< 2 Kings 3 >
1 After Jehoshaphat had been ruling Judah for almost 18 years, Ahab’s son Joram became the king of Israel. He ruled in Samaria [city] for twelve years.
Karon si Joram anak nga lalake ni Achab nagsugod paghari sa Israel sa Samaria sa ikanapulo ug walo ka tuig ni Josaphat nga hari sa Juda, ug naghari sa napulo ug duha ka tuig.
2 He did things that Yahweh considered to be evil, but he did not do as much evil as his father and mother had done, and he got rid of the pillar [for worshiping] Baal which his father had made.
Ug siya naghimo sa dautan sa mga mata ni Jehova, apan dili sama sa iyang amahan, ug sama sa iyang inahan; kay iyang gisalikway ang haliging bato ni Baal nga binuhat sa iyang amahan.
3 But he committed the sins that [King] Jeroboam had committed and which led the Israeli people to sin, and he did not stop committing those sins.
Apan siya nagpabilin sa mga sala ni Jeroboam anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala, siya wala mobiya niini.
4 Mesha, the king of Moab, raised sheep. [Every year] he was forced to give 100,000 lambs and the wool from 100,000 rams to the king of Israel, [because his kingdom was controlled by the king of Israel].
Karon si Mesa ang hari sa Moab maoy usa ka agalon sa mga carnero; ug iyang gihatag sa hari sa Israel ang balhibo sa usa ka gatus ka libo nga carnero nga nati, ug sa usa ka gatus ka libong carnero nga lake.
5 But after King Ahab died, Mesha rebelled against the king of Israel.
Apan nahitabo, sa namatay na si Achab, nga ang hari sa Moab mialsa batok sa hari sa Israel.
6 So King Joram left Samaria and gathered together all his soldiers.
Ug ang hari nga si Joram migula sa Samaria niadtong panahona, ug giihap ang tibook Israel.
7 Then he sent this message to Jehoshaphat, the king of Judah: “The king of Moab has rebelled against me. So will your army join my army and fight against the army of Moab?” Jehoshaphat replied, “Yes, we will help you. We are ready to do whatever you want us to. My soldiers and my horses are ready to help you.”
Ug siya miadto ug nagpaadto kang Josaphat ang hari sa Juda, nga nagaingon: Ang hari sa Moab mialsa batok kanako: makigkauban ba ikaw kanako batok sa Moab aron sa pagpakiggubat? Ug siya miingon. Ako motungas: kay ingon nga ako mao man ikaw, ang akong katawohan mao man ang imong katawohan, ang akong mga kabayo mao man ang imong mga kabayo.
8 He asked, “On which road shall we march to attack them?” Joram replied, “We will go [south to Jerusalem, where your army will join us. Then we will all go south of the Dead Sea, and then turn north] through the Edom Desert.”
Ug siya miingon: Asa dapit kita motungas? Ug siya mitubag: Sa alagian sa kamingawan sa Edom.
9 So the king of Israel [and his army] went with the kings of Judah and Edom [and their armies]. They marched for seven days. Then there was no water left for their soldiers or for their animals that carried supplies.
Busa ang hari sa Israel miadto, ug ang hari sa Juda, ug ang hari sa Edom; ug sila nanaghimo sa usa ka paglibut sa pito ka adlaw nga panaw: ug walay tubig alang sa panon, ni sa mga mananap nga nanagsunod kanila.
10 The king of Israel exclaimed, “This is a terrible situation! [It seems that] Yahweh will allow the three of us to be captured by [the army of] [MTY] Moab!”
Ug ang hari sa Israel miingon: Alaut! kay si Jehova nagtawag sa pagtapok niining totolo ka hari aron sa pagtugyan kanila ngadto sa kamot sa Moab.
11 Jehoshaphat said, “Is there a prophet here who can ask Yahweh for us [what we should do]?” One of Joram’s army officers said, “Elisha, the son of Shaphat, is here. He was Elijah’s assistant.” [IDM]
Apan si Josaphat miingon: Wala ba dinhi ang usa ka manalagna ni Jehova, aron kita makapangutana kang Jehova pinaagi kaniya? Ug ang usa sa mga sulogoon sa hari sa Israel mitubag ug miingon: Si Eliseo ang anak nga lalake ni Saphat ania dinhi, nga mibubo sa tubig sa mga kamot ni Elias.
12 Jehoshaphat said, “[It will be good to ask him, because] he speaks what Yahweh tells him to say.” So those three kings went to Elisha.
Ug si Josaphat miingon: Ang pulong ni Jehova anaa kaniya. Busa ang hari sa Israel ug si Josaphat ug ang hari sa Edom minglugsong ngadto kaniya.
13 Elisha said to the king of Israel, “Why do you come to me [RHQ]? Go and ask those prophets that your father and mother consulted!” But Joram replied, “No, [we want you to ask Yahweh, because it seems that] Yahweh is going to allow us three kings to be captured by the army of Moab.”
Ug si Eliseo miingon sa hari sa Israel Unsay labut nako kanimo? lumakaw ka ngadto sa mga manalagna sa imong amahan, ug ngadto sa mga manalagna sa imong inahan. Ug ang hari sa Israel miingon kaniya: Dili; kay si Jehova nagtawag sa pagtapok niining totolo ka mga hari aron sila itugyan ngadto sa kamot sa Moab.
14 Elisha replied, “I serve Yahweh, the commander of the armies of angels in heaven. As surely as he lives, if I did not respect Jehoshaphat the king of Judah, I would not even think about doing anything to help you.
Ug si Eliseo miingon: Ingon nga si Jehova sa mga panon buhi, sa kang kinsang atubangan ako nagatindog, sa pagkatinuod, kong wala pa unta ako magtahud sa paghianhi ni Josaphat ang hari sa Juda, ako dili moatubang kanimo, ni makigkita kanimo.
15 But, bring a musician to me.” [So they did that]. And when the musician played [on his harp], the power of Yahweh came on Elisha.
Apan karon dad-i ako ug usa ka magtotogtog. Ug sa nahitabo, nga ang magtotogtog mitogtog, nga ang kamot ni Jehova mianha kaniya.
16 He said, “Yahweh says that he will cause this dry stream-bed to be full of water.
Ug siya miingon: Kini mao ang giingon ni Jehova: Himoa nga kining walog mapuno sa mga kanal.
17 The result will be that your soldiers and your animals that carry supplies and your livestock will have plenty of water to drink.
Kay kini mao ang giingon ni Jehova: Kamo dili makakita sa hangin, ni makakita kamo sa ulan; apan kanang waloga mapuno sa tubig, ug kamo mag-inum, kamo ug ang inyong mga vaca ug ang inyong mga mananap.
18 That is not difficult for Yahweh to do. [But he will do more than that]. He will also enable you to defeat [the army of] Moab.
Ug kini usa lamang ka magaan nga butang sa mga mata ni Jehova: siya usab magatugyan sa mga Moabnon nganha sa inyong kamot.
19 You will conquer all their beautiful cities, cities that have high walls around them. You must cut down all their fruit trees, stop water from flowing from their springs, and ruin their fertile fields by covering them with rocks.”
Ug pagahampakon ninyo ang tagsatagsa ka kinutaan nga ciudad, ug ang tagsatagsa ka pinili nga ciudad, ug mangapukan ang tagsatagsa ka maayong kahoy, ug makahunong sa tanang mga tuburan sa tubig ug magdaut sa tagsatagsa ka bahin sa maayong luna sa yuta pinaagi sa mga bato.
20 The next morning, at the time when they offered the sacrifices [of grain], they were surprised to see water flowing from Edom and covering the ground.
Ug nahitabo sa pagkabuntag, sa hapit na ang panahon sa paghalad, nga, ania karon, may miabut nga tubig sa alagian sa Edom, ug ang yuta napuno sa tubig.
21 When the people of Moab heard that the three kings had come [with their armies] to fight against them, all the men who were able to fight in battles, from the youngest men to the oldest ones, were summoned, and they (took their positions/prepared to fight) at the [southern] border of their land.
Karon sa pagkadungog sa mga Moabnon nga ang mga hari ming-anha aron sa pagpakig-away batok kanila, sila nanagtigum sa ilang kaugalingon, ang tanan nga makahimo sa paggamit sa hinagiban, ug uban pa, ug nanagtindog sa utlanan.
22 But when they rose early the next morning, they saw that the water across from them appeared to be as red as blood.
Ug sila namangon sa pagsayo sa kabuntagon, ug ang adlaw misilang ibabaw sa tubig, ug ang mga Moabnon nakakita sa tubig sa ilang atbang ang kapula sama sa dugo:
23 They exclaimed, “It is blood! The three enemy armies must have fought and killed each other! So let’s go and take everything that they have left!”
Ug sila ming-ingon: Kini dugo; ang mga hari sa pagkatinuod nangalaglag na, ug sila nanag-unay ang tagsatagsa ka tawo sa iyang kauban: busa karon, Moab, ngadto sa mga inagaw.
24 But when they reached the area where the Israeli soldiers had set up their tents, the Israelis attacked the soldiers from Moab and forced them to retreat. The Israeli soldiers pursued the soldiers from Moab and killed many of them.
Ug sa paghiadto nila sa campo sa Israel, ang mga Israelihanon nanindog ug gilaglag ang mga Moabnon, mao nga sila nangalagiw gikan sa ilang atubangan; ug sila ming-asdang sa yuta, uban ang paglaglag sa mga Moabnon.
25 The Israelis also destroyed their cities. And whenever they passed fertile fields, they threw rocks on those fields, until the fields were covered with rocks. They stopped water from flowing from the springs and cut down the fruit trees. Finally, only [the capital city, ] Kir-Hareseth, remained. The Israeli soldiers who threw stones with slings surrounded the city and attacked it.
Ug ilang gigun-ob ang mga ciudad; ug sa ibabaw sa tagsatagsa ka maayong luna sa yuta gisalibay sa tagsatagsa ka tawo ang iyang bato, ug gipuno kini; ug ilang gipahunong ang tanan nga mga tuburan sa tubig, ug gipamutol ang tanan nga mga maayong kahoy hangtud sa Kir-hareseth ang mga bato lamang ang ilang gibilin didto; apan ang mga manglalabyog nanaglibut niini ug gihampak kini.
26 When the king of Moab realized that his army was being defeated, he took with him 700 men who fought with swords, and they tried to force a way through the Israeli lines of soldiers to escape to [get help from] the king of Syria, but they were unable to escape.
Ug sa pagkakita sa hari sa Moab nga ang gubat hilabihan ra kaayo alang kaniya, siya midala uban kaniya sa pito ka gatus ka tawo nga nanag-ibut sa pinuti aron sa pagsulong ngadto sa hari sa Edom; apan sila wala makahimo.
27 Then the king of Moab took his oldest son, who would have become the next king, and killed him and offered him for a sacrifice [to their god Chemosh], burning him on top of the city wall. The Israeli soldiers were horrified, with the result that they left that city and returned to their own country.
Unya iyang gikuha ang iyang kamagulangang anak nga lalake nga buot maghari ilis kaniya, ug gihalad siya nga halad-nga-sinunog sa ibabaw sa kuta. Ug dihay dakung kaligutgut batok sa Israel: ug sila namahawa gikan kaniya, ug namauli ngadto sa ilang yuta.