< Ezra 7 >
1 [Many/Fifty years] later, while Artaxerxes was the king of Persia, I, Ezra came from Babylon here to Jerusalem. I am the son of Seraiah and the grandson of Azariah, and the great-grandson of Hilkiah.
Karon sa tapus niining mga butanga, sa paghari ni Artajerjes nga hari sa Persia, si Esdras nga anak nga lalake ni Seraias, anak nga lalake ni Azarias, anak nga lalake ni Hilcias,
2 Hilkiah was the son of Shallum, who was the son of Zadok, who was the son of Ahitub,
Ang anak nga lalake ni Sallum, anak nga lalake ni Sadoc, ang anak nga lalake ni Achitob,
3 who was the son of Amariah, who was the son of Azariah, who was the son of Meraioth,
Ang anak nga lalake ni Amarias, ang anak nga lalake ni Azarias, ang anak nga lalake ni Meraioth,
4 who was the son of Zerahiah, who was the son of Uzzi, who was the son of Bukki,
Ang anak nga lalake ni Zeraias, ang anak nga lalake ni Uzzi, ang anak nga lalake ni Bucci.
5 who was the son of Abishua, who was the son of Phinehas, who was the son of Eleazar, who was the son of Aaron, the [first] Supreme Priest.
Ang anak nga lalake ni Abisue, ang anak nga lalake ni Phinees ang anak nga lalake ni Eleazar, ang anak nga lalake ni Aaron, ang pangulo nga sacerdote
6 I am a man who knows very well the laws that Moses [wrote]. Those were the laws that Yahweh, the God whom we Israeli people ([worship/belong to]), had given to us Israeli people. When I arrived in Jerusalem, Yahweh my God was kind to me, and as a result the [people] gave me everything that I had requested the king to [tell them to] give to me.
Kini si Esdras mitungas gikan sa Babilonia. Ug siya maoy usa ka maabtik nga escriba sa basahon ni Moises, nga gihatag ni Jehova, ang Dios sa Israel; ug ang hari mihatag kaniya sa tanan niyang gipangayo, sumala sa kamot ni Jehova nga iyang Dios sa ibabaw niya.
7 Some of the priests, some [other] descendants of Levi, [some] singers, [some] (gatekeepers/men who guarded the gates of the temple), and [some] men who worked in the temple, and some other [Israeli] people came up with me here to Jerusalem. That was during the seventh year that Artaxerxes was the king [of Persia].
Ug may ming-adto nga uban sa mga anak sa Israel, ug sa mga sacerdote, ug sa mga Levihanon, ug sa mga mag-aawit, ug sa mga magbalantay sa pultahan, ug sa mga Nethinhanon, ngadto sa Jerusalem, sa ikapito ka tuig ni Artajerjes nga hari.
8 We left Babylon on April 8, which was the first day of the Jewish year. Because God was very kind to us, we arrived [safely] in Jerusalem on August 4 of that year.
Ug siya miadto sa Jerusalem sa ikalimang bulan, nga maoy ikapito ka tuig sa hari.
Kay sa nahaunang adlaw sa nahaunang bulan misugod siya sa pagtungas gikan sa Babilonia; ug sa nahaunang adlaw sa ikalima ka bulan miabut siya sa Jerusalem, sumala sa maayong kamot sa iyang Dios sa ibabaw niya.
10 During my entire life, I devoted myself to studying the laws of Yahweh, and how to obey those laws. I had also taught those laws and all their regulations to the Israeli people [for many years].
Kay gibutang ni Esdras ang iyang kasingkasing sa pagpangita sa Kasugoan ni Jehova, ug sa pagbuhat niini. ug sa pagtudlo sa Israel sa kabalaoran ug mga tulomanon.
11 King Artaxerxes [knew that] I am a priest who knows the Jewish laws very well. [He knew that for many years] I had studied those laws and had taught all the rules and regulations of those laws to the Israeli people. [So before I left Babylon to come to Jerusalem, ] he wrote a letter, and gave a copy to me. [This is what he wrote]:
Karon mao kini ang hulad sa sulat nga gihatag ni Artajerjes nga hari alang kang Esdras ang sacerdote, ang escriba, bisan pa ang escriba sa mga pulong sa mga sugo ni Jehova, ug sa iyang kabalaoran sa Israel:
12 [“This letter is] from me, Artaxerxes, the greatest of the kings. [I am giving it] to Ezra the priest, who has studied very well all the rules and regulations that the God [who is/rules] in heaven [gave to the Israeli people].
