Acts 26

1 Then Agrippa said to Paul, “You [(sg)] are permitted [now] to speak [to defend] yourself.” Paul stretched out his hand ([dramatically/to salute the king]) and began to defend himself. He said,

Busa gisultihan ni Agripa si Pablo “Makahimo naka sa pagsulti alang sa imong kaugalingon.” Unya gituy-od ni Pablo ang iyang kamot ug siya nanalipod.

2 “King Agrippa, I consider that I am fortunate that today, while you [(sg)] listen, I can defend myself from all the things about which the Jewish [leaders] [SYN] are accusing me.

“Giisip nako ang akong kaugalingon nga malipayon, Haring Agrippa, sa paghimo sa akong kaso dinhi sa imong atubangan karon batok sa tanan nga mga pasangil sa mga Judio;

3 I am really fortunate, because you [(sg)] know all about the customs of us Jews and the questions that we [(exc)] argue about. So I ask you, please listen patiently to what I say.”

ilabina, tungod kay ikaw hanas sa tanan nga nabatasan sa mga Judio ug mga pangutana. Mao nga manghangyo ako kanimo nga paminawon mo ako nga mapailubon.

4 “Many [HYP] of my fellow Jews know about how I have conducted my life, from the time I was a child. They know how I lived in the area where I [was born] and [also later] in Jerusalem.

Sa pagkatinuod, ang tanang mga Judio nasayod kung unsa ang akong kinabuhi gikan sa akong pagkabatan-on sa akong nasod ug sa Jerusalem.

5 They have known for many years, and they could tell you, if they wanted to, that [since I was very young] I obeyed the customs of our religion very carefully, just like the [other] Pharisees do.

Nasayod sila kanako gikan sa sinugdanan ug sila miangkon nga nagpuyo ako isip Pariseo, ang pinakaisog nga sekta sa atong relihiyon.

6 Today I am being put on trial {[they] are putting me on trial} because I am confidently expecting that God will do what he promised our [(exc)] ancestors.

Karon ako mitindog dinhi aron pagahukman tungod kay ako nangita sa saad nga gihimo sa Dios sa atong mga amahan.

7 Our twelve tribes are [also] confidently waiting for God to do [for us what he promised], as they respectfully worship him, day and night. [Respected] king, I confidently expect [that God will do what he promised, and they also believe that! But that is the reason] that these Jewish leaders [SYN] are accusing me!

Alang niining pangatarungan sa atong napulog duha ka tribu nga matinud-anon nga nag-alagad sa Dios gabii ug adlaw, ug naglaom kita nga makab-ot kini. Alang kini sa paglaom sa mga Judio nga namasangil kanako, Hari!

8 They believe that God can cause those who have died to become alive again, so (why [do any of you refuse to believe that he raised Jesus from the dead?/none of you should refuse to believe that he raised Jesus from the dead!]) [RHQ]”

Nganong gihunahuna mo man nga talagsaon alang sa Dios nga mobanhaw sa mga patay?

9 “[Formerly] I, too, was sure that I should do everything that I could to oppose Jesus [MTY], the man from Nazareth [town].

Niadtong usa ka higayon nga ako naghunahuna sa akong kaugalingon nga kinahanglan buhaton ko ang daghang mga butang nga supak sa ngalan ni Jesus nga taga-Nazaret.

10 So that is what I did [when I lived] in Jerusalem. I put many of the believers in jail, as the chief priests there had authorized me [to do]. When [the Jewish leaders wanted] those Christians killed {someone to kill those [Christians]}, I voted [for that].

Gibuhat ko kini didto sa Jerusalem; Gipriso nako ang daghan nga mga balaan sa bilanggoan, ug aduna akoy katungod gikan sa mga pangulong pari nga buhaton kini; ug sa dihang sila gipangpatay, akong gihatag ang akong pag-uyon batok usab kanila.

11 Many times I punished the believers [whom I found] in Jewish meeting places. [By punishing them], I tried to force them to speak evil [about Jesus]. I was so angry with the followers of Jesus that I even traveled to other cities to [find them and] do things to harm them.”

Kanunay nako silang gisilotan sa tanan nga mga sinagoga ug ako silang gisulayan aron mahimong magpasipala. Nasuko ako pag-ayo kanila ug gigukod ko sila bisan paman sa langyaw nga mga siyudad.

12 “[One day], I was on my way to Damascus [city] to do that. The chief priests [in Jerusalem] had authorized and sent me [to seize the believers there].

Samtang gibuhat ko kini, miadto ako sa Damasco uban ang katungod ug mga sugo gikan sa mga pangulong pari;

13 [My respected] king, [while I was going] along the road, at about noon I saw a [bright] light in the sky. It was even brighter than the sun! It shone all around me, and also around the men who were traveling with me.

ug samtang anaa pa ako didto sa dalan, sa udtong tutok, Hari, nakita nako ang kahayag gikan sa langit nga mas sulaw pa kaysa adlaw ug midan-ag kini palibot kanako ug sa mga lalaki nga kauban nako sa paglakaw.

14 We [(exc)] all fell to the ground. Then I heard the voice of someone speaking to me in my own Hebrew language [MTY]. He said ‘Saul, Saul, (stop causing me to suffer!/why are you causing me to suffer?) [RHQ] You [(sg)] are [hurting yourself by trying to hurt me] [MET], [like an ox] kicking against [its owner’s] goad.’

Ug sa dihang kaming tanan nangatumba sa yuta, akong nadungog ang tingog nga nagsulti kanako nga miingon sa Hebrohanon nga pinulongan, “Saulo, Saulo, nganong gilutos mo man ako? Lisod kini alang kanimo sa pagsipa sa igtutugsok.

15 Then I asked, ‘Who are you, Lord?’ The Lord said to me, ‘I am Jesus. You [(sg)] are harming me [by harming my followers].

Unya ako miingon, 'Kinsa ka man, Ginoo?' Ang Ginoo mitubag, 'Ako si Jesus nga imong gilutos.

16 But instead [of continuing to do that], stand up now! I have appeared to you [(sg)] to tell you that I have chosen you to serve me. You must tell people about [what I am showing you] as you are seeing me [now], and about what I [will show you when] I will [later] appear to you.

Karon bangon ug tindog sa imong mga tiil; tungod niining tumonga ako nagpakita kanimo, sa pagpili kanimo nga mahimong sulugoon ug saksi mahitungod sa mga butang nga imong nasayran mahitungod kanako karon ug ang mga butang nga akong ipadayag kanimo sa umaabot;

17 I will protect you [from those who will try to harm you, both] your own people and [also] those who are not Jewish. I am sending you to non-Jews

ug luwason ko ikaw gikan sa mga tawo ug gikan sa mga Gentil nga akong paadtoan kanimo,

18 to help them to realize [MTY] what is true and to stop believing what is false [MET]. I am sending you to them so that they may let God control them and not let Satan control them any more. [Then God] will forgive their sins and will accept them as his people because they believe in me.’ [That is what Jesus said to me].”

aron maabli ang ilang mga mata ug aron sa pagpabiya kanila gikan sa kangitngit ngadto sa kahayag ug gikan sa gahom ni Satanas ngadto sa Dios, aron sila makadawat ug kapasayloan sa sala gikan sa Dios ug ang panulondon nga akong ihatag ngadto kanila nga akong gigahin alang sa akong kaugalingon pinaagi sa ilang pagtuo kanako.'

19 “So, King Agrippa, I fully obeyed [LIT] what [the Lord Jesus told me to do when he spoke to me] from heaven.

Busa, Haring Agripa, wala nako gisupak ang langitnong panan-awon;

20 First, I preached to [the Jews] in Damascus. Then I [preached to the Jews] in Jerusalem and throughout [the rest of] Judea [province]. After that, I also preached to non-Jews. I preached that they must turn away from their sinful behavior and turn their lives over to God. I told them that they must do things that would show that they had truly stopped their sinful behavior.”

apan, kadtong anaa una sa Damasco, ug unya sa Jerusalem, ug sa tibuok nasod sa Judea, ug usab ngadto sa mga Gentil, ako nagsangyaw nga kinahanglan magbasol ug mobalik sa Dios, maghimo ug mga buhat nga takos sa paghinulsol.

21 “It is because I [preached] this message [that some] [SYN] Jews seized me [when I was] in the Temple [courtyard and] tried to kill me.

Mao kini ang hinungdan nga ang mga Judio nagdakop kanako didto sa templo ug nagsulay sa pagpatay kanako.

22 However, God has been helping me [from that time, and he is still helping me] today. So I stand here and I tell [all of you people], those who are important and those who are not, [who Jesus is]. Everything that I say [about him] is what Moses and the [other] prophets wrote [about long ago, things that they said] would happen.

Gitabangan ako sa Dios hangtod karon, busa gibarogan ko ug gipamatud-an sa yano nga mga tawo ug sa mga bantugan mahitungod sa wala nay mas labaw pa kung dili ang giingon sa mga propeta ug ni Moses nga mahitabo;

23 They wrote that [people would cause] the Messiah to suffer and die. They also wrote that he would be the first person to become alive again, to proclaim [the message that would be like] light, [that he would save] both [his own Jewish] people and non-Jewish people.”

nga si Cristo kinahanglan mag-antos, ug siya ang una nga nabanhaw gikan sa mga patay ug sa pagmantala sa kahayag ngadto sa katawhan sa mga Judio ug ngadto sa mga Gentil.

24 Before Paul could say anything [further] to defend himself, Festus shouted: “Paul, you are crazy! You have studied too much, and it has made you insane!”

Sa pagkahuman sa pagpanalipod ni Pablo si Festo miingon sa makusog nga tingog, “Pablo, nabuang ka na; ang imong dakong nakat-onan mao ang nakapabuang kanimo.”

25 But Paul answered, “Your Excellency, Festus, I am not raving [insanely]. On the contrary, what I am saying is true and sensible!

Apan si Pablo miingon, “Dili ako buang, pinakahalangdon nga Festo; apan uban ang kaisog ako nagsulti sa kamatuoran ug kaligdong.

26 King Agrippa knows the things [that I have been talking about], and I can speak confidently to him [about them]. I am sure that he knows [LIT] these things, because people everywhere [IDM] have heard [LIT] about what happened [to Jesus].”

Kay ang hari nasayod mahitungod niining mga butanga; ug busa, ako gawasnon sa pagsulti kaniya, kay ako nadani nga walay matago gikan kaniya; Tungod kay kini wala gibuhat diha sa usa ka suok.

27 Then Paul asked, “King Agrippa, do you believe [what] the prophets [wrote]? I know that you [(sg)] believe it.”

Nagtuo ba ikaw sa mga propeta, Haring Agrippa? Nasayod ako nga nagtuo ka.”

28 Then Agrippa [answered] Paul, “([I hope that you(sg)] do not think that by the few things [that you have just now said] you can persuade me to become a Christian!/You do not think, [do you], that by the few things [that you have just now said] you can persuade me to become a Christian?)” [RHQ]

Miingon si Agripa kang Pablo, “Sa mubo nga panahon danihon mo ba ako ug himuon nga Kristohanon?”

29 Paul replied, “Whether it takes a short time or a long time, it does not matter. I pray to God that you and also all of the others who are listening to me today will also [believe in Jesus] like I do, but I do not want you to become prisoners [MTY] [like I am].”

Si Pablo miingon, “Nag-ampo ako sa Dios, bisan sa mubo o taas nga panahon, dili kay ikaw lang, apan ang tanan usab nga naminaw kanako karong adlawa, mahimo nga sama kanako, apan walay labot niining mga kadena sa prisohan.”

30 Then the king, the governor, Bernice, and all the others got up

Unya ang hari mitindog, ug ang gobernador, ug si Bernice usab, ug kadtong naglingkod kauban nila;

31 and left [the room. While] they were talking to one another they said to each other, “There is no reason why (the authorities/we) should execute this man, or that he should even be kept in prison [MTY].”

ug sa dihang mibiya sila sa hawanan, nagsulti sila sa usag-usa ug miingon, “Kini nga tawo dili takos sa kamatayon o mga gapos.”

32 Agrippa said to Festus, “If this man had not asked that the Emperor judge him, he could have been released {[we(inc)] could have released him}.”

Miingon si Agrippa ngadto kang Festo, “Kining tawhana gipagawas na unta kung wala lamang siya mihangyo kang Cesar.”