Luke 2
1 About that time the Emperor Augustus commanded that ([his officials must] write down the names/[a census be taken]) of all the people who lived in countries [controlled] by the Roman [government] {that the Roman [government controlled]}, [so that the government could collect taxes from them].
၁ထိုကာလ၌ရောမနိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံးရှိလူဦး ရေစာရင်းကိုယူရန် ကဲသာသြဂုတ္တုဘုရင်သည် အမိန့်ထုတ်ပြန်တော်မူ၏။-
2 That was the first time that they (wrote down the names/took a census) in Syria [province, which included Judea district]. They did this while Quirinius was the governor of the province.
၂ဤလူဦးရေစာရင်းယူခြင်းသည် ရှုရိပြည် ဘုရင်ခံ၊ ကုရေနိလက်ထက်တွင်ပထမဆုံး အကြိမ်ဖြစ်၏။-
3 Every person had to go to the town where his [most famous ancestor] had lived, so that [the officials] could write down their names.
၃လူအပေါင်းတို့သည် မှတ်ပုံတင်ရန်မိမိတို့ မြို့ရွာသို့သွားကြ၏။
4 So, because Joseph was a descendant of [King] David, he went up from Nazareth, the town in Galilee [district where he lived], to the town of Bethlehem in Judea [district]. That was the town where [King] David [grew up].
၄ယောသပ်သည်လည်းမိမိထိမ်းမြားရန်သစ္စာ ကတိပြုထားသူမာရိနှင့်အတူ ဂါလိလဲပြည် နာဇရက်မြို့မှယုဒပြည်ဗက်လင်မြို့ဟုနာမည် တွင်သောဒါဝိဒ်မင်း၏မြို့သို့သွား၏။ ထိုအခါ မာရိတွင်ကိုယ်ဝန်အရင့်အမာရှိ၏။ ယောသပ် သည်ဒါဝိဒ်မင်း၏အဆက်အနွယ်ဖြစ်သော ကြောင့်ဗက်လင်မြို့သို့သွားခြင်းဖြစ်၏။-
5 Joseph went with Mary, who [was considered] {whom [people considered]} [to be] his wife, who was now pregnant. They went so that they could put his name and Mary’s name [in the record book].
၅
6 When they arrived [in Bethlehem], there was no place for them to stay in the house where travelers stay. [So they stayed in a cattle shed]. When the time for Mary to give birth arrived, she gave birth to her first son there. She wrapped him in strips of cloth and placed him in a trough where [people] put food for the animals.
၆ဗက်လင်မြို့တွင်ရှိနေကြစဉ်မာရိမျက်နှာမြင် ရန်နေ့လစေ့သဖြင့်သားဦးကိုဖွားမြင်လေ၏။-
၇ဧည့်ရိပ်သာတွင်သူတို့တည်းခိုရန်နေရာမရှိ သောကြောင့် သူငယ်တော်ကိုအနှီးဖြင့်ပတ်၍ နွားစားခွက်တွင်သိပ်ထားကြ၏။
8 That night, there were [some] shepherds who were taking care of their sheep [as usual] in the fields near [Bethlehem].
၈ထိုအရပ်ဒေသတွင်သိုးထိန်းအချို့ရှိ၏။ သူ တို့သည်ညအခါကွင်းပြင်များတွင်သိုးများ ကိုစောင့်လျက်နေကြ၏။-
9 An angel from God appeared to them. A great light (from the Lord/from God) shone on them and around them. [So] they became very afraid.
၉ထိုအခါထာဝရဘုရား၏ကောင်းကင်တမန် သည်သူတို့၏ရှေ့မှာပေါ်လာ၏။ သူတို့ပတ်လည် တွင်ထာဝရဘုရား၏ဘုန်းအသရေတော်ထွန်း လင်းတောက်ပလျက်နေသဖြင့် သူတို့သည် အလွန်ကြောက်လန့်ကြ၏။-
10 But the angel said to them, “Do not be afraid! I have come to tell you good news, which will [make you] very happy! This message is for everyone [to hear].
