Job 22
1 Then Eliphaz replied,
A odpowiadając Elifas Temańczyk rzekł:
2 “(Can anyone be useful to God?/Certainly no one can be useful to God.) [RHQ] Even people who are wise cannot be helpful to God.
Izali Bogu człowiek może być pożytecznym? raczej pożyteczny jest sam sobie, mądrze się sprawując.
3 If you were righteous, (would that benefit Almighty [God]?/that certainly would not benefit Almighty [God].) [RHQ] If you had (lived a perfect life/never done anything that is wrong), would that help him?
Izali się kocha Wszechmogący w tem, że się ty usprawiedliwiasz? albo co za zysk ma, gdy doskonałe pokazujesz drogi twoje?
4 “Is it because you have an awesome respect for God that he punishes you? Is that the reason that he puts you on trial?
Aza cię będzie karał bojąc się ciebie? albo z tobą pójdzie do sądu?
5 No, it certainly must be [RHQ] because you are extremely wicked. It must be that the evil things that you have done are so many that no one can count them!
Azaż złość twoja nie jest wielka, i niemasz końca nieprawościom twoim?
6 You must have lent money to others and wrongly forced them to give you things to guarantee that they would pay that money back to you; you must have taken all their clothes and left them with nothing to wear.
Albowiemeś pobierał zastaw od braci twoich bez przyczyny, a z szat odzierałeś nagich.
7 You must not have given water to those who were thirsty, and you must have refused to give food to those who were hungry.
Wodyś spracowanemu nie podał, a głodnemu odmówiłeś chleba.
8 Because you were very powerful, you [must have] taken over all the people’s land, and then, being very respected, you have begun to live on that land.
Ale człowiekowi możnemu dałeś ziemię, a ten, który był w powadze, mieszkał w niej.
9 [When] widows [came to you for help], you [must have] sent [them] away without giving them anything, and you must have oppressed orphans.
Wdowy puszczałeś próżne, a sierót ramiona potarłeś.
10 Because of all that, now there are pits around you for you to fall into, and suddenly there are things that terrify you and cause you to tremble.
A przetoż ogarnęły cię sidła, a trwoży cię strach nagły.
11 [It is as though] it has become very dark, with the result that you cannot see anything, and [it is as though] [MET] a flood covers you.
Albo cię ogarnęły ciemności, iż nie widzisz? a wielkości wód okryły cię.
12 “[But consider this, Job]: God lives [RHQ] high up in the heavens. From there he [RHQ] looks down on the highest stars.
Mówisz: Izali Bóg nie jest na wysokości niebios? Spojrzyj proszę na wierzch gwiazd, jako są wysokie.
13 So why do you say, ‘What does God know [about what we are doing]? [He is hidden from us by] dark clouds, so ([how] can he judge us?/he certainly cannot judge us.) [RHQ]’
Przetoż mówisz: A cóż wie Bóg? izaż przez chmury sądzić będzie?
14 [Do you think that] while he walks on the dome that covers the sky, there are thick clouds around him, with the result that he cannot see [what we do]?
Obłoki są skrytością jego, iż nie widzi, a po okręgu niebieskim przechadza się.
15 Will you continue to conduct your life the old way that evil people have done [for many years]?
Izaż ścieszki wieku przeszłego nie baczysz, którą deptali ludzie złośliwi?
16 They suddenly died while they were still young; they disappeared [like everything disappears when there is] a flood [MET].
Którzy są wykorzenieni przed czasem, a powodzią zalały się grunty ich.
17 They kept saying to God, ‘Do not bother us,’ and they also said [defiantly], ‘Almighty [God] can do nothing [RHQ] to [harm] us!’
Którzy mawiali Bogu: Odejdź od nas; cóżby im uczynił Wszechmogący?
18 But it was God who filled their houses with good things, so I cannot at all understand why wicked people think like they do.
Gdyż on był napełnił dobrem domy ich; (ale rada niepobożnych daleka jest odemnie.)
19 “But when God punishes wicked people, and righteous people see that, they are glad, and they laugh, ridiculing the wicked people.
Co widząc sprawiedliwi, weselili się, a niewinny naśmiewał się z nich.
20 They say, ‘Now our enemies have been destroyed, and all [their possessions] that were left have been burned in a fire.’
Zwłaszcza, iż nie była wycięta majętność nasza, lecz ostatki ich ogień pożarł.
21 “So, [Job, ] be reconciled to God and make peace with him; if you do that, good things will happen to you.
Przyuczaj się, proszę, z nim przestawać, a uczyń sobie z nim pokój: boć się tak będzie szczęściło.
22 Allow him to teach you, and keep thinking about what he has told you.
Przyjmij, proszę, z ust jego zakon, a złóż wyroki jego w sercu twojem.
23 If you humble yourself and return to God, if you stop doing all the evil things that you have been doing in your house,
Jeźli się nawrócisz do Wszechmocnego, zbudowany będziesz, a oddalisz nieprawość od przybytku twego:
24 if you throw away your gold, even the fine gold from the dry stream beds in Ophir [land],
Tedy nakładziesz po ziemi wybornego złota; a złota z Ofir, jako kamienia z potoku.
25 and if you allow Almighty [God] to be [as precious to you as] your gold and your silver [have been],
I będzie Wszechmocny wybornem złotem twojem, i srebrem, i siłą twoją.
26 you will be happy because of your close relationship with God, and you will be able to approach him [IDM] [confidently].
Tedy się w Wszechmocnym rozkochasz, a podniesiesz ku Bogu oblicze twoje.
27 You will pray to him, and he will do what you request him to do; you will do the things that you promised him that you would do.
Będziesz mu się modlił, a wysłucha cię, i śluby twoje oddasz mu.
28 Everything that you decide to do will be successful; [it] will [be as though] a light [is] shining on the road in front of you.
Bo cokolwiek postanowisz, będzieć się darzyło, a na drogach twoich rozjaśni się światłość.
29 God humbles those who are proud, but he saves those who are downcast/discouraged.
Gdy inni zniżeni będą, ty rzeczesz: Jam jest wywyższon; bo tego, co jest uniżonych oczów, Bóg zbawia.
30 God rescues those who (are innocent/have not done things that are wrong), so he will rescue you if you (start doing things that are right/are not guilty [IDM] of doing things that are wrong).”
Wybawi i tego, który nie jest niewinny, i wybawion będzie w czystości rąk twoich.
