< Deuteronomy 17 >
1 “Do not sacrifice to Yahweh our God any cattle or sheep or goats that have any defects, because Yahweh hates that kind of gift.”
Kinahanglan dili kamo maghalad ngadto kang Yahweh ug torong baka o karnero nga adunay ikasaway o bisan unsa nga daot, tungod kay gikasilagan kana sa atubangan ni Yahweh nga inyong Dios.
2 “When you are living in any of the towns [in the land] that Yahweh our God is giving to you, suppose you hear that there is some man or woman who sins by disobeying the agreement that Yahweh has made with you.
Kung adunay makaplagan diha kaninyo, sulod sa ganghaan sa siyudad nga ihatag ni Yahweh nga inyong Dios kaninyo, bisan si kinsang lalaki o babaye nga nagabuhat ug daotan sa panan-aw ni Yahweh nga inyong Dios ug milapas sa iyang kasabotan—
3 Suppose someone tells you that that person has worshiped and served other gods, or the sun, or the moon, or the stars.
si bisan kinsa nga milakaw ug misimba sa laing mga dios ug miyukbo ngadto kanila, kung sa adlaw, bulan o bisan unsa man nga anaa sa kalangitan—nga wala nako gimando,
4 If you hear that some person has been doing that, you must investigate it thoroughly. If [you find out that] it is true that this detestable thing has happened in Israel,
ug kung nasuginlan kamo niini, o nakadungog kamo mahitungod niini—kinahanglan maghimo kamo ug mainampingong pagtuki. Kung kini tinuod ug sigurado nga adunay gabuhat niining gikasilagang butang sa Israel—
5 you must take outside the town the man or woman who has done it. Then you must kill that person by throwing stones at him or her.
—busa kinahanglang dad-on ninyo kining lakiha o bayhana, nga nagbuhat niining daotang butang, sa sulod sa ganghaan sa inyong siyudad, kana gayong lakiha o bayhana, kinahanglang batohon ninyo siya hangtod mamatay.
6 But you are allowed to execute such people only if at least two witnesses testify that they saw them [doing that]. They must not be executed if there is only one witness.
Pinaagi sa baba sa duha o tulo ka mga saksi, siya nga kinahanglang mamatay pagapatyon; apan kung pinaagi lamang sa baba sa usa ka saksi dili siya mahimong patyon.
7 The (witnesses/ones who saw them doing it) must be the first ones to throw stones at them. Then the other people [MTY] [should throw stones at them]. By doing that, you will get rid of this evil practice among you.”
Ang kamot sa mga saksi ang unang mopatay kaniya unya ang kamot sa tanang katawhan; ug inyong walaon ang daotan gikan diha kaninyo.
8 “Sometimes it will be very difficult for a judge to decide what really happened. He might be trying to decide whether, when someone injured or killed another person, he did it accidentally or deliberately. Or he might be trying to decide if some person is suing another person unfairly. If in some town it is very difficult to know what really happened, with the result that the judge cannot decide it, you should go to the place that Yahweh our God has chosen for you [to worship him].
Kung adunay motungha nga butang nga maglisod kamo paghukom—kung pangutana kini mahitungod sa pagpatay o wala gituyo nga kamatayon, kung mahitungod sa katungod sa usa ka tawo o katungod sa lahing tawo, o pangutana sa kadaot nga gibuhat sa usa, o lahing mga butang—kung mahitungod kini sa panaglalis diha sulod sa ganghaan sa inyong mga siyudad, kinahanglan nga moadto kamo sa dapit nga pilion ni Yahweh nga inyong Dios nga mahimong iyang balaang dapit.
9 There you should present the case to the descendants of Levi who are the priests, and to the judge who is serving at that time, and they should decide what should be done.
Kinahanglan nga moadto kamo sa mga pari, mga kaliwat ni Levi, ug ngadto sa maghuhukom nga mag-alagad nianang taknaa; pangayoon ninyo ang ilang tambag, ug hatagan nila kamo sa ilang hukom.
10 After they make their decision, you must do what they tell you to do.
Kinahanglan sundon ninyo ang balaod nga gihatag kaninyo, sa dapit nga pilion ni Yahweh nga mahimong iyang balaang dapit. Kinahanglan maampingon ninyong matuman ang tanang butang nga ilang gitudlo nga ipabuhat kaninyo.
11 Accept what they have decided, and do what they say that you should do. Do not try to change in any way what they have decided [IDM].
