James 3
1 My fellow believers, not many of you should [desire to] become teachers [of God’s truth, because] you know [that God] will judge us [(exc)], who teach others, more severely [than he will judge other people].
Hỡi anh em, trong vòng anh em chớ có nhiều người tự lập làm thầy, vì biết như vậy, mình sẽ phải chịu xét đoán càng nghiêm hơn.
2 It is true that we all in many ways do things that are wrong [MET]. But those who always [LIT] control what they say will be all that God intends/wants them to be. They will be able to control all their actions [MTY].
Chúng ta thảy đều vấp phạm nhiều cách lắm. Nếu có ai không vấp phạm trong lời nói mình, ấy là người trọn vẹn, hay hãm cầm cả mình.
3 [To illustrate], if we put [a small metal] bit into the mouth of a horse in order to cause the horse to obey us, we can cause the horse to turn [and go where we want it to] [MET].
Chúng ta tra hàm thiếc vào miệng ngựa, cho nó chịu phục mình, nên mới sai khiến cả và mình nó được.
4 Think also about ships. [Although] a ship may be very large and [although] it can be moved by strong winds {strong winds can move it}, by [turning] a very small (rudder/steering paddle) people can direct the ship wherever they want [it to go].
Hãy xem những chiếc tàu: dầu cho lớn mấy mặc lòng, và bị gió mạnh đưa đi thây kệ, một bánh lái rất nhỏ cùng đủ cạy bát nó, tùy theo ý người cầm lái.
5 Similarly, [although] our tongues are very small, [if we do not control them], we can [harm] many people by what we proudly say [MTY]. Think [also] about how [just] a small [flame of] fire can cause a large forest (OR, a large area of brushwood) to burn.
Cũng vậy, cái lưỡi là một quan thể nhỏ, mà khoe được những việc lớn. Thử xem cái rừng lớn chừng nào mà một chút lửa có thể đốt cháy lên!
6 [Just like a fire damages a forest] [MET], when we say things that are evil, [we harm many people]. What we say [MTY] reveals that we are very evil. What we say contaminates/defiles everything that we think and do [PRS, MET]. [Just like a flame of fire easily] causes [the whole surrounding area] [MET] to burn, what we say [MTY] can cause [others] to want to do evil. It is the devil himself [MTY] who causes us to say evil things. (Geenna g1067)
Cái lưỡi cũng như lửa; ấy là nơi đô hội của tội ác ở giữa các quan thể chúng ta, làm ô uế cả mình, đốt cháy cả đời người, chính mình nó đã bị lửa địa ngục đốt cháy. (Geenna g1067)
7 Indeed, although people are able to tame/control all kinds of wild animals, birds, reptiles and creatures that live in the water, and people have actually tamed/controlled them,
hết thảy loài muông thú, chim chóc, sâu bọ, loài dưới biển đều trị phục được và đã bị loài người trị phục rồi;
8 no person ([on his own/by himself]) is able to control what he says [MTY]. And when people say evil things, [it shows that] they are unstable/uncontrolled and wicked [MTY]. [As] the poison [of a snake kills people] [MTY], [we harm others] [MET] by what we say.
nhưng cái lưỡi, không ai trị phục được nó; ấy là một vật dữ người ta không thể hãm dẹp được: đầy dẫy những chất độc giết chết.
9 We use our tongue to praise God, who is our Lord and Father, but we also use our same tongue to ask God to say evil things to people. [That is very wrong]! God made people like himself, [so we should speak as respectfully to others as we speak to God].
Bởi cái lưỡi chúng ta khen ngợi Chúa, Cha chúng ta, và cũng bởi nó chúng ta rủa sả loài người, là loài tạo theo hình ảnh Ðức Chúa Trời.
10 We praise [God], but with our same mouth we also ask for evil [things to happen to others]. My fellow believers, this should not be!
Ðồng một lỗ miệng mà ra cả sự khen ngợi và rủa sả! Hỡi anh em, không nên như vậy.
11 Surely bitter water and good water do not come out of the same spring! [RHQ]
Có lẽ nào một cái suối kia, đồng một mạch mà ra cả nước ngọt và nước đắng sao?
12 My fellow believers, a fig tree cannot [RHQ] produce olives. Nor can [RHQ] a grapevine produce figs. Neither can a salty spring produce good [water]. [Similarly, we should say only good things, and we should not say evil things] [MET].
Hỡi anh em, cây vả có ra trái ô-li-ve được, cây nho có ra trái vả được chăng? Mạch nước mặn cũng không có thể chảy ra nước ngọt được nữa.
13 If any of you thinks [RHQ] that [you are] wise and know a lot, you should always act in a good way to show people that your good actions are the result of your [being truly] wise. Being wise [helps us to act] gently [toward others].
Trong anh em có người nào khôn ngoan thông sáng chăng: Hãy lấy cách ăn ở tốt của mình mà bày tỏ việc mình làm bởi khôn ngoan nhu mì mà ra.
14 But if you are very [MET] jealous/unhappy when you see that someone else is succeeding, and always want to have what you want, regardless of what others want, you should not say [that you are wise, for by boasting like that], you are saying that ([God’s message/what God says about you]) is not true.
Nhưng nếu anh em có sự ghen tương cay đắng và sự tranh cạnh trong lòng mình, thì chớ khoe mình và nói dối nghịch cùng lẽ thật.
15 Those who have such [attitudes are] not wise [MTY] in the way that God [wants them to be]. Instead, they are only thinking and acting like ([ungodly people/people who do not please God]). They think and act according to their own [evil] desires. They do what the demons [want them to do] (OR, they think and act as demons [do]).
Sự khôn ngoan đó không phải từ trên mà xuống đâu; trái lại, nó thuộc về đất, về xác thịt và về ma quỉ.
16 [Keep in mind that] people who have such attitudes (are unruly/do not submit to authority) and [do] all kinds of evil things.
Vì ở đâu có những điều ghen tương tranh cạnh ấy, thì ở đó có sự lộn lạo và đủ mọi thứ ác.
17 But [when people] are wise [PRS] in the way that God [MTY] [wants them to be], they are pure in every way, which God considers to be very important. They also act peaceably towards [others], they (are considerate of/think about the rights and feelings of) others, they are willing to yield to [the wishes of] others, they act compassionately [toward others], and they do all kinds of good things [for others] [MET]. [How they treat others does] not depend on (others’ status/whether others are important or not), and they are sincere [in all they do].
Nhưng sự khôn ngoan từ trên mà xuống thì trước hết là thanh sạch, sau lại hòa thuận, tiết độ, nhu mì, đầy dẫy lòng thương xót và bông trái lành, không có sự hai lòng và giả hình.
18 Those who [act] peaceably [toward others] cause [others to also] act peaceably, with the result that they all live together [acting toward each other] in a righteous way [MET].
Vả bông trái của điều công bình thì gieo trong sự hòa bình, cho những kẻ nào làm sự hòa bình vậy.
