Luke 10
1 After that, the Lord Jesus appointed 72 other [people]. He [prepared to] send them out, two-by-two, to every town and village where he [SYN] intended to go.
၁ထိုနောက်သခင်ဘုရားသည်အခြားသော တပည့်တော်ခုနစ်ဆယ့်နှစ်ဦးတို့ကိုရွေးချယ် ၍နှစ်ယောက်စီတွဲဖက်စေလျက် ကိုယ်တော်တိုင် ကြွတော်မူမည့်မြို့ရွာအသီးသီးသို့သွား နှင့်ရန်စေလွှတ်တော်မူ၏။-
2 He said to them, “The [people who are ready to receive my message] are like a field [of] [MET] [grain] that is ready for [people] to harvest {to be harvested}. But there are not many people [to bring them to God]. So pray and ask the Lord [God] to send [more] workers [who will gather people together and teach them my message, just like a landowner sends workers] into his fields [to gather the] harvest.
၂ကိုယ်တော်က ``ရိတ်သိမ်းရန်စပါးများစွာရှိ၏။ သို့ရာတွင်ကောက်ရိတ်သူများကားနည်းလှ၏။ သို့ဖြစ်၍ကောက်ရိတ်သမားများပိုမိုစေလွှတ် ပေးရန်စပါးရှင်အားဆုတောင်းကြလော့။-
3 Start going; but [remember that] I am sending you [(pl)] out [to tell my message to people who will try to get rid of you. You will be] like lambs among wolves.
၃သွားကြ၊ ဝံပုလွေစုထဲသို့သိုးသူငယ်များအား စေလွှတ်သကဲ့သို့သင်တို့အားငါစေလွှတ်၏။-
4 Do not take along [any money in] a purse. Do not take a traveler’s bag. Do not take [extra] sandals. Do not [spend a lot of time] greeting people along the way.
၄သင်တို့သည်ပိုက်ဆံအိတ်၊ လွယ်အိတ်၊ ဖိနပ်တို့ကို ယူမသွားကြနှင့်။ လမ်းမှာရပ်၍မည်သူ့ကိုမျှ နှုတ်မဆက်ကြနှင့်။-
5 Whenever you enter a house [to lodge there], first say to those people, ‘May [God give inner] peace to [you people] [MTY] [in] this house!’
၅သင်တို့မည်သည့်အိမ်သို့မဆိုဝင်သောအခါ ``ဤ အိမ်၌ငြိမ်သက်ခြင်းရှိပါစေ'' ဟုဦးစွာမေတ္တာ ပို့ကြလော့။-
6 If people who [live] there [are (desiring to have]/worthy of receiving) [God’s] peace, they will experience the [inner] peace that you are [offering them]. If people who [live] there [are not desiring to have God’s] peace, you [will experience God’s inner] peace, [but they will not].
၆ထိုအိမ်တွင်ငြိမ်သက်မှုကိုလိုလားသူရှိလျှင် သင်တို့ပို့သသည့်မေတ္တာကိုထိုသူခံစားရ လိမ့်မည်။ ထိုသို့သောသူတစ်စုံတစ်ယောက်မျှ မရှိပါမူသင်တို့ပို့သည့်မေတ္တာသည်သင်တို့ ၏ထံသို့ပြန်လာလိမ့်မည်။-
7 [If they welcome you], stay in that same house [until you leave that village]. Do not move around from one house to another. Eat and drink whatever they provide for you. A worker deserves to get pay [MET] [from the people for whom he works, so you deserve to receive food and a place to stay from the people to whom you go].
၇သင်တို့သည်ထိုအိမ်မှာနေ၍အိမ်ရှင်ကျွေးမွေး သည်တို့ကိုစားသောက်ကြလော့။ အဘယ်ကြောင့် ဆိုသော်အလုပ်သမားသည်အခကိုခံစား ထိုက်သောကြောင့်ဖြစ်၏။ အိမ်တစ်အိမ်မှအခြား တစ်အိမ်သို့မပြောင်းမရွှေ့ကြနှင့်။-
8 Whenever you enter a town and the people [there] welcome you, eat what is provided {what [they] provide} for you.
၈သင်တို့အားကြိုဆိုလက်ခံသောမြို့တွင်သင် တို့အားကျွေးမွေးသမျှတို့ကိုစားကြလော့။-
9 Heal the people there who are sick. Tell them, ‘It is almost [time for] God to send his king to rule [MET] [your lives].’
၉ထိုမြို့ရှိသူနာများကိုရောဂါပျောက်ကင်းစေ ကြလော့။ ထိုနောက်သူတို့တွင်ဘုရားသခင်၏ နိုင်ငံတော်တည်ချိန်နီးပြီဖြစ်ကြောင်းပြော ကြားကြလော့။-
10 But if you enter a town whose [people] do not welcome you, go into its [main] streets and say,
၁၀သင်တို့ကိုမကြိုဆိုလက်မခံသောမြို့တွင် လမ်းများပေါ်သို့ထွက်၍ ဤသို့ပြောကြလော့၊-
11 ‘[Because you have refused to hear our message, we(exc) will not only leave], we will also shake off the dust of your town that clings to our sandals, to warn you [that God will reject/punish you]. But [we want you to know that] it is almost [the time when] God will start to rule!’
၁၁`သင်တို့အားသတိပေးသည့်အနေဖြင့်ငါတို့ ခြေတွင်ကပ်သည့်သင်တို့မြို့ကမြေမှုန့်ကိုငါ တို့ခါချ၏။ သို့ရာတွင်ဘုရားသခင်၏နိုင်ငံ တော်သည်သင်တို့၏အနီးသို့ရောက်ရှိပြီဖြစ် ကြောင်းကိုသိမှတ်ကြလော့၊-'
12 I will tell you this: On the [MTY] [final] day when [God judges everyone], he will punish the wicked people [MTY] who long ago lived in Sodom, [the city that he destroyed because its people were so wicked]. But he will punish [even] more severely the people [MTY] of any town [whose people refused to hear your message]!”
၁၂ငါဆိုသည်ကားတရားစီရင်တော်မူရာနေ့၌ ဘုရားသခင်သည်ထိုမြို့ထက်ပို၍သောဒုံ မြို့အားကရုဏာထားတော်မူလိမ့်မည်။''
13 “There will be terrible [punishment] for [you people who live in] [MTY] Chorazin and Bethsaida [cities]. I did great miracles in your cities [to show God’s power, but you did not turn from your sinful behavior]. If the miracles that I performed in your [cities] had been done in Tyre and Sidon [cities], the wicked people who lived there would have long ago [shown that they were sorry for their sins by] sitting on the ground wearing coarse cloth and putting ashes on their heads.
၁၃``အို ခေါရာဇိန်မြို့၊ သင်သည်အမင်္ဂလာရှိ၏။ အို ဗက်ဇဲဒမြို့၊ သင်သည်လည်းအမင်္ဂလာရှိ၏။ သင်တို့တွင်ပြုခဲ့သည့်အံ့ဖွယ်အမှုအရာများ ကိုတုရုနှင့်ဇိဒုံမြို့တွင်သာပြုခဲ့ပါမူ ထိုမြို့ တို့သည်ရှေးမဆွကပင်လျှော်တေကိုဝတ်၍ ပြာ ထဲမှာထိုင်လျက်နောင်တရပြီးဖြစ်လိမ့်မည်။-
14 [But they did not have the opportunity that you have, so when God punishes people, he will punish the wicked people who lived in] Tyre and Sidon, but he will punish you more severely [because you did not pay attention to my message].
၁၄ဘုရားသခင်သည်တရားစီရင်တော်မူရာ ကာလ၌ သင်တို့ထက်ပို၍တုရုနှင့်ဇိဒုံမြို့ တို့အားကရုဏာထားတော်မူပေအံ့။-
15 [I also have something to say to] you [people who live in] Capernaum [city]. (Do not [think that you will be honored] {[that God] will honor you} in heaven!/Do you [think that you will be honored] {[that God] will honor you} in heaven?) [RHQ] [That will not happen! On the contrary], [after you die, God] will send you down to the place where [sinful people] will be punished [forever]!” (Hadēs g86)
၁၅အို ကပေရနောင်မြို့၊ သင်သည်ကောင်းကင်ဘုံ တိုင်အောင်မြှောက်စားခြင်းကိုခံလိုသလော။ မရဏာနိုင်ငံအထိနှိမ့်ချခြင်းခံရလတ္တံ့'' ဟုမိန့်တော်မူ၏။ (Hadēs g86)
16 [Jesus also said to the disciples, “God will consider that] those who listen to your [message] are listening to me, and that those who reject your [message] are rejecting me. And [he will consider that] those who reject me are rejecting [God], the one who sent me.”
၁၆သခင်ယေရှုသည်တပည့်တော်တို့အား ``သင်တို့ ၏စကားကိုနားထောင်သူသည်ငါ့စကားကို နားထောင်၏။ သင်တို့ကိုပစ်ပယ်သူသည်ငါ့ကို ပစ်ပယ်၏။ ငါ့ကိုပစ်ပယ်သူသည်ငါ့ကိုစေလွှတ် တော်မူသောအရှင်ကိုပစ်ပယ်သည်'' ဟုမိန့် တော်မူ၏။
17 The 72 [people whom Jesus appointed went and did as he told them to]. When they returned, they were very joyful. They said, “Lord, [people did what we(exc) told them to do]! Demons also obeyed us when by your [(sg)] authority [MTY] [we commanded them to leave people]!”
၁၇ခုနစ်ဆယ့်နှစ်ဦးသောတပည့်တော်တို့သည် အလွန် ဝမ်းမြောက်ရွှင်လန်းစွာပြန်လည်ရောက်ရှိလာကြ လျက် ``အရှင်၊ အကျွန်ုပ်တို့သည်ကိုယ်တော်၏နာမ တော်အားဖြင့် နတ်မိစ္ဆာများပင်နှိမ်နင်းခဲ့ပါသည်'' ဟု လျှောက်ကြ၏။
18 Jesus replied, “[When those demons were obeying you, because God had enabled you to defeat them, it was as though] [MET] I saw Satan fall from heaven [as suddenly and quickly] as lightning [strikes].
၁၈ကိုယ်တော်က ``ကောင်းကင်မှလျှပ်စစ်ကျသကဲ့ သို့စာတန်ကျသည်ကိုငါမြင်ရ၏။-
19 Listen! I have given you authority so that if you oppose evil spirits [MET] [they will not hurt you]. I have given you authority to defeat our enemy, [Satan]. Nothing shall hurt you.
၁၉မြွေဆိုးများ၊ ကင်းမြီးကောက်များအပေါ်မှာ နင်းသွား၍ စာတန်၌ရှိသမျှသောတန်ခိုးကို နှိမ်နင်းနိုင်သည့်အာဏာကိုသင်တို့အားငါပေး အပ်ထားပြီ။ အဘယ်ဘေးမျှသင်တို့၌မရောက်ရ။-
20 But [although] you can rejoice that evil spirits obey you, you should rejoice [more] that your names have been written {that [God] has written your names} in heaven, [because you will be with God forever].”
၂၀သို့ရာတွင်သင်တို့သည်နတ်မိစ္ဆာများကိုနှိမ်နင်းနိုင် သည့်အတွက်ဝမ်းမမြောက်ကြနှင့်။ ကောင်းကင်ဘုံ တွင်သင်တို့၏နာမည်များစာရင်းဝင်ပြီးဖြစ်သည့် အတွက်သာလျှင်ဝမ်းမြောက်ကြလော့'' ဟုမိန့် တော်မူ၏။
21 At that time the Holy Spirit caused [Jesus] to be very happy. He said, “Father, you [(sg)] rule over [everything in] heaven and [on] the earth! Some [people think that they are] wise [because] they are well-educated. But I thank you that you have prevented them from [knowing] these things. [Instead], you have revealed them to [people who accept your truth as readily] [MET] [as] little children [do]. Yes, Father, [you have done that] because it seemed good to you [to do] so.”
