Daniel 11
1 “As for me, during the first year that Darius was king, I helped and encouraged Michael.”
૧માદી દાર્યાવેશના શાસનકાળના પ્રથમ વર્ષે, હું મિખાયેલને મદદ કરવા તથા મજબૂત કરવા આવ્યો.
2 [The angel also said], “And what I am going to reveal to you now will truly [happen]. There will be three more kings to rule Persia, [one after the other]. Then there will be a fourth king, who will be much richer than the others. As a result of [his giving] a lot of money [to people, they will enable him to] become very powerful. Then he will incite/persuade many nations [HYP] [to fight] against the kingdom of Greece.
૨હવે હું તને સત્ય પ્રગટ કરીશ. ત્રણ રાજાઓ ઇરાનમાં ઊભા થશે, ચોથો રાજા તે બીજા રાજાઓ કરતાં ઘણો વધારે ધનવાન થશે. તે પોતાના ધનનો ઉપયોગ કરીને ગ્રીસના રાજ્ય વિરુદ્ધ બધાને ઉશ્કેરશે.
3 Then a very powerful king will appear [in Greece]. He will rule over a very large empire, and he will do whatever he wants to do.
૩એક શક્તિશાળી રાજા ઊભો થશે તે મહા પ્રતાપથી રાજ્ય ઉપર સત્તા ભોગવશે અને પોતાની ઇચ્છા પ્રમાણે કરશે.
4 But when he has become very powerful, [he will die]. Then his kingdom will be divided into four parts. Kings who are not his descendants will rule, but they will not be as powerful as he was.
૪જ્યારે તે ઊભો થશે, ત્યારે તેનું રાજ્ય ભાંગી પડશે અને આકાશના ચાર પવનો તરફ તેના વિભાગ પડશે, પણ તે તેના વંશજોને આપવામાં આવશે નહિ. તેમ જ જે પદ્ધતિથી તે રાજ કરતો હતો, તે રાજપદ્ધતિ પ્રમાણે ચાલશે, કેમ કે તેનું રાજ્ય ઉખેડી નાખવામાં આવશે અને જેઓ તેના વંશજો નથી તેઓને તે આપવામાં આવશે.
5 Then the King of Egypt [MTY] will become very powerful. But one of his army generals will become more powerful than he is, and he will rule a bigger area.
૫દક્ષિણનો રાજા બળવાન થશે; પણ તેના સરદારોમાંનો એક તેના કરતાં વધારે બળવાન થશે, સત્તા ભોગવશે અને તેનું રાજ્ય પણ મોટું હશે.
6 Several years later, the King of Egypt and the King of Syria will make an (alliance/agreement to help each other) [MTY]. The King of Syria will give his daughter to the King of Egypt to become his wife. But she will not be able to influence him [MTY] very long, and that woman, her husband, her child, and her servants will all be killed/assassinated.
૬થોડાં વર્ષો પછી સાચા સમયે તેઓ સુલેહ કરશે. દક્ષિણના રાજાની દીકરી ઉત્તરના રાજા પાસે કોલકરાર કરવાને આવશે. પણ તે પોતાનું બળ ખોશે, તેને તજી દેવામાં આવશે. તે તથા જેઓ તેને લાવ્યા હતા તેઓને તથા તેના પિતાને તથા તે દિવસોમાં તેને બળ આપનારને પણ તજી દેવામાં આવશે.
7 Soon after that, one of her relatives [MET] will become King [of Egypt]. His army will attack the army of Syria. They will enter the fortress of the soldiers of Syria and defeat them.
૭પણ તેની જડમાંથી નીકળેલી ડાળીમાંથી એક જણ ઊભો થશે. તે સૈન્ય પર હુમલો કરશે અને ઉત્તરના રાજાના કિલ્લામાં પ્રવેશ કરશે. તે તેઓની સાથે લડશે તેઓને પરાજિત કરશે.
8 They will return to Egypt, taking the statues of the gods [of the people of Syria] and many items made of silver and gold that had been dedicated to those gods. Then for several years his army will not attack [the army of] the King of Syria.
૮તે તેઓના દેવોને, તેઓની ઢાળેલી મૂર્તિઓને તથા સોનાચાંદીના કિંમતી પાત્રોને કબજે કરીને પોતાની સાથે મિસરમાં લઈ જશે. થોડાં વર્ષ સુધી તે ઉત્તરના રાજા ઉપર હુમલો કરવાનું બંધ રાખશે.
9 Then the army of the King of Syria will invade Egypt, but they will soon return to Syria.
૯ઉત્તરનો રાજા દક્ષિણના રાજા ઉપર ચઢી આવશે, પણ તે પોતાના દેશમાં પાછો જશે.
10 However, the sons of the King of Syria will prepare to start a war, and they will gather a large army. That army will march [south] and spread all over [Israel] like a huge flood. They will attack a strong fortress [in the south of Israel].
૧૦તેના દીકરાઓ યુદ્ધ કરશે અને મોટાં સૈન્યો ભેગાં કરશે, તેમાંનો એક તો ધસમસતા પૂરની જેમ ફરી વળીને આ છેડાથી પેલા છેડા સુધી જશે, તે પાછો આવીને તેના કિલ્લા સુધી હુમલો કરશે.
11 Then the King of Egypt, having become very angry, will march [with his army north] from Egypt and fight against the army of Syria. The King [of Syria] will gather together a very large army, but [the army of the King of Egypt] will defeat them.
૧૧મિસરનો રાજા ભારે ક્રોધમાં ચઢી આવશે અને ઉત્તરના રાજા સામે યુદ્ધ કરશે. ઉત્તરનો રાજા મોટું સૈન્ય ઊભું કરશે અને તે લશ્કર દક્ષિણના રાજાના હાથમાં સોંપવામાં આવશે.
12 The King of Egypt will become very proud because of [his army] having killed a very large number of soldiers [from Syria], but his army will not continue to win battles.
૧૨સૈન્યને લઈ જવામાં આવશે, ત્યારે દક્ષિણના રાજાનું મન ગર્વથી ભરાઈ જશે, પોતાના હજારો દુશ્મનોને મારી નાખશે, પણ તે સફળ થશે નહિ.
13 The King of Syria will again gather together an army that will be bigger than the one that he had before. After a few years, he will again march [south on their way to Egypt] with a large army and a lot of equipment [for fighting battles].
૧૩ઉત્તરનો રાજા અગાઉના કરતાં બીજું મોટું સૈન્ય ઊભું કરશે. થોડાં વર્ષો પછી, ઉત્તરનો રાજા મોટું સૈન્ય તથા પુષ્કળ સામગ્રી લઈને ચઢી આવશે.
14 At that time, many people in Egypt will rebel against their king. In order to fulfill a vision that [one of their leaders had seen], some violent/lawless people from your country [of Israel] will also rebel [in order to not be controlled by Egypt any more], but they will be defeated.
૧૪તે સમયમાં દક્ષિણના રાજાની વિરુદ્ધ ઘણા ઊભા થશે. તારા લોકોમાંના કેટલાક તોફાની માણસો પણ તે સંદર્શનને સાચું પાડવા માટે ઊભા થશે, પણ તેઓ ઠોકર ખાશે.
15 Then the King of Syria will come [south with his army] and pile up dirt against the walls of a city that is well protected, and they will [break through those walls and] they will capture the city. The soldiers from Egypt [who have come to defend that city], even the best troops, will not be strong enough to continue to fight.
૧૫તેથી ઉત્તરનો અરામનો રાજા આવશે અને ઊંચી પાળ બાંધીને કિલ્લાબંધ નગરોને જીતી લેશે. દક્ષિણનાં લશ્કરો ટકી શકશે નહિ, તેમ જ તેના ઉત્તમ સૈનિકોમાં પણ ટકી રહેવાની બળ રહેશે નહિ.
16 So the King of Syria will do whatever he wants to, and no one will be able to oppose him. [His army] will occupy the glorious land [of Israel] and completely control/subdue it.
૧૬પણ ઉત્તરનો રાજા પોતાની ઇચ્છા પ્રમાણે દક્ષિણના રાજા વિરુદ્ધ યુદ્ધ કરશે, તેને કોઈ રોકી શકશે નહિ; એ રળિયામણા દેશમાં તેની સત્તા સ્થપાશે. અને તે તેનો કબજો મેળવશે.
17 Then he will decide to march [south] with all the soldiers from his kingdom. He will make an alliance with the King [of Egypt] and in order that his own daughter will [help him to] destroy the kingdom of Egypt, he will give her to the King of Egypt to become his wife. But that plan will fail.
૧૭ઉત્તરનો રાજા પોતાના આખા રાજ્યના બળ સહિત આવશે, તે દક્ષિણના રાજા સાથે કરાર કરશે. તે દક્ષિણના રાજ્યનો નાશ કરવા માટે દક્ષિણના રાજાને પોતાની દીકરી લગ્ન કરવા માટે આપશે, પણ તે યોજના સફળ થશે નહિ કે તેને મદદ મળશે નહિ.
18 After that, the [army of] the King of Syria will attack the regions that are close to the [Mediterranean] Sea, and his [army] will conquer many of them. But [the army of] a leader from another country will defeat the army of Syria and will stop their king from continuing to be proud. He will do to the King of Syria what he deserved for being very insolent.
૧૮તે પછી, દક્ષિણનો રાજા ટાપુઓ પર ધ્યાન આપશે અને તેઓમાંના ઘણાનો કબજો કરશે. પણ સેનાપતિ તેની ઉદ્ધતાઈનો અંત લાવશે અને તેણે કરેલી ઉદ્ધતાઈ પાછી વાળીને તેના પર લાવશે.
19 Then the King of Syria will return to the fortresses in his own land. But he will be defeated, and he will (die/be assassinated) [EUP] there.
૧૯પછી તે પોતાનું ધ્યાન પોતાના દેશના કિલ્લાઓ તરફ આપશે, પણ તે ઠોકર ખાઈને પડશે અને તે ફરી કદી મળશે નહિ.
20 Then another man will (succeed him/become king). That king will send one of his officers to oppress the people [in Jerusalem] by forcing them to pay big taxes, in order to get more money for his kingdom. But after a few years [HYP] that king will die, but he will not die as a result of people being angry with him or in a battle.
૨૦પછી તેની જગ્યાએ એક એવો ઊભો થશે, જે જુલમથી કર લેનારને પ્રતાપી રાજ્યમાં સર્વત્ર ફેરવશે. પણ થોડા જ દિવસોમાં તેનો અંત આવશે, પણ ક્રોધમાં કે યુદ્ધમાં નહિ.
21 The next King of Syria will be an evil man who, [because he will not be the son of the previous king, ] will not have the right to become king. But he will come when people do not expect it, and he will become king by tricking the people.
૨૧તેની જગ્યાએ એક તિરસ્કારપાત્ર પુરુષ ઊભો થશે કે જેને લોકોએ રાજ્યસત્તાનો અધિકાર આપ્યો નહોતો, તે શાંતિથી આવશે અને ખુશામતથી રાજ્ય મેળવશે.
22 When his army advances, they will attack any armies that oppose him and destroy those armies. They will also kill God’s Supreme Priest.
૨૨તેની આગળથી મોટું સૈન્ય પૂરના પાણીની જેમ તણાઈ જશે. કરારમાં દાખલ થયેલા સૈન્ય તથા આગેવાન પણ નાશ પામશે.
23 By making treaties/alliances with [the rulers of] other nations, he will deceive them, and he will become very powerful, even though he rules a nation that does not have a lot of people.
૨૩તેની સાથે સુલેહ કર્યા પછી તે કપટ કરશે; તે લોકો નાના છતાં તે બળવાન થશે.
24 Suddenly his [army] will invade a province that is very wealthy, and they will do things that none of his ancestors did: they will capture in battles all kinds of possessions from the people whom they defeat. Then the king will divide those possessions among his friends. He will also plan [for his army] to attack fortresses [in Egypt], but only for a short time.
૨૪તે પ્રાંતના સમૃદ્ધ ભાગમાં ચેતવણી આપ્યા વગર ચઢાઈ કરશે, તેના પિતૃઓએ કે તેના પિતૃઓના પિતૃઓએ કદી કર્યું નહોતું તેવું તે કરશે; તે તેઓ મધ્યે લૂંટફાટનો માલ તથા દ્રવ્ય વેરશે. તે થોડા સમય માટે જ કિલ્લેબંદીવાળા નગરો પર ચઢાઈ કરવાની યોજના કરશે.
25 He will courageously/boldly conscript/gather a large and powerful army to attack [the army of] the king of Egypt. But the King of Egypt will prepare to fight against them with a huge and powerful army. However, someone will deceive him, with the result that his plan will not be successful.
૨૫તે પોતાની શક્તિ તથા હિંમત ભેગી કરીને દક્ષિણના રાજાની સામે મોટા સૈન્ય સાથે આવશે. દક્ષિણનો રાજા પણ બળવાન સૈન્ય સાથે તેની સામે યુદ્ધ કરશે, પણ તે ટકશે નહિ, કેમ કે તેઓ તેની વિરુદ્ધ કાવતરાં કરશે.
26 Even his most trusted advisors will plan to get rid of him. His army will be defeated and many of his soldiers will be killed.
૨૬જે રાજાના મેજ ઉપરથી ખાશે તે તેનો નાશ કરશે. તેનું સૈન્ય પૂરની માફક તણાઈ જશે, તેઓમાંના ઘણા માર્યા જશે.
27 Then the two [kings who both want to rule that area] will sit down at the same table and eat together, but they will both lie to each other. Neither of them will get what he wants, because it will not be the time [that God] has determined/set [for them to rule Egypt].
૨૭આ બે રાજાઓ, પોતાના હૃદયમાં એકબીજા વિરુદ્ધ દુષ્ટતા કરવાનો વિચાર કરશે. તેઓ એક જ મેજ પર બેસશે અને એકબીજા આગળ જૂઠું બોલશે, પણ તેઓની ઇચ્છા પૂર્ણ થશે નહિ. કેમ કે, તેઓનો અંત નક્કી સમયે જ થશે.
28 [The army of] the King [of Syria] will return to Syria, taking with them all the valuable things [that they had captured]. The king will be determined to get rid of the Supreme Priest of the Jewish people. He will do what he wants to [in Israel], and then return to his own country.
૨૮પછી ઉત્તરનો રાજા પુષ્કળ દ્રવ્ય લઈને પોતાને દેશ પાછો જશે; પણ તેઓનું હૃદય પવિત્ર કરાર વિરુદ્ધ રહેશે. તે પોતાની ઇચ્છા પ્રમાણે કરશે અને પોતાના દેશમાં પાછો જશે.
29 When it is the time that God has decided, the King of Syria [and his army] will invade Egypt again. But this time he will not be successful like he was before.
૨૯પછી તે નક્કી કરેલા સમયે ફરીથી દક્ષિણ પર ચઢાઈ કરશે. પણ અગાઉ જેમ થયું તેમ તે સમયે થશે નહિ.
30 The army of Rome will come in ships and oppose his army and cause him to be afraid. So he will be very angry, and [with his army] he will return [to Israel] and try to get rid of the Supreme Priest. The King of Syria will do what those who have abandoned the Jewish religion advise/want him to do for them.
૩૦કેમ કે કિત્તીમનાં વહાણો તેની વિરુદ્ધ આવશે; તેથી તે નિરાશ થઈને પાછો જશે, પવિત્ર કરારને તજી દેનાર પર તે કૃપા રાખશે.
31 Some of his soldiers will do things to (defile the temple/cause the temple to become unholy for them). They will prevent the priests from offering sacrifices each day, and they will put [in the temple] something that is disgusting/abominable.
૩૧તેનાં લશ્કરો ઊભાં થશે અને પવિત્રસ્થાનને તથા કિલ્લાઓને અપવિત્ર કરશે; તેઓ નિત્યનું દહનાર્પણ લઈ લેશે, તેઓ વેરાનકારક ધિક્કારપાત્ર વસ્તુ ત્યાં સ્થાપશે.
32 By deceiving those who have abandoned the Jewish religion, he will persuade them to (become his supporters/help him to do what he wants to do). But those who are devoted to their God will firmly oppose them.
૩૨કરારની વિરુદ્ધ ઉલ્લંઘન કરનારને તે ખુશામતથી ધર્મભ્રષ્ટ કરશે, પણ પોતાના ઈશ્વરને ઓળખનારા લોકો તો મજબૂત થશે અને પરાક્રમી કામો કરશે.
33 And wise [Israeli] leaders will teach others also. But for a while, some of those wise leaders will be killed in battles, and some will be burned to death, and some will be robbed, and some will be put in prison.
૩૩લોકોમાં જે જ્ઞાની હશે તેઓ ઘણાઓને સમજાવશે. જો કે, તો પણ તેઓ ઘણા દિવસો સુધી તલવાર તથા અગ્નિજ્વાળાથી માર્યા જશે. તેઓમાંના ઘણાને બંદીવાન તરીકે લઈ જવામાં આવશે અને તેઓની સંપત્તિને લૂંટી લેવામાં આવશે.
34 While God’s people are being persecuted, some people will help them a little bit, although some of those who help them will not do it sincerely.
૩૪જ્યારે તેઓ ઠોકર ખાશે, ત્યારે તેઓને થોડી મદદ કરવામાં આવશે; પણ ઘણાઓ ખુશામત કરીને તેઓની સાથે જોડાશે.
35 Some of those wise leaders will be killed [EUP], but as a result the others will be purified [DOU]. This suffering will continue until it is the time [that God] has appointed [for it to] end.
૩૫કેટલાક જ્ઞાની તેઓને પવિત્ર કરવા સારુ, શ્વેત કરવા સારુ, તથા શુદ્ધ કરવા સારુ અંતના સમય સુધી પ્રયત્ન કરશે પણ ઠોકર ખાશે. કેમ કે ઠરાવેલો સમય હજી આવનાર છે.
36 The King [of Syria] will do what he wants to. He will boast and say that he is greater than any god. He will even revile the Supreme God. He will be able to do what he wants until the time that [God] punishes [MTY] him. [God] will accomplish what he has planned.
૩૬તે રાજા પોતાની ઇચ્છા પ્રમાણે કરશે. સર્વ દેવો કરતાં તે પોતાનાં વખાણ કરશે અને પોતાને મોટો માનશે, સર્વોત્તમ ઈશ્વરની વિરુદ્ધ આશ્ચર્યકારક વાતો બોલશે. તેનો ક્રોધ પૂરો થતાં તે સફળ થશે. કેમ કે જે નિર્માણ થયેલું છે તે જ પૂરું કરવામાં આવશે.
37 The [King of Syria] will ignore the god that his ancestors worshiped and the god that many women love. He will ignore every god, because he will think that he is greater than all of them.
૩૭તે પોતાના પૂર્વજોના દેવો કે દેવીને કે બીજા કોઈ દેવને ગણકારશે નહિ. તે ગર્વથી વર્તશે અને બધાના કરતાં પોતાને મોટો ગણશે.
38 But he will honor the god who [people think] protects fortresses. That is a god whom his ancestors did not honor. And he will give gold, silver, (jewels/very valuable stones) and other expensive gifts to that god.
૩૮તેઓને બદલે તે કિલ્લાઓના દેવનો આદર કરશે. જેને તેના પૂર્વજો જાણતા નહોતા તેનો તે સોનાંચાંદી, મૂલ્યવાન પથ્થરથી તથા કિંમતી ભેટસોગાદોથી આદર કરશે.
39 He will ask that god (OR, people who worship a god) from another country to help him to defend his fortresses. He will greatly honor those who allow him [to be their ruler]. He will appoint [some of] them to important positions in the government; and to reward them, he will give them some land.
૩૯પરદેશી દેવની મદદ વડે તે સૌથી મજબૂત કિલ્લાઓને જીતી લેશે. તેને સ્વીકારનારાઓને તે આદર આપશે. તે તેઓને ઘણા લોકો પર અધિકારી બનાવશે અને મૂલ્ય લઈને જમીન વહેંચી આપશે.
40 But when his time [to rule] is almost ended, [the army of] the King of Egypt will attack his [army]. The [army of the] King of Syria will fight against them furiously [SIM]. [His soldiers will be driving] chariots and [riding on] horses and [traveling in] many ships. His army will invade many countries and [spread all over those countries] like a flood [MET].
૪૦અંતના સમયે દક્ષિણનો મિસરનો રાજા તેના ઉપર હુમલો કરશે. ઉત્તરનો રાજા રથો, ઘોડેસવારો તથા ઘણાં વહાણો લઈને તેના ઉપર વાવાઝોડાની જેમ ઘસી આવશે. તે ઘણા દેશો પર ચઢી આવશે પૂરની જેમ બધે ફરી વળીને પાર નીકળી જશે.
41 They will invade the glorious land [of Israel] and kill [EUP] tens of thousands of people. But the people of the Edom people-group and the people of the Moab people-group and the people of the Ammon people-group who are still alive will escape.
૪૧તે રળિયામણા દેશમાં આવશે; ઘણા ઠોકર ખાશે, પણ અદોમ, મોઆબ તથા આમ્મોનીઓના આગેવાનો તેના હાથમાંથી બચી જશે.
42 When the army of Syria invades other countries, even the people of Egypt will be defeated.
૪૨તે પોતાનું સામર્થ્ય ઘણા પ્રદેશો પર લંબાવશે; મિસર દેશ પણ બચશે નહિ.
43 The army of Syria will take away from Egypt gold, silver, and other valuable items. The people of Libya and Ethiopia will allow [the King of Syria] to rule over them.
૪૩સોનાચાંદીના ભંડારો તથા મિસરની બધી કિંમતી વસ્તુઓ તેના અધિકારમાં હશે; લૂબીઓ તથા કૂશીઓ તેની સેવા કરશે.
44 But he will become very frightened/alarmed when he hears reports about what is happening in the east and in the north. So he will become very angry, and send his army to fight furiously and kill many [of their enemies].
૪૪પણ પૂર્વ તથા ઉત્તર તરફથી આવતી અફવાઓથી તે ભયભીત થઈ જશે, ઘણાઓનો નાશ કરવાને, ઘણાઓનો વિનાશ કરવાને ભારે ક્રોધમાં ચાલી આવશે.
45 The [King of Syria] will set up his royal tents in the area between the [Mediterranean] Sea and the hill [in Jerusalem] on which the temple (exists/was built). But he will be killed there, because there will be no one to help him.”
૪૫સમુદ્ર તથા રળિયામણા પવિત્ર પર્વતની વચ્ચે પોતાના બાદશાહી તંબૂઓ બાંધશે. તેનો અંત આવશે અને તેને કોઈ મદદ કરશે નહિ.”
