< 2 Samuel 23 >
1 David, the son of Jesse, was a man whom [God caused to] become great. He was appointed to become king by the God whom Jacob [worshiped]. He wrote beautiful songs for the Israeli people. This is the last song that he wrote:
Karon mao kini ang kataposang mga pulong ni David— si David ang anak nga lalaki ni Jese, ang tawo nga labaw nga gipasidunggan, ang tawo nga gidihogan sa Dios ni Jacob, ang matam-is nga Salmista sa Israel.
2 “The Spirit of Yahweh tells me what to say; the message that I speak [MTY] comes from him.
“Ang Espiritu ni Yahweh nakigsulti kanako, ug ang iyang mga pulong ania sa akong dila.
3 God, the one whom we Israeli [people worship], has spoken; the one who protects us Israeli people said to me, ‘Kings who rule people justly have an awesome respect for me, God.
Ang Dios sa Israel nakigsulti kanako, ang Bato sa Israel miingon kanako, 'Ang tawo nga matarong nga magdumala sa mga tawo, nga magdumala nga adunay kahadlok sa Dios.
4 They are like the sun that shines at dawn and causes the grass to [sprout/sparkle] after the rain ends.’
Sama siya sa kahayag sa kabuntagon sa dihang mosubang ang adlaw, ang kabuntagon nga walay mga panganod, sa dihang moturok ang bag-ong sagbot gikan sa yuta pinaagi sa kasanag sa adlaw human sa ulan.
5 And truly, that is how God will surely bless my family [RHQ] because he made an agreement with me that will endure forever, an agreement in which he promises that no part of it will ever be changed. He will surely cause me to prosper [RHQ], and he will always help me, and that is all that I desire.
Sa pagkatinuod, dili ba sama niini ang akong pamilya atubangan sa Dios? Wala ba siya nagbuhat ug malungtaron nga kasugoan kanako, nagmando ug nakasiguro sa matag paagi? Wala ba niya gidugangan ang akong kaluwasan ug gituman ang akong mga pangandoy?
6 But [he will get rid of] godless/evil people like [SIM] people throw away thorns that [injure people if they try to] pick them up with their hands.
Apan ang walay pulos mahisama sa mga tunok nga isalibay lamang, tungod kay dili sila makuptan pinaagi sa usa ka kamot.
7 Someone [who wants to get rid of thornbushes] does not grab them; he uses an iron [shovel] or a spear [to dig them out] and then he burns them completely.
Ang tawo nga maggunit kanila kinahanglan nga mogamit ug puthaw o pul-an sa bangkaw. Kinahanglan sunogon sila kung diin sila mapukan.”'
8 These are the names of David’s three greatest warriors. The first was Esh-Baal, [whose other name was Jashobeam], from the Hachmon clan (OR, the son of Hachmon). He was the leader of the three men. One time he fought against 800 enemies and killed them all with his spear.
Mao kini ang ngalan sa mga banggiitan nga mga sundalo ni David: si Jesbaal ang Hakmonihanon mao ang pangulo sa banggiitan nga mga sundalo. Nakapatay siya ug 800 ka mga tawo sa usa lamang ka higayon.
9 The second/next one of the three greatest warriors was Eleazar, who was the son of Dodo from the clan of Ahoh. One day he was with David when they defied/challenged the soldiers of Philistia who had gathered for the battle. The [other] Israeli soldiers retreated,
Sunod kaniya mao si Elesar ang anak nga lalaki ni Dodo, ang anak nga lalaki sa Ahohihanon, ang usa sa tulo ka banggiitang sundalo ni David. Atua siya didto sa dihang ilang gisuklan ang mga Filistihanon nga nagkahiusa sa pagpakiggubat, ug sa dihang miatras ang mga tawo sa Israel.
10 but Eleazar stood there and fought the soldiers of Philistia until his arm became very tired, with the result that [his hand cramped and] he could not stop gripping his sword. Yahweh won a great victory on that day. And afterwards the [other] Israeli soldiers returned [to where Eleazar was], and stripped off the [armor from the men whom he had] killed.
Mibarog si Elesar ug nakiggubat sa mga Filistihanon hangtod nga gikapuyan na ang iyang kamot ug ang iyang kamot hugot nga migunit sa pul-an sa iyang espada. Nagdala si Yahweh ug dakong kadaugan nianang adlawa. Ang kasundalohan namalik sunod kang Elesar, aron hukasan ang mga lawas sa mga gamit.