၁၀ကောင်းကင်တမန်က ``မကြောက်ကြနှင့်၊ ငါသည် လူအပေါင်းတို့အလွန်ဝမ်းမြောက်စရာသတင်း ကောင်းကိုသင်တို့ထံသို့ယူဆောင်လာ၏။-
11 [The message is that] today a baby has been born in [Bethlehem, the town where King] David grew up. That baby will [eventually] save you [from the guilt of your sins]! He is the Messiah, [your] Lord!
၁၁ဒါဝိဒ်မင်း၏မြို့တွင်သခင်ခရစ်တော်တည်း ဟူသောကယ်တင်ရှင်သည်သင်တို့အဖို့ယနေ့ ဖွားမြင်တော်မူပြီ။-
12 I will tell you how [you will recognize him] (OR, how you will know [that what I say is true]): [In Bethlehem] you will find a baby who has been wrapped {[whose mother] has wrapped him} in strips of cloth and placed in a trough where [people] put food for the animals.”
၁၂နို့စို့သူငယ်တစ်ဦးကိုအနှီးဖြင့်ပတ်လျက် နွားစားခွက်တွင်သိပ်ထားသည်ကိုသင်တို့ တွေ့မြင်ကြလိမ့်မည်။ ဤအခြင်းအရာကို တွေ့မြင်သော်သူငယ်တော်ဖြစ်ကြောင်းသိရှိ နိုင်ကြလိမ့်မည်'' ဟုဆို၏။
13 Suddenly a large group of angels from heaven appeared and joined the other angel. They all praised God, singing/saying,
၁၃ထိုကောင်းကင်တမန်အနီးတွင်များစွာသော ကောင်းကင်ဗိုလ်ခြေတို့သည်ရုတ်တရက်ပေါ် လာ၍၊ ဘုရားသခင်၏ဂုဏ်ကျေးဇူးတော်ကို ချီးမွမ်းလျက်
14 “May [all the angels] in the highest heaven praise God! And on the earth may the people to whom God has shown his favor have peace [with him]!”
၁၄``ကောင်းကင်ဘဝဂ်ဝယ်ထာဝရဘုရားသခင်သည် ဘုန်းကြီးတော်မူစေသတည်း။ ကမ္ဘာပေါ်တွင်ကိုယ်တော်နှစ်သက်တော်မူသော လူအပေါင်းတို့၌ငြိမ်းချမ်းသာယာခြင်းရှိစေသတည်း'' ဟုမြွက်ဆိုကြ၏။
15 After the angels left them [and returned] to heaven, the shepherds said to each other, “Let’s go to Bethlehem to see this [wonderful] thing that has happened, which (the Lord/God) has told us about!”
၁၅ကောင်းကင်တမန်များကောင်းကင်ဘုံသို့ပြန် သွားကြသောအခါသိုးထိန်းတို့က``ငါတို့ သည်ဗက်လင်မြို့သို့သွားကြကုန်အံ့။ ငါတို့ အားထာဝရဘုရားဖော်ပြတော်မူသော အခြင်းအရာကိုကြည့်ရှုကြကုန်အံ့'' ဟု အချင်းချင်းပြောဆိုကြ၏။
16 So they went quickly. They found the [place where] Mary and Joseph [were staying], and [they saw] the baby lying in the trough where [people] put food for the animals.
၁၆သူတို့သည်အလျင်အမြန်သွား၍မာရိနှင့် ယောသပ်ကိုလည်းကောင်း၊ နွားစားခွက်တွင်သိပ် ထားသောသူငယ်တော်ကိုလည်းကောင်းတွေ့ ကြ၏။-
17 Then they told [Mary and Joseph and others] what had been told them {what [the angel] had told them} about this child.
၁၇သူငယ်တော်ကိုတွေ့သောအခါသူငယ်တော်နှင့် စပ်လျဉ်း၍ မိမိတို့ကြားသိခဲ့သောအကြောင်း အရာများကိုပြောကြားကြ၏။-
18 Everyone who heard what was said by the shepherds {what the shepherds said} to them was amazed.
၁၈သိုးထိန်းများပြောကြားချက်ကိုကြားရသူ အပေါင်းတို့သည်အံ့သြကြ၏။-
19 But Mary [did not talk to others about what the angels said]; she just kept thinking very much about it.
၁၉သို့သော်မာရိသည်အကြောင်းအရာအလုံးစုံ တို့ကိုမှတ်ကျုံးကာစဉ်းစားဆင်ခြင်လျက်နေ ၏။-
20 The shepherds returned [to their sheep]. They kept praising God very much for all the things that they had heard and seen, [because] everything [happened] exactly like [the angels] told them.
၂၀သိုးထိန်းတို့သည်ကောင်းကင်တမန်ဖော်ပြသည့် အတိုင်းတွေ့မြင်ကြားသိရသဖြင့် ဘုရား သခင်၏ဘုန်းအသရေတော်ကိုချီးကူး လျက်ပြန်သွားကြ၏။
21 Seven days later, when [the priests] circumcised the baby, [his parents] named him Jesus. That was the name that [they were told by] the angel {the angel [told them]} [to] give him before Mary became pregnant.
၂၁သူငယ်တော်ရှစ်ရက်သားရှိ၍အရေဖျားလှီး မင်္ဂလာခံယူရန်အချိန်စေ့သောအခါ သူ့အား ယေရှုဟုနာမည်မှည့်ကြ၏။ ဤနာမည်ကား သူငယ်တော်ပဋိသန္ဓေမနေမီကပင် ကောင်းကင် တမန်ကမှည့်ခေါ်စေသည့်နာမည်ဖြစ်၏။
22 It had been written by Moses {Moses had written} [long ago] in a law that God gave him, that when a woman gave birth to her first son, the parents had to take him [to the Temple] in Jerusalem in order that they might dedicate him (to the Lord/to God). So when the time came for them to do those rituals so that [God would consider] them pure again, Mary and Joseph took Jesus there.
၂၂မောရှေ၏ပညတ်ပြဋ္ဌာန်းချက်အရမိဘ နှစ်ပါးတို့သည်သန့်စင်ခြင်းမင်္ဂလာကိုပြု ရန်အချိန်ရောက်လာသဖြင့် သူငယ်တော်ကို ယေရုရှလင်မြို့သို့ခေါ်သွား၍ထာဝရ ဘုရားအားဆက်ကပ်ကြ၏။-
၂၃သားဦးမှန်သမျှကိုထာဝရဘုရားအား ဆက်ကပ်ရမည်ဟူ၍လည်းကောင်း၊-
24 God had commanded in his laws that if the first child [of a couple] was a boy, his parents should offer as a sacrifice to God two turtledoves or two young pigeons. [So Joseph and Mary gave the priest two birds so he could offer them].
၂၄ချိုးနှစ်ကောင်ကိုဖြစ်စေ၊ ခိုငယ်နှစ်ကောင်ကို ဖြစ်စေပူဇော်ရမည်ဟူ၍လည်ကောင်း ထာဝရ ဘုရား၏ပညတ်တော်တွင်ဖော်ပြပါရှိသည်နှင့် အညီဆက်ကပ်ပူဇော်ကြ၏။
25 At that time there was an [old] man in Jerusalem whose name was Simeon. He habitually did what was pleasing to God and he obeyed God’s laws. The Holy Spirit was [directing] him as he was waiting for [God] [MTY] [to] encourage the Israeli [people by sending the Messiah].
၂၅ထိုအခါ၌ယေရုရှလင်မြို့တွင်ရှုမောင်နာမည် ရှိသောလူတစ်ယောက်ရှိ၏။ သူသည်ဘုရားတရား ကြည်ညိုသောသူတော်ကောင်းတစ်ဦးဖြစ်၏။ ဣသ ရေလလူမျိုးတို့ကယ်တင်ခြင်းကိုရရှိရန်စောင့် မျှော်နေသူတည်း။ သန့်ရှင်းသောဝိညာဉ်တော်သည် သူနှင့်အတူရှိ၏။-
26 It was [previously] revealed by the Holy Spirit {The Holy Spirit [previously] revealed} to him that he would see God’s [promised] Messiah before he died.
၂၆``သင်သည်ဘုရားသခင်ကတိထားတော်မူသော မေရှိယကိုမဖူးမမြင်ရမီမသေရ'' ဟုသန့်ရှင်း သောဝိညာဉ်တော်အားဖြင့်ဗျာဒိတ်ကိုခံယူရရှိ သူလည်းဖြစ်၏။-
27 When Joseph and Mary brought their baby Jesus [to the Temple] in order to perform the rituals that [God had commanded] in his laws, the Spirit led Simeon to enter the Temple [courtyard, and revealed to him that Jesus was the Messiah].
