< Acts 26 >
1 Then Agrippa said to Paul, “You [(sg)] are permitted [now] to speak [to defend] yourself.” Paul stretched out his hand ([dramatically/to salute the king]) and began to defend himself. He said,
१अग्रिप्पा पौलाला म्हणाला, “तुला तुझी बाजू मांडायला परवानगी आहे.” यावर पौलाने आपला हात उंच करून आपल्या बचावाचे भाषण सुरू केले.
2 “King Agrippa, I consider that I am fortunate that today, while you [(sg)] listen, I can defend myself from all the things about which the Jewish [leaders] [SYN] are accusing me.
२अग्रिप्पा महाराज, मी स्वतःला धन्य समजतो कारण यहूद्यांनी आपल्यासमोर माझ्याविरुद्ध केलेल्या आरोपांचा बचाव करण्याची संधी आज मिळाली.
3 I am really fortunate, because you [(sg)] know all about the customs of us Jews and the questions that we [(exc)] argue about. So I ask you, please listen patiently to what I say.”
३विशेषत, यहूदी चालीरीति आणि प्रश्न इत्यादी गोष्टींची आपणांला चांगल्या प्रकारे माहिती असल्याने तर हे जास्तच खरे म्हणावे लागेल, तेव्हा आपण माझे बोलणे धीराने ऐकून घ्यावे अशी मी विनंती करतो.
4 “Many [HYP] of my fellow Jews know about how I have conducted my life, from the time I was a child. They know how I lived in the area where I [was born] and [also later] in Jerusalem.
४मी माझे जीवन तरुणपणापासून माझ्या प्रांतात व यरूशलेम शहरात कशा रीतिने जगत आलो हे सर्व यहूदी लोकांस चांगले माहीत आहे.
5 They have known for many years, and they could tell you, if they wanted to, that [since I was very young] I obeyed the customs of our religion very carefully, just like the [other] Pharisees do.
५ते मला बऱ्याच काळापासून ओळखतात आणि त्यांची इच्छा असेल तर मी एक परूशी म्हणजे आमच्या यहूदी धर्माच्या एका कट्टर गटाचा सभासद या नात्याने कसा जगत आलो याविषयी ते साक्ष देऊ शकतील.
6 Today I am being put on trial {[they] are putting me on trial} because I am confidently expecting that God will do what he promised our [(exc)] ancestors.
६आता देवाने आमच्या पुर्वजांना जे वचन दिले त्याची आशा धरल्याबद्दल माझा न्याय होण्याकरता मी उभा आहे;
7 Our twelve tribes are [also] confidently waiting for God to do [for us what he promised], as they respectfully worship him, day and night. [Respected] king, I confidently expect [that God will do what he promised, and they also believe that! But that is the reason] that these Jewish leaders [SYN] are accusing me!
७ते वचन प्राप्त होण्याची आशा बाळगून आमचे बारा वंश देवाची सेवा रात्रंदिवस एकाग्रतेने करीत आहेत, महाराज, तीच आशा बाळगल्याबद्दल माझ्यावर यहूद्यांनी आरोप ठेवला आहे.
8 They believe that God can cause those who have died to become alive again, so (why [do any of you refuse to believe that he raised Jesus from the dead?/none of you should refuse to believe that he raised Jesus from the dead!]) [RHQ]”
८देव मरण पावलेल्यांना परत उठवितो, असे तुमच्यापैकी कित्येकांना विश्वास ठेवण्यास अयोग्य का वाटावे.
9 “[Formerly] I, too, was sure that I should do everything that I could to oppose Jesus [MTY], the man from Nazareth [town].
९नासरेथच्या येशूच्या नावाविरुद्ध जे जे काही करता येईल ते ते मी करावे असे मलादेखील वाटत होते.
10 So that is what I did [when I lived] in Jerusalem. I put many of the believers in jail, as the chief priests there had authorized me [to do]. When [the Jewish leaders wanted] those Christians killed {someone to kill those [Christians]}, I voted [for that].
१०आणि नक्की हेच मी यरूशलेम शहरात केले, कारण मुख्य याजकांकडून मला तसा अधिकार मिळाला होता, म्हणून मी देवाच्या अनेक संतांना तुरुंगात टाकले आणि हे जे संतगण जिवे मारले गेले, त्यांच्याविरुद्ध मी माझे मत नोंदविले.
11 Many times I punished the believers [whom I found] in Jewish meeting places. [By punishing them], I tried to force them to speak evil [about Jesus]. I was so angry with the followers of Jesus that I even traveled to other cities to [find them and] do things to harm them.”
११अनेक सभास्थानात मी त्यांना शिक्षा केली आणि देवाविरुद्ध जबरीने वाईट भाषण करायला लावण्याचा मी प्रयत्न केला, या लोकांवरील माझा राग इतक्या पराकोटीला गेला होता की, मी त्यांचा छळ करण्याकरता इतर शहरांमध्ये देखील जात असे.
