John 7
1 After this Jesus went from place to place in Galilee, for he did not want to travel around in Judea because the Jews were seeking to kill him.
A potem chodził Jezus po Galilei; bo się nie chciał bawić w ziemi Judzkiej, przeto że Żydowie szukali, aby go zabili.
2 Now the Jewish Feast of Tabernacles was near.
I było blisko święto żydowskie kuczek.
3 So Jesus' brothers said to him, “Leave here and go to Judea so that yoʋr disciples may see the works yoʋ are doing.
Tedy rzekli do niego bracia jