Daniel 8
1 During the third year that Belshazzar was the King [of Babylonia], I had another vision.
Sa ikatolo ka tuig sa paghari ni hari Belsasar, usa ka panan-awon mipakita kanako, bisan kanako nga si Daniel, sa tapus mipakita kanako kadtong mipakita nga nahauna.
2 In that vision I was in Susa, the capital city of Elam Province. I was [standing] alongside the Ulai Canal.
Ug nakita ko sa usa ka panan-awon; karon nahitabo sa ingon niini nga sa pagkakita ko nga didto ako sa Susan sa palacio nga atua sa lalawigan sa Elam; ug nakita ko sa usa ka panan-awon nga ako didto sa daplin sa suba sa Ulai.
3 I looked up and saw a ram that was standing alongside the canal. It had two [long] horns, but the newest one was longer than the other one.
Unya giyahat ko ang akong mga mata, ug nakita ko, ug ania karon, may nagtindog atubangan sa suba, nga usa ka carnero nga lake nga may duruha ka mga sungay; ug ang duruha ka mga sungay hatag-as; apan ang usa hataas kay sa usa, ug ang hataas mitungha nga naulahi.
4 The ram butted/knocked away [with its horns] everything that was west and everything that was north and everything that was south of it. There were no [other] animals that were able to oppose it, and none that could rescue/save [other animals] from its power. The ram did whatever it wanted to do and became very powerful.
Nakita ko ang carnero nga lake nga nagapadulong sa kasadpan, ug sa amihanan, ug sa habagatan; ug walay mga mananap nga makasukol sa iyang atubangan, ni may usa nga makaluwas gikan sa iyang kamot; apan siya nagbuhat sumala sa iyang kabubut-on, ug nagpadaku sa iyang kaugalingon.
5 While I was thinking [about what I had seen, in the vision] I saw a goat come from the west. It ran across the land so quickly, that [it seemed like] its feet did not touch the ground. This goat had one very large horn between its eyes.
Ug sa nagpalandong pa ako, ania karon, ang usa ka kanding nga lake migula gikan sa kasadpan sa nawong sa tibook kalibutan, ug wala motugkad sa yuta: ug ang kanding may taw-taw nga sungay sa taliwala sa iyang mga mata.
6 It was very angry, and it ran [straight] toward the ram that I had seen [previously, the ram] that was standing alongside the canal.
Ug siya miadto sa carnero nga lake nga may duruha ka sungay, nga akong nakita nga nagatindog sa atubangan sa suba, ug midasmag kaniya sa mabangis nga kapungot sa iyang kagahum.
7 The goat struck the ram furiously and broke off its two horns, with the result that the ram was unable [to defend itself]. [So] the goat knocked the ram down and trampled on it. No one could rescue the ram from the goat’s power.
Ug nakita ko siya nga miduol sa carnero nga lake, ug siya napungot gayud kaniya, ug gisamaran ang carnero nga lake ug gibunggo ang iyang duruha ka mga sungay; ug ang carnero nga lake walay gahum sa pagsukol kaniya, apan siya gitumba niya sa yuta, ug giyatakan siya; ug walay mausa nga nakaluwas kaniya gikan sa iyang kamot.
8 The goat became very powerful. But when its power was very great, its horn was broken off. But four [other] large horns took its place. They each pointed in a different direction.
Ug ang lakeng kanding nagpadaku pag-ayo sa iyang kaugalingon: ug sa diha nga kusganon na siya, ang dakung sungay nabunggo; ug ilis kaniya migula ang upat ka mga taw-taw nga sunggay paingon sa upat ka mga holongawan sa hangin sa langit.
9 [Then] from one of those [large horns] appeared a little horn, which became very big, [and pointed] toward the south and [then] toward the east and [then] toward the beautiful land [of Israel].
