2 Kings 14
1 After Jehoash had been ruling Israel for almost two years, Joash’s son Amaziah became the king of Judah.
Sa ikaduhang tuig ni Joas ang anak nga lalake ni Joachaz nga hari sa Israel nagsugod si Amasias ang anak nga lalake ni Joas sa paghari sa Juda.
2 He was 25 years old when he started to rule, and he ruled in Jerusalem for 29 years. His mother was Jehoaddin; she was from Jerusalem.
Siya may kaluhaan ug lima ang panuigon sa pagsugod niya sa paghari; ug siya naghari kaluhaan ug siyam ka tuig sa Jerusalem: ug ang ngalan sa iyang inahan mao si Joadan taga-Jerusalem.
3 Amaziah did many things that pleased Yahweh, but he did not do as many things that pleased Yahweh as King David had done. He did some of the good things that his father Joash had done.
Ug iyang gihimo ang matarung sa mga mata ni Jehova, apan dili sama kang David nga iyang amahan: siya naghimo sumala sa gihimo sa iyang amahan nga si Joas.
4 But, [like his father, ] he did not tear down the places for worshipping Yahweh at pagan shrines. The people continued to burn incense [to honor Yahweh] on those hills [instead of in Jerusalem, the place that Yahweh had appointed].
Apan ang hatag-as nga mga dapit wala kuha-a: ang katawohan nanaghalad pa ug nanagsunog sa incienso sa mga hatag-as nga dapit.
5 As soon as he was completely in control of his kingdom, he caused to be executed the officials who had murdered his father.
Ug nahitabo, sa diha nga ang gingharian nalig-on diha sa iyang kamot, nga iyang gipamatay ang iyang mga alagad nga mingpatay sa hari nga iyang amahan:
6 But he did not execute their children. He obeyed what was written in the laws that God gave to Moses: “Parents must not be executed for [the crimes/sins committed by] their children, and children must not be executed for [crimes/sins committed by] their parents. People must be executed only for the sins that they themselves [have committed].”
Apan ang mga anak sa mamumuno wala niya patya; sumala sa nahisulat sa basahon sa kasugoan ni Moises ingon sa gisugo ni Jehova nga nagaingon: Ang mga amahan dili pagapatyon tungod sa mga anak, ni ang mga anak pagapatyon tungod sa mga amahan; apan ang tagsatagsa ka tawo mamatay tungod sa iyang kaugalingong sala.
7 Amaziah’s soldiers killed 10,000 soldiers of the Edom people-group in the Salt Valley [south of the Dead Sea], and they captured Sela [city] and gave it a new name, Joktheel. That is still its name.
Napulo ka libo ang iyang gipamatay sa Edom sa Walog sa Asin, ug giilog ang Sela pinaagi sa paggubat, ug gitawag ang ngalan niana nga Jocteel, hangtud niining adlawa.
8 Then Amaziah sent messengers to King Jehoash of Israel, saying “Come here and let’s talk together.”
Unya si Amasias nagpadala sa mga sulogoon ngadto kang Joas, ang anak nga lalake ni Joachaz nga anak nga lalake ni Jehu, hari sa Israel, nga nagaingon: Umari ka, magtan-away kita sa nawong ug nawong.
9 But King Jehoash replied to King Amaziah: “Once a thornbush growing [in the mountains] in Lebanon sent a message to a cedar tree, saying, ‘Give your daughter to my son in order that he may marry her.’ But a wild animal in Lebanon passed by the thornbush and trampled it.
Ug si Joas ang hari sa Israel nagpaadto kang Amasias nga hari sa Juda, nga nagaingon: Ang tunok nga didto sa Libano gipadala ngadto sa cedro nga didto sa Libano, nga nagaingon: Ipaasawa ang imong anak nga babaye sa akong anak nga lalake: ug didtoy miagi nga usa ka ihalas nga mananap nga didto sa Libano, ug gitumban ang tunok.
10 [The meaning of what I am saying is that] your army has defeated the army of Edom, so now you have become very proud. But you should be content with defeating the people of Edom, and allow your soldiers to stay at home. If you cause trouble [by fighting against] us, you will surely [RHQ] cause a disaster to happen to you and to your people.”
Sa pagkatinuod gidaug mo gayud ang Edom, ug ikaw gibayaw sa imong kasingkasing: paghimaya niini ug pagpuyo sa balay; kay nganong manghilabut ikaw alang sa imong kadaut, aron ikaw mapukan, bisan ikaw ug ang Juda uban kanimo?
11 But Amaziah refused to heed Jehoash’s message. So he marched with his army to fight against the Israeli army at Beth-Shemesh [city] in Judah.
Apan si Amasias wala mamati. Busa si Joas ang hari sa Israel mitungas; ug siya ug si Amasias hari sa Juda, nanagtinan-away sa nawong ug nawong didto sa Beth-semes, nga sakup sa Juda.
12 The Israeli army defeated the army of Judah, and all the soldiers of Judah fled and ran back home.
Ug and Juda gidaug sa atubangan sa Israel; ug ang tagsatagsa ka tawo mikalagiw ngadto sa iyang balong-balong.
13 Jehoash’s army also captured King Amaziah there, and they also marched to Jerusalem and tore down the wall that was around the city, from the Ephraim Gate to the Corner Gate. That was a section that was about (200 yards/180 meters) long.
Ug gikuha ni Joas nga hari sa Israel si Amasias nga hari sa Juda, ang anak nga lalake ni Joas ang anak nga lalake ni Ochozias, didto sa Beth-semes, ug miadto sa Jerusalem, ug gigun-ob ang kuta sa Jerusalem sukad sa ganghaan sa Ephraim ngadto sa likoanan nga ganghaan, upat ka gatus ka maniko.
14 Jehoash’s soldiers seized all the gold and silver that they found, and all the utensils that were in the temple, and all the valuable things that were in the palace, and took them to Samaria. They also took to Samaria some prisoners whom they had captured.
Ug iyang gikuha ang tanang bulawan ug salapi, ug ang tanan nga mga sudlanan nga nakaplagan sulod sa balay ni Jehova, ug diha sa mga bahandi sa balay sa hari, ug ang mga tawo nga gihimong pasalig, ug mibalik ngadto sa Samaria.
15 [If you want to know about] all the other things that Jehoash did when he was king, including when he [and his army] fought against [the army of] King Amaziah of Judah, they are written in the scroll called ‘The History of the Kings of Israel’.
Karon ang nahibilin nga mga buhat ni Joas nga iyang gihimo, ug ang iyang gahum, ug giunsa niya sa pagpakig-away batok kang Amasias nga hari sa Juda, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?
16 Jehoash died [EUP], and he was buried in Samaria, where the other kings of Israel had been buried. Then his son Jeroboam became the king.
Ug si Joas natulog uban sa iyang mga amahan, ug gilubong siya sa Samaria uban sa mga hari sa Israel; ug si Jeroboam nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.
17 Amaziah, the king of Judah, lived for 15 more years after Jehoash, the king of Israel, died.
Ug si Amasias ang anak nga lalake ni Joas nga hari sa Juda nagpuyo sa tapus ang kamatayon ni Joas ang anak nga lalake ni Joachaz nga hari sa Israel sa napulo ug lima ka tuig.
18 [If you want to know more about] everything else that Amaziah did, it is written [RHQ] in the scroll called ‘The History of the Kings of Judah’.
Karon ang nahabilin nga mga buhat ni Amasias, wala ba sila mahisulat sa mga basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Juda?
19 Some people in Jerusalem plotted against Amaziah, so he fled to Lachish [city]. But they followed him there and killed him.
Ug sila naghimo ug usa ka paglipot batok kaniya sa Jerusalem; ug siya mikalagiw ngadto sa Lachis: apan ilang gipaagpas siya ngadto sa Lachis, ug gipatay siya didto.
