Deuteronomy 33
1 Before God’s prophet Moses died, he [asked God to] bless the Israeli people.
१देवाचा भक्त मोशे याने इस्राएल लोकांस आपल्या मृत्युपूर्वी असा आशीर्वाद दिला, तो असाः
2 This is what he said: “Yahweh came [and spoke] to us at Sinai [Mountain]; he [came like] [MET] the sun rises in the Edom [region] and like his light shone on us when we were [in the desert] near Paran Mountain [after we left Sinai Mountain]. He came with 10,000 angels, and there was a flaming fire at his right side.
२“परमेश्वर सीनाय येथून आला. उष: कालच्या प्रकाशाप्रमाणे तो सेईर वरुन आला, पारान डोंगरावरुन प्रकाशला, दहा हजार देवदूतांसमवेत आला देवाचे समर्थ सैनिक त्याच्याबरोबर होते.
3 Yahweh truly loves his people, and protects [MTY] all those who belong to him. So they prostrate themselves in front of him, and they listen to his instructions.
३परमेश्वराचे आपल्या लोकांवर खरेच फार प्रेम आहे. त्याची पवित्र प्रजा त्याच्या हातात आहे. ते लोक त्याच्या पायाशी बसून त्याच्याकडून शिकवण घेतात.
4 I gave them laws to obey, laws that would be the most precious thing that [the descendants of] Jacob owned.
४मोशेने आम्हास नियमशास्त्र दिले. ती शिकवण याकोबाच्या लोकांची ठेव आहे.
5 So Yahweh became the king of his Israeli people when all the tribes and their leaders were gathered together.
५इस्राएलचे सर्व वंश आणि त्यांचे प्रमुख आले तेव्हा परमेश्वर यशुरुनचा राजा झाला.
6 [I say this about the tribe of] Reuben: I desire/hope that their tribe will never disappear, but they will never become numerous.
६रऊबेनचे लोक मोजकेच असले तरी ते जगोत, त्यांना मरण न येवो.”
7 “say this about [the tribe of] Judah: Yahweh, listen to them when they call out [for help]; and unite them with the other tribes again. Fight for them, and help them to fight against their enemies.
७मोशेने यहूदाला हा आशीर्वाद दिला: “परमेश्वरा, यहूदा तुझ्याकडे मदत मागेल तेव्हा त्याचे ऐक. त्याच्या लोकांची व त्यांची गाठभेट करून दे. त्यास शक्तीशाली कर आणि शत्रूला पराभूत करण्यात त्यास साहाय्यकारी हो.”
8 I say this about [the tribe of] Levi: Yahweh, give to those who are dedicated to you the sacred stones [that they will use to find out what you want to be done]; You tested them at a spring in the desert, a spring that they named Massah and also named Meribah [to find out if they would (remain loyal to/continue to obey) you].
८लेवीविषयी मोशे असे म्हणाला: “लेवी तुझा खरा अनुयायी आहे. तो थुम्मीम व उरीम बाळगतो. मस्सा येथे तू लेवीची कसोटी पाहिलीस. मरीबाच्या झऱ्याजवळ, ते तुझेच आहेत याची तू कसोटी करून घेतलीस.
9 The tribe of Levi did what you told them to do and obeyed the agreement that you [made with the Israeli people]; those laws were more important to them [HYP] than their siblings and parents and children.
९हे परमेश्वरा, आपल्या कुटुंबियांपेक्षाही त्यांनी तुला आपले मानले. आपल्या आईवडीलांची कदर केली नाही. भाऊबंदांना ओळख दाखवली नाही. पोटच्या पोरांची पर्वा केली नाही. पण तुझ्या आज्ञांचे पालन केले. तुझा पवित्र करार पाळला.
10 The tribe of Levi will teach the Israeli people [DOU] your rules and regulations, and they are the ones who will burn incense and who will completely burn on the altar the offerings [that the people bring].
१०ते तुझे विधी याकोबाला, नियमशास्त्र इस्राएलाला शिकवतील. तुझ्यापुढे धूप जाळतील. तुझ्या वेदीवर होमबली अर्पण करतील.
11 Yahweh, bless their work and (accept/be pleased with) all that they do. Crush/Destroy all their enemies; do not enable their enemies to be able to fight against them again.
