2 Chronicles 29
1 Hezekiah was 25 years old when he became the king [of Judah]. He ruled from Jerusalem for 29 years. His mother was Abijah, the daughter of [a man whose name was] Zechariah.
Nagsugod si Hezekia sa paghari sa dihang nagpangidaron siya ug 25 ka tuig; naghari siya sulod sa 29 ka tuig sa Jerusalem. Ang ngalan sa iyang inahan mao si Abija; anak siya nga babaye ni Zacarias.
2 Hezekiah did things that Yahweh considered to be right, like his ancestor King David had done.
Nagbuhat siya ug matarong sa mga mata ni Yahweh, sama sa gibuhat sa iyang amahan nga si David.
3 During March of the first year that Hezekiah was ruling Judah, he unlocked the doors of the temple, and his workers repaired them.
Sa unang tuig sa iyang paghari, sa unang bulan, giablihan ni Hezekia ang mga pultahan sa balay ni Yahweh ug giayo kini.
4 Then he gathered the priests and other descendants of Levi in the area on the east side of the temple,
Gipasulod niya ang mga pari ug ang mga Levita, ug nagtigom sila sa hawanan sa silangang bahin.
5 and he said to them, “You descendants of Levi, listen to me! Consecrate yourselves. And then consecrate the temple of Yahweh, the God whom our ancestors [worshiped/belonged to]. Remove from the temple all the things that are not pleasing to God.
Miingon siya kanila, “Paminaw kamong mga Levita kanako! Balaana ang inyong mga kaugalingon, ug balaana ang balay ni Yahweh, ang Dios sa inyong mga katigulangan, ug isalikway ang mga kahugaw gikan sa balaan nga dapit.
6 Our ancestors disobeyed God; they did many things that he considered to be evil, things that were not pleasing to him. They abandoned this place where Yahweh lives, and they have turned away from him.
Kay ang atong mga katigulangan nakalapas ug nagbuhat ug daotan sa panan-aw ni Yahweh nga atong Dios; gitalikdan nila siya, mibiya sila sa dapit kung asa nagpuyo si Yahweh, ug mitalikod sila niini.
7 They locked the doors of the temple and extinguished the lamps. They did not burn any incense, and they did not offer any sacrifices that were to be completely burned [on the altar].
Gisirad-an usab nila ang mga pultahan sa portico ug gipalong ang mga lampara; wala sila nagsunog ug insenso o wala usab naghalad ug mga halad sinunog sa balaan nga dapit sa Dios sa Israel.
8 Therefore, Yahweh has become very angry with us people of Jerusalem and [other places in] Judah, and he has caused other people to become frightened and horrified [when they hear what Yahweh did to punish us]. And they ridicule us. You know this very well.
Busa ang kapungot ni Yahweh gipahamtang sa Juda ug sa Jerusalem, ug gihimo niya silang sentro sa kalisang, sa kahadlok, ug sa pagtamay sumala sa inyong makita sa inyong kaugalingon nga mga mata.
9 That is why our fathers have been killed in battles, and our sons and daughters and our wives have been captured and taken [to other countries].
Mao kini ang hinungdan nga ang atong katigulangan nangamatay pinaagi sa espada, ug ang atong mga anak nga lalaki, ang atong mga anak nga babaye, ug ang atong mga asawa nangabihag tungod niini.
10 But now I intend to make an agreement with Yahweh, our God, in order that he will no longer be angry with us.
Karon mao kini ang akong kinasingkasing nga saad kang Yahweh, ang Dios sa Israel, aron nga ang iyang hilabihan nga kasuko mobiya kanato.
11 [You who are like] my sons, do not waste any time. [Do immediately what Yahweh wants you to do.] Yahweh has chosen you to stand in his presence and offer sacrifices and burn incense.”
Akong mga anak, karon ayaw pagtinapulan, kay si Yahweh mipili kaninyo nga mobarog sa iyang atubangan, aron nga mosimba kaniya, ug mahimo kamo nga iyang mga sulugoon ug magsunog sa insenso.”
