Genesis 40
1 Some time later, two of the king of Egypt’s officials did things that displeased him. One was his chief (drink-server/man who prepared the wine and served it to the king), and the other was his chief (baker/man who baked bread for the king).
I stało się potem, że coś przewinęli podczaszy króla Egipskiego, i piekarz przeciw panu swemu, królowi Egipskiemu.
2 The king became angry with both of them.
I rozgniewał się Farao na obu dworzanów swoich, na przełożonego nad podczaszymi, i na przełożonego nad piekarzami.
3 So he had them put in prison, in the house of the captain of the palace guards. That was the place where Joseph was being kept.
A dał je do więzienia w dom hetmana żołnierzów, na miejsce, gdzie był Józef więźniem.
4 The two men were in prison for a long time. And during that time the captain of the palace guards appointed Joseph to be their servant, to take care of their needs.
I oddał im hetman żołnierzów Józefa, i służył im; i byli przez niemały czas w więzieniu.
5 One night while the king’s drink-server and his baker were there in the prison, each of them had a dream. Each dream had a different meaning.
Tedy się onym obiema śnił sen, każdemu sen jego, jednejże nocy, każdemu według wykładu snu jego, podczaszemu i piekarzowi króla Egipskiego, którzy byli więźniami w domu więzienia.
6 The next morning, when Joseph came to them, he saw that both of them were dejected/worried.
A przyszedłszy do nich Józef rano, ujrzał je, a oto byli strwożeni.
7 So he asked them, “Why do you look so sad today?”
I pytał dworzan Faraonowych, którzy byli z nim w więzieniu, w domu pana jego, mówiąc: Czemużeście dziś tak smutnej twarzy?
8 One of them answered, “We both had dreams last night, but there is no one who can tell us the meaning of the dreams.” Joseph said to them, “God is the only one who can [RHQ] tell the meaning of dreams. So tell me what you dreamed, and God will tell me the meaning.”
I odpowiedzieli mu: Śnił się nam sen, a nie masz kto by go wyłożył. Tedy rzekł do nich Józef: Izali nie Boże są wykłady? powiedzcie mi proszę.
9 So the king’s chief drink-server told his dream to Joseph. He said, “In my dream I saw a grapevine in front of me.
A tak powiedział przełożony nad podczaszymi sen swój Józefowi, i rzekł mu: Śniło mi się, a oto winna macica przede mną,
10 On the vine there were three branches. After the branches budded, they blossomed, and then they produced clusters of grapes.
A na winnej macicy były trzy gałązki, a ona jakoby pąki wypuszczała, a wychodził kwiat jej, i dostawały się jagody gron winnych.
11 I was holding the king’s cup, so I took the grapes and squeezed the juice into the cup. Then I gave the cup to the king to drink the juice.”
A kubek Faraonów był w ręce mojej, wziąłem tedy jagody, i wytłaczałem je w kubek Faraonów, i podawałem kubek w ręce Faraonowe.
12 [God immediately told Joseph what the dream meant]. So Joseph said to him, “This is the meaning of your dream: The three branches of the vine represent three days.
Tedy mu powiedział Józef: Ten jest wykład snu tego: Trzy gałązki, trzy dni są.
13 Within three days the king will release you from prison. He will let you do the work that you did before. You will take cups of wine to the king as you did before, when you were his drink-server.
Po trzech dniach wywyższy Farao głowę twą, a przywróci cię do pierwszego urzędu, i będziesz podawał kubek Faraonowi do ręki jego, według zwyczaju pierwszego, gdyś był podczaszym jego.
14 But when you are out of prison and everything goes well for you, please do not forget me.
Tylko wspomnij sobie na mię, gdy się będziesz miał dobrze, i uczyń proszę ze mną miłosierdzie, abyś wzmiankę uczynił o mnie przed Faraonem, i wybawił mię z domu tego;
15 People took me away forcefully from the land where my fellow Hebrews live. [I did nothing wrong there], and also while I have been here in Egypt, I have done nothing for which I deserved to be put in prison. So be kind to me and tell the king about me, so that he will release me from this prison!”
Bo mię kradzieżą wzięto z ziemi Hebrajskiej, a do tego nicem tu nie uczynił, że mię wrzucono do tego więzienia.
16 When the chief baker heard that the meaning of the dream of the king’s drink-server was very favorable, he said to Joseph, “I also had a dream. In the dream I was surprised to see three baskets of bread stacked on my head.
A widząc przełożony nad piekarzami, iż dobrze wyłożył, rzekł do Józefa: Jam też we śnie moim widział, a oto, trzy kosze białe nad głową moją.
17 In the top basket there were many kinds of baked goods for the king, but birds were eating them from the top basket that was on my head!”
A w koszu najwyższym były wszelakie potrawy Faraonowe, roboty piekarskiej, a ptactwo jadło je z kosza, który był nad głową moją.
18 God again told Joseph what the dream meant, so he said, “The three baskets also represent three days.
Tedy odpowiedział Józef, i rzekł: Tenci jest wykład jego: Trzy kosze, trzy dni są;
19 Within three days the king will command that your head be cut off. Then your body will be hung on a tree, and vultures will come and eat your flesh.”
A po trzech dniach odejmie Farao głowę twoję od ciebie, i obwiesi cię na drzewie, a będzie ptactwo jadło ciało twoje z ciebie.
20 The third day after that was the (king’s birthday/day they celebrated when the king became one year older). On that day the king invited all his officials to celebrate his birthday. During the celebration, while they were all gathered there, the king summoned his chief drink-server and chief baker from the prison.
I stało się dnia trzeciego, dnia narodzenia Faraonowego, że uczynił ucztę na wszystkie sługi swe, i policzył głowę przełożonego nad podczaszymi, i głowę przełożonego na piekarzami w poczet sług swoich.
21 He said that his chief drink-server could have his previous job again, so that again he took cups of wine to the king.
I przywrócił przełożonego nad podczaszymi do podczastwa, aby podawał kubek do rąk Faraonowych.
22 But he commanded that the chief baker should be killed by being hanged, just as Joseph had said would happen when he told the two men the meaning of their dreams.
A przełożonego nad piekarzami obwiesił, jako im był sen wyłożył Józef.
23 But the chief drink-server did not think about Joseph. He forgot to do what Joseph asked him to do.
Jednak nie wspomniał przełożony nad podczaszymi na Józefa, ale go zapomniał.
