1 Samuel 6
1 The people of Philistia kept God’s sacred chest in their area for seven months.
Ug ang arca ni Jehova didto sa yuta sa mga Filistehanon sulod sa pito ka bulan.
2 Then they summoned their priests and their (diviners/men who practice rituals to find out what would happen in the future). They asked them, “What should we do with the sacred chest of Yahweh? Tell us how we should send it back to its own land.”
Ug ang Filistehanon nagtawag sa mga sacerdote ug sa mga magtatagna, nga nagaingon: Unsay atong pagabuhaton sa arca ni Jehova? Tudloi kami kong sa unsang paagi nga kana ikapadala ngadto sa iyang dapit.
3 Those men replied, “Send with it an offering [to show Yahweh that you know that you are] guilty [for having captured the chest], in order that the plague will stop. If you do that, and then if you are healed, you will know that Yahweh is the one who caused you to experience the plague.”
Ug sila ming-ingon: Kong inyong ipadala sa halayo ang arca sa Dios sa Israel, ayaw pag-ipadala nga walay sulod; apan sa tanang kahimoan ulian siya sa usa ka halad-tungod-sa-paglapas: unya kamo mangaayo ug mahibaloan ninyo ngano nga ang iyang kamot wala mahalayo gikan kaninyo.
4 The people of Philistia asked, “What kind of offering should we send?” The men replied, “Make five gold models of the tumors on your skin, and five gold models of rats. Make five of each because that is the same number as the number of your kings, and because the plague has struck both you people and your five kings.
Unya ming-ingon sila: Unsa ba ang halad-tungod-sa-paglapas nga atong iuli kaniya? Ug sila ming-ingon: Lima ka bulawan nga hubag, ug lima ka bulawan nga ilaga, sumala sa gidaghanon sa mga kadagkuan sa mga Filistehanon; kay usa ka hampak diha sa ibabaw kaninyong tanan, ug sa inyong mga kadagkuan.
5 Make models that represent the rats and the tumors that are ruining your land. Make them in order to honor the god of the Israeli people. If you do that, perhaps he will stop punishing [IDM] you, and your gods, and your land.
Busa maghimo kamo ug mga larawan sa inyong mga hubag, ug mga larawan sa inyong mga ilaga nga nagdaut sa yuta; ug magahatag kamo ug himaya sa Dios sa Israel: basin pa nga siya magapagaan sa iyang kamot gikan kaninyo, ug gikan sa inyong mga dios, ug gikan sa inyong yuta.
6 Do not be [RHQ] stubborn [IDM] like the Egyptians and their king were. [They did not do what the Israelis’ god told them to do, so he punished them]. After the Israelis’ god finished punishing them very severely, they were glad to allow the Israelis to leave their country [RHQ].
Busa, ngano man nga gipatig-a ninyo ang inyong mga kasingkasing, ingon sa mga Egiptohanon ug sa kang Faraon nga nanagpatig-a sa ilang mga kasingkasing? Sa diha nga siya naghimo sa mga katingalahan sa taliwala nila, wala ba nila palakta ang katawohan, ug sila nanlakat?
7 “So you must build a new cart. Then get two cows that have very recently given birth to calves. They must be cows that have never been hitched to a cart [MTY]. Hitch those cows to the new cart, and take the calves away from their mothers.
Busa karon pagkuha ug andama ninyo ang usa ka carromata nga bag-o, ug duruha ka bayeng vaca nga angkan nga wala pa kasangoni ug yugo; ug ihigot ang mga bayeng vaca sa carromata, ug dad-a sa balay ang ilang mga nati gikan kanila;
8 Put the Israelis’ god’s sacred chest on the cart. Also put in the cart the five gold models of the tumors on your skin and the five gold models of rats. Put them in a small box alongside the sacred chest. They will be an offering to show that you know that you deserved to be punished [for capturing the sacred chest]. Then send [the cows] down the road, [pulling] the cart.
Ug kuhaa ang arca ni Jehova ug ibutang kini sa ibabaw sa carromata; ug ibutang ang mga alahas nga bulawan, nga inyong iuli kaniya, alang sa usa ka halad-tungod-sa paglapas, sulod sa usa ka kahon sa daplin niana; ug ipadala kini aron kini mahalakaw.
9 [Watch the cart as the cows pull it]. If they pull it to Beth-Shemesh [town] in Israel, we will know that it was the Israelis’ god who caused us to experience this plague. But if they do not take it there, we will know that it was not the god [MTY] of the Israelis who has punished us. We will know that it just happened.”
Ug tan-awa; kong kana moagi sa alagianan sa iyang kaugalingong utlanan padulong sa Beth-semes, nan siya mao ang naghimo kanato niining dakung kadaut; apan kong dili, nan kita manghibalo nga dili mao ang iyang kamot ang naghampak kanato; kana usa lamang ka taghap nga nahanabo kanato.
10 So the people did what the priests and men who predicted what would happen in the future told them to do. They [made] a cart [and] hitched two cows to it. They took the calves from their mothers.
Ug ang mga tawo nagbuhat sa ingon niana, ug mingkuha ug duruha ka bayeng vaca nga angkan, ug gisangon sa carromata, ug gitakpan ang ilang mga nati sa balay;
11 They put in the cart Yahweh’s sacred chest and the box with the models of the gold rats and the tumors.
Ug ilang gibutang ang arca ni Jehova sa ibabaw sa carromata, ug ang kahon nga sinudlan sa mga bulawang ilaga ug mga larawan sa ilang mga hubag.