12 Then these descendants of Levi started to work [in the temple]: From the descendants of Kohath there were Mahath the son of Amasai, and Joel the son of Azariah. From the descendants of Merari there were Kish the son of Abdi, and Azariah the son of Jehallelel. From the descendants of Gershon there were Joah the son of Zimmah, and Eden the son of Joah.
Unya mitindog ang mga Levita: Si Mahat ang anak nga lalaki ni Amasai, ug si Joel ang anak lalaki ni Azaria, sa katawhan sa taga-Kohat; ug sa katawhan sa Merari, si Kis ang anak nga lalaki ni Abdi, ug si Azaria ang anak lalaki ni Jehalel; ug sa taga-Gersonit, si Joa ang anak nga lalaki ni Zima, ug si Eden ang anak nga lalaki Joa;
13 From the descendants of Elizaphan there were Shimri and Jeiel. From the descendants of Asaph there were Zechariah and Mattaniah.
sa mga anak ni Elizpan, Shimri ug si Jeil; ug sa mga anak niyang lalaki Asaf, ni Zacarias ug ni Matania;
14 From the descendants of Heman there were Jehiel and Shimei. From the descendants of Jeduthun there were Shemaiah and Uzziel.
sa mga anak ni Heman, si Jehiel ug Shimri ug sa anak nga lalaki ni Jedutun, si Shemaya ug si Uziel.
15 When those men had gathered their fellow descendants of Levi and had consecrated themselves, they entered the temple in order to consecrate it. That was what the king had commanded them to do, and they were also obeying what Yahweh had commanded.
Gitigom nila ang ilang mga kaigsoonan, ilang gibalaan ang ilang mga kaugalingon, ug misulod sila, sama sa gimando sa hari, nagsunod sila sa mga pulong ni Yahweh, aron sa paghinlo sa balay ni Yahweh.
16 The priests entered the temple to consecrate it. They brought out into the courtyard of the temple everything that they had found in the temple that was not pleasing to Yahweh. Then the descendants of Levi took those things down to the Kidron Valley [and burned them there].
ang mga pari nisulod sa tungatunga sa balay ni Yahweh, aron sa paghinlo niini; gipagawas nila ang tanang hugaw nga ilang nakaplagan didto sa templo ni Yahweh ngadto sa hawanan sa balay. Gidala kini sa mga Levita aron nga ipagawas didto sa sapa sa Kidron ug dugmokon.
17 The priests and other descendants of Levi started this work on the first day of March and finished purifying the courtyard [of the temple] on the eighth day of that month, and they finished purifying the temple one week later.
Karon gisugdan nila ang paghinlo sa unang adlaw sa unang bulan. Sa ika-walo ka adlaw sa bulan miabot na sila sa portico ni Yahweh. Unya sa lain pang walo ka adlaw nahinloan na nila ang balay ni Yahweh. Ug nahuman sila sa ika-16 na ka adlaw sa unang bulan.
18 Then they went to King Hezekiah and reported, “We have purified all parts of the temple, and the altar where sacrifices are completely burned, and all the items used at the altar, the table on which the priests place the sacred bread, and the things [used at that table].
Unya nangadto sila kang Hezekia, ang hari, sulod sa palasyo ug nag-ingon, “Nahinloan na namo ang balay ni Yahweh, ang halaran alang sa halad sinunog lakip ang tanan niining mga butang, ug sa lamesa sa tinapay sa presensya, uban sa tanang mga butang.
19 While Ahaz was our king, he disobeyed what Yahweh had commanded, and he removed from the temple many things [that should be there], but now we have brought them back and placed them in front of the sacred altar.”
Busa giandam namo ug gibalaan ang tanang butang nga gikuha ni haring Ahaz sa dihang wala siya nagmatinud-anon sa iyang pagkahari. Tan-awa, anaa sila sa atubangan sa halaran ni Yahweh.”
20 Early the next morning, King Hezekiah gathered together the city officials, and they went to the [courtyard of the] temple.
Unya mibangon si haring Hezekia sa sayo sa kabuntagon ug gitigom niya ang mga pangulo sa siyudad; misaka siya sa balay ni Yahweh.
21 They took with them seven bulls, seven rams, seven male lambs, and seven male goats to be an offering in order that Yahweh would forgive the sins of all the people in the kingdom of Judah, and in order to purify the temple. The king commanded that the priests, who were descendants of Aaron, should offer those animals to be sacrificed to Yahweh on the altar.
Nagdala siya ug pito ka torong baka, pito ka laking karnero, pito ka nating karnero, ug pito ka laking kanding ingon nga halad sa sala alang sa gingharian, alang sa templo, ug alang sa Juda. Gimandoan niya ang mga pari, ang mga anak ni Aaron, aron paghalad sa halaran ni Yahweh.
22 So first the priests slaughtered those bulls, and took their blood and sprinkled it on the altar. Then they slaughtered the rams and sprinkled their blood on the altar. Then they slaughtered the lambs and sprinkled their blood on the altar.
Busa giihaw nila ang mga torong baka, ug gikuha sa mga pari ang dugo ug giwisik-wisik kini sa halaran. Ilang giihaw ang laking karnero ug ang dugo giwisik-wisik sa halaran; giihaw usab nila ang nating karnero ug giwisik-wisik ang dugo ngadto sa halaran.
23 The goats that were slaughtered to be an offering in order that Yahweh would forgive the sins of the people were brought to the king and the others who were there. Then the king and those who were present laid their hands on those goats.
Gidala usab nila ang mga laki nga kanding alang sa halad sa sala sa atubangan sa hari ug sa katawhan, gitapion nila ang ilang mga kamot niini.
24 Then the priests slaughtered those goats and splashed their blood on the altar in order that Yahweh would forgive the sins that all the Israeli people had committed. The priests did that because the king had commanded that offerings that would be completely burned [on the altar] and other sacrifices should be made for all the people of Israel.
Unya giihaw kini sa mga pari, ug naghimo sila sa halad alang sa sala ug sa ilang dugo ngadto sa halaran aron sa pagpasig-uli sa mga Israelita, kay gimando sa hari nga ang halad sinunog ug ang halad alang sa sala kinahanglan buhaton sa tanang mga Israelita.
25 The king then told the descendants of Levi to stand in the temple with their cymbals and harps and lyres, obeying what David and his prophets Gad and Nathan had commanded. Those were things that Yahweh had told his prophets that the descendants of Levi should do.
Gipahimutang ni Hezekia ang mga Levita ngadto sa balay ni Yahweh dala ang mga piyang-piyang, ang mga alpa, ug mga lira, gipahimutang sila sumala sa mando ni David, si Gad ang propeta sa hari, ug si Natan, nga propeta, kay ang mando gikan kang Yahweh pinaagi sa buhat sa iyang mga propeta.
26 So the descendants of Levi [went and] stood in the temple, ready to play the musical instruments that King David had given to them. And the priests were ready to blow their trumpets.
Mitindog ang mga Levita dala ang mga tulunggon ni David, ug ang mga pari dala ang mga trumpeta.
27 Then Hezekiah told some of the priests to burn the animals that would be sacrificed on the altar. When they started to burn the animals, the people started to sing to [praise] Yahweh, while the other descendants of Levi were playing their instruments.
Nagmando si Hezekia kanila nga maghalad sa halad sinunog ngadto sa halaran. Sa gisugdan na ang halad sinunog, gisugdan usab ang awit ni Yahweh, diyugan sa mga trumpeta, dinuyogan sa mga tulunggon ni David, ang hari sa Israel.