၂၁ထိုအခါသန့်ရှင်းသောဝိညာဉ်တော်သည် ကိုယ်တော်အားရွှင်လန်းဝမ်းမြောက်စေတော်မူ သဖြင့်ကိုယ်တော်က ``မိုးမြေကိုအစိုးရတော်မူ သောအဖ၊ ကိုယ်တော်သည်အသိပညာရှင်များမှ ထိမ်ဝှက်ထားတော်မူသောအကြောင်းအရာများ ကို ပညာမဲ့သူများအားဖွင့်ပြတော်မူသော ကြောင့်ကျေးဇူးတော်ကိုချီးမွမ်းပါ၏။ အဖ ခမည်းတော်၊ ဤသို့ဖြစ်ရခြင်းမှာကိုယ်တော် လိုလားတော်မူသည်အတိုင်းဖြစ်ပါ၏။
22 [Jesus also said to the 72 disciples], “[God], my Father, has revealed to me all [I need to know and the power I need for my work]. Only my Father knows who I [really] am. Furthermore, only I and those [people] to whom I wish to reveal him know what [God] my Father is [like].”
၂၂``ငါ့ခမည်းတော်သည်ခပ်သိမ်းသောအရာတို့ ကိုငါ့အားပေးအပ်တော်မူပြီ။ သားတော်သည် အဘယ်သူဖြစ်ကြောင်းကိုခမည်းတော်မှ တစ်ပါးမည်သူမျှမသိ။ ခမည်းတော်သည် အဘယ်သူဖြစ်ကြောင်းကိုလည်းသားတော် နှင့်သားတော်ဖွင့်ပြလိုသူများမှတစ်ပါး မည်သူမျှမသိ'' ဟုမိန့်တော်မူ၏။
23 Then when Jesus’ disciples were alone with him, he turned toward them and said, “[God] is pleased with you [SYN] who have seen [the things that I have done]!
၂၃ထိုနောက်ကိုယ်တော်သည်တပည့်တော်တို့ဘက်သို့ လှည့်၍ ``ယခုမြင်သမျှသောအရာတို့ကိုသင် တို့မြင်သောကြောင့်သင်တို့မျက်စိသည်မင်္ဂလာ ရှိ၏။-
24 I want you to know that many prophets and kings [who lived long ago] desired to see the things that you are seeing [me do], but these things did not [happen] then. They longed to hear the things that you have been hearing [me say], but these things were not [revealed to them] then.”
၂၄သင်တို့အားငါဆိုသည်ကားသင်တို့မြင်ရသည့် အရာများကိုပရောဖက်များ၊ ရှင်ဘုရင်များ မြင်လိုကြသော်လည်းမမြင်ရကြ၊ သင်တို့ကြား ရသည့်အရာများကိုကြားလိုသော်လည်းမ ကြားရကြ'' ဟုမိန့်တော်မူသည်။
25 [One day as Jesus was teaching people], a man was there who had studied carefully the laws that [God gave Moses]. He wanted to ask Jesus a difficult question. So he stood up and asked, “Teacher, what shall I do in order to live [with God] forever?” (aiōnios g166)
၂၅ကျမ်းတတ်ဆရာတစ်ယောက်သည်အထံတော် သို့လာ၍ ``ဆရာတော်၊ အကျွန်ုပ်သည်ထာဝရ အသက်ကိုရအံ့သောငှာအဘယ်သို့ပြုရ ပါမည်နည်း'' ဟုကိုယ်တော်အားပညာစမ်း လိုသဖြင့်မေးလျှောက်၏။ (aiōnios g166)
26 Jesus said to him, “You [(sg)] have read [RHQ] what [Moses] has written in the laws that [God gave him]. What did Moses write about living forever?”
၂၆ကိုယ်တော်က ``ပညတ္တိကျမ်းတွင်အဘယ်သို့ ဖော်ပြထားသနည်း။ သင်အဘယ်သို့ဖတ်ဖူး သနည်း'' ဟုမေးတော်မူလျှင်၊
27 The man replied, “[He wrote that] we [(inc)] must love the Lord our God. [We must show that] by what we feel and by what we do and by what we think. [He] also [wrote that we must love] people that we come in contact with as much as [we love] ourselves.”
၂၇ထိုသူက ``သင်၏ဘုရားသခင်ထာဝရဘုရား ကိုစိတ်စွမ်းရှိသမျှ၊ ကိုယ်စွမ်းရှိသမျှ၊ ဉာဏ်စွမ်း ရှိသမျှနှင့်ချစ်လော့။ သင်၏အိမ်နီးချင်းကိုကိုယ် နှင့်အမျှချစ်လော့ဟုပါရှိပါသည်'' ဟူ၍ လျှောက်၏။
28 Jesus replied, “You [(sg)] have answered [your question] correctly. If you do all that [continually], you will live [with God forever].”