12 Then the cows started walking, and they went straight toward Beth-Shemesh. They stayed on the road, and were mooing all the time. They did not turn to the left or to the right. The five kings of the Philistia area followed the cows until they reached the edge of Beth-Shemesh.
Ug ang mga bayeng vaca nga angkan minglakaw sa dalan nga matul-id padulong sa Beth-semes; nanlakaw sila ubay sa dalan, nga nagainga samtang nagalakaw sila, ug wala sumimang sa too kun sa wala nga dapit; ug ang mga kadagkuan sa mga Filistehanon mingsunod kanila ngadto sa utlanan sa Beth-semes.
13 At that time, the people of Beth-Shemesh were harvesting wheat in the valley [outside the city]. [When the cows came along the road], they looked up and saw the sacred chest. They were extremely happy to see it.
Ug sila nga mga taga-Beth-semes nangani sa ilang alanihong trigo sa walog; ug sila mingyahat sa ilang mga mata ug nakita nila ang arca ug nagmalipayon sa pagkakita niana.
14 The cows pulled the cart into the field of a man named Joshua, and they stopped alongside a large rock. Several men from the tribe of Levi lifted from the cart the sacred chest and the box containing the gold models of the rats and the tumors, and they put them all on the large rock. Then the people smashed the cart and kindled a fire with the wood [from which the cart had been made]. They slaughtered the cows and burned their bodies/carcasses on the fire to be an offering for Yahweh that would be completely burned. That day the people of Beth-Shemesh offered to Yahweh [many] sacrifices that were completely burned, and [other] sacrifices.
Ug ang carromata nahiabut ngadto sa uma ni Josue nga taga-Beth-semes, ug mitindog didto, diin didto may usa ka dakung bato: ug ilang gibugha ang kahoy sa carromata, ug naghalad sa bayeng vaca nga angkan alang sa usa ka halad-nga-sinunog kang Jehova.
Ug ang mga Levihanon nagpakanaug sa arca ni Jehova, ug ang kahon nga diha uban niana, diin ang mga alahas nga bulawan, ug gibutang kana sa ibabaw sa dakung bato: ug ang mga tawo sa Beth-semes naghalad sa mga halad-nga-sinunog ug naghalad sa mga halad sa maong adlaw kang Jehova.
16 The five kings from the Philistia area watched all this, and then they returned to Ekron, that same day.
Ug sa diha nga ang lima ka kadagkuan sa mga Filistehanon nakakita niana, mingpauli sila ngadto sa Ecron sa maong adlaw.
17 The five gold models of tumors that they sent to be an offering to Yahweh to show that they knew that they deserved to be punished were gifts from [those five kings who were rulers of] Ashdod, Gaza, Ashkelon, Gath, and Ekron [cities].
Ug kini mao ang mga bulawan nga hubag nga giuli sa mga Filistehanon alang sa usa ka halad-tungod-sa-paglapas kang Jehova: alang sa Asdod usa, alang sa Gaza usa, alang sa Ascalon usa, alang sa Gath usa, alang sa Ecron usa;
18 The models of the five gold rats were gifts from the people of those five cities and the surrounding towns. The large rock at Beth-Shemesh, on which the [men of the tribe of Levi] set the sacred chest, is still there in the field that belonged to Joshua. When people see it, they remember [what happened there].
Ug ang bulawan nga mga ilaga, sumala sa gidaghanon sa tanang ciudad sa mga Filistehanon nga sakup sa lima ka kadagkuan, sa mga malig-ong ciudad ug mga balangay, bisan hangtud sa dakung bato diin nila itungtong ang arca ni Jehova, ang maong bato nagpabilin hangtud niining adlawa sa yuta ni Josue nga taga-Beth-semes.
19 But seventy men from Beth-Shemesh looked into Yahweh’s sacred chest, and because of that, Yahweh caused them to die. Then the people mourned very much because Yahweh punished [IDM] those men like that.
Ug siya naghampak sa mga tawo sa Beth-semes, tungod kay sila nakatan-aw sa sulod sa arca ni Jehova, siya nagpatay gikan sa katawohan sa kalim-an ka libo ug kapitoan ka tawo; ug ang mga tawo nagasubo tungod kay si Jehova naghampak sa katawohan uban sa dakung kamatay.
20 They said, “No one [RHQ] can (resist the power of/stand in the presence of) Yahweh, our holy God, [and remain alive]! Where can we send the sacred chest?”
Ug ang mga tawo sa Beth-semes nanag-ingon: Kinsa ba ang arang makatindog sa atubangan ni Jehova, kining balaan nga Dios? Ug kinsa man ang iyang pagaadtoon gikan kanato?
21 They sent messengers to the people of Kiriath-Jearim [city] to tell them, “The people of Philistia have returned Yahweh’s sacred chest to us! Come here and take it away!”
Ug nagpadala sila ug mga sulogoon sa mga nanagpuyo sa Chiriath-jearim, nga nagaingon: Ang mga Filistehanon nagdala pagbalik sa arca ni Jehova; lugsong kamo, ug dad-a kini ngadto kaninyo.