28 All the people who were there bowed to worship Yahweh, while the singers sang and the trumpeters blew their trumpets. They continued to do this until they had finished slaughtering all the animals that would be completely burned.
Nagdayeg ang tanang katawhan, nanag-awit ang mga mag-aawit, ug samtang ang tigtugtog sa mga trumpeta nagtugtog; nagpadayon kining tanan hangtod nahuman ang halad sinunog.
29 When they finished making those offerings, the king and all those who were there knelt down and worshiped Yahweh.
Sa dihang nahuman na sila sa paghalad, ang hari ug ang tanan nga anaa uban kaniya miyukbo ug nagsimba.
30 Then King Hezekiah and his officials commanded the descendants of Levi to praise Yahweh, singing the songs [composed/written] by David and Asaph the prophet. So they sang songs joyfully and bowed their heads to worship.
Gawas pa niini, si Hezekia, ang hari, ug ang mga pangulo nagmando sa mga Levita nga mag-awit ug mga pagdayeg ngadto kang Yahweh uban sa mga pulong ni David ug ni Asap, ang propeta. Nanag-awit sila ug mga pagdayeg uban sa kalipay, ug miyukbo sila ug nagdayeg.
31 Then Hezekiah said, “You have now dedicated yourselves to Yahweh. So come close to the temple and bring animals to be sacrificed and other offerings to thank [Yahweh for what he has done for you].” And those who wanted to bring animals to be completely burned [on the altar] brought them.
Unya miingon si Hezekia, “Karon pagbalaan kamo sa inyong mga kaugalingon ngadto kang Yahweh. Duol kamo dinhi ug pagdala ug mga halad ug halad sa pagpasalamat ngadto sa balay ni Yahweh.” Nagdala ang katawhan ug mga halad ug halad sa pagpasalamat, ug kadtong tanang nagmasinugtanon ang kasingkasing nagdala ug mga halad sinunog.
32 Altogether they brought 70 bulls, 100 rams, and 200 male lambs to be completely burned on the altar.
Ang gidaghanon sa mga halad sinunog nga gidala sa mga katawhan mga 70 ka turong baka, 100 ka laking karnero, ug 200 ka laking nating karnero. Kining tanang halad sinunog alang kang Yahweh.
33 The other animals that they brought were 600 bulls and 3,000 sheep and goats that were set apart to be sacrifices.
Ang gibalaan nga mga halad 600 ka mga baka ug 3, 000 ka mga karnero.
34 But there were not enough priests to remove the skins from the animals that would be completely burned [on the altar]. So their fellow descendants of Levi helped them until that work was finished, and until other priests had purified/consecrated themselves to do that work. It was necessary for them to do that because many of the priests had not yet performed the rituals to consecrate themselves for that work, like the descendants of Levi had done.
Apan gamay lang kaayo ang mga pari nga mopanit sa tanang halad sinunog, busa ang ilang mga kaigsoonan, nga mga Levita, mitabang kanila hangtod nga nahuman ang bulohaton, ug hangtod nga ang mga pari kinahanglan nga magbalaan sa ilang mga kaugalingon, kay ang mga Levita maampingon kaayo kay sa mga pari.
35 In addition to the all the offerings that were completely burned [on the altar], the priests also burned the fat of the other animals that were sacrificed to maintain good fellowship with Yahweh, and the usual wine offerings. So the worship at the temple began again.
Dugang pa niana, aduna pay daghang mga halad sinunog; naghimo sila sa halad sa pakigdait uban sa tambok nga mga halad, ug adunay halad ilimnon alang sa matag halad sinunog. Busa ang bulohaton sa balay ni Yahweh nahan-ay.
36 And Hezekiah and all the other people of Judah celebrated, because God had enabled them to do all those things very quickly.
Naglipay si Hezekia, ug ang tanang katawhan usab, tungod kay mao kini ang giandam sa Dios sa tanan nga katawhan, kay ang tanan nga gimbuhaton dali lang nahuman.