Ug gikan sa usa kanila migula ang usa ka gamay nga sungay, nga mitubo sa hilabihan nga pagkadaku, paingon sa habagatan, ug paingon sa silangan, ug paingon sa mahimayaon nga yuta.
10 [The man who was represented by] that horn became very strong, with the result that he attacked some of the [soldiers of the] army of heaven, and (OR, meaning) the stars in the sky [which represented God’s people]. He threw some of them to the ground and trampled on them.
Ug kini mitubo pagdaku bisan hangtud sa panon sa langit: ug ang uban sa panon ug sa mga bitoon iyang gihulog sa yuta, ug iyang giyatakan sila.
11 He (defied/considered himself to be greater than) the leader of the army [of heaven], and prevented [priests from] offering sacrifices to him. He also (defiled the temple/caused the temple to become unholy).
Oo, kini nagpadaku sa iyang kaugalingon, bisan sa principe sa panon; ug kini nagkuha gikan kaniya sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug gipukan ang dapit sa iyang balaanong puloy-anan.
12 Then God’s people allowed the [man who was represented by] that horn to control/rule them, with the result that they sinned by offering sacrifices to him. And he threw to the ground the [laws that contained the] true religion. Everything that he did was successful.
Ug ang panon gitugyan na lamang kaniya uban sa dayon nga halad-nga-sinunog tungod sa kalapasan; ug gihulog ngadto sa yuta ang kamatuoran, ug kini nagtuman sa iyang gikahimut-an ug miuswag.
13 Then I heard two angels who were talking to each other. One of them asked, “How long will the things/events that were in this vision continue? How long will the man who rebels against God and causes [the temple] to be defiled be able to prevent [priests from] offering sacrifices? How long will he trample on the temple and on the armies of heaven?”
Unya nadungog ko ang usa nga balaan nga nagasulti: ug dihay lain nga balaan nga miingon niadtong usa nga balaan nga nagsulti: Hangtud anus-a ang panan-awon mahatungod sa dayon nga halad-nga-sinunog, ug ang kalapasan nga nakalumpag, aron sa paghatag sa balaanong puloy-anan ug sa panon nga pagayatakan ilalum sa tiil?
14 The other angel replied, “[It will continue] for 1,150 days. During all of that time, [people will not be permitted to offer sacrifices] in the morning or in the evening. After that, the temple will be purified.”
Ug siya miingon kanako: Hangtud sa duruha ka libo ug totolo ka gatus ka mga gabii ug mga buntag; unya ang balaanong puloy-anan pagalinisan.
15 While I, Daniel, was trying to understand what the vision meant, suddenly [an angel] who resembled a man stood/appeared in front of me.
Ug nahitabo sa diha nga ako, bisan pa ako si Daniel, nakakita sa panan-awon, nga nagpakisusi ako sa kahulogan niini, ug, ania karon, may mitindog sa akong atubangan nga ingon sa dagway sa usa ka tawo.
16 And I heard a man call out from [the other side of] the Ulai Canal, saying, “Gabriel, explain to him the meaning of the vision [that he saw]!”
Ug nadungog ko ang tingog sa usa ka tawo sa taliwala sa duruha ka tampi sa Ulai, nga nagsangpit ug miingon: Gabriel, ipasabut niining tawo ang panan-awon.
17 So Gabriel came and stood beside me. I was very terrified, with the result that I fell onto the ground. But he said to me, “You human, it is necessary for you to understand that [the events that you saw in] the vision will occur [near] the time that [the world] will end.”
Busa siya miduol sa dapit diin ako magtindog: ug sa pag-abut niya, ako nahadlok, ug ako napaumod sa akong nawong: apan siya miingon kanako: Sabta, Oh anak sa tawo, kay ang panan-awon iya sa panahon sa katapusan.
18 While he was speaking, I fainted. I lay there, unconscious, with my face still on the ground. But Gabriel put his hand on me and lifted me up in order that I could stand again.