Si Artajerjes, ang hari sa mga hari, ngadto kang Esdras nga sacerdote, ang escriba sa Kasugoan sa Dios sa langit, hingpit ug uban pa.
13 “Ezra, I command that when you return to Jerusalem, any of the Israeli people in my kingdom who want to are allowed to go with you. That includes any priests and [other] descendants of Levi [who will work in the temple] who want to go.
Ako naghimo ug usa ka sugo, nga ang tanan kanila sa katawohan sa Israel, ug ang ilang mga sacerdote ug ang mga Levihanon, sa akong gingharian, nga may hunahuna sa ilang kaugalingong kinabubut-on sa pag-adto sa Jerusalem, umuban kanimo.
14 I, along with my seven counselors/advisors, am sending you to Jerusalem, in order that you can determine what is happening there and in [other towns in] Judah. You are taking with you [MTY] a copy of God’s laws; make sure that the people are doing everything that is written in those laws.
Kay ingon nga ikaw gipadala sa hari ug sa iyang pito ka magtatambag, sa pagpangutana mahitungod sa Juda ug Jerusalem, sumala sa Kasugoan sa imong Dios nga anaa sa imong kamot,
15 [We are also saying that] you should take with you the silver and gold that I and my advisors are wanting to give to you, in order that you will present it to be an offering to the God who [rules] the Israeli people and who lives in Jerusalem.
Ug sa pagdala sa salapi ug bulawan, nga gihalad sa kinabubut-on sa hari ug sa iyang magtatambag ngadto sa Dios sa Israel, kansang puloy-anan atua sa Jerusalem.
16 You should also take any silver and gold that the people in the entire Babylonia province give to you, and the money that the priests and [other] Israeli people have happily said that they would give to you to be offerings for building the temple of their God in Jerusalem.
Ug ang tanang salapi ug bulawan nga imong hingkaplagan sa tibook lalawigan sa Babilonia, uban sa kinabubut-ong paghalad sa katawohan, ug sa mga sacerdote nga minghalad sa kinabubut-on alang sa balay sa ilang Dios nga anaa sa Jerusalem.
17 With this money, you should buy the bulls, rams, lambs, and the grain and wine that the priests will burn on the altar [outside] the temple of your God in Jerusalem.
Busa uban sa tibook nga pagsingkamot pumalit ka niining salapi ug mga lakeng vaca, mga lakeng carnero, mga nating carnero, uban ang mga halad-nga-kalan-on ug ang ilang mga halad-nga-ilimnon, ug magahalad niana sa ibabaw sa halaran sa balay sa imong Dios nga anaa sa Jerusalem.
18 “If there is any silver or gold that remains [you have bought all those things], you and your companions/colleagues are permitted to use it to [buy] whatever you desire, but buy only things that [you know that] God wants you to buy.
Ug bisan unsa nga daw maayo kanimo ug sa imong kaigsoonan sa paggamit sa ubannga salapi ug sa bulawan, kini buhaton ninyo sumala sa kabubut-on sa inyong Dios.
19 We have given to you some valuable items to be used in the temple of your God. Take them also to Jerusalem.
Ug ang mga sudlanan nga gihatag kanimo alang sa pag-alagad sa balay sa imong Dios, imong ihatag sa atubangan sa Dios sa Jerusalem.
20 If you need any other things for the temple, you are permitted to get the money for those things from the building here where my government’s money is kept/stored.
Ug bisan unsa pa nga kinahanglanon kaayo alang sa balay sa imong Dios, nga ikaw may higayon sa paghatag, ihatag kini gikan sa balay nga tipiganan sa bahandi sa hari.
21 “And I, King Artaxerxes, command this to all the treasurers in the province west of the [Euphrates] River: 'Give to Ezra, the priest who has studied very well the laws of the God [who is/rules] in heaven, everything that he requests, and give it to him quickly.
