Isaiah 40
1 Our God says, “Encourage my people! Encourage them!
“Paghupay, hupaya ang akong katawhan,” nag-ingon ang inyong Dios.
2 Speak kindly to [the people of] Jerusalem; tell them that their suffering is ended, and that I have forgiven them for the sins that they have committed; I [SYN] have fully punished them for their sins.”
“Pakigsulti nga malumo ngadto sa Jerusalem; ug imantala ngadto kaniya nga natapos na ang iyang pagpakiggubat, nga gipasaylo na ang iyang sala, nga nakadawat na siya ug pinilo gikan sa kamot ni Yahweh sa tanan niyang mga sala.”
3 I hear someone who is shouting, “Prepare in the desert a way for Yahweh to come [to you]; make a smooth road for our God (OR, Prepare yourselves to receive Yahweh when he comes, like people make a straight road for an important official [MET]).
Adunay tingog nga misinggit, “Diha sa kamingawan andama ang dalan ni Yahweh; paghimo ug tul-id nga dalan diha sa Araba nga usa ka lapad nga agianan alang sa atong Dios.”
4 Fill in the valleys; flatten every hill and every mountain. Make the uneven ground smooth, and make the rough places smooth.
Ipataas ang matag walog, ug mapatag ang bukid ug bungtod; ug mapatag ang dili patag nga yuta;
5 [If you do that], it will become known that Yahweh is glorious/great, and all people will realize it at the same time. [Those things will surely happen] because it is Yahweh who has said [MTY] it.”
ug mapadayag ang himaya ni Yahweh, ug makita kini sa tanang katawhan; tungod kay ang baba ni Yahweh maoy nagsulti niini.
6 Someone said to me, “Shout!” I replied, “What should I shout?” [He replied], “[Shout that] people are like [SIM] grass; their influence fades as quickly as flowers in the field.
Miingon ang usa ka tingog, “Hilak.” Adunay mitubag, “Unsa may akong ihilak?” “Sagbot ang tanang unod, ug ang tanan nilang mga kasabotan sa pagkamatinud-anon sama sa bulak sa kaumahan.
7 Grass withers and flowers dry up when Yahweh causes a hot wind from the desert to blow on them. And people are [MET] like that.
Malawos ang mga sagbot ug mangalarag ang bulak sa dihang motayhop ang gininhawa ni Yahweh niini; sigurado gayod nga ang katawhan sama sa sagbot.
8 The grass withers and the flowers dry up, but what our God promises will last forever.”
Malawos ang sagbot, ug mangalarag ang bulak, apan magpabilin hangtod sa kahangtoran ang pulong sa atong Dios.”
9 You [people of] Jerusalem, you have good news to tell to people, so, shout it from the top of a high mountain! Shout it loudly, and do not be afraid! Tell the people in the towns of Judah, “Your God is coming here!”
Tungas sa taas nga bukid, sa Zion, tigdala sa maayong balita. Singgit sa makusog, Jerusalem. Ikaw nga nagdala sa maayong balita, ipatugbaw ang imong tingog, ayaw kahadlok. Ingna ang mga siyudad sa Juda, “Ania ang imong Dios!”
10 Yahweh your God will be coming with power; he will rule powerfully [MTY]. And when he comes, he will bring with him the people whom he has freed [MET] [from being slaves in Babylonia].
Tan-awa, moabot si Yahweh ingon sa madaogon nga manggugubat, ug ang iyang lig-on nga bukton maoy nagdumala alang kaniya. Tan-awa, anaa kaniya ang iyang ganti, ug ang tanan nga iyang giluwas miuban kaniya.
11 He will take care of his people like [SIM] a shepherd takes care of his sheep, and carries the young lambs in his arms. He carries them close to his chest and he gently leads the female sheep that are nursing their young lambs.
Pakaonon niya ang iyang panon sa karnero sama sa magbalantay sa karnero, tapokon niya ang mga nating karnero diha sa iyang bukton, ug kugoson sila paduol sa iyang kasingkasing, ug hinay nga giyahan ang bayeng karnero nga nagapasuso sa mga anak niini.
12 [There is no one like Yahweh]! (Who else has measured the water in the oceans in the palm of his hand?/No one else has measured the water in the oceans in the palm of his hand!) [RHQ] (Who else has measured the sky with his fingers?/No one else has measured the sky with his fingers!) [RHQ] (Who else knows how much the earth weighs?/No one else knows how much the earth weighs!) [RHQ] (Who else has weighed the mountains and hills on scales?/No one else has weighed the mountains and hills on scales!) [RHQ]
Kinsa man ang nagsukod sa mga tubig diha sa hakop sa iyang mga kamot, nagsukod sa kawanangan pinaagi sa dangaw sa iyang kamot, nagbutang sa abog sa kalibotan diha sa basket, nagtimbang sa mga kabukiran diha sa mga timbangan, o nagbalansi sa mga kabungtoran?
13 And (who else can advise Yahweh’s Spirit?/No one else can advise Yahweh’s Spirit!) [RHQ] (Who can teach him or advise/tell him what he should do?/No one can teach him or advise/tell him what he should do!) [RHQ]
Kinsa man ang nakasabot sa hunahuna ni Yahweh, o nagtudlo kaniya ingon nga magtatambag?
14 (Has Yahweh consulted anyone else to get advice?/Yahweh has certainly not consulted anyone else to get advice!) [RHQ] (Does he need someone to tell him what is right to do and how to act justly?/He certainly does not need someone to tell him what is right to do and how to act justly!) [RHQ]
Kang kinsa man siya nakadawat ug pagtudlo? Kinsa man ang nagtudlo kaniya sa hustong paagi sa pagbuhat sa mga butang, ug kinsa ang nagtudlo kaniya sa kaalam, o nagpakita kaniya sa dalan paingon sa panabot?
15 [Yahweh considers that] the nations are [as insignificant as] [MET] one drop from a bucket [full of water]. They are [as insignificant as] dust on scales. He is able to weigh islands [as though they weighed no more than] grains of sand.
Tan-awa, ang mga nasod nga sama lamang sa usa katinulo nga tubig diha sa balde, ug giisip nga sama sa abog diha sa mga timbangan; tan-awa, gitimbang niya ang gagmay nga mga isla sama sa tipik.
16 There would be [not] enough wood from all the trees in Lebanon to make a suitable fire for [sacrificing animals to] him, and there are not enough animals in Lebanon to offer as sacrifices to him.
Dili paigo nga sugnod ang Lebanon, ni paigo ang ihalas nga mga mananap niini alang sa halad sinunog.
17 The nations of the world are completely insignificant/unimportant to him; he considers that they are worthless and less than nothing [HYP, DOU].
Dili paigo ang tanang mga nasod diha kaniya; giisip niya sila ingon nga walay bili.
18 So, to whom can you compare God? What image resembles him?
Kang kinsa man ninyo ikatandi ang Dios? Sa unsa man nga diosdios ninyo siya ipakasama?
19 Can you compare him to an idol that is made in a mold, and then is covered with [a thin sheet of] gold and decorated with silver chains?
Ang diosdios! Usa ka batid nga magkukulit ang naghimo niini: ang mananalsal ug bulawan naghal-op niini ug bulawan ug naghulma sa plata nga mga kadena alang niini.
20 A man who is poor [cannot buy silver or gold for his idol]; [so] he selects a piece of wood that will not rot, and he gives it to a craftsman to carve an idol that will not fall down!
Aron sa paghimo ug halad, ang usa nagpili ug kahoy nga dili gabok; nangita siya ug batid nga magkukulit aron sa paghimo ug diosdios nga dili matumba.
21 Have you(pl) not heard this? Do you not understand it? Are you unable to hear what God said long ago— [messages that he gave] before he created the earth?
Wala ka ba masayod? Wala ka ba nakadungog? Wala ba kini gisugilon kanimo sukad pa sa sinugdan? Wala ka ba nakasabot sukad pa sa pagpahiluna sa kalibotan?
22 God sits [on his throne] above the earth, and the people [on the earth] below seem to be [as small] as [SIM] grasshoppers. He spreads out the sky like a curtain; it is like [SIM] a tent for him to live in.
Siya mao ang naglingkod sa ibabaw sa kalibotan; ug sama lamang sa mga apan-apan diha kaniya ang mga lumulopyo sa kalibotan. Gibukhad niya ang kalangitan sama sa kurtina ug gibukhad ko sila sama sa tolda aron nga puy-an.
23 He causes kings to have no more power, and he causes the rulers to be worth nothing.
Gipaubos niya ang mga nagdumala ngadto sa pagkawalay nahot ug naghimo kanila nga mga dili mahinungdanon.
24 They start to rule, like small plants start to grow and form roots; but then [he gets rid of them] as though [MET] they withered when he blew on them, like [SIM] chaff that is blown away by the wind.
Natanom sila, gipugas, ang ilang mga punoan nakagamot gayod sa yuta, sa dihang huypan niya sila, mangalawos kini, ug paliron sila sa hangin sama sa uhot.
25 The Holy One asks, “To whom will you compare me? Is anyone equal to me?”
“Kang kinsa man kaninyo ako ikatandi, kang kinsa man ako nahisama?” miingon ang Balaan nga Dios.
26 Look up toward the sky: Consider who [RHQ] created all the stars. [Yahweh created them], and at night he causes them to appear; he calls each one by its name. Because he is extremely powerful [DOU], all of the stars are there [LIT] [when he calls out their names].
Tan-awa ang kawanangan! Kinsa man ang nagbuhat niining tanang kabituonan? Siya ang naggiya sa ilang pagkahan-ay ug nagtawag sa ilang tanan sumala sa ilang kaugalingong mga ngalan. Pinaagi sa kadako sa iyang gahom ug pinaagi sa kusog sa iyang gahom, wala gayoy bisan usa nga nawala.
27 You people of Israel [DOU], why do you complain that Yahweh does not see the [troubles that you are experiencing]? Why do you say that he does not act fairly toward you?
Nganong nag-ingon man kamo, Jacob, ug nagsulti nga, Israel, “Natago ang akong agianan gikan kang Yahweh, ug dili manghilabot ang Dios sa akong mga paghukom?”
28 Have you never heard and have you never understood that Yahweh is the everlasting God; he is the one who created the earth, [even the] most distant places on the earth. He never becomes weak or weary, and no one can find out how much he understands.
Wala ka ba masayod? Wala ka ba nakadungog? Ang walay kataposang Dios, si Yahweh, ang Nagbuhat sa tibuok kalibotan, dili kapoyan o maluya; walay kinutoban ang iyang panabot.
29 He strengthens [DOU] those who feel weak and tired.
Naghatag siya ug kusog sa mga gipangkapoy; ug naghatag siya ug bag-ong kabaskog sa mga nangaluya.
30 Even youths become faint and weary, and young men will fall when they are exhausted.
Bisan ang mga batan-on kapoyan ug maluya, mapandol ug mahagba ang batan-ong mga lalaki:
31 But those who trust in Yahweh will become strong again; [it will be as though] they will soar/fly high like [SIM] eagles do. They will run [for a long time] and not become weary; they will walk [long distances] and not faint.
apan makabaton ug bag-ong kusog kadtong nagpaabot kang Yahweh; manglupad sila sama sa mga agila; managan sila ug dili kapoyan; manglakaw sila ug dili mangaluya.
