< Ezra 6 >
1 [Later] Darius [became the ruler of the Persian Empire. When the enemies of the Israelis forced them to stop rebuilding the temple, the Persian officials sent a message to King Darius. They asked him to] search the records in the (archives/government records), in the building where the king stored the important documents, [to find out whether King Cyrus had authorized that the temple should be rebuilt].
Unya si Dario nga hari naghimo ug usa ka sugo, ug ang pagsusi gihimo sa balay nga butanganan sa mga basahon, diin ang mga bahandi gipahamutang sa Babilonia.
2 [The king commanded someone to search there, but those documents were not there in Babylon]. They found a scroll at the fort in Ecbatana, in Media province, [that contained the information that they wanted to know]. This is what was written on that scroll:
Ug may hikaplagan sa Achmeta, sa palacio nga anaa sa lalawigan sa Media, usa ka padron, ug didto nahisulat sa ingon niini alang sa usa ka tiliman-an:
3 “During the first year that Cyrus [ruled the empire], he sent out a decree concerning the temple of God which is at Jerusalem. In the decree it was stated that a new temple must be built at the same place that [the Israeli people previously] had offered sacrifices, where the [original] foundation [of the first temple] was. The temple must be 90 feet high and 90 feet wide.
Sa nahaunang tuig ni Ciro nga hari, si Ciro nga hari naghimo ug usa ka sugo; mahitungod sa balay sa Dios nga atua sa Jerusalem, ipatukod ang balay, sa dapit diin sila managhalad sa mga halad, ug ipalig-on ang mga patukoranan niana; ang gihabugon niana kan-uman ka maniko, ug ang gilapdon niana kan-uman ka maniko;
4 The building must be made from large stones. After putting down three layers of stones, a layer of timber must be put on top of them. This work will be paid for by money from my treasury.
Pinaagi sa totolo ka laray nga mga dagkung bato, ug usa ka laray nga bag-ong tigkahoy; ug ang mga galastohon ipahatag gikan sa balay sa hari.
5 Also, the gold and silver utensils that King Nebuchadnezzar took from the temple of God in Jerusalem and brought to Babylon must be taken back to Jerusalem. They must be put in God’s temple just as they were in the previous temple.”
Ug ang mga bulawan ug mga salapi nga mga sudlanan usab sa balay sa Dios, nga gipanguha ni Nabucodonosor gikan sa templo nga atua sa Jerusalem, ug gipanala ngnadto sa Babilonia, ipauli, ug ipadala pag-usab ngadto sa templo nga atua sa Jerusalem, ang tagsatagsa sa dapit niini; ug imong ibutang kini sa balay sa Dios.
6 After reading this, King Darius sent this message [to the leaders of the Israeli people’s enemies in Jerusalem]: “This is a message for Tattenai, the governor of the province west of the [Euphrates] River, and for [his assistant] Shethar-Bozenai, and for all your colleagues: Stay away from that area!
Busa karon, si Tatnai, ang gobernador unahan sa Suba, si Setharboznai, ug ang inyong mga kauban ang mga Apharsachehanon, nga anaa sa unahan sa Suba, magapahalayo kamo gikan dinha:
7 Do not (interfere with/hinder) the work of building the temple of God! The temple must be rebuilt at the same place where the former temple was. And do not hinder the governor of the Jews and the elders of the Jews [while they are doing this work].
Pasagdi lamang ang pagbuhat sa balay sa Dios; ipatukod sa gobernador sa mga Judio ug sa mga anciano sa mga Judio kining balay sa Dios sa dapit niini.
8 “Furthermore, I declare that you must help these leaders of the Jews as they rebuild this temple of God [by giving them funds for the building work].
Labut pa ako nagahimo ug usa ka sugo kong unsay inyong pagabuhaton niining mga anciano sa mga Judio sa pagtukod niining balay sa Dios: nga gikan sa mga bahandi sa hari, bisan sa buhis unahan sa Suba, ang mga galastohon ipahatag inubanan sa pagbantay niining mga tawohana, aron sila dili mabalda.
9 “The Jewish priests in Jerusalem need young bulls and rams and lambs to sacrifice as they make burned offerings to the God of heaven. You must give them the animals that they need. Also, you must be certain to give them the wheat, salt, wine, and [olive] oil that they need each day [for those sacrifices].
Ug sumala sa ilang kinahanglanon, mga nating lake sa vaca, ug mga carnero nga lake, ug mga nating carnero, sa mga halad-nga-sinunog alang sa Dios sa langit; trigo, asin, vino ug lana usab, sumala sa mga pulong sa mga sacerdote nga atua sa Jerusalem, ipahatag kini kanila adlaw-adlaw sa walay pagkapakyas;
10 If you do that, the Jewish priests will be able to offer sacrifices that please the God who is in heaven, and they will pray that God will bless me and my sons.
Aron sila makahalad sa mga halad nga kahumot ngadto sa Dios sa langit, ug mag-ampo alang sa kinabuhi sa hari, ug sa iyang mga anak nga lalake.
11 “If anyone disobeys this decree, [my soldiers] will pull a beam from his house. Then [after they sharpen one end of the beam, ] they will lift that man up and impale him on that beam. Then they will [completely destroy that man’s house until only] a pile of rubble is left.
