Jeremiah 17
1 [Yahweh said, “It is as though a list of] the sins [committed by the people of] Judah is engraved with an iron chisel, or engraved using the fine point of a very hard stone, on the altars [where they worship idols]. And [it is as though] this list is engraved on their inner beings!
Grzech Judy jest zapisany żelaznym rylcem, ostrzem diamentu jest wyryty na tablicy ich serca i na rogach waszych ołtarzy;
2 [Even] their children are happy to go to the altars [to worship their gods], and to the poles [that represent the goddess] Asherah [at which their parents worshiped], shrines that are underneath all the big trees and on [all] the high hills.
Gdy ich synowie wspominają ich ołtarze i gaje pod drzewami zielonymi, na wysokich pagórkach.
3 So, I will allow your enemies to capture [Zion], your holy hill, and all your wealth and your (treasures/valuable things), and [even] the shrines on all those hills, because of the sins that you people have committed throughout your land.
[Moja] góro na polu! Twoje bogactwo [i] wszystkie twoje skarby wydam na łup z powodu grzechu twoich wyżyn we wszystkich twoich granicach.
4 The [wonderful] land that I gave to you will no longer belong to you. I will tell your enemies to take you to a land that you do not know about, and you will become their slaves. [I will do that] because I am extremely angry [with you]; my being angry is [like] a fire that will burn forever.”
A [ty] opuścisz swoje dziedzictwo, które ci dałem. I sprawię, że będziesz służył swoim wrogom w ziemi, której nie znasz, bo rozpaliliście ogień mojej zapalczywości, [który] będzie płonąć na wieki.
5 This is [also] what Yahweh says: “[I] will curse/condemn those who trust in human beings [to help them], those who rely on their own strength and turn away from me.
Tak mówi PAN: Przeklęty człowiek, który ufa człowiekowi i który czyni ciało swoim ramieniem, a od PANA odstępuje jego serce.
6 They are like [dry] bushes in the desert, they are people who will not experience any good things. Those people will live in the barren desert in a salty area, where nothing grows.
Będzie bowiem jak wrzos na pustyni, który nie czuje, gdy przychodzi coś dobrego, ale wybiera suche miejsca na pustyni, w ziemi słonej i bezludnej.
7 But I am pleased with those who trust in [me], Yahweh, and who confidently expect [me to take care of them].
Błogosławiony człowiek, który ufa PANU, a którego nadzieją jest PAN.
8 Those people are like [SIM] fruit trees that have been planted along a riverbank, trees that have roots that go down into the [wet ground beside] the water. They are trees whose leaves remain green when it becomes hot, trees that continue to bear fruit when there are many months in which there is no rain.
Będzie bowiem jak drzewo zasadzone nad wodami, które swoje korzenie zapuszcza nad strumieniem i nie zauważa, gdy upał przychodzi, ale jego liść pozostaje zielony. W roku suszy nie troszczy się i nie przestaje przynosić owocu.
9 Human minds are extremely corrupt/deceitful, and you cannot change that. It is also completely impossible [RHQ] for anyone to understand that.
Najzdradliwsze ponad wszystko [jest] serce i najbardziej przewrotne. Któż zdoła je poznać?
10 But I, Yahweh, search what is in everyone’s inner being, and I examine what they are thinking. I will give all people rewards, what they deserve for what they have done.”
Ja, PAN, badam serca i doświadczam nerki, aby oddać każdemu według jego dróg i według owocu jego uczynków.
11 [I, Jeremiah, agree, because I know that] people who become rich by doing things that are unjust are like birds that hatch eggs that they (did not lay/stole from another nest). So, when those people have lived only half of the years [that they expect to live], their wealth will disappear. Then [other people will realize that] those rich people have been foolish.
[Jak] kuropatwa gromadzi [swoje jajka], ale ich nie wysiaduje, [tak] kto zbiera bogactwa niesprawiedliwie, zostawi je w połowie swoich dni, a u swego kresu okaże się głupcem;
12 Yahweh, your temple is [like] a glorious throne that is still on a high hill.
Wzniosłym tronem chwały od początku [jest] miejsce naszej świątyni.
13 You are the one whom [we] Israeli people confidently expect [to bless us], and all those who turn away from you will be disgraced. Their names will be written [only] in the dust, [and will soon disappear], because they have abandoned you, [who are like] [MET] a fountain where people obtain fresh water.
PANIE, nadziejo Izraela! Wszyscy, którzy cię opuszczają, będą zawstydzeni; ci, którzy odstępują ode mnie, będą zapisani na ziemi, gdyż opuścili PANA, źródło żywych wód.
14 Yahweh, [please] heal me, because [if you heal me], I will truly be healed. [If you] rescue me, I will truly be safe, because you are the [only] one whom I praise.
Uzdrów mnie, PANIE, a będę uzdrowiony; zbaw mnie, a będę zbawiony. Ty bowiem jesteś moją chwałą.
15 People often ridicule me and say, “You tell us messages that you say came from Yahweh, but (why have the things that you predicted not happened?/those predictions have not come true!)” [RHQ]
Oto oni mówią do mnie: Gdzie jest słowo PANA? Niech się już spełni!
16 Yahweh, you [appointed me to take care of your people like] a shepherd [takes care of his sheep] [MET]; I have not abandoned that work, and you know that I have not [previously] wanted this time of disaster [to come to people who ridicule me]. And you know everything that I have said [MTY] [to your people].
Ale ja nie zabiegałem, aby być twoim pasterzem ani nie pragnąłem dnia boleści; ty wiesz: cokolwiek wyszło z moich ust, jest przed twoim obliczem.
17 Do not cause me to be terrified! When disasters come/occur, you are the one to whom I will go to be safe.
Nie bądź dla mnie postrachem. Ty jesteś moją nadzieją w dniu utrapienia.
18 [So now], cause those who (persecute me/cause me to suffer) to be ashamed and dismayed, but do not [do things to me that will] cause me to be ashamed and dismayed. Cause them to be terrified! Do to them many things that will completely destroy them!
Niech będą zawstydzeni ci, którzy mnie prześladują, lecz niech ja nie będę zawstydzony. Niech się oni lękają, lecz niech ja się nie lękam. Sprowadź na nich dzień utrapienia i zniszcz ich podwójnym zniszczeniem.
19 This is what Yahweh said to me: “Go to the city gates in Jerusalem. [First] go to the gate where the kings of Judah go in and out of the city, and [then] go to each of the [other] gates.
Tak PAN powiedział do mnie: Idź i stań w bramie synów [tego] ludu, którą wchodzą i wychodzą królowie Judy, oraz we wszystkich bramach Jerozolimy;
20 Say to the people [at each gate], ‘You kings of Judah and everyone [else] who is living in Jerusalem and all [you other people of] Judah who enter these gates, listen to this message from Yahweh!
I powiedz im: Słuchajcie słowa PANA, królowie Judy, cała Judo i wszyscy mieszkańcy Jerozolimy, którzy wchodzicie przez te bramy!
21 He says, “Listen to this warning carefully! [Stop doing work] on (Sabbath/our rest) days! Stop carrying loads through these gates [on those days]!
Tak mówi PAN: Strzeżcie pilnie waszych dusz i nie noście [żadnego] ciężaru w dzień szabatu ani nie wnoście [tego] przez bramy Jerozolimy;
22 Do not carry loads out of your houses or do any [other] work on Sabbath days! Instead, cause Sabbath days to be (holy/set apart for me). I commanded your ancestors to do that,
Nie wynoście ciężarów z waszych domów w dzień szabatu ani nie wykonujcie żadnej pracy, ale święćcie dzień szabatu, jak nakazałem waszym ojcom.
23 but they did not listen to me or obey me. When I did things to correct them, they stubbornly [IDM] refused to pay attention to what I said or to accept it.
Oni jednak nie usłuchali ani nie nakłonili swego ucha, lecz zatwardzili swój kark, aby nie słuchać i nie przyjąć pouczenia.
24 But I say that if you obey me, and if you do not carry loads through these gates [on Sabbath days] or do any other work on Sabbath days, and if you dedicate the Sabbath days to me,
A jeśli będziecie mnie pilnie słuchać, mówi PAN, i nie wnosić ciężarów przez bramy tego miasta w dzień szabatu, ale będziecie święcić dzień szabatu, nie wykonując w nim żadnej pracy;
25 kings of Judah [MTY] and [their] officials will [continue to] go in and out of these gates. There will [always] be someone who is a descendant of [MTY] [King] David ruling [here] [MTY] in Jerusalem. Kings and their officials will go in and out of these gates, riding in chariots and on horses, and there will be people living in this city forever.
Wtedy przez bramy tego miasta będą wchodzić królowie i książęta zasiadający na tronie Dawida, będą wjeżdżać na rydwanach i na koniach, oni, ich książęta, Judejczycy i mieszkańcy Jerozolimy, a to miasto będzie trwać na wieki.
26 And people will come [to Jerusalem] bringing offerings to be completely burned [on the altar] and [other] offerings. They will bring to the temple grain offerings and incense and offerings to thank [me]. People will bring those offerings from the towns in Judah and the villages near Jerusalem and from the land [where the tribe] of Benjamin [lives] and from the western foothills and from the desert in the south.
I zbiegną się z miast Judy, z okolic Jerozolimy i z ziemi Beniamina, z równin, z gór i z południa, przynosząc całopalenia, ofiary, dary i kadzidło i przynosząc także dziękczynienie do domu PANA.
27 But if you do not pay attention to what I say, and if you refuse to dedicate the Sabbath days to me, and if you [continue to] carry loads through these gates into the city on Sabbath days, I will burn these gates completely. The fire will spread to the palaces, and no one will be able to put out that fire.”’”
Ale jeśli mnie nie usłuchacie, aby święcić dzień szabatu i nie nosić ciężaru, gdy wchodzicie przez bramy Jerozolimy w dzień szabatu, wtedy rozniecę ogień w jej bramach, który pochłonie pałace Jerozolimy i nie będzie ugaszony.