၂၈ကိုယ်တော်က ``သင်၏အဖြေသည်မှန်ပေ၏။ ဤ အတိုင်းပြုလျှင်သင်သည်ထာဝရအသက်ကို ရလိမ့်မည်'' ဟုမိန့်တော်မူ၏။
29 But the man wanted to defend [the way] he [acted toward people that he came in contact with] (OR, to defend why he [had asked a question that Jesus answered so simply]). So he said to Jesus, “Which people that I come in contact with [should I love]?”
၂၉ထိုသူသည်မိမိ၏ပညာကိုဖော်ပြလို သဖြင့် ``အဘယ်သူသည်အကျွန်ုပ်၏အိမ် နီးချင်းဖြစ်ပါသနည်း'' ဟုမေးမြန်း၏။
30 Jesus replied [by telling him this illustration]: “A [Jewish] man was once going down along the road from Jerusalem to Jericho. Bandits attacked him. They took away [most of] the man’s clothes [and everything else that he had], and they beat him until he was almost dead. Then they left him.
၃၀ထိုအခါသခင်ယေရှုက ``လူတစ်ယောက်သည် ယေရုရှလင်မြို့မှယေရိခေါမြို့ကိုသွားရာ လမ်းတွင်ဋ္ဌားပြများနှင့်တွေ့၏။ ဋ္ဌားပြတို့သည် ထိုသူ၏အဝတ်များကိုချွတ်ယူကြ၏။ ထိုနောက် သူ့ကိုရိုက်နှက်၍သေလုနီးပါးရှိသောအခါ ပစ်ထားခဲ့ကြ၏။-
31 It happened that a [Jewish] priest was going along that road. When he saw that man, [instead of helping him], he passed by on the other side [of the road].
၃၁ယဇ်ပုရောဟိတ်တစ်ပါးသည်ထိုလမ်းအတိုင်း ခရီးပြုလာစဉ်ထိုသူကိုမြင်၏။ သို့ရာတွင် သူသည်ရှောင်ကွင်း၍သွား၏။-
32 Similarly, a man who worked in the temple [in Jerusalem] came to that place and saw the man. But he also passed by on the other side [of the road].
၃၂ထိုနည်းတူလေဝိအနွယ်ဝင်တစ်ယောက်သည်ထို နေရာသို့ရောက်လာ၏။ သူသည်လည်းလူနာကို လာကြည့်ပြီးလျှင်ရှောင်ကွင်း၍သွားလေ၏။-
33 Then a man from Samaria [province] came along that road to where the man was lying. [People from Samaria despise Jews. But] when he saw that man, he pitied him.
၃၃သို့ရာတွင်ရှမာရိအမျိုးသားတစ်ယောက်သည် ခရီးပြုလာစဉ်သူနာရှိရာသို့ရောက်လာသော် သူနာကိုမြင်၍သနားကြင်နာစိတ်ရှိသဖြင့်၊-
34 He went over to him and put some [olive] oil and wine on his wounds [to help heal them]. He wound strips of cloth [around the wounds]. He placed the man on his own donkey and took him to an inn and took care of him.
၃၄သူနာ၏ထံသို့ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် သူနာ၏ဒဏ် ရာများကိုဆီနှင့်စပျစ်ရည်လိမ်းကျံ၍အဝတ် ဖြင့်စည်းပေး၏။ ထိုနောက်မိမိမြည်းပေါ်မှာ သူနာကိုတင်လျက်တည်းခိုရိပ်သာသို့ဆောင် သွား၍ပြုစုလေ၏။-
35 The next morning he gave two silver coins to the innkeeper and said, ‘Take care of this man. If you [(sg)] spend more than this amount [to care for him], I will pay you back when I return.’”