၂၇သူသည်ဝိညာဉ်တော်နှိုးဆော်ခြင်းခံရသဖြင့် ဗိမာန်တော်ထဲသို့ဝင်လေသည်။ ပညတ်တရား အရဆောင်ရွက်စရာဝတ်ကိုဆောင်ရွက်ရန် မိဘ နှစ်ပါးတို့သည်သူငယ်တော်အားဗိမာန်တော် သို့ခေါ်ခဲ့ကြသောအခါ၊-
28 So he took Jesus up in his arms and praised God, saying,
၂၈ရှုမောင်သည်သူငယ်တော်ကိုပွေ့ချီ၍ဘုရား သခင်၏ဂုဏ်ကျေးဇူးတော်ကိုချီးကူးလျက်၊
29 Lord, you promised me that I would see the one [MTY] who would enable you to save people of all people-groups from the guilt of their sins. He will be [MET] like a light that will reveal your truth to non-Jews, and he will cause people to think highly of your people, the Israeli people. Since I [SYN] have now seen this one that you promised to send, now let me die peacefully.
၂၉ထာဝရဘုရား၊ကိုယ်တော်ရှင်၏ကတိတော် ပြည့်စုံပြီးဖြစ်၍၊ ကိုယ်တော်ရှင့်ကျွန်သည်ငြိမ်သက်စွာ စုတေခွင့်ကိုပေးတော်မူပါ။
၃၀လူမျိုးခြားတို့အားကိုယ်တော်ရှင်၏အလိုတော်ကို ဖော်ပြသောအလင်းဖြစ်စေရန်နှင့်၊ ကိုယ်တော်၏လူစုတော်ဖြစ်သောဣသရေလသည် ဂုဏ်အသရေထွန်းလင်းလာစေရန်၊ လူမျိုးအပေါင်းတို့ ရှေ့မှောက်တွင် ကိုယ်တော်ရှင်အသင့်ပြင်ဆင်ထားတော်မူသော ကယ်တင်ခြင်းကျေးဇူးကို၊အကျွန်ုပ်သည်ဒိဋ္ဌတွေ့ မြင် ရပါပြီ'' ဟုမြွက်ဆို၏။
၃၁
၃၂
33 His parents marveled about what [Simeon] said about [Jesus]. Then Simeon blessed them, and said to Mary,
၃၃မိဘတို့သည်သူငယ်တော်နှင့်ပတ်သက်၍ ရှုမောင်ပြောဆိုသောစကားများကိုကြား သောအခါအံ့သြကြ၏။-
34 “Note what I say: [God] has determined that because of this child, many Israeli people will [turn away from God], and many others will turn to God [MET]. Although he will be like a sign [MET] [to warn people], [many] people will oppose him.
၃၄ရှုမောင်သည်သူတို့ကိုကောင်းချီးပေး၍ ``ဣသရေလ အမျိုးသားတို့တွင် ပျက်စီးဆုံးရှုံးရသူများနှင့် ကယ်တင်ခြင်းကိုခံရသူများပေါ်ပေါက်လာစေရန် ဤသူငယ်ကိုဘုရားသခင်ရွေးချယ်ခန့်ထားတော် မူပြီ။ သူသည်ဘုရားသခင်၏နိမိတ်လက္ခဏာ ဖြစ်၍သူ့အားလူအများပင်ဆန့်ကျင်ပြောဆို ကြခြင်းဖြင့်၊-
35 As a result, the [evil] thoughts of many people will be made evident {he will reveal the [evil] thoughts of many people}. [Furthermore, the cruel things that they will do to him] [MET] [will be like] a sword that will pierce your (soul/inner being).”
၃၅မိမိတို့၏စိတ်နှလုံးအကြံအစည်များကို ပေါ်လွင်စေကြလိမ့်မည်။ သင်၏အသည်းနှလုံး သည်သန်လျက်ဖြင့်အခွင်းခံရသကဲ့သို့ဖြစ် လိမ့်မည်'' ဟုမယ်တော်မာရိအားမြွက်ဆို၏။
36 There was also [in the Temple courtyard] a very old woman named Anna. She was a prophetess. Her father Phanuel was a member of the tribe of Asher. After she had been married seven years, her husband died.
၃၆အာရှာအနွယ်ဝင်၊ ဖနွေလ၏သမီး၊ အန္နနာမည် ရှိသောအမျိုးသမီးပရောဖက်တစ်ပါးရှိ၏။ သူသည်များစွာအသက်အရွယ်ကြီးရင့်သူ ဖြစ်၏။ ငယ်ရွယ်စဉ်တွင်အိမ်ထောင်ကျ၍ခုနစ် နှစ်မျှခင်ပွန်းဖြစ်သူနှင့်ပေါင်းသင်းရ၏။-
37 After that, she lived until she was 84 years old, and she was still a widow. She stayed in the Temple [area] all the time, night and day, worshipping God. She often (abstained from food/fasted) as she prayed.
၃၇ထိုနောက်အသက်ရှစ်ဆယ့်လေးနှစ်တိုင်အောင်မုဆိုး မဘဝနှင့်နေ၏။ သူသည်ဆုတောင်းပတ္ထနာပြု၍ အစာရှောင်လျက် နေ့ညမလပ်ဘုရားဝတ်၌ မွေ့လျော်ကာဗိမာန်တော်ထဲမှမထွက်မခွာ ဘဲနေ၏။-
38 [While Joseph and Mary and the baby were] still [in the Temple, Anna came to them. She thanked God for the baby]. Then she spoke about Jesus to many people who were expecting [God to send the Messiah] [MTY] to set [the people of] [MTY] Jerusalem free [from their enemies].
၃၈သူငယ်တော်ကိုဆက်ကပ်သည့်အချိန်၌ထို အမျိုးသမီးသည်ရောက်လာပြီးလျှင် ဘုရား သခင်၏ဂုဏ်ကျေးဇူးတော်ကိုချီးကူး၏။ ထို နောက်ယေရုရှလင်မြို့ကိုကယ်တင်တော်မူ လိမ့်မည်ဟု စောင့်မျှော်နေကြကုန်သောလူ အပေါင်းတို့အားသူငယ်တော်၏အကြောင်း ကိုပြောဆို၏။
39 After Joseph and Mary had finished performing the rituals that (the Lord/God) required [the parents of a first son] to perform, they returned to their own town, Nazareth, in Galilee [district].
၃၉မိဘနှစ်ပါးတို့သည်ထာဝရဘုရား၏ပညတ် တော်ပြဋ္ဌာန်းချက်ရှိသမျှကိုဆောင်ရွက်ကြ ပြီးနောက် ဂါလိလဲပြည်၊ နာဇရက်မြို့ဟု ခေါ်သောမိမိတို့၏ဌာနေသို့ပြန်ကြ၏။-
40 As Jesus grew up, he became strong and very wise, and God was very pleased with him.
၄၀သူငယ်တော်သည်ကြီးပြင်းသန်စွမ်းလာ၏။ ဉာဏ်ပညာတိုးတက်လာ၏။ ဘုရားသခင်၏ ကျေးဇူးတော်ကိုခံစားလျက်နေ၏။
41 Every year Jesus’ parents went to Jerusalem to [celebrate] the Passover festival.
၄၁သူငယ်တော်၏မိဘတို့သည်နှစ်စဉ်ပသခါ ပွဲတော်ခံချိန်၌ ယေရုရှလင်မြို့သို့သွားလေ့ ရှိကြ၏။-
42 So when Jesus was twelve years old, they went up [to Jerusalem] as they always did.
၄၂သူငယ်တော်သည်အသက်တစ်ဆယ့်နှစ်နှစ် ရှိသောအခါ၌လည်း ယေရုရှလင်မြို့သို့ သွားကြ၏။-
43 When the celebration ended, his parents started to return home, but Jesus stayed in Jerusalem. [His parents] did not realize that [Jesus stayed there].