११परमेश्वरा, जे जे लेवीचे आहे त्यास आशीर्वाद दे. ते जे करतील त्याचा स्विकार कर. त्यांच्यावर हल्ला करणाऱ्यांचा संहार कर. त्यांच्या शत्रूंना पार नेस्तनाबूत करून टाक.”
12 I say this about [the tribe of] Benjamin: They are the tribe that Yahweh loves; he keeps them safe. He protects them continually, and he lives among their hills [MET].
१२बन्यामीन विषयी मोशे म्हणाला, “बन्यामीन परमेश्वरास प्रिय आहे. तो परमेश्वरापाशी सुरक्षित राहील. देव त्याचे सदोदित रक्षण करील. आणि परमेश्वराचे वास्तव्य त्याच्या देशात राहील.”
13 “say this about [the tribes of] Joseph: I desire/hope that Yahweh will bless their land by giving them rain/dew from the sky and water from deep [in the ground],
१३योसेफाविषयी तो म्हणाला, “योसेफाच्या भूमीवर परमेश्वराची कृपादृष्टी असो. परमेश्वरा, त्यांच्या देशात आकाशातून पावसाचा वर्षाव कर आणि त्यांच्या भूमीतून मुबलक पाणी दे.
14 by giving them good fruit [ripened] by the sun and good crops at harvest time.
१४सूर्यामुळे उत्कृष्ट फलित त्यांच्या पदरात पडो. आणि प्रत्येक महिना आपली उत्कृष्ट फळे त्यास देवो.
15 I desire/hope that very nice fruit will grow on trees in their ancient mountains/hills [DOU],
१५टेकड्या आणि पुरातन पर्वत यांच्यातील अमूल्य जिन्नस त्यांना मिळोत.
16 and that their land will be have many good crops, blessed by [Yahweh], the one who appeared to me in a burning bush. I desire/hope that Yahweh will bless the tribes of Joseph in all those ways, because he was the leaders of his [older] brothers [when they were in Egypt].
१६धरतीचा उत्तमातील उत्तम ठेवा योसेफाला मिळो. योसेफाची आपल्या भाऊबंदापासून ताटातूट झाली होती. तेव्हा जळत्या झुडूपातल्या, परमेश्वराचा दुवा त्यास मिळो.
17 The descendants of Joseph will be as strong as [SIM] a bull; [with their weapons they will wound their enemies, like] [MET] a wild ox [gores other animals] with its horns. They will force other people-groups, all of them, to be exiled to the most distant places on the earth. That is what [the descendants of the two sons of Joseph] will do, the ten thousands [of the tribe] of Ephraim and the thousands [of the tribe] of Manasseh.
१७प्रथम जन्मलेल्या गोऱ्हासारखा त्याचा प्रताप आहे. त्याचे शिंगे रानबैलाच्या शिंगांप्रमाणे आहेत. ते लोकांवर चढाई करून त्यांना पृथ्वीच्या सीमेपर्यंत ढकलतील. असे मनश्शेचे हजारो आणि एफ्राइमचे लाखो आहेत.”
18 “say this about [the tribes of] Zebulun [and Issachar]: I desire/hope that the people of Zebulun will prosper in their travels [across the seas], and that the people of Issachar will prosper while they stay at home [and take care of their cattle and crops].
१८मोशे जबुलूनबद्दल म्हणाला, “जबुलूना, बाहेर जाल तेव्हा आनंद करा. इस्साखारा आपल्या डेऱ्यात आनंदाने राहा.
19 They will invite people [from the other Israeli tribes] to the mountain [where they worship Yahweh], and they will offer the correct/proper sacrifices to him. They will become rich from [the work that they do on] the seas and from [the things that they make from] (OR, [find in]) the sand [on the beaches].
१९ते लोकांस आपल्या डोंगरावर बोलावतील. तेथे ते योग्य यज्ञ करतील. समुद्रातील धन आणि वाळूतील खजिना हस्तगत करतील.”
20 “say this about [the tribe of] Gad: Praise [Yahweh], the one who made their [territory] large. The people of their tribe [will attack their enemies fiercely] [SIM] like a lion that crouches, waiting to tear off the arm or the scalp [of some animal].
२०गादविषयी मोशे म्हणाला, “गादाचा विस्तार करणारा देव धन्य होय. गाद सिंहासारखा आहे. तो आधी दबा धरून बसतो. आणि सावजावर हल्ला करून त्याच्या चिंधड्या करतो.
