Isaiah 65
1 [This is what Yahweh said]: “I was ready to reply [to my people], but no one requested me [to help them]. I was ready to help [even] those who did not call out to me. I continued to say, ‘I am here [to help you]!’
“Andam ako sa pagtubag niadtong wala maghangyo; ug andam ako sa pagpakita alang niadtong wala mangita. Miingon ako, 'Ania ako! Ania ako! ngadto sa nasod nga wala mitawag sa akong ngalan.
2 [It is as though] I have continually held out my arms [to show that I am ready to help] my people who rebel [against me], and who [continually] do the evil things that they want to do.
Gibukhad ko ang akong mga kamot tibuok adlaw alang niadtong mga tawong masupilon, nga naglakaw sa dalan nga dili maayo, nga nagsubay sa ilang kaugalingong hunahuna ug mga laraw!
3 They boldly continue to do things that cause me to be angry: They offer sacrifices [to their idols] in their gardens, and they burn incense [to them] on [altars made of] bricks.
Sila mao ang katawhan nga padayon sa paghagit kanako, naghalad diha sa mga tanaman, ug nagasunog sa insenso ibabaw sa mga tisa.
4 They secretly remain awake at night in burial caves, [talking with the spirits of] ([dead people/their ancestors]). They eat the meat of pigs, and their pots are full of [other] meat that is [also] unacceptable to me.
Naglingkod sila sa mga lubnganan ug nagtukaw sa tibuok gabii, ug nagkaon sila sa unod sa baboy uban ang sinabawan sa daot nga karne ang ilang sudlanan.
5 [Then] they say [to others], ‘Stay away from me; do not come near me, because I am very holy, [with the result that you should not touch me].’ People like that are [like] [MET] smoke in my nose [from] a fire that burns continually.
Nag-ingon sila, 'Palayo, ayaw pagduol kanako, kay mas balaan ako kay kaninyo.' Kining mga butanga aso sa akong ilong, usa ka kalayo nga nagdilaab sa tibuok adlaw.
6 I have written [a record of all the evil things that they have done]. And I will not do nothing about all those things; I will certainly punish them
Tan-awa, nahisulat kini sa akong atubangan: Dili ako magpakahilom lamang, kay manimalos ako kanila; manimalos ako kanila diha sa ilang mga sabakan,
7 for the sins that they and their ancestors have committed. They have mocked/insulted me by burning incense [to their idols] on the hilltops. So I will punish them like they deserve for doing those things.”
alang sa ilang mga sala ug sa sala sa ilang mga katigulangan,” nag-ingon si Yahweh. “Pabayron ko sila sa pagsunog ug insenso ibabaw sa kabukiran ug tungod sa pagbugalbugal kanako didto sa kabungtoran. Busa sukdon ko ang ilang miaging mga binuhatan diha sa ilang mga sabakan.”
8 This is [also] what Yahweh said: “When there is a cluster of nice grapes on a vine, people do not throw them away, because they know that there is good juice in those grapes. Similarly, because there are some people [in Judah] who faithfully serve/worship me, I will not get rid of all of them.
Mao kini ang gisulti ni Yahweh, “Sa dihang makaplagan ang duga sa usa ka pungpong nga ubas, sa dihang adunay moingon, 'Ayaw kini puoha, kay adunay maayo niini,' mao usab kini ang akong himoon alang sa kaayohan sa akong mga sulogoon! Dili ko puohon silang tanan.
9 I will spare some of the descendants of Jacob who are living on the hills of Judah. I have chosen them, and they will possess that land; they will worship/serve me, and they will live there.
Dad-on ko ang mga kaliwat ni Jacob, ug gikan sa Juda nga maoy makapanag-iya sa akong kabukiran. Ang akong mga pinili maoy makapanag-iya sa yuta, ug magpuyo ang akong mga sulogoon didto.
10 [Then all the land from the] Sharon [Plain near the Mediterranean Sea] and [as far east as] Achor Valley [near Jericho] will become pastureland where their cattle and sheep will rest.
Ang Sharon mahimong sibsibanan alang sa mga karnero, ug ang Walog sa Achor mahimong pahulayanan sa mga kahayopan, alang kini sa katawhan nga nangita kanako.
11 But [it will be different] for you who have abandoned me, you who do not worship me on [Zion], my sacred hill, you who worship Gad and Meni, [the gods who you think will bring you] good luck and good fortune.
Apan kamo nga mibiya kang Yahweh, nga nalimot sa akong balaang bukid, nga nag-andam sa lamisa alang sa dios sa kapalaran, ug nagpuno sa mga sudlanan sa sinagulang bino alang sa dios nga gitawag sa kapalaran.
12 [It is I, not Meni, who will decide/say what will happen to you]; you will all [be slaughtered by] swords. [That will happen] because you did not answer when I called out to you. I spoke to you, but you did not pay attention. Instead, you did things that I said are evil; you chose to do things that do not please me.
Itugyan ko kamo ngadto sa espada, ug moyukbo kamong tanan sa ihawan, tungod kay sa dihang mitawag ako, wala kamo mitubag; sa dihang nagsulti ako, wala kamo namati. Apan gihimo ninyo kung unsa ang daotan sa akong panan-aw ug gipili ang paghimo sa wala ko kahimut-i.”