11 The third one of the greatest warriors was Shammah, the son of Agee from [the clan/town of] Harar. One time the Philistia soldiers gathered at Lehi [town], where there was a field full of lentils/peas [that they wanted to steal]. The other Israeli soldiers ran away from the Philistia troops,
Sunod kaniya mao si Sama ang anak nga lalaki ni Age, ang taga-Hara. Ang mga Filistihanon nagtigom didto sa kaumahan sa mga balatong, ug ang kasundalohan mikalagiw gikan kanila.
12 but Shammah stood there in the field and did not let the Philistia soldiers [steal the crops], and killed them. Yahweh won a great victory on that day.
Apan mitindog si Sama sa tunga sa uma ug gipanalipdan kini. Gipatay niya ang mga Filistihanon, ug nagdala si Yahweh ug dakong kadaugan.
13 Altogether there were 30 special warriors among David’s soldiers. Once, when it was almost time to harvest [the crops], three of those 30 men went down to Adullam Cave, where David was [staying]. A group of men from the Philistia army had set up their tents in Rephaim Valley [near Jerusalem].
Tulo sa 30 ka mga sundalo milugsong ngadto kang David sa panahon sa ting-ani, didto sa langub sa Adulam. Ang kasundalohan sa Filistihanon nagkampo sa walog sa Repaim.
14 David [and his soldiers] were in the cave [because it was safe there], and [another] group of Philistia soldiers was occupying Bethlehem.
Niadtong panahona si David anaa sa iyang taguanan, usa ka langub, samtang ang mga Filistihanon nagkuta didto sa Betlehem.
15 [One day] David very much wanted [some water] to drink, and said “I wish that someone would bring me some water from the well near the gate at Bethlehem!”
Nangandoy si David ug tubig ug miingon, “Kung aduna lamang untay mohatag ug tubig kanako aron makainom gikan sa atabay sa Betlehem, ang atabay nga anaa tupad sa ganghaan!”
16 So his three greatest warriors forced their way through the camp of Philistia soldiers and drew some water from the well, and brought it to David. But he would not drink it. Instead, he poured it out [on the ground] as an offering to Yahweh.
Busa kining tulo ka banggiitang mga sundalo midasdas latas sa kasundalohan sa mga Filistihanon ug mikalos sa tubig gikan sa atabay sa Betlehem, ang atabay nga duol sa ganghaan. Mikuha sila ug tubig ug gidala kini ngadto kang David, apan midumili siya sa pag-inom niini. Hinuon, gibubo niya kini ngadto kang Yahweh.
17 He said, “Yahweh, it would certainly not be right for me to drink this water! That would be like [RHQ] drinking the blood of these men who were willing/ready to die for me!” So he refused to drink it. That was one of the things that those three great warriors did.
Unya miingon siya, “Yahweh, ipalayo unta kini gikan kanako, nga kinahanglan nga ako kining buhaton. Kinahanglan ba nga moinom ako sa dugo sa katawhan nga nagbuhis sa ilang mga kinabuhi?” Busa midumili siya sa pag-inom niini. Kining mga butanga gihimo sa tulo ka mga banggiitan.
18 Abishai, Joab’s [younger] brother, was the leader of the 30 [greatest warriors]. [One day] he fought against 300 men and killed them all with his spear. As a result, he also became famous.
Si Abisai, ang igsoon ni Joab ug anak nga lalaki ni Zeruya, nga mao ang kapitan kanilang tulo. Nakiggubat siya gamit ang iyang bangkaw batok sa 300 ka mga kalalakin-an ug gipamatay sila.
19 He was the most famous of the thirty greatest warriors, and he became their leader/commander, but he was not one of the three greatest warriors.
Kanunay siyang gihisgutan uban sa tulo ka sundalo. Dili ba siya ang mas bantogan kaysa sa tulo? Gihimo nila siyang kapitan. Apan ang iyang kabantogan dili sama sa tulo ka mga bantogang mga sundalo.
20 Jehoiada’s son Benaiah, from Kabzeel [town], also did great deeds. He killed two of the best warriors from the Moab people-group. Also, he went down into a pit on a day when snow was falling, and killed a lion there.
Si Benaias nga gikan sa Kabseel mao ang anak nga lalaki ni Joyada; kusgan siya nga tawo nga nagbuhat ug dagkong mga buhat. Gipatay niya ang duha ka mga anak nga lalaki ni Ariel sa Moab. Milugsong usab siya didto sa gahong sa Moab ug gipatay ang liyon samtang naganiyebe.
21 He also killed a huge soldier from Egypt who carried a spear. Benaiah [had only] his club, but he attacked the giant with it. Then he snatched the spear from the man’s hand and killed him with his own spear.
