been arguing with each other about which one of them [would be] the most important [when Jesus became king].
| لېكىن ئۇلار شۈك تۇردى، چۈنكى ئۇلار يولدا قايسىمىز ئەڭ ئۇلۇغ دەپ بىر-بىرى بىلەن مۇلاھىزىلەشكەنىدى. |
35 He sat down, he summoned the twelve disciples [to come close to him], and then he said to them, “If anyone wants [God to consider him] to be the most important person of all, he must [consider himself] to be the least important person of all, and he must serve everyone [else].”
| ئۇ ئولتۇرۇپ، ئون ئىككەيلەننى يېنىغا چاقىرىپ، ئۇلارغا: ــ كىم بىرىنچى بولۇشنى ئىستىگەن بولسا، شۇ ھەممەيلەننىڭ ئەڭ ئاخىرقىسى ۋە ھەممەيلەننىڭ خىزمەتكارى بولسۇن، ــ دېدى. |
36 Then he took a child and placed him among them. He took the child in his arms and then he said to them,
| ئاندىن ئۇ كىچىك بىر بالىنى ئوتتۇرىدا تۇرغۇزدى ۋە ئۇنى قۇچىقىغا ئېلىپ تۇرۇپ، ئۇلارغا مۇنداق دېدى: |
37 “Those who, [because they love] me, welcome a child like this one, [God considers that] they are welcoming me. So [it is as though] they are also welcoming [God], who sent me.”
| ــ كىم مېنىڭ نامىمدا مۇشۇنداق كىچىك بالىنى قوبۇل قىلسا، مېنى قوبۇل قىلغان بولىدۇ. كىم مېنى قوبۇل قىلسا، ئۇ مېنى ئەمەس، بەلكى مېنى ئەۋەتكۈچىنى قوبۇل قىلغان بولىدۇ. |
38 John said to Jesus, “Teacher, we saw someone who was expelling demons, ([claiming he had] authority from you [to do that/while telling people] that you [have told him to do it]). So we told him to stop doing it because he was not one of us [disciples].”
| يۇھاننا ئۇنىڭغا: ــ ئۇستاز، سېنىڭ نامىڭ بىلەن جىنلارنى ھەيدەۋاتقان بىرسىنى كۆردۇق. لېكىن ئۇ بىز بىلەن بىرگە ساڭا ئەگەشكەنلەردىن بولمىغاچقا، ئۇنى توستۇق، ــ دېدى. |
39 Jesus said, “Do not tell him [not to do that]! For no one will speak evilly about me just after he performs a miracle while saying that I [have told him to do it].
| لېكىن ئەيسا: ــ ئۇنى توسماڭلار. چۈنكى مېنىڭ نامىم بىلەن بىر مۆجىزە ياراتقان بىرسى ئارقىدىنلا مېنىڭ ئۈستۈمدىن يامان گەپ قىلىشى مۇمكىن ئەمەس. |
40 Furthermore, those who are not opposing us are trying to [achieve the same goals that] we are.
| چۈنكى بىزگە قارشى تۇرمىغانلار بىزنى قوللىغانلاردۇر. |
41 Also think about this: Those [who belong to me who help you in any way, even] if they [just] give you a cup of water to drink because you follow [me], the Messiah, will certainly be rewarded [by God]!”
| چۈنكى مەن سىلەرگە شۇنى بەرھەق ئېيتىپ قويايكى، مەسىھكە مەنسۇپ بولغانلىقىڭلار ئۈچۈن، مېنىڭ نامىمدا سىلەرگە ھەتتا بىرەر پىيالە سۇ بەرگەن كىشىمۇ ئۆز ئىنئامىغا ئېرىشمەي قالمايدۇ. |
42 [Jesus also said], “But if you cause someone who believes in me to sin, [God will severely punish you], even if that person is [socially unimportant like] this little child. If someone tied a heavy stone around your neck and you were thrown {and threw you} into the sea, [you would consider that was a severe punishment. But God will punish you more severely] than that [if you cause a person who believes in me to sin].