Karon sa nagsulti pa siya kanako, ako nahinanok sa halalum nga pagkatulog nga ang akong nawong nag-ubo sa yuta; apan iyang gitandog ako, ug gipatindog niya ako.
19 Then he said, “I [have come here to] tell you what will happen because of [God] being angry. These things will happen near the time when [the world] will end.
Ug siya miingon: Ania karon, pahibaloon ko ikaw mahitungod sa mahatabo sa katapusang panahon sa kasuko; kay kana iya man sa tinudlo nga panahon sa katapusan.
20 As for the ram with two horns that you saw, those horns [represent] the kingdoms of Media and Persia.
Ang carnero nga lake nga imong nakita, nga adunay duruha ka mga sungay, sila mao ang mga hari sa Media ug sa Persia.
21 The goat [that you saw represents] the kingdom of Greece, and the horn that appeared between its eyes [represents] its first king.
Ug ang mabangis nga lakeng kanding mao ang hari sa Grecia: ug ang dakung sungay nga anaa sa taliwala sa duruha ka mga mata mao ang nahaunang hari.
22 As for the four horns that grew after the first horn was broken off, they [represent] four kingdoms into which that first kingdom will be divided [after the first king dies]. Those four kingdoms will not be as strong/powerful as the first kingdom was.
Ug mahitungod nianang naputol, sa dapit diin may upat nga mitindog, may upat ka mga gingharian nga motindog gikan sa nasud, apan dili sa iyang kagahum.
23 The people [in those kingdoms] will become very wicked, with the result that it will be necessary for them to be punished. But near the time when those kingdoms will end, one of those kingdoms will have a king who will be very proud/defiant [IDM]. He will [also] be very fierce and very deceitful.
Ug sa ulahing panahon sa ilang gingharian, sa diha nga ang mga malapason managbuhat sa hingpit nga kadautan, ang usa ka hari sa makalilisang nga tinan-awan, ug nga makasabut sa mga salabuton nga pulong, motindog.
24 He will become very powerful, but it will not be because of what he himself does. He will terribly destroy things in many places, and he will succeed in doing everything that he wants to. He will get rid of [many] powerful men, and [also] some of God’s people.
Ug ang iyang kagahum mahimong malig-on, apan dili sa iyang kaugalingong kagahum; ug siya molumpag sa dakung kahibulongan, ug mouswag ug magbuhat sa iyang kahimut-an, ug iyang lumpagon ang mga makusganon ug ang balaan nga katawohan.
25 Because he is very cunning/clever, he will succeed by doing things that deceive many people. He will be proud of himself. He will destroy many people when they think that they are safe. He will also rebel against [God] [EUP], who is the greatest king. But [God] will destroy him, without the help [MTY] of any human being.
Ug gumikan sa iyang paagi iyang pauswagon ang mga paglimbong diha sa iyang kamot; ug siya magpakadaku sa iyang kaugalingon sulod sa iyang kasingkasing, ug sa ilang kakulang sa pagmatngon, daghan ang iyang mapatay; siya usab motindog batok sa principe sa mga principe; apan siya mabunggo nga walay kamot nga manghilabut.
26 What you saw in the vision about [priests being prevented from making] sacrifices in the morning and in the evening, which [I] explained [to you], will surely happen. But [for the present time], do not reveal the vision [to others], because it will be many years before those things happen.”
Ug ang panan-awon sa gabii ug sa buntag nga gisugilon matuod man; apan takpan mo ang panan-awon; kay kana iya sa daghang mga adlaw nga umalabut.
27 Then I, Daniel, became weak, and I was sick for several days. Then I arose and [returned to] doing the work that the king [had given to me], but I was perplexed/confused about the vision, and I could not understand it.
Ug ako, si Daniel, nagmaluya ug nagdaut sa pipila ka adlaw; unya ako mitindog, ug nagbuhat sa bulohaton sa hari; ug nahibulong ako sa panan-awon, apan walay mausa nga nakasabut niini.
