2 Kings 21
1 Manasseh was twelve years old when he began to rule. He ruled Judah for 55 years from Jerusalem. His mother was Hephzibah.
Nagpanuigon si Manases ug napulo ug duha sa dihang nagsugod siya sa paghari; naghari siya sulod sa 55 ka tuig sa Jerusalem. Ang ngalan sa iyang inahan mao si Hefziba.
2 He did many things that Yahweh considered to be evil. He imitated the disgusting things that were formerly done by the people of the nations that Yahweh had expelled from the land of Israel as his people advanced [through the land].
Gibuhat niya ang daotan sa panan-aw ni Yahweh, sama sa malaw-ay nga mga butang sa mga nasod nga gipahawa ni Yahweh atubangan sa katawhan sa Israel.
3 He commanded his workers to rebuild the shrines [for worshiping Yahweh] that his father Hezekiah had destroyed [because they were not in the place that Yahweh had said they should worship him]. He directed his workers to build altars for worshiping Baal. He made [a statue of the goddess] Asherah, like Ahab the king of Israel had done [previously]. And Manasseh worshiped [DOU] the stars.
Kay gitukod man niya pagbalik ang mga anaa sa taas nga mga dapit nga gigun-ob sa iyang amahan nga si Hezekia, ug nagtukod siya ug mga halaran alang kang Baal, naghimo ug poste ni Ashera, sama sa gibuhat ni Ahab nga hari sa Israel, ug miyukbo siya ngadto sa tanang kabituonan sa kalangitan ug misimba niini.
4 He directed his workers to build altars [for worshiping foreign gods] in the temple of Yahweh, about which Yahweh had said, “It is here in Jerusalem where I want people to worship [MTY] me, forever.”
Nagtukod ug pagano nga mga halaran si Manases ngadto sa balay ni Yahweh, bisan pa ug nagmando si Yahweh, “Diha sa Jerusalem molungtad ang akong ngalan hangtod sa kahangtoran.”
5 He directed that altars for worshiping the stars be built in both of the courtyards outside the temple.
Nagtukod siya ug mga halaran alang sa tanang kabituonan sa kalangitan didto sa duha ka mga hawanan sa balay ni Yahweh.
6 He even sacrificed his own son by burning [him in a fire]. He performed rituals to practice sorcery and magic rituals. He also went to people who consulted the spirits of dead people to find out what would happen in the future. He did many things that Yahweh considered to be extremely evil, things that caused Yahweh to become very angry.
Gisunog niya ang iyang anak nga lalaki; nanagna siya ug naghimo ug salamangka ug nagpakisayod niadtong mga nakigsulti sa mga patay ug niadtong nakigsulti sa mga espiritu. Nagbuhat gayod siya ug hilabihan ka daotan diha sa panan-aw ni Yahweh ug iyang gipasuko ang Dios.
7 He placed the statue of the goddess Asherah in the temple, the place about which Yahweh had said to David and his son Solomon, “My temple will be here in Jerusalem. This is the city that I have chosen from all the territory of the twelve tribes of Israel, where I want people to worship me, forever.
Gibutang niya sa balay ni Yahweh ang kinulit nga hulagway ni Ashera nga iyang hinimo. Dinhi niining balaya nakigsulti si Yahweh ngadto kang David ug kang Solomon nga iyang anak nga lalaki; miingon siya: “Dinhi niining balaya ug dinhi sa Jerusalem, nga akong gipili gikan sa tanang katribohan sa Israel, nga akong ibutang ang akong ngalan hangtod sa kahangtoran.
8 And if the Israeli people obey all my commands and all the laws that I gave to Moses, the man who served me [very well], I will not again force them to leave this land that I gave to their ancestors.”
Dili ko na gayod pahisalaagon ang mga tiil sa katawhan sa Israel gikan sa yuta nga akong gihatag sa ilang mga katigulangan, kung magmatngon lamang sila sa pagtuman sa tanan nga akong gimando kanila, ug mosunod sa tanang mga balaod nga gimando kanila sa akong alagad nga si Moises.”
9 But the people did not heed Yahweh. And Manasseh persuaded them to commit sins that are more evil than the sins that were committed by the people of the nations that Yahweh had expelled from the land as the Israeli people advanced.
Apan wala naminaw ang katawhan, ug gipangulohan sila ni Manases sa pagbuhat ug hilabihan pa gayod kadaotan kaysa sa mga nasod nga gigun-ob ni Yahweh sa atubangan sa katawhan sa Israel.
10 [These are some of the things that] the prophets said many times, messages that Yahweh had given them:
Busa nakigsulti si Yahweh pinaagi sa iyang mga alagad nga mga propeta, nga nag-ingon,
11 “Manasseh, the king of Judah, has done these abominable things, things that are much worse than the things that the Amor people-group did in this land long ago. He has persuaded the people of Judah to sin by [worshiping] idols.
“Tungod kay nakabuhat man ug salawayon nga mga butang ang hari sa Juda nga si Manases, ug hilabihan kaayo ka daotan ang iyang mga binuhatan kaysa sa tanang mga Amorihanon nga nag-una kaniya, ug iyang gipakasala ang Juda uban ang iyang mga diosdios,
12 Therefore, this is what I, Yahweh, the God whom you Israeli people worship, say: I will the cause the people of Jerusalem and the rest of Judah to experience great disasters. It will be terrible, with the result that everyone who hears about it will be stunned [MTY].
busa giingon kini ni Yahweh, nga Dios sa Israel: Tan-awa, magdala ako ug hilabihan kadaotan diha sa Jerusalem ug sa Juda nga si bisan kinsa nga makadungog niini, magataginting ang iyang mga dalunggan.
13 I will judge and punish [MET] the people of Jerusalem like I punished the family of King Ahab [of Israel]. I will (wipe Jerusalem clean/remove all the people from Jerusalem), like [MET] people wipe a plate and then turn it upside down [after they have finished eating, to show that they are now satisfied].
Akong gamiton sa Jerusalem ang sukdanan nga gigamit batok sa Samaria, ug ang tunton nga gigamit batok sa balay ni Ahab; limpyohan ko ang Jerusalem sama sa pagtrapo sa usa ka tawo sa plato, balibalihon niya kini pagtrapo.
14 And I will abandon the people who remain alive, and I will allow their enemies to conquer them and steal everything valuable from their land.
Ilabay ko ang mga nahibilin sa akong mga panulondon ug ihatag sila sa kamot sa ilang mga kaaway. Mahimo silang mga tukbonon ug inilog alang sa ilang mga kaaway,
15 I will do this because my people have done things that I consider to be very evil, things which have caused me to become very angry. They have caused me to become angry continually, ever since their ancestors left Egypt.”
tungod kay nagbuhat man sila ug daotan sa akong panan-aw, ug gipasuko nila ako, sukad sa adlaw nga migawas ang ilang mga katigulangan sa Ehipto, hangtod karong adlawa.”
16 Manasseh [commanded his officials to] kill many innocent people in Jerusalem, with the result that their blood flowed in the streets. He did this in addition to persuading the people of Judah to sin against Yahweh [by worshiping idols].
Dugang pa niana, daghan ug giula nga dugo sa mga tawo nga walay sala si Manases, hangtod nga gipuno niya ang Jerusalem gikan sa utlanan niini ngadto sa pikas uban ang kamatayon. Dugang kini sa sala nga gipabuhat niya sa Juda, sa dihang nagbuhat sila ug daotan diha sa panan-aw ni Yahweh.
17 [If you want to know more about] all the things that Manasseh did, they are written in the scroll called ‘The History of the Kings of Judah’.
Alang sa uban pang mga butang mahitungod kang Manases, tanan niyang gibuhat, ug sa sala nga iyang nabuhat, wala ba kini nahisulat sa libro sa mga panghitabo sa mga hari sa Juda?
18 Manasseh died [EUP] and was buried in the garden outside his palace, the garden that Uzza [had made]. Then Manasseh’s son Amon became the king.
Mipahulay si Manases uban sa iyang mga katigulangan ug gilubong sa tanaman sa iyang kaugalingon nga balay, sa tanaman sa Uza. Si Amon nga iyang anak nga lalaki ang nahimong hari puli kaniya.
19 Amon was twenty-two years old when he became king. He ruled Judah from Jerusalem for [only] two years. His mother’s name was Meshullemeth. She was from Jotbah [town], and was the granddaughter of Haruz.
Nagpanuigon si Amon ug 22 sa dihang nagsugod siya sa paghari; naghari siya sulod sa duha ka tuig sa Jerusalem. Ang ngalan sa iyang inahan mao si Meshulemet; anak siya nga babaye ni Haruz nga taga Jotba.
20 Amon did many things that Yahweh considered to be evil, like his father Manasseh had done.
Gibuhat niya kung unsa ang daotan sa panan-aw ni Yahweh, sama sa gibuhat sa iyang amahan nga si Manases.
21 He imitated the behavior of his father, and he worshiped the same idols that his father had worshiped [DOU].
Gisunod ni Amon ang tanang dalan nga gilaktan sa iyang amahan ug nagsimba siya sa mga diosdios nga gisimba sa iyang amahan, ug miyukbo niini.
22 He abandoned Yahweh, the God whom his ancestors [had worshiped], and did not behave as Yahweh wanted him to.
Gitalikdan niya si Yahweh, ang Dios sa iyang mga amahan, ug wala maglakaw sunod sa dalan ni Yahweh.
23 Then one day some of his officials plotted to kill him. They assassinated him in the palace.
Naglaraw ug daotan ang mga sulugoon ni Amon batok kaniya ug gipatay ang hari didto sa iyang kaugalingon nga balay.
24 But then the people of Judah killed all those who had assassinated King Amon, and they appointed his son Josiah to be their king.
Apan gipamatay sa mga katawhan sa yuta kadtong mga naglaraw ug daotan batok kang Haring Amon, ug gihimo nga hari ang iyang anak nga lalaki nga si Josia puli kaniya.
25 [If you want to read about] [RHQ] the other things that Amon did, they are written in the scroll called ‘The History of the Kings of Judah’.
Alang sa uban pang mga butang mahitungod sa gibuhat ni Amon, wala ba kini nahisulat sa libro sa mga panghitabo sa mga hari sa Juda?
26 Amon was also buried in the tomb in the garden that Uzza [had made]. Then Amon’s son Josiah became the king.
Gilubong siya sa katawhan sa iyang lubnganan didto sa tanaman sa Uza, ug nahimong hari ang iyang anak nga lalaki nga si Josia puli kaniya.