21 They chose the best part of the land for themselves; [a large share of the land], a share that should be given to a leader was allotted to them. When the leaders of the tribes of Israel [gathered together], they decided that the tribe of Gad should have a large share of the land. The tribe of Gad obeyed the commands of Yahweh and the things that he decided that they should do.
२१स्वतःसाठी तो उत्तम भाग ठेवतो. राजाचा वाटा स्वतःला घेतो. लोकांचे प्रमुख त्याच्याकडे येतात. जे परमेश्वराच्या दृष्टीने न्यायाने, ते तो करतो. इस्राएलाच्या लोकांसाठी जे उचित तेच करतो.”
22 “say this about [the tribe] of Dan: The people of the tribe of Dan are like [SIM] a young lion; they leap from [their caves in the] Bashan [region to attack their enemies].
२२दान विषयी मोशे म्हणाला, “दान म्हणजे सिंहाचा छावा. तो बाशान मधून झेप घेतो.”
23 “say this about [the tribe of] Naphtali: [The people of the tribe of] Naphtali have been blessed by Yahweh, who has been very kind to them; their land extends far south from Lake [Galilee].
२३नफताली विषयी मोशेने सांगितले, “नफताली, तू सर्व चांगल्या गोष्टीने समाधानी त्या तुला भरभरून मिळतील. तुझ्यावर परमेश्वराचा आशीर्वाद राहील. गालील तलावाजवळचा प्रदेश तुला मिळेल.”
24 “say this about [the tribe of] Asher: May Yahweh bless the descendants of Asher more than he will bless the other tribes. May he favor Asher’s descendants most of all. I desire/hope that their land will [be filled with olive trees that will] produce a lot of [IDM] [olives to make olive] oil.
२४आशेर विषयी मोशने असे सांगितले, “आशेरला सर्वात अधिक आशीर्वाद मिळोत. तो आपल्या बांधावांना प्रिय होवो. त्याचे पाय तेलाने माखलेले राहोत.
25 Their [towns will be protected by high walls with gates that have] bronze and iron bars; I desire/hope that they will be strong and secure/protected all the time that they are alive.
२५तुमच्या दरवाजांचे अडसर लोखंडाचे व पितळेचे असोत. तुमचे सामर्थ्य आयुष्यभर राहो.”
26 “You people of Israel, there is no god like your God, who rides majestically across the sky to help you.
२६हे यशुरुना! परमेश्वर देवासारखा कोणी नाही. तुझ्या साहाय्यासाठी, मेघांवर आरुढ होऊन तो आपल्या प्रतापाने आकाशातून तुझ्या मदतीला येतो.
27 God, who lives forever, is the one who (gives you refuge/protects you); [it is as though] he puts his everlasting arms under you [to support you]. He will expel your enemies while you advance; he has told you to destroy all of them.
२७देव सनातन आहे. तो तुझे आश्रयस्थान आहे. देवाचे सामर्थ्य सर्वकाळ राहते! तो तुझे रक्षण करतो. तुझ्या शत्रूंना तो तुझ्या प्रदेशातून हुसकावून लावेल. शत्रूंना नष्ट कर असे तो म्हणतो.
28 So, you Israeli people will live safely; you descendants of Jacob will not be disturbed by others; in the land where [you will live], there will be plenty of grain and wine, and there will be plenty of rain.
२८म्हणून इस्राएल सुरक्षित राहील. याकोबाची विहीर त्यांच्या मालकीची आहे. धान्याने व द्राक्षरसाने संपन्न अशी भूमी त्यांना मिळेल. त्या प्रदेशावर भरपूर पाऊस पडेल.
29 You people of Israel, Yahweh (has blessed/is pleased with) you. There is certainly [RHQ] no nation like your nation, whom Yahweh has rescued [from being slaves in Egypt]. [He will be like] [MET] a shield to protect you and like [MET] a sword to enable you to defeat [your enemies]. Your enemies will come to you begging for you [to act mercifully toward them], but you will trample on their backs/necks.”
२९इस्राएला, तू आशीर्वादीत आहेस. इतर कोणतेही राष्ट्र तुझ्यासारखे नाही. परमेश्वराने तुला वाचवले आहे. भक्कम ढालीप्रमाणे तो तुझे रक्षण करतो. परमेश्वर म्हणजे तळपती तलवार. शत्रूंना तुझी दहशत वाटेल. त्यांची महान ठिकाणे तू तुडवशील!
