Esther 4
1 When Mordecai found out about those [letters, he was so anguished that] he tore his clothes and put on [rough] sackcloth and [threw] ashes over himself. Then he went into the city, crying very loudly.
Ug sa nahibaloan ni Mardocheo ang tanan nga nabuhat, gigisi ni Mardocheo ang iyang mga bisti, ug nagbutang ug sako nga saput uban ang mga abo, ug miadto sa kinataliwad-an sa ciudad, ug mitu-aw sa usa ka hataas ug mapait nga paghilak.
2 He stood outside the gate of the palace, because no one who was wearing sackcloth was allowed to enter the palace.
Ug siya miadto bisan sa atubangan sa ganghaan sa hari: kay walay makasulod sa sulod sa ganghaan sa hari nga nagbisti sa sako nga saput.
3 In every province [of the empire], when the letter from the king was read to the Jewish people, they cried and mourned. They (fasted/abstained from eating food), and wailed loudly. Many of them also put on sackcloth and threw ashes on themselves and lay [on the ground].
Ug sa tagsatagsa ka lalawigan bisan asa mahiabut ang sugo sa hari ug ang iyang pagbulot-an, ditoy dakung kasubo taliwala sa mga Judio, ug panagpuasa, ug panaghilak, ug panagminatay, ug daghan ang mga nanghigda diha sa sako nga saput ug mga abo.
4 When Esther’s maids and other officials came to her and told her what Mordecai had done, she was very distressed. So she sent to Mordecai [some good] clothes to wear instead of the sackcloth, but he refused to take them.
Ug ang mga kadalagahan ni Ester ug ang iyang mga sinaligan sa palacio nangadto ug gisuginlan siya niana; ug ang reina nagmasulob-on gayud kaayo; ug siya nagpadala ug bisti aron ipabisti kang Mardocheo, ug aron huboon ang iyang sako nga saput gikan kaniya; apan siya wala dumawat niini.
5 Then Esther summoned Hathach, one of the king’s officials whom he had appointed to help take care of Esther. She told him to go [out and talk] to Mordecai to find out what was distressing him and why [he was wearing sackcloth to show] that he was grieving.
Unya gitawag ni Ester si Atach, usa sa mga eunuco sa palacio sa hari, nga iyang gitudlo sa pag-alagad kaniya, ug gisugo siya sa pagpaadto kang Mardocheo, aron sa pagsusi kong unsa kini, ug ngano kini.
6 Hathach went to Mordecai, who was in the plaza in front of the palace gate.
Busa si Atach miadto kang Mardocheo, ngadto sa halapad nga dapit sa ciudad, nga atubangan sa ganghaan sa hari.
7 Mordecai told him everything that had happened. He told him how much money Haman had promised to give to the government if the king commanded that all the Jews be killed.
Ug gisuginlan siya ni Mardocheo sa tanan nga nanghitabo kaniya, ug ang igo nga gidaghanon sa salapi nga gisaad ni Aman nga ibayad sa mga panudlangan sa bahandi sa hari tungod sa mga Judio, aron sa paglaglag kanila.
8 Mordecai also gave to Hathach a copy of the decree that had been read in Susa, [in which it was stated] that all the Jews must be killed. He told Hathach to show the copy to Esther. He told Hathach to explain to Esther what (it meant/would happen). Then he told him to urge her to go to the king and request the king to act mercifully to her people.
Siya usab mihatag kaniya sa hulad sa sinulat sa sugo nga gihimo didto sa Susan aron sa paglaglag kanila, sa pagpakita niana kang Ester, ug sa pag-asoy niana kaniya, ug sa pagsugo kaniya nga siya moadto sa hari, aron sa paghangyo kaniya ug sa paghimo ug pangaliyupo sa atubangan niya alang sa iyang katawohan.
9 So Hathach returned to Esther and told her what Mordecai said.
Ug si Atach miabut ug iyang gisuginlan si Ester sa mga pulong ni Mardocheo.
10 Then Esther told Hathach to [return to] Mordecai [and] tell this [to him]:
Unya si Ester namulong kang Atach, ug gihatagan siya ug usa ka mensaje kang Mardocheo, nga nagaingon:
11 “There is a law [about people going to talk to the king]. All the king’s officials and all the people in the empire know this law. [In that law it states that] anyone who goes to the king in his inner court without having been summoned by the king must be executed. Only those to whom the king has extended his scepter/staff will not be executed. And a month has passed since the king has summoned me, [so what will happen to me if I try to see him and he doesn’t want to see me?]”
Ang tanang mga alagad sa hari, ug ang katawohan sa mga lalawigan sa hari, nagpanghibalo, nga bisan kinsa nga lalake kun babaye nga moadto sa hari ngadto sa labing sulod nga sawang, nga wala tawga, adunay usa ka balaod alang kaniya, nga siya pagapatyon, gawas niadto nga kaniya ang hari magatunol sa bulawang cetro, nga siya mabuhi: apan ako wala matawag aron sa pag-adto sa hari sulod niining katloan ka adlaw.
12 So Hathach [went back to] Mordecai [and] told [him] what Esther had said.
Ug ilang gisugilon kang Mardocheo ang mga pulong ni Ester.
13 Mordecai replied, “[Go back and] tell this to Esther: 'Do not think that just because you live there in the palace, you will escape when all the other Jews [are killed].
Unya si Mardocheo nagsugo kanila sa pagpatubag kang Ester: Ayaw paghunahuna sa imong kaugalingon nga ikaw makagawas dinhi sa balay sa hari, labaw pa sa tanang mga Judio.
14 If you say nothing now, someone from some other place will rescue [many of] us Jews, but you and your relatives will be killed. Furthermore, (perhaps [God]/who knows if [God]) has put you here [as queen] (for a situation like this/to prevent this from happening to us)!'” [RHQ]
Kay kong ikaw magahilum niining panahona, busa ang kagawasan ug kaluwasan makita sa mga Judio gikan sa laing dapit, apan ikaw ug ang balay sa imong amahan mangahanaw: ug kinsay nahibalo kong ikaw wala pa mahiabut sa gingharian sa maingon niini nga panahona?
15 Then [after Hathach told this to] Esther, [she] told him to return to Mordecai and say this to him:
Unya si Ester misugo sa pagpatubag ngadto kang Mardocheo niining mga pulonga:
16 “Gather together all the Jews here in Susa, and tell them to (fast/abstain from food) for my sake. Tell them to not eat or drink anything for three days and nights. My maids and I will also fast. Then, I will go to talk to the king. Even if (I am executed/they execute me) for disobeying the law [by seeing him when he does not hold out the scepter/staff toward me, I am willing for that to happen”].
Lakaw, tiguma ang tanang mga Judio nga anaa sa Susan, ug magpuasa kamo alang kanako, ug ayaw pagkaon ni mag-inum sulod sa totolo ka adlaw ug sa totolo ka gabii: Ako usab ug ang akong mga dalaga managpuasa sa maong pagkaagi; ug busa ako moadto sa hari, nga dili subay sa balaod: ug kong ako mamatay, mamatay ako.
17 So [after Hathach told this to Mordecai, ] Mordecai went and did what Esther told him to do.
Busa si Mardocheo mipadayon sa iyang paglakat, ug naghimo sumala sa tanan nga gisugo kaniya ni Ester.