13 I, Yahweh the Lord, will give to those who worship and obey me things to eat and drink, and they will be happy; but [all] you evil people will be hungry and thirsty, and you will be [sad and] disgraced.
Mao kini ang giingon sa Ginoo nga si Yahweh, “Tan-awa, mangaon ang akong mga alagad, apan gutomon gihapon kamo; tan-awa, mag-inom ang akong alagad, apan uhawon gihapon kamo; tan-awa magmaya ang akong mga alagad, apan pakaulawan kamo.
14 Those who worship and obey me will sing joyfully, but you [evil people] will wail loudly because you will be suffering in your inner beings.
Tan-awa, mosinggit sa kalipay ang akong mga alagad tungod sa pagmaya sa kasingkasing, apan mohilak kamo tungod sa kasakit sa kasingkasing, ug magminatay tungod sa kaguol sa espiritu.
15 Those whom I have chosen will use your names when they curse people; [I], Yahweh the Lord, will get rid of you. But I will give to those who worship and obey me a new name [that they will use when they bless people].
Ibilin ninyo ang inyong ngalan ingon nga tunglo nga isulti sa akong mga pinili; Ako si Yahweh nga Ginoo, magapatay kaninyo; tawgon ko ang akong mga alagad sa laing ngalan.
16 The people in this land have had many troubles, but I will cause those troubles to occur no more. Therefore those who ask me to bless them and those who solemnly promise to do something should never forget that I am God, who faithfully [do what I promise to do].”
Si bisan kinsa kadtong mopanalangin niining kalibotan akong panalanginan, ang Dios sa kamatuoran. Si bisan kinsa kadtong manumpa dinhi sa kalibotan manumpa kanako, ang Dios sa kamatuoran, tungod kay nalimtan na ang daang mga kalisdanan, kay nasalipdan na sila sa akong panan-aw.
17 “Note this: [Some day] I will create a new heaven and a new earth. [They will be very wonderful, with the result that] you will no longer think about all [the troubles] you had previously.
Tan-awa, maghimo ako ug bag-ong langit ug bag-ong yuta; ug kalimtan ko na gayod ang daang mga butang o dili na gayod hinumdoman.
18 Be glad and always rejoice because of what I will do: Jerusalem will be a place where [people] rejoice; the people who live there will always be happy.
Apan magmaya ug magmalipayon kamo hangtod sa kahangtoran sa akong gibuhat. Tan-awa himoon ko ang Jerusalem ingon nga usa ka kalipay, ug ang iyang katawhan ingon nga usa ka pagmaya.
19 I will rejoice about Jerusalem, and I will be delighted with my people. [People] will no longer weep or cry because of being distressed.
Magsadya ako diha sa Jerusalem ug magmalipayon diha sa akong katawhan; dili na madungog ang pagdanguyngoy ug pagbakho diha kaniya.
20 No child will die when it is still an infant; all people will live until they are very old. [People will consider that] anyone who is 100 years old is still young; [they will consider that] anyone who dies who is younger than that has been cursed.
Wala na gayoy mga batang masuso nga mabuhi sa hamubo lamang nga mga adlaw, ni mamatay ang mga tawong tigulang sa wala pa ang ilang panahon. Kay ang tawo nga mamatay sa 100 ang pangidaron isipon nga batan-on pa. Ug si bisan kinsa nga dili moabot sa panuigon nga 100 isipon siya nga tinunglo.
21 My people will build houses and [then] live in them. They will plant vineyards and then eat grapes from those vineyards.
Magtukod sila ug mga balay ug magpuyo niini, ug magtanom sila sa ilang mga parasan ug mokaon sa mga bunga niini.
22 As for the houses that they build, no one will [take those houses away from them and] live in them. No one will take a vineyard away from its owner. My chosen people will live a long time, like trees do, and they will enjoy what they have accomplished— [the houses that they have built and the crops that they have planted].
Dili sila motukod ug balay ug puy-an lamang sa uban; dili sila magtanom, ug ang lain lamang ang mokaon; kay ang mga adlaw sa mga kahoy mao man ang adlaw sa akong katawhan. Kapahimuslan gayod sa akong pinili ang buhat sa ilang mga kamot.
23 They will not work hard in vain, and their children will not die from some (calamity/terrible thing happening to them). I will [certainly] bless their children and their grandchildren.
Dili na sila maghago sa walay kapuslanan, ni manganak diha sa kagul-anan. Kay sila mao ang mga anak niadtong gipanalanginan ni Yahweh, ug ingon man ang ilang mga kaliwat.
24 Before they call to me [to help them], I will answer; I will answer their prayers while they are still praying [for me to do something for them].
Sa dili pa sila motawag, tubagon ko na sila; ug samtang magasulti pa sila, madungog ko na.
25 No one will be harmed or injured anywhere on [Zion], my sacred hill: Wolves and lambs will eat grass together [peacefully]; lions will eat hay like oxen do, [and they will not attack people]. Snakes will [not hurt anyone; they will lie on the ground and] eat [only] dirt. [That is surely what it will be like because I], Yahweh, have said it.”
Magsalo na sa pagsibsib ang lobo ug ang nating karnero, ug mokaon na ang liyon sa dagami sama sa baka; apan abog na ang kan-on sa mga halas. Dili na sila modaot ni mogun-ob sa akong balaang bukid,” nag-ingon si Yahweh.
