Leviticus 23
1 Yahweh said to Moses/me,
Gisultihan ni Yahweh si Moises:
2 “Tell the Israeli people about the festivals that I have chosen, the days when you all must gather together [to worship me].”
“Sultihi ang katawhan sa Israel, ug isulti kanila, “Mao kini ang gitakda nga mga kasaulogan alang kang Yahweh, nga kinahanglan inyong imantala ingon nga balaan nga mga panagtigom; mao kini ang mga kasaulogan nga himoon kanunay.
3 “You may work for six days [each week], but on the seventh day you must not do any work. You must rest. It is a sacred/holy day when you must gather together [to worship me]. Wherever you live, you must rest on that day.”
Makatrabaho kamo sa unom ka adlaw, apan sa ikapito nga adlaw mao ang hingpit nga Adlaw nga Igpapahulay, usa ka balaan nga panagtigom. Kinahanglan dili kamo magtrabaho tungod kay kini Adlaw nga Igpapahulay alang kang Yahweh sa tanang mga dapit kung asa kamo nagpuyo.
4 “There are festivals that I have established for you. Those will also be sacred/holy days when you must gather together [to worship me].
Mao kini ang gitakda nga mga kasaulogan ni Yahweh, ang balaang mga panagtigom nga kinahanglan imantala ninyo sa ilang gitakda nga mga panahon:
5 [The first festival is] (the Passover/when you remember that I spared your ancestors when I killed all the firstborn Egyptian sons). That festival will begin at twilight/dusk/sunset on the chosen day (each spring/in March or April each year), [and end on the following day].
Sa unang bulan, sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa bulan sa pagsalop sa adlaw, mao ang kasaulogan sa Pagsaylo ni Yahweh.
6 The next day, the Festival of Eating Bread That Has No Yeast will begin. That festival will continue for seven days. During that time, the bread that you eat must be made without yeast.
Sa ikanapulo ug lima ka adlaw sa sama nga bulan mao ang Kasaulogan sa Tinapay nga walay patubo alang kang Yahweh. Sa pito ka mga adlaw makakaon kamo sa tinapay nga walay patubo.
7 On the first day of that festival, you all must stop your regular work and you must gather together [to worship me].
Sa unang adlaw kinahanglan magbalaan kamo aron magkatigom; dili kamo magbuhat ug bisan unsa sa inyong naandan nga buluhaton.
8 On each of the seven days, you must present to me [several animals to be] an offering/sacrifice to be completely burned [on the altar]. On the seventh day, you all must again stop your regular work and gather to worship me.”
Maghalad kamo ug halad nga kalan-on alang kang Yahweh sulod sa pito ka adlaw. Ang ikapito nga adlaw mao ang gitakda ni Yahweh nga panagtigom, ug nianang adlawa kinahanglan nga dili kamo magtrabaho sa inyong naandan nga buluhaton.”'
9 Yahweh also told Moses/me
Nagsulti si Yahweh kang Moises, nga miingon
10 to tell the Israeli people [about other festivals]. He said, “When you arrive in the land which I am giving to you, and you harvest your crops [for the first time] there, bring to the priest some of the first grain that you harvest.
“Sultihi ang katawhan sa Israel ug isulti kanila, 'Sa dihang mosulod kamo sa yuta nga akong ihatag kaninyo, ug sa dihang moani kamo sa abot niini, nan kinahanglan dad-on ninyo ang usa ka bugkos sa unang abot ngadto sa pari.
11 On the day after the [next] Sabbath/rest day, the priest will lift it up [high to dedicate it] to me, in order that I will accept it as your [gift].
Ibayaw niya ang binugkos sa atubangan ni Yahweh ug ihalad kini kaniya, kay aron pagadawaton kini gikan kaninyo. Himoon kini pagkaugma human sa Adlawng Igpapahulay nga ibayaw sa pari ug ihalad kini kanako.
12 That same day, you must sacrifice to me a one-year-old male lamb that has no defects. You must burn it [on the altar].
Sa adlaw sa dihang ibayaw ang binugkos nga uhay ug ihalad kini kanako, kinahanglan ihalad ninyo kanako ang usa ka tuig nga laking karnero ug walay ikasaway isip usa ka halad sinunog kang Yahweh.
13 You must also burn an offering of grain. That offering must consist of (three quarts/3.5 liters) of good flour mixed with [olive] oil. The smell [of those things burning] will be very pleasing to me. Along with that, you must also offer one quart/liter of wine, which will be a liquid offering.
Ang trigo nga ihalad kinahanglan 2/10 ka ephah sa harina nga gisagolan ug lana, ang halad nga sinunog alang kang Yahweh, aron makahatag sa kahumot, ug ang halad nga ilimnon, ang ikaupat nga bahin sa usa ka hin.
14 Do not eat any bread or any roasted grain or unroasted grain on that day until after you have brought those offerings to me, your God. You must always obey [LIT] those commands, wherever you live.”
Kinahanglan dili kamo mokaon sa tinapay, ni ang sinanlag o hilaw nga uhay, hangtod sa adlaw nga mahalad ninyo kini sa inyong Dios. Dili kini mausab nga balaod alang sa tibuok kaliwatan sa katawhan, sa matag dapit nga inyong puy-an.
15 “Seven weeks after the priest offers that grain to me,
Magsugod kini sukad sa adlaw human sa Adlawng Igpapahulay—mao kadto ang adlaw nga inyong gidala ang binugkos nga uhay nga halad nga gibayaw—nga nag-ihap hangtod sa pito ka semana.
16 on the next/50th day after he offers it, [each family] must bring to me an offering from the new crop of grain.
Kinahanglan mag-ihap kamo ug 50 ka adlaw, nga magsulad human sa ikapito nga Adlawng Igpapahulay. Unya kinahanglan maghalad kamo ug mga bag-o nga trigo ngadto kang Yahweh.
17 From your homes, bring two loaves of bread [to the priest]. He will lift them up [high to dedicate them] as an offering to me. Those loaves must be baked from three quarts/liters of good flour that has yeast mixed with it. That bread will be an offering to me from the first wheat that you harvest [each year].
Pagdala kamo gikan sa inyong pinuy-anan ug duha ka tinapay nga hinimo sa 2/10 ka ephah. Kinahanglan hinimo kini sa maayo nga harina ug linuto nga adunay patubo; mahimo kini nga halad iwarawar sa unang mga abot alang kang Yahweh.
18 Along with this bread, you must present to me seven one-year-old lambs with no defects, one young bull, and two rams. They must all be completely burned [on the altar]. All those offerings, with the grain offering and the wine offering, will be burned, and the smell [of all those things burning] will be very pleasing to me.
Kinahanglan ihalad ninyo ang tinapay uban ang pito ka mga karnero nga nagpanuigon ug usa nga walay ikasaway, usa ka nating baka, ug duha ka laking karnero. Kinahanglan adunay kamoy halad sinunog ngadto kang Yahweh, uban sa ilang halad nga trigo ug ang ilang mga halad nga ilimnon, usa ka halad sinunog nga makahatag ug kahumot alang kang Yahweh.
19 Then you must also kill one male goat to be an offering/sacrifice for your sins, and two one-year-old male lambs to be an offering to enable you to maintain fellowship with me.
Kinahanglan maghalad kamo ug usa ka laking kanding alang sa sala, ug duha ka turong karnero aron ihalad, isip halad sa pakigdait.
20 The priest will lift up these offerings [high to dedicate them] to me. He will also offer the loaves of bread that were baked from the first wheat that you harvest. Those offerings are sacred to me, but they are for the priests [to eat].
Ang pari magbayaw niini uban ang unang abot nga tinapay ngadto sa atubangan ni Yahweh, ug ihalad kini kaniya isip usa ka halad uban ang duha ka karnero. Balaan kini nga mga halad ngadto kang Yahweh alang sa pari.
21 On that day, you must stop your regular work and gather to worship me. You must always obey those instructions/commands, and you must obey them wherever you live.
Sa maong adlaw gayod kinahanglan imantala ninyo kini. Adunay balaang panagtigom, ug kinahanglan nga dili kamo magbuhat sa naandan nga buluhaton. Kini ang mapinadayonong balaod sa tibuok pa ninyong kaliwatan sa katawhan sa tanang dapit kung asa kamo nagpuyo.
22 “When you harvest the grain in your fields, do not harvest the grain along the edges of the fields, and do not pick up the grain that the harvesters drop. Leave that grain for the poor people and for the foreigners who are living among you. [Do not forget that it is] I, Yahweh your God, [who am commanding those things]!”
Sa dihang moani kamo sa abot sa inyong yuta, kinahanglan dili ninyo hutdon ug ani ang anaa sa mga daplin sa inyong kaumahan, ug kinahanglan dili ninyo hagdawon ang nahibilin sa inyong ani. Kinahanglan ibilin ninyo kini alang sa kabos ug alang sa langyaw. Ako si Yahweh ang inyong Dios.”'
23 Yahweh also told Moses/me
Nakigsulti si Yahweh kang Moises, nga miingon,
24 to give these instructions/commands to the Israeli people: “[Each year] in September, on the day that I have chosen, you all must celebrate it by completely resting. You must not do any work on that day. When [the priests] blow their trumpets loudly, you all must gather together to worship me.
“Sultihi ang katawhan sa Israel, 'Sa ikapitong bulan, sa unang adlaw nianang bulana mao ang balaang pagpahulay alang kaninyo, usa ka handomanan uban ang pagpatingog sa mga trumpeta, ug ang balaang panagtigom.
25 All of you must not do your regular work on that day. Instead, you must present offerings to me that will be burned [on the altar].”
Kinahanglan dili kamo magbuhat sa naandan ninyong buluhaton, ug kinahanglan maghalad kamo ug halad sinunog ngadto kang Yahweh.”'
26 Yahweh also said to Moses/me,
Unya nagsulti si Yahweh kang Moises, nga miingon,
27 “You must celebrate a day [on which you request that I] forgive you for the sins that you have committed. That day will be nine days after the festival [when the priests blow] the trumpets. On that day you must (fast/abstain from eating food). You must gather together to worship me and present offerings to me that will be burned [on the altar].
“Karon ang ikapulo nga adlaw niining bulana mao ang Adlaw sa Pagtabon sa sala. Mao kini ang balaang panagtigom, ug kinahanglan magpaubos kamo sa inyong kaugalingon ug maghalad kang Yahweh ug usa ka halad sinunog.
28 You must not do any work on that day, because it is the day when the priests will offer sacrifices to me to (atone for/ask me to forgive) your sins.
Kinahanglan dili kamo magtrabaho niana nga adlaw tungod kay mao kana ang Adlaw sa Pagtabon sa sala, aron sa pagpasaylo sa inyong sala sa atubangan ni Yahweh nga inyong Dios.
29 You must expel from your group anyone who does not (fast/abstain from eating food) on that day.
Si bisan kinsa nga dili magpaubos sa iyang kaugalingon nianang adlawa papahawaon gikan sa iyang katawhan.
30 I will get rid of anyone who does any kind of work on that day.
Si bisan kinsa kadtong nagtrabaho nianang adlawa, ako, si Yahweh, magalaglag kaniya gikan sa iyang katawhan.
31 You must not work at all! You must always obey those instructions/commands, and you must obey them wherever you live.
Kinahanglan dili kamo magbuhat ug bisan unsa nga buluhaton nianang adlawa. Mao kini ang dili mausab nga balaod ngadto sa tibuok ninyong kaliwatan sa katawhan sa tanang dapit kung asa kamo nagpuyo.
32 That day will be a day of complete rest for all of you, and on that day you must (fast/abstain from eating food) [to show that you are sorry for having sinned]. That day of rest and (fasting/abstaining from eating food) will begin on the evening before the day in which you ask me to forgive you for your sins, and it will end on the evening of the following day.”
Kini nga adlaw usa gayod ka Adlawng Igpapahulay alang kaninyo sa balaan nga pagpahulay, ug i[aubos gayod ninyo ang inyong kaugalingon sa ikasiyam nga adlaw sa bulan nianang gabhiona. Gikan sa hapon hangtod sa sunod hapon kinahanglang magbantay kamo sa inyong Adlawng Igpapahulay.”
33 Yahweh also said to Moses/me,
Gisultihan ni Yahweh si Moises, nga nag-ingon,
34 “Tell the Israeli people that [each year] they must also celebrate a festival of living in temporary shelters. That festival will begin five days after the day in which they request me to forgive them for their sins. It will last for seven days.
“Sultihi ang katawhan sa Israel, 'Sa ika-15 nga adlaw sa ikapito nga bulan mao ang Kasaulogan sa mga Balongbalong alang kang Yahweh. Mahuman kini sulod sa pito ka adlaw.
35 On the first day of that festival, the people must gather together to worship me, and they must not do any regular work on that day.
Sa unang adlaw kinahanglan adunay balaang panagtigom. Dili kamo magbuhat sa naandan ninyong buluhaton.
36 On each of the seven days of the festival, they must present to me an offering [of animals] that will be burned [on the altar]. On the next day, they must gather again to worship me and present to me another animal that will be burned [on the altar]. That also will be a sacred gathering, and they must not work on that day, either.
Kay sulod sa pito ka adlaw kinahanglan maghalad kamo ug usa ka halad sinunog ngadto kang Yahweh. Sa ikawalo ka adlaw kinahanglan adunay balaang panagtigom, ug maghalad kamo ug halad sinunog kang Yahweh. Mao kini ang balaang panagtigom, ug dili gayod kamo angay magbuhat sa naandan nga buluhaton.
37 “[To summarize], those are the festivals that I have appointed. Celebrate those sacred festivals by gathering together to present to me all the various offerings that will be burned [on the altar]—animals that will be burned completely, and offerings of grain, and offerings to enable the Israeli people to maintain fellowship with me, and offerings of wine. Each offering must be brought on the day that I have indicated.
Mao kini ang gitakda nga mga kasaulogan alang kang Yahweh, nga kinahanglan ninyong imantala ingon nga balaang mga panagtigom aron maghalad pinaagi sa pagsunog sa halad ngadto kang Yahweh, ang halad sinunog ug ang halad nga trigo, mga halad ug mga halad nga ilimnon, ang matag halad sa iyang kaugalingon nga adlaw.
38 (Those festivals must be celebrated/You must celebrate those festivals) in addition to [worshiping on] the (Sabbath days/days of rest). And all those offerings must be given in addition to the offerings that people personally decide to give, and in addition to the offerings that people make to accompany the solemn promises that they have made, or offerings that people make (voluntarily/because they themselves want to).
Labot pa ang kasaulogan sa Adlawng Igpapahulay ni Yahweh ug ang inyong mga gasa, tanan ninyong mga panaad, ug tanan ninyong kinasingkasing nga mga halad nga inyong gihatag kang Yahweh.
39 “[Returning to my instructions about] the Festival of Living in Temporary Shelters, you must celebrate this festival after you have harvested all the crops. On the first day and on the last day of that festival, you must rest completely.
Bahin sa Kasaulogan sa mga Balongbalong, sa ika-15 ka adlaw sa ikapito nga bulan, sa dihang tigomon na ninyo ang mga abot sa inyong yuta, kinahanglan bantayan ninyo kining kasaulogan alang kang Yahweh sulod sa pito ka adlaw. Sa unang adlaw mao ang balaang pagpahulay, ug ang ikawalo nga adlaw usab ang balaang pagpahulay.
40 But on the first day, you are permitted to pick fruit from trees. Cut palm fronds/branches and other leafy branches from trees or from bushes that grow by the streams, [and make shelters/huts to live in for that week]. Then rejoice in my presence for those seven days.
Sa unang adlaw kinahanglan magkuha kamo ug maayong bunga sa kahoy, mga palwa sa palmera, ug mga sanga sa kahoy nga daghang mga dahon, mga tanom daplin sa kasapaan, ug paglipay kamo atubangan ni Yahweh nga inyong Dios sulod sa pito ka adlaw.
41 You must celebrate this festival for seven days every year. You must never stop obeying my commands/instructions for that festival. You must celebrate it in September.
Kay sulod sa pito ka adlaw sa matag tuig, kinahanglan magsaulog kamo niining kasaulogan alang kang Yahweh. Mao kini ang dili mausab nga balaod sa tibuok ninyong kaliwatan sa tanang dapit kung asa kamo nagpuyo. Kinahanglan saulogon ninyo kining kasaulogan sa ikapito nga bulan.
42 During the seven days of that festival, all of you people who have been Israelis your entire lives must live in shelters/huts.
Magpuyo kamo sa gamay nga balongbalong sulod sa pito ka adlaw. Tanang Israelita nga gipanganak sa Israel kinahanglang magpuyo sa gagamay nga balongbalong sulod sa pito ka adlaw,
43 That will remind your descendants that their ancestors lived in shelters [for many years] after I rescued them from Egypt. [Do not forget that] I, Yahweh your God, [am the one who is commanding this].”
aron nga ang inyong kaliwatan, ug ang mosunod pa nga kaliwatan, makahibalo kung giunsa ko pagpalingkawas ang katawhan sa Israel sa yuta sa Ehipto. Ako si Yahweh nga inyong Dios.”'
44 So Moses/I gave to the Israeli people all those instructions concerning the festivals that Yahweh [wanted them to celebrate] each year.
Niining paagiha, gipahibalo ni Moises ang katawhan sa Israel sa gitakda nga mga kasaulogan alang kang Yahweh.