၄၃ပွဲတော်ပြီးဆုံးချိန်၌အိမ်သို့ပြန်ကြ၏။ ထို အခါသူငယ်တော်သည်ယေရုရှလင်မြို့မှာ နေရစ်၏။ ထိုသို့နေရစ်သည်ကိုမိဘများ မသိကြ။-
44 They thought that he was with the other people who were traveling with them. They walked all day. Then they started to look for him among their relatives and friends.
၄၄ခရီးသည်လူစုထဲတွင်ပါလာလိမ့်မည်ဟု ထင်မှတ်ကြ၏။ တစ်နေ့ခရီးပြုကြပြီးမှ ဆွေမျိုးအသိအကျွမ်းများထဲတွင်သူငယ် တော်ကိုရှာကြ၏။-
45 They did not find him, so they returned to Jerusalem to search for him.
၄၅မတွေ့သဖြင့်ယောသပ်နှင့်မာရိသည်ယေရုရှလင် မြို့သို့ပြန်၍ရှာကြ၏။ တတိယနေ့တွင်သူငယ် တော်ကိုဗိမာန်တော်အတွင်းမှာတွေ့ကြ၏။-
46 Two days later, they found him. He was in the Temple [courtyard], sitting with the [Jewish] religious teachers. He was listening to what they said, and he was asking them questions.
၄၆သူသည်ယုဒဆရာတော်များနှင့်အတူထိုင် ကာသူတို့၏တရားစကားများကိုကြားနာ လျက်၊ သူတို့နှင့်ဆွေးနွေးမေးမြန်းလျက်နေ၏။-
47 Everyone who heard what he [said] was amazed at how much he understood and [how well] he answered [the questions that the teachers asked].
၄၇သူငယ်တော်၏စကားကိုကြားကြသောသူ အပေါင်းတို့သည်သူ၏အသိပညာနှင့်ဖြေ ကြားချက်များကိုအံ့သြကြ၏။-
48 When his parents saw him, they were very surprised. His mother said to him, “My son, why have you done this to us? Your father and I have been very worried as we [(exc)] have been searching for you!”
၄၈ယောသပ်နှင့်မာရိတို့သည်တွေ့လျှင်အံ့အားသင့် ကြ၏။ ထိုနောက်မယ်တော်က ``ငါ့သား၊ သင်သည် အဘယ်ကြောင့်ငါတို့ကိုဤသို့ပြုပါသနည်း။ သင့်ဖခင်နှင့်ငါသည်စိုးရိမ်ကြီးစွာဖြင့်ရှာခဲ့ ရ၏'' ဟုပြော၏။
49 He said to them, [speaking about the Temple being God his Father’s house], “(I am surprised that you [(dl)] did [not know] where to find me!/Why did you [not know] where to find me?) [RHQ] (You [(dl)] should have known that it was necessary for me to be in my Father’s house!/Did you not know that it was necessary for me to be in my Father’s house?) [RHQ]”
၄၉သူငယ်တော်က ``အဘယ်ကြောင့်အကျွန်ုပ်ကိုရှာ ကြပါသနည်း။ အကျွန်ုပ်သည်ခမည်းတော်၏အိမ် တွင်ရှိနေရမည်ကိုမသိကြပါသလော'' ဟု ပြန်ပြော၏။-
50 But they did not understand [the meaning of] what he said to them.
၅၀သူတို့သည်ထိုစကားကိုနားမလည်ကြ။
51 Then he returned with them down to Nazareth. He always obeyed them. But his mother kept thinking about all those things.
၅၁ထိုနောက်သူငယ်တော်သည်မိဘတို့နှင့်အတူ လိုက်၍ နာဇရက်မြို့သို့ရောက်သော်မိဘတို့၏ စကားကိုနာခံလျက်နေ၏။ မယ်တော်သည်ဤ အဖြစ်အပျက်အလုံးစုံတို့ကိုစိတ်နှလုံးထဲ မှာမှတ်ကျုံးထား၏။-
52 [As the years passed], Jesus continued to become wiser and he grew taller. God and people continued to approve of him more and more.
၅၂သူငယ်တော်ယေရှုသည်ကာယညာဏကြီး ပွားတိုးတက်လျက်ဘုရားသခင့်ရှေ့၊ လူတို့ ရှေ့တွင်မျက်နှာပွင့်လန်းတော်မူ၏။