| لېكىن ماڭا ئېتىقاد قىلغان بۇنداق كىچىكلەردىن بىرىنى گۇناھقا پۇتلاشتۇرغان ھەرقانداق ئادەمنى، ئۇ بوينىغا يوغان تۈگمەن تېشى ئېسىلغان ھالدا دېڭىزغا تاشلىۋېتىلگىنى ئەۋزەل بولاتتى. |
43 [So], if you are [wanting to use one of] [MTY, PRS] [your hands to sin, stop using your hand! Even if you have to] cut your hand off and throw it away [to avoid sinning, do it] [HYP]! It is good that you not sin and that you live eternally, [even though you lack one of] your hands [while you are here on earth]. But it is not good that you sin and as a result God throws your whole body into hell. There the fires never go out! (Geenna g1067)
| ئەگەر ئەمدى قولۇڭ سېنى گۇناھقا پۇتلاشتۇرسا، ئۇنى كېسىپ تاشلىۋەت. چۈنكى ئىككى قولۇڭ بار ھالدا دوزاخقا، يەنى ئۆچۈرۈلمەس ئوتقا كىرگىنىڭدىن كۆرە، چولاق ھالدا ھاياتلىققا كىرگىنىڭ ئەۋزەلدۇر. (Geenna g1067) |
| چۈنكى دوزاختا شۇلارنى [يەيدىغان] قۇرت-قوڭغۇزلار ئۆلمەيدۇ، يالقۇنلۇق ئوت ئۆچمەيدۇ. |
45 If you are [wanting to use] one of [PRS] your feet to sin, [stop using your foot! Even if you have to] cut off your foot [to avoid sinning, do it] [HYP]! It is good that you not sin and live eternally, [even though] you lack one of your feet [while you are here on earth]. But it is not good that you sin and go to hell. (Geenna g1067)
| ئەگەر ئەمدى پۇتۇڭ سېنى [گۇناھقا] پۇتلاشتۇرسا، ئۇنى كېسىپ تاشلىۋەت. چۈنكى ئىككى پۇتۇڭ بار ھالدا دوزاخقا، يەنى ئۆچۈرۈلمەس ئوتقا تاشلانغىنىڭدىن كۆرە، توكۇر ھالدا ھاياتلىققا كىرگىنىڭ ئەۋزەل. (Geenna g1067) |
| چۈنكى دوزاختا شۇلارنى [يەيدىغان] قۇرت-قوڭغۇزلار ئۆلمەيدۇ، يالقۇنلۇق ئوت ئۆچمەيدۇ. |
47 If because of what you see [MTY, PRS] you are tempted to sin, [stop looking at those things]! Even if you have to gouge out your eye and throw it away [HYP] [to avoid sinning, do it! It is good that you not sin and live eternally, even though you lack one of] your eyes [while you are here on earth]. But it is not good that you sin and, as a result, God puts your whole body in hell. (Geenna g1067)
| ئەگەر كۆزۈڭ سېنى [گۇناھقا] پۇتلاشتۇرسا، ئۇنى ئويۇپ تاشلىۋەت. ئىككى كۆزۈڭ بار ھالدا ئوتلۇق دوزاخقا تاشلانغىنىڭدىن كۆرە، سىڭار كۆزلۈك بولۇپ خۇدانىڭ پادىشاھلىقىغا كىرگىنىڭ ئەۋزەل. (Geenna g1067) |
48 In that place people suffer forever and the fires are never put out {never go out}.”
| چۈنكى دوزاختا شۇلارنى [يەيدىغان] قۇرت-قوڭغۇزلار ئۆلمەيدۇ، يالقۇنلۇق ئوت ئۆچمەيدۇ. |
49 “[You must endure difficulties in order that God will be pleased with you. Your difficulties are like] a fire [that makes things pure] [MET]. [Your enduring is also like] [MET] salt being put [on] {people putting salt on their} [sacrifices to make them pure].
| ھەممە ئادەم ئوت بىلەن تۇزلىنىدۇ ۋە ھەربىر قۇربانلىق تۇز بىلەن تۇزلىنىدۇ. |
50 Salt is useful [to put on food], but you cannot [RHQ] make salt to taste salty again if it becomes flavorless [MET]. Similarly, you must remain useful to God, [because no one can make you useful to God again if you become useless]. You must also live peacefully with each other.”
| تۇز ياخشى نەرسىدۇر. ھالبۇكى، ئەگەر تۇز ئۆز تۇزلۇقىنى يوقاتسا، ئۇنىڭغا قايتىدىن تۇز تەمىنى قانداقمۇ كىرگۈزگىلى بولىدۇ؟ ئۆزۈڭلاردا تۇز تېپىلسۇن ۋە بىر-بىرىڭلار بىلەن ئىناقلىقتا ئۆتۈڭلار. |