၃၅နောက်တစ်နေ့၌တည်းခိုရိပ်သာမှထွက်ခွာချိန် တွင်သူသည်ဒေနာရိဒင်္ဂါးနှစ်ပြားကိုထုတ်၍ တည်းခိုရိပ်သာပိုင်ရှင်အားပေးပြီးလျှင် `ဤ သူနာကိုကြည့်ရှုပြုစုပါ။ နောက်ထပ်ကုန်ကျ သမျှကိုအကျွန်ုပ်ပြန်လာသောအခါပေး ပါမည်' ဟုပြော၏။
36 Then Jesus said, “Three people [saw] the man whom bandits attacked. Which one of them [acted in a loving way toward] that man?”
၃၆ထိုသူသုံးယောက်တို့အနက်အဘယ်သူသည် ဋ္ဌားပြဘေးနှင့်တွေ့ရသူ၏အိမ်နီးချင်းဖြစ် မည်ဟုသင်ထင်သနည်း'' ဟုမေးတော်မူ၏။
37 The man who studied the Scriptures replied, “The one who acted mercifully toward him.” Jesus said to him, “You [(sg)] go and act like that [toward] everyone whom [you can help]!”
၃၇ကျမ်းတတ်ဆရာက ``သူနာအားသနားကြင်နာ စွာပြုစုသူဖြစ်ပါသည်'' ဟုလျှောက်လျှင်၊ သခင်ယေရှုက ``သင်သည်သွား၍ထိုနည်းတူ ပြုလော့'' ဟုမိန့်တော်မူ၏။
38 As Jesus and his disciples continued to travel, they entered a village [near Jerusalem]. A woman whose name was Martha invited them to come to her house.
၃၈သခင်ယေရှုနှင့်တပည့်တော်တို့သည်ခရီးသွား ကြစဉ်ရွာတစ်ရွာသို့ရောက်ကြ၏။ ထိုရွာရှိမာသ နာမည်ရှိသောအမျိုးသမီးသည်မိမိ၏အိမ်တွင် ကိုယ်တော်ကိုကြိုဆိုဧည့်ခံ၏။-
39 Her [younger] sister, whose name was Mary, sat near Jesus. She was listening to what he was teaching.
၃၉မာသမှာမာရိနာမည်ရှိသောညီမတစ်ယောက် ရှိ၏။ သူသည်သခင်ယေရှု၏ခြေတော်ရင်းမှာ ထိုင်၍တရားတော်ကိုကြားနာလျက်နေ၏။-
40 But Martha was very much concerned about preparing [a meal]. She went to Jesus and said, “Lord, (you do not seem to care that my sister has left me to prepare everything by myself!/do you not care that my sister has left me to prepare everything by myself?) [RHQ] Tell her that she should help me!”
၄၀မာသမူကားဧည့်သည်ဝတ်ဖြင့်ဗျာများနေရ သဖြင့်အထံတော်သို့ချဉ်းကပ်ပြီးလျှင် ``အရှင် ဘုရား၊ ကျွန်မ၏ညီမသည်လုပ်ကျွေးမှုတာဝန် ရှိသမျှကိုကျွန်မတစ်ယောက်တည်းအား ဆောင် ရွက်စေသည်ကိုကိုယ်တော်ရှင်လျစ်လူရှုတော် မူပါသလော။ ကျွန်မကိုကူညီစေရန်သူ့ အားအမိန့်ရှိတော်မူပါ'' ဟုလျှောက်၏။
41 But the Lord replied, “Martha, Martha, you [(sg)] are very worried about many things.
၄၁သခင်ဘုရားက ``မာသ၊ မာသ၊ သင်သည်များ စွာသောအမှုကိစ္စတို့အတွက်စိုးရိမ်ပူပန် လျက်နေ၏။-
42 But only one thing is truly necessary, and that is, [to listen to what I am teaching]. Mary has decided to [do that], and that is better [than worrying]. [The blessing that she is receiving from listening to me] will not be taken away from her {No one will take away from her [the blessing that she is receiving from listening to me]}.”
၄၂သင့်မှာလိုသောအရာတစ်ခုရှိ၏။ မာရိသည် ကောင်းမြတ်သောအရာကိုရွေးချယ်လေပြီ။ ထိုအရာကိုသူ့ထံမှအဘယ်သူမျှယူ၍ ရမည်မဟုတ်'' ဟုမိန့်တော်မူ၏။