12 “[One day], I was on my way to Damascus [city] to do that. The chief priests [in Jerusalem] had authorized and sent me [to seize the believers there].
१२एकदा दिमिष्क शहराला जाण्यासाठी मुख्य याजकांनी मला अधिकार व परवानगी दिली तेव्हा महाराज.
13 [My respected] king, [while I was going] along the road, at about noon I saw a [bright] light in the sky. It was even brighter than the sun! It shone all around me, and also around the men who were traveling with me.
१३वाटेत भर दुपारच्या वेळी मी माझ्या व माझ्यासमवेत असणाऱ्यांच्या भोवती स्वर्गीय प्रकाश फाकलेला पाहिला, तो प्रकाश सूर्यापेक्षाही जास्त प्रखर होता.
14 We [(exc)] all fell to the ground. Then I heard the voice of someone speaking to me in my own Hebrew language [MTY]. He said ‘Saul, Saul, (stop causing me to suffer!/why are you causing me to suffer?) [RHQ] You [(sg)] are [hurting yourself by trying to hurt me] [MET], [like an ox] kicking against [its owner’s] goad.’
१४आम्ही सर्व खाली जमिनीवर पडलो आणि इब्री भाषेत माझ्याशी बोलताना एक वाणी मी ऐकली, ती वाणी म्हणाली, “शौला, शौला, माझा छळ तू का करतोस? अणकुचीदार काठीवर लाथ मारणे तुला हानिकारक आहे.”
15 Then I asked, ‘Who are you, Lord?’ The Lord said to me, ‘I am Jesus. You [(sg)] are harming me [by harming my followers].
१५आणि मी म्हणालो, ‘प्रभू, तू कोण आहेस?’ प्रभूने उत्तर दिले, “मी येशू आहे, ज्याचा तू छळ करीत आहेस.
16 But instead [of continuing to do that], stand up now! I have appeared to you [(sg)] to tell you that I have chosen you to serve me. You must tell people about [what I am showing you] as you are seeing me [now], and about what I [will show you when] I will [later] appear to you.
१६आता ऊठ आणि उभा राहा! या कारणांसाठी मी तुला दर्शन दिले आहे तुला सेवक म्हणून नेमावे व जे काही तुला दाखविले व जे दाखवीन त्याचा साक्षीदार म्हणून तुला नेमावे.
17 I will protect you [from those who will try to harm you, both] your own people and [also] those who are not Jewish. I am sending you to non-Jews
१७या लोकांपासून व परराष्ट्रीयांपासून मी तुझे रक्षण करीन.
18 to help them to realize [MTY] what is true and to stop believing what is false [MET]. I am sending you to them so that they may let God control them and not let Satan control them any more. [Then God] will forgive their sins and will accept them as his people because they believe in me.’ [That is what Jesus said to me].”
१८मी तुला त्यांच्याकडे पाठवतो, ह्यासाठी की, त्यांनी अंधारांतून निघून उजेडाकडे व सैतानाच्या अधिकारातून देवाकडे वळावे, म्हणून तू त्यांचे डोळे उघडावे आणि त्यांना पापाची क्षमा व्हावी व माझ्यावरील विश्वासाने पवित्र झालेल्या लोकांमध्ये वतन मिळावे.”
19 “So, King Agrippa, I fully obeyed [LIT] what [the Lord Jesus told me to do when he spoke to me] from heaven.
१९यासाठी, अग्रिप्पा महाराज मला जो स्वर्गीय दृष्टांत झाला, त्याचा मी आज्ञाभंग केला नाही.
20 First, I preached to [the Jews] in Damascus. Then I [preached to the Jews] in Jerusalem and throughout [the rest of] Judea [province]. After that, I also preached to non-Jews. I preached that they must turn away from their sinful behavior and turn their lives over to God. I told them that they must do things that would show that they had truly stopped their sinful behavior.”
२०उलट पहिल्यांदा दिमिष्कातील आणि नंतर यरूशलेम शहरातील, यहूदीया प्रांतातील सर्व आणि परराष्ट्रीय लोकांससुद्धा प्रभूच्या वचनाची साक्ष दिली, त्यांनी पश्चात्ताप करावा, देवाकडे वळावे आणि पश्चात्तापाला साजेल अशी कामे करावी असे मी त्यांना सांगितले.
21 “It is because I [preached] this message [that some] [SYN] Jews seized me [when I was] in the Temple [courtyard and] tried to kill me.
२१या कारणांमुळे मी परमेश्वराच्या भवनात असताना काही यहूदी लोकांनी मला धरले आणि जिवे मारण्याचा प्रयत्न केला.