Unya gipatay usab niya ang dako kaayo nga tawo sa Ehipto. Ang Ehiptohanon nga adunay bangkaw sa iyang kamot, apan si Benaias nakig-away batok kaniya uban sa usa lamang ka sungkod. Giilog niya ang bangkaw gikan sa kamot sa Ehiptohanon ug unya gipatay siya pinaagi sa kaugalingon niyang bangkaw.
22 Those are [some of] the things that Benaiah did. As a result, he became famous, like the three greatest warriors were.
Si Benaias ang anak nga lalaki ni Joyada naghimo niining mga butanga, ug ginganlan siya kauban sa tulo ka banggiitan nga mga tawo.
23 He was more honored than the other members of the group of thirty great warriors, but not as famous as the three greatest warriors. David appointed him to be the commander of his bodyguards.
Tinahod siya labaw pa sa kinatibuk-ang 30 ka mga sundalo, apan dili siya tinahod sama sa tulo ka mga banggiitan nga mga sundalo. Bisan pa man niana gibutang siya ni David ingon nga pangulo sa iyang tigbantay.
24 [These are the names of the great warriors]: Asahel, the brother of Joab; Elhanan, the son of Dodo, from Bethlehem;
Ang 30 ka mga kalalakin-an mao ang mosunod: si Asahel nga igsoong lalaki ni Joab, si Elhanan ang anak nga lalaki ni Dodo nga gikan sa Betlehem,
25 Shammah and Elika, from [the] Harod [clan];
Si Sama nga taga-Harod, si Elika ang taga-Harod,
26 Helez, from Pelet [city]; Ira, the son of Ikkesh, from Tekoa [town];
Si Heles ang taga-Palti, si Ira ang anak nga lalaki ni Ikes ang taga-Tekot,
27 Abiezer, from Anathoth [city]; Mebunnai [whose other name was Sibbecai], from Hushah’s [clan];
si Abi Eser ang taga-Anatot, si Mebunai ang taga-Huhat,
28 Zalmon [whose other name was Ilai], from Ahoh’s [clan]; Maharai, from Netophah [town];
si Salmon ang taga-Ahot, si Maharai ang taga-Netop;
29 Heleb, the son of Baanah, also from Netophah [town]; Ittai, the son of Ribai, from Gibeah [town] in [the land that belonged to] the tribe of Benjamin;
si Heleb ang anak nga lalaki ni Baana, nga taga-Netop, si Itai ang anak nga lalaki ni Ribai nga gikan sa Gibeah nga taga-Benjamin,
30 Benaiah, from Pirathon [town]; Hiddai, from the valleys near Gaash [Mountain];
si Benaia ang taga- Piraton, si Hidai sa mga walog sa Gaas.
31 Abi-Albon, from the clan of Arabah; Azmaveth, from Bahurim [town];
si Abialbon ang taga-Arbat, si Asmabet nga taga-Barhumit,
32 Eliahba, from Shaalbon [town]; The sons of Jashen; Jonathan;
si Eliaba ang taga-Salbon, ang anak nga lalaki ni Jasen, si Jonatan ang anak nga lalaki ni Sama ang taga-Hararit;
33 Shammah, from Harar [town/clan]; Ahiam the son of Sharar, from Harar [town/clan];
si Ahiam ang anak nga lalaki ni Sarar ang taga-Hararit,
34 Eliphelet, the son of Ahasbai, from Maacah [town]; Eliam, the son of Ahithophel, from Gilo [town];
si Elipelet ang anak nga lalaki ni Ahabai ang Maacatite, si Elam ang anak nga lalaki ni Ahitopel ang taga-Gilon,
35 Hezro, from Carmel [city]; Paarai, from Arba [city];
si Hesro ang taga-Carmilita, si Paarai ang taga-Arbit,
36 Igal, the son of Nathan, from Zobah [city]; Bani, from the tribe of Gad;
si Igal ang anak nga lalaki ni Natan nga gikan sa Zoba, si Bani nga gikan sa tribo ni Gad,
37 Zelek, from the Ammon people-group; Naharai, the man who carried Joab’s weapons, from Beeroth [town];
si Selek ang taga-Amon, si Naharai ang taga-Berot, nga tigdala ug hinagiban ni Joab ang anak nga lalaki ni Seruias,
38 Ira and Gareb, from Jattir [town];
si Ira ang taga-Itrit, si Gareb ang taga-Itrite,
39 Uriah, [Bathsheba’s husband], from the Heth people-group. Altogether, there were 37 famous soldiers, [but some of them had died and their names were not included].
si Uraya ang taga-Hiti—37 silang tanan.