Ako usab naghimo ug usa ka sugo nga bisan kinsa nga magausab niining pulonga, ipabunlot ang usa ka sagbayan gikan sa iyang balay, ug ipatuboy siya sa itaas ug bitayon niana; ug ipahimo ang iyang balay nga usa ka kalibangan tungod niini:
12 God has chosen [that city of] Jerusalem as the place where people will honor him [MTY]. What I desire is that he will get rid of any king or any nation that tries to change this decree or tries to destroy that temple in Jerusalem. I, Darius, have made this decree. It must be obeyed quickly and thoroughly.”
Ug ang Dios nga nagpabutang sa iyang ngalan didto magapukan sa tanang mga hari ug sa mga katawohan nga magabutang sa ilang kamot aron sa pag-usab sa maong butang, aron sa paggun-ob niining balay sa Dios nga atua sa Jerusalem. Ako si Dario naghimo ug usa ka sugo; ipatuman kini uban sa tibook nga pagsingkamot.
13 Tattenai, the governor of the province, and [his assistant] Shethar-Bozenai and their colleagues [read the message and] immediately obeyed the decree of King Darius.
Ug si Tatnai, ang gobernador unahan sa Suba, si Sethar-boznai ug ang ilang mga kauban, tungod kay si Dario nga hari nagpadala niana, naghimo subay niana uban sa tibook nga pagsingkamot.
14 So the Jewish leaders continued their work [of rebuilding the temple]. They were greatly encouraged by the messages that the prophets Haggai and Zechariah preached. The Israelis continued building the temple, just like God had commanded them to do and like King Cyrus had decreed.
Ug ang mga anciano nagtukod ug nag-uswag, pinaagi sa pagpanagna ni Haggeo nga manalagna ug ni Zacarias nga anak nga lalake ni Iddo. Ug ilang gitukod ug gihuman kini, sumala sa sugo sa Dios sa Israel, ug sumala sa sugo ni Ciro, ug ni Dario ug ni Artajerjes nga hari sa Persia.
15 They finished building it on March 12, during the sixth year that King Darius [ruled].
Ug kining balaya nahuman sa ikatolo ka adlaw sa bulan sa Adar sa ikaunom ka tuig sa paghari ni Dario nga hari.
16 Then the priests and the Levites and all the other Israeli people who had returned from Babylon very joyfully dedicated the temple.
Ug ang mga anak sa Israel, ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon, ug ang uban nga mga anak sa pagkabinihag, nagbantay sa pagsaulog niining balaya sa Dios uban ang kalipay.
17 During [the ceremony to] dedicate the temple, they sacrificed 100 young bulls, 200 rams, and 400 lambs. They also sacrificed twelve male goats as an offering in order that [God would forgive] the sins of the people of the twelve tribes of Israel.
Ug sila naghalad sa pagsaulog niining balay sa Dios usa ka gatus ka lakeng vaca, duha ka gatus nga carnero nga lake, upat ka gatus nga nating carnero; ug alang sa usa ka halad-tungod-sa-sala sa tibook Israel, napulo ug duha ka lakeng kanding, sumala sa gidaghanon sa mga banay sa Israel.
18 Then the priests and Levites were divided into groups that would [take turns to] serve at the temple. They did this according to what Moses had written [many years previously] in the laws [that he wrote].
Ug ilang gibutang ang mga sacerdote sumala sa ilang mga hugna, ug ang mga Levihanon sumala sa ilang pagbanusbanus alang sa pag-alagad sa Dios, nga atua sa Jerusalem; sumala sa nahisulat sa basahon ni Moises.
19 On April 21, the Jews who had returned from Babylon celebrated the Passover Festival.
Ug ang mga anak sa pagkabinihag nagsaulog sa pasko sa ikanapulo ug upat ka adlaw sa nahaunang bulan.
20 [To qualify themselves for offering the sacrifices], the priests and Levites had already purified themselves by performing certain rituals. Then they slaughtered the lambs for the benefit of all the people who had returned from Babylon, for the other priests, and for themselves.
Kay ang mga sacerdote ug ang mga Levihanon nagpaputli sa ilang kaugalingon sa tingub; silang tanan nangaputli: ug ilang gipatay ang pasko alang sa tanang mga anak sa pagkabinihag, ug sa ilang mga kaigsoonan ang mga sacerdote, ug alang sa ilang kaugalingon.
21 Those who had returned from Babylon and the other people in that land who had turned away from their immoral practices in order to worship Yahweh, the God of the Israeli people, ate the Passover meal.
Ug ang mga anak sa Israel nga nakagawas pag-usab gikan sa pagkabinihag, ug ang tanan niadtong namulag sa ilang kaugalingon ngadto kanila gikan sa pagkahugaw sa mga nasud sa yuta, sa pagpangita kang Jehova, ang Dios sa Israel, mingkaon.
22 They celebrated the Unleavened Bread Festival of [Eating] Unleavened Bread for seven days. The Israeli people throughout the land were joyful because Yahweh had changed the attitude of the king of Assyria toward them, and as a result, the king had helped them to rebuild the temple of God, the one whom they [worshiped].
Ug mingsaulog sa fiesta sa tinapay nga walay levadura sulod sa pito ka adlaw inubanan sa kalipay: kay si Jehova naghimo kanilang malipayon, ug naglukmay sa kasingkasing sa hari sa Asiria ngadto kanila, sa pagpalig-on sa ilang mga kamot sa bulohaton sa balay sa Dios, ang Dios sa Israel.