22 However, God has been helping me [from that time, and he is still helping me] today. So I stand here and I tell [all of you people], those who are important and those who are not, [who Jesus is]. Everything that I say [about him] is what Moses and the [other] prophets wrote [about long ago, things that they said] would happen.
२२परंतु देवाने मला मदत केली म्हणून मी आज येथे उभा राहून समाजातील लहानथोरांना साक्ष देत आहे, जे काही पुढे होणार होते, त्याविषयी संदेष्ट्यांनी व मोशेने जे सांगितले त्यापेक्षा दुसरे मी सांगत नाही.
23 They wrote that [people would cause] the Messiah to suffer and die. They also wrote that he would be the first person to become alive again, to proclaim [the message that would be like] light, [that he would save] both [his own Jewish] people and non-Jewish people.”
२३त्यानुसार देवाचा अभिषिक्त जो ख्रिस्त तो दुःखसहन करील आणि मरण पावलेल्यातून उठविला जाणाऱ्यांत तो पाहिला असेल, यहूदी लोकांस तसेच परराष्ट्रीयांनाही देव प्रकाशाची घोषणा करील.
24 Before Paul could say anything [further] to defend himself, Festus shouted: “Paul, you are crazy! You have studied too much, and it has made you insane!”
२४पौल आपल्या बचावासंबंधी बोलत असताना फेस्त त्यास मोठ्याने म्हणाला, “पौला, तू वेडा आहेस, जास्त ज्ञानामुळे तुला वेड लागले आहे.”
25 But Paul answered, “Your Excellency, Festus, I am not raving [insanely]. On the contrary, what I am saying is true and sensible!
२५पौलाने उत्तर दिले, “फेस्त महाराज, मी वेडा नाही; तर ज्या गोष्टी खऱ्या आहेत आणि अगदी योग्य आहेत, त्यांच्याविषयीच मी बोलत आहे.
26 King Agrippa knows the things [that I have been talking about], and I can speak confidently to him [about them]. I am sure that he knows [LIT] these things, because people everywhere [IDM] have heard [LIT] about what happened [to Jesus].”
२६येथे हजर असलेल्या महाराजांना याविषयी चांगली माहिती आहे आणि यामुळे मी त्यांच्याशी उघडपणाने बोलू शकतो, त्याच्या ध्यानातून काही सुटले नसेल, असे मला खात्रीने वाटते, मी हे म्हणतो, कारण ही गोष्ट एखाद्या कानाकोपऱ्यात झाली नाही.
27 Then Paul asked, “King Agrippa, do you believe [what] the prophets [wrote]? I know that you [(sg)] believe it.”
२७अग्रिप्पा महाराज, संदेष्ट्यानी जे लिहिले त्यावर तुमचा विश्वास आहे काय? तुमचा त्यावर विश्वास आहे.” हे मला नक्की माहीत आहे.
28 Then Agrippa [answered] Paul, “([I hope that you(sg)] do not think that by the few things [that you have just now said] you can persuade me to become a Christian!/You do not think, [do you], that by the few things [that you have just now said] you can persuade me to become a Christian?)” [RHQ]
२८यावर अग्रिप्पा म्हणाला, “एवढ्या थोड्या वेळात ख्रिस्ती होण्यासाठी तू माझे मन वळवू शकशील असे तुला वाटते काय?”
29 Paul replied, “Whether it takes a short time or a long time, it does not matter. I pray to God that you and also all of the others who are listening to me today will also [believe in Jesus] like I do, but I do not want you to become prisoners [MTY] [like I am].”
२९पौलाने उत्तर दिले, “थोड्या वेळात म्हणा अगर जास्त वेळात म्हणा, मी जसा आहे तसे केवळ तुम्हीच नव्हे तर आज जे जे येथे बसून माझे बोलणे ऐकत आहेत त्या सर्वांनी माझ्यासारखे या साखळदंडाखेरीज, विश्वास ठेवणारे व्हावे, अशी माझी देवाला नम्र विनंती आहे.”
30 Then the king, the governor, Bernice, and all the others got up
३०यानंतर राजा, बर्णीका, राज्यपाल आणि त्यांच्याबरोबर इतर जे तेथे बसले होते, ते सर्व उठले.
31 and left [the room. While] they were talking to one another they said to each other, “There is no reason why (the authorities/we) should execute this man, or that he should even be kept in prison [MTY].”
३१ते न्यायालयातून बाहेर पडल्यावर एकमेकांशी बोलत होते, ते म्हणाले, “ज्यामुळे तुरुंगवास किंवा मरणदंड द्यावा असे काहीही या मनुष्याने केले नाही.”
32 Agrippa said to Festus, “If this man had not asked that the Emperor judge him, he could have been released {[we(inc)] could have released him}.”
३२अग्रिप्पा फेस्ताला म्हणाला, “या मनुष्याने कैसराकडे न्याय मागितला नसता, तर त्यास सोडून देता आले असते.”