Ug ako, bisan ako gayud si Artajerjes nga hari, nagahatag ug usa ka sugo sa tanang mga mamahandi nga atua sa unahan sa Suba, nga bisan unsa ang kinahanglanon gikan kaninyo ni Esdras nga sacerdote, ang escriba sa Kasugoan sa Dios sa langit, kana pagabuhaton uban sa tibook nga pagsingkamot,
22 The most that you should give to him is (7,500 pounds/3,400 kg.) of silver, 500 bushels of wheat, 550 gallons of wine, and 550 gallons of [olive] oil, but give to him all the salt that they need.
Kutob sa usa kagatus ka talento nga salapi, ug usa ka gatus ka takus nga trigo, ug usa ka gatus ka bato nga vino, ug usa ka gatus ka bato nga lana, ug asin sa walay pag-ihap kong pila.
23 Be sure that you provide whatever their God requires for his temple, because we certainly do not [RHQ] want him to be angry with me or with my descendants who will later be kings.
Bisan unsa nga gisugo sa Dios sa langit, ipabuhat kana sa sibo gayud alang sa balay sa Dios sa langit, kay ngano ba nga may kaligutgut batok sa gingharian sa hari ug sa iyang mga anak nga lalake?
24 We are also commanding that none of the priests, descendants of Levi, musicians, temple guards, or other men who work in the temple, will be required to pay any kind of taxes.'
Kami usab nagapamatuod kanimo, nga mahitungod sa bisan kinsa sa mga sacerdote ug sa mga Levihanon, sa mga mag-aawit, sa mga magbalantay sa pultahan, sa mga Nethinhanon, kun sa mga alagad niining balay sa Dios, kini dili mahasubay sa balaod ang pagpabuhis kanila, alcabala, kun amot alang sa dalan.
25 “Ezra, your God has enabled you to become very wise. Using that wisdom, appoint men in the province west of the [Euphrates] River who will judge cases involving the people, and men who will judge cases involving the government. You must appoint men who know the laws of your God. All of you must teach God’s laws to others who do not know them.
Ug ikaw, Esdras, sunod sa kaalam sa imong Dios nga anaa sa imong kamot, magtudlo ka ug mga punoan ug mga maghuhukom, nga magahukom sa tibook nga katawohan nga anaa sa unahan sa Suba, kadtong tanan nga manghibalo sa mga sugo sa imong Dios; ug tudloan ninyo siya nga wala manghibalo.
26 Everyone who does not obey God’s laws or the laws of my government must be punished severely. Some of them will be executed, some will be put in prison, some will be sent out of the country or have all their property taken away from them.”
Ug bisan kinsa nga dili magabuhat sa Kasugoan sa imong Dios, ug sa balaod sa hari, ipakanaug ang hukom kaniya uban sa tibook nga pagsingkamot, bisan kini mahatungod sa kamatayon, kun papahawaon ba sa yutang natawohan, kun sa pagsakmit ba sa mga kabtangan, kun sa pagbilanggo ba.
27 [Because King Artaxerxes was very kind like that, I said], “Praise Yahweh, the God whom our ancestors [worshiped/belonged to]! He has caused the king to want to honor the temple of Yahweh in Jerusalem.
Dalayegon si Jehova, ang Dios sa atong mga amahan, nga nagapahiluna sa maong butang sama niini sa kasingkasing sa hari, sa paghimong matahum sa balay ni Jehova nga atua sa Jerusalem;
28 Because God was very kind to me, the king and all his advisors and all his powerful officials have also been kind to me. So, because God has helped me, I have become encouraged, and I have [been able to] persuade some of the Israeli leaders to go up to Jerusalem with me.”
Ug naghatag sa mahigugmaong-kalolot kanako sa atubangan sa hari, ug sa iyang mga magtatambag, ug sa atubangan sa tanang mga gamhanang principe sa hari. Ug ako gipalig-on sumala sa pagmando sa kamot ni Jehova nga akong Dios kanako, ug akong gitigum sa pagtingub gikan sa Israel mga tawo nga pangulo aron sa pag-adto uban kanako.