Sunda ang balaod nga gitudlo nila kaninyo, ug pagbuhat sumala sa hukom nga ilang ihatag kaninyo. Ayaw pagtipas sa ilang gisulti kaninyo, sa tuong kamot o ngadto sa wala.
12 You must execute anyone who proudly/arrogantly disobeys the judge or the priest who stands there in the presence of Yahweh [and decides what should be done]. By doing that, you will get rid of evil practices among you.
Si bisan kinsa nga mapahitas-on, sa dili pagpaminaw sa pari nga nagtindog sa pag-alagad sa atubangan ni Yahweh nga inyong Dios, o sa dili pagpaminaw sa maghuhukom—kanang tawhana mamatay; kinahanglan nga walaon ninyo ang daotan gikan sa Israel.
13 Then [after that person is executed], all the people will hear about it, and they will be afraid, and none of them will act that way any more.”
Ang tanang katawhan kinahanglan makadungog ug mahadlok, ug moundang na sa pagkamapahitas-on.
14 “[I know that] after you have occupied the land that Yahweh our God is giving to you, and you are living there, you will say, ‘We should have a king to rule over us, like the kings that other nations around us have.’
Sa dihang moabot kamo sa yuta nga ihatag ni Yahweh nga inyong Dios kaninyo, ug kung mapanag-iyahan na ninyo kini ug magsugod na sa pagpuyo niini, ug unya moingon kamo, 'Magtuboy ako ug hari ibabaw sa akong kaugalingon, sama sa tanang mga nasod nga nagpalibot kanako,'
15 Yahweh our God will permit you to have a king, but be sure that you appoint someone whom he has chosen. That man must be an Israeli; you must not appoint someone who is a foreigner to be your king.
busa kinahanglang magtuboy kamo ug hari ibabaw kaninyo nga pilion ni Yahweh nga inyong Dios. Kinahanglan nga magtuboy kamo ug hari ibabaw kaninyo nga gikan sa inyong mga kaigsoonan. Dili kamo mahimong magtuboy ug hari ibabaw kaninyo nga usa ka langyaw, nga dili ninyo igsoon.
16 [After he becomes the king], he should not acquire a large number of horses for himself. He should not send people to Egypt to buy horses for him, because Yahweh said to you, ‘Never return to Egypt [for anything’]!
Apan kinahanglan nga dili siya magpadaghan ug mga kabayo alang sa iyang kaugalingon, o mahimong hinungdan nga mobalik sa Ehipto ang katawhan aron makapadaghan siya sa iyang kabayo, tungod kay misulti si Yahweh diha kaninyo, 'Sukad karon kinahanglang dili na kamo mobalik niana nga dalan pag-usab.'
17 And he must not have a lot of wives, because if he did that, they would turn him [SYN] away from [worshiping only] Yahweh. And he must not acquire a lot of silver and gold.
Ug kinahanglan dili siya magpadaghan sa iyang mga asawa alang sa iyang kaugalingon, aron ang iyang kasingkasing dili motalikod kang Yahweh; dili gani siya angay magpadaghan sa mga plata ug bulawan alang sa iyang kaugalingon.
18 “When he becomes your king, he must [appoint someone to] copy these laws. He must copy them from the scroll that is kept by the priests who are descended from Levi.
Sa dihang maglingkod na siya sa trono sa iyang gingharian, kinahanglan magsulat siya diha sa linukot nga kopya niini nga balaod alang sa iyang kaugalingon, gikan sa balaod nga anaa sa atubangan sa mga pari, nga mga Levita.
19 He must keep this new scroll near him and read from it every day of his life, in order that he may learn to revere Yahweh, and to faithfully obey [DOU] all the rules and regulations [that are written] in these laws.
Ang linukot kinahanglan anaa kaniya, ug kinahanglan basahon niya kini sa tanang mga adlaw sa iyang kinabuhi, aron makakat-on siya sa pagpasidungog kang Yahweh nga iyang Dios, ug aron tumanon kining tanang pulong niini nga balaod ug niini nga mga sugo aron pagbantay niini.
20 If he does that, he [SYN] will not think that he is (better/more important) than [IDM] his fellow Israelis, and he will completely obey [LIT] Yahweh’s commands. As a result, he and his descendants will rule as kings in Israel for many years.”
Kinahanglang buhaton niya kini aron nga dili mabayaw ang iyang kasingkasing labaw sa iyang mga kaigsoonan, ug aron dili siya motalikod sa mga kasugoan, sa tuo o sa wala nga kamot; aron motaas pa ang mga adlaw sa iyang kinabuhi sa iyang gingharian, siya ug iyang mga anak, diha sa Israel.