20 They took his corpse back to Jerusalem and buried it where his ancestors had been buried, in [the part of Jerusalem called] ‘The City of David’.
Ug siya gitungtong nila sa mga kabayo; ug siya gilubong sa Jerusalem uban sa iyang mga amahan sa ciudad ni David.
21 Then all the people of Judah appointed Amaziah’s son Uzziah, when he was 16 years old, to be their king
Ug gikuha sa tibook katawohan sa Juda si Asarias, nga napulo ug unom ka tuig ang panuigon, ug gihimo siya nga hari sa gingharian ilis sa iyang amahan nga si Amasias.
22 After his father died, Uzziah’s workers captured Elath [city], and it came under the control of Judah again.
Iyang gitukod ang Elath ug giuli kini sa Juda, sa tapus nga ang hari natulog uban sa iyang mga amahan.
23 When Amaziah had been ruling Judah for almost 15 years, Jeroboam became the king of Israel. He ruled in Samaria [city] for 41 years.
Sa ikanapulo ug lima ka tuig ni Amasias ang anak nga lalake ni Joas ang hari sa Juda, si Jeroboam ang anak nga lalake ni Joas nga hari sa Israel nagsugod sa paghari sa Samaria, ug naghari sa kap-atan ug usa ka tuig.
24 He did many things that Yahweh considered to be evil. He did not stop committing the same kind of sins that Jeroboam, the son of Nebat, committed, sins which led the Israeli people to sin also.
Ug gibuhat niya ang dautan sa mga mata ni Jehova: siya wala mobulag sa tanang sala si Jeroboam, ang anak nga lalake ni Nabat, diin gihimo niya ang Israel sa pagpakasala.
25 His soldiers conquered again some of the territory that had previously belonged to Israel, from Hamath [city] in the north to the Dead Sea in the south. That is what Yahweh, the God whom the Israelis worshiped, promised the prophet Jonah, the son of Amittai, from Gath-Hepher [town], would happen.
Iyang giuli ang utlanan sa Israel sukad sa pagsulod mo sa Amath ngadto sa dagat sa Araba, sumala sa pulong ni Jehova, ang Dios sa Israel, nga iyang gipamulong pinaagi sa iyang alagad nga si Jonas ang anak nga lalake ni Amitay ang manalagna, nga didto sa Gath-heper.
26 That happened because Yahweh saw that [the Israelis’ enemies were causing] the Israelis [to] suffer very much. And there was absolutely no one [IDM] who would help them.
Kay nakita ni Jehova ang kasakit sa Israel, nga kadto mapait sa hilabihan; kay walay natakpan, ni nahibilin sa gawas, walay bisan kinsa nga magtatabang sa Israel.
27 But Yahweh said that he would not destroy Israel completely, so he enabled King Jeroboam to rescue them.
Ug si Jehova wala moingon nga iyang papason ang ngalan sa Israel sa ilalum sa langit; apan iyang giluwas sila pinaagi sa kamot ni Jeroboam, ang anak nga lalake ni Joas.
28 [If you want to know more about] everything else that Jeroboam did, [about] his fighting courageously in battles, and [about] his [enabling the Israelis to] capture again Damascus and Hamath [cities], they are written [RHQ] in the scroll called ‘The History of the Kings of Israel’.
Karon ang nahabilin nga buhat ni Jeroboam, ug ang tanan nga iyang gihimo, ug ang iyang gahum, giunsa niya pagpakiggubat, ug giunsa niya pagbawi ang Damasco, ug ang Amath, nga nahisakup sa Juda, alang sa Israel, wala ba sila mahisulat sa basahon sa mga Cronicas sa mga hari sa Israel?
29 Jeroboam died [EUP], [and was buried] where the other kings of Israel [were buried], and his son Zechariah became the king.
Ug si Jeroboam natulog uban sa iyang mga amahan, bisan pa uban sa mga hari sa Israel; ug si Zacarias nga iyang anak nga lalake naghari ilis kaniya.
