John 13
1 When it was the evening before the Passover celebration, Jesus knew that it was time for him to leave this world and [to return] to [his] Father [in heaven]. He loved us who [were his disciples]. He knew [we would continue to live here] in this world, so now he [showed us] how completely he loved us.
Það var komið kvöld daginn fyrir páskahátíðina. Jesús vissi, að stund hans var komin að fara burt úr þessum heimi og til föðurins á himnum.
2 We were eating [the Passover meal]. (The devil/Satan) had already suggested to Judas Iscariot (OR, Judas, the man from Kerioth [Town]), the son of Simon, that he should (betray Jesus/enable Jesus’ enemies to seize him).
Þegar þeir neyttu kvöldmáltíðarinnar hafði Satan þegar skotið því að Júdasi Símonarsyni Ískaríot, að nú væri einmitt rétti tíminn til að framkvæma þá fyrirætlun sína að svíkja Jesú.
3 But Jesus knew that his Father had given to him complete authority [to control the situation]. He knew that he had come from God and would soon return to God.
Jesús vissi að faðirinn hafði gefið honum allt vald og að hann var kominn frá Guði og mundi snúa aftur til Guðs.
4 [But before he left us, he wanted to show us how we should love each other]. [So] he got up from where he was eating. He took off his [outer] cloak and wrapped a [long] towel around his waist, [as a slave would do].
Jesús stóð nú upp frá kvöldmáltíðarborðinu, fór úr kyrtlinum og batt stóran klút um mitti sér.
5 Then he poured some water in a basin. He began to wash our feet, and then dry them with the towel that he had wrapped around himself.
Síðan hellti hann vatni í skál og tók að þvo fætur lærisveinanna og þurrka þá með klútnum sem hann hafði um mittið.
6 When he came to Simon Peter, Peter said to him, “Lord, it is not right for you [RHQ] to [humble yourself by] washing my feet!”
Þegar hann kom að Símoni Pétri, sagði Pétur: „Meistari, ætlar þú að fara að þvo mér um fæturna?“
7 Jesus replied to him, “Now you do not understand [the meaning of] what I am doing, but you will understand later.”
„Þú skilur þetta ekki núna en seinna muntu skilja það, “svaraði Jesús.
8 Peter said, “I will never, ever, [allow you to] wash my feet!” Jesus replied to him, “If I do not wash you, you cannot continue (to be my [disciple/to belong to] me).” (aiōn g165)
„Nei, “mótmælti Pétur, „þú skalt aldrei fá að þvo fætur mína!“„Ef ég geri það ekki, getur þú ekki verið lærisveinn minn, “sagði Jesús. (aiōn g165)
9 So Simon Peter said to him, “Lord, [in that case], do not wash only my feet. Wash my hands and my head, [too]!”
„Þá skaltu ekki aðeins þvo fæturna, heldur einnig hendurnar og höfuðið!“hrópaði Pétur.
10 [Then, to show him that after God had cleansed people from being guilty for sin, they needed only for God to forgive their daily sins] [MET], Jesus said to him, “Those who have recently bathed need only to have their feet washed, [because they get dirty very quickly on the dusty roads]. The [rest of their bodies are] clean. Similarly, I have made you [disciples] free/clean [from the guilt of your sins], although not all of you are free from guilt.”
„Sá sem hefur baðað sig, “svaraði Jesús, „þarf aðeins á fótaþvotti að halda til að teljast hreinn. Nú ertu hreinn – en þannig er ekki með alla sem hér eru.“
11 He knew which one [of us] was going to betray him. That is the reason he said, “Not all of you are free from guilt.”
Þetta sagði Jesús, því hann vissi vel hver mundi svíkja hann.
12 After he finished washing our feet, he put his cloak back on. Then he sat down and said to us, “Do you understand what I have done for you?
Eftir fótaþvottinn fór Jesús aftur í kyrtilinn, settist niður og spurði: „Skiljið þið hvað ég var að gera?
13 You [show that you respect me by] calling me ‘Teacher’ and ‘Lord’. You are right to say that, because I am your teacher and your Lord.
Þið segið við mig: „Meistari“og „Herra“og það er rétt, því það er ég.
14 But if I, who am your teacher and your Lord, have washed your feet, you ought to [serve each other by doing things like] washing each other’s feet.
En fyrst ég, sem er herra ykkar og lærifaðir, hef þvegið fætur ykkar, þá ber ykkur einnig að þvo fætur hvers annars.
15 I have made myself an example for you in order that you should [humbly serve each other] as I have done for you.
Ég hef gefið ykkur fordæmi – þið skuluð fara eins að.
16 Listen to this carefully: A servant is not greater than his master. A messenger is not greater than the one who has sent him. [So, since you are not greater than I am, you should not be proud and unwilling to serve each other].
Það er vissulega satt, að þjónninn er ekki meiri en húsbóndi hans, ekki er heldur sendiboðinn æðri þeim sem sendi hann.
17 Since you now know these things, [God will] be pleased with you if you do them.”
Þetta skiljið þið – en farið nú eftir því og þá mun það verða ykkur til blessunar.
18 “I am not saying that [God will bless] all of you. I knew [what all of you were like when] I chose you. But [I also chose the one who will betray me], in order that what is written in Scripture might be fulfilled {to fulfill what someone/the psalmist wrote in Scripture}, ‘The one who is [acting like he is my friend by] eating with me has become my enemy [IDM].’
En þetta á þó ekki við um ykkur alla. Ég valdi ykkur og þekki ykkur mætavel hvern og einn. Biblían segir: „Sá sem neytir kvöldverðar með mér, mun svíkja mig.“Þessi orð munu rætast fyrr en varir.
19 I am telling you [about someone betraying me] before it happens, in order that when it happens, you may continue to believe that I am ([the Messiah/who I say I am]).
Ég segi ykkur þetta núna, svo að þið trúið mér þegar það er komið fram.
20 Listen to this carefully: Those who accept any one of you whom I am sending out, [God will consider that] they are accepting me. And those who accept me, [God will consider that] they are accepting [my Father], who sent me.”
Ég segi ykkur sannleikann: Sá sem tekur á móti þeim er ég sendi, tekur á móti mér, og sá sem veitir mér viðtöku, veitir föður mínum viðtöku sem sendi mig.“
21 After Jesus said this, he was very troubled. He solemnly declared, “Listen to this carefully: One of you is going to enable [my enemies] to seize me.”
Skyndilega var sem mikil angist gripi Jesú og hann hrópaði: „Já, satt er það, einn ykkar mun svíkja mig!“
22 We looked at each other. We had no way [to know] whom he was talking about.
Lærisveinarnir litu hver á annan og hugsuðu: Hver skyldi það vera?
23 [I], the [man other people call] ‘the one Jesus loved’, was sitting very close to Jesus.
Þar eð ég sat næstur Jesú við borðið og var nánasti vinur hans,
24 Simon Peter motioned to me to indicate that I should ask Jesus whom he was talking about.
gaf Símon Pétur mér merki um að spyrja hann hver sá væri sem vinna myndi slíkt ódæði.
25 So I leaned close to Jesus and asked him, “Lord, who is it?”
Ég sneri mér því að honum og spurði: „Drottinn, við hvern áttu?“
26 Jesus answered, “It is the one to whom I will give this piece of bread after I dip it [in the sauce in the dish].” Then, [to show us that he knew who would enable his enemies to seize him], after he dipped the bread [in the sauce], he gave it to Judas Iscariot (OR, Judas, the man from Kerioth [Town]).
„Þann, sem ég gef þennan brauðbita, “svaraði Jesús. Þegar hann hafði dýft brauðinu í sósuna rétti hann það Júdasi Símonarsyni, Ískaríot.
27 As soon as [Judas ate] the bread, Satan took control of him. Then Jesus said to him, “What you are going to do, do quickly.”
Jafnskjótt og Júdas hafði borðað það, kom Satan í hann. Jesús sagði þá við hann: „Flýttu þér að gera það sem þú ætlar þér.“
28 But none of the rest of us who were sitting there knew why Jesus said that to him.
Enginn hinna, sem sátu til borðs, skildi þessi orð Jesú.
29 Since Judas took care of the money [people gave us to help us], some thought Jesus was telling him to [go and] buy some things we needed for the [Passover] celebration. [Some thought he was telling him] to give some money to poor people.
Sumir héldu að hann væri að segja Júdasi að fara og greiða fyrir matinn eða gefa fátækum peninga, því að Júdas sá um sjóðinn.
30 As soon as Judas had eaten the bread, he left. It was dark [outside], and it was dark [MET] [in his soul, too].
Og Júdas yfirgaf þá þegar í stað og gekk út í nóttina.
31 After Judas left, Jesus said, “Now it will be shown {[my Father] will show} how wonderful I, the one who came from heaven, am. And by what I do it will be seen {people will see} how great God is.
Þegar hann var farinn sagði Jesús: „Nú er tíminn kominn. Innan skamms mun dýrð Guðs umlykja mig. Allt það, sem fyrir mig mun koma, mun vegsama Guð.
32 Since by what I do people will see how awesome God is, God himself will show people how awesome I am. And he will do that very soon.
Nú er þess stutt að bíða að Guð gefi mér dýrð sína.
33 [You whom I love as though you were] my children, I will continue with you only a short time longer. Then you will look for me, but I will not be here. Just like I told the Jewish [leaders] [SYN], I am telling you now, that where I am going, you cannot come [yet].
Elsku börnin mín, bráðum verð ég að fara og yfirgefa ykkur. Og þótt þið leitið mín, munuð þið ekki finna mig – eins og ég sagði við leiðtoga þjóðarinnar.
34 Now I am giving you a new commandment: You must love each other. You must love each other in the way that I have loved you.
Nú gef ég ykkur nýtt boðorð: „Elskið hver annan jafn innilega og ég hef elskað ykkur.“
35 If you keep loving each other, everyone [who is aware of that] [HYP] will know that you are my disciples.”
Af því skulu allir sjá, að þið eruð lærisveinar mínir, að þið elskið hver annan.“
36 Simon Peter said to him, “Lord, where are you going?” Jesus replied, “The place where I am going, you cannot come with me now, but you will come there later.”
Þá sagði Símon Pétur: „Meistari, hvert ætlar þú að fara?“„Þú getur ekki fylgt mér þangað núna, “svaraði Jesús, „en seinna muntu gera það.“
37 Peter said, “Lord, why can I not come with you now? I [am ready] to die for you!”
„Hvers vegna ekki núna?“spurði Pétur, „ég er reiðubúinn að deyja fyrir þig: “
38 Jesus answered, “[You say] [RHQ] that you [are ready] to die for me. But the truth is that before the rooster crows [early tomorrow morning], you will say three times that you do not [know] me!”
„Ertu það?“spurði Jesús, og sagði svo: „Nei, það ertu ekki, því að áður en haninn galar í fyrramálið muntu þrisvar neita því að þú þekkir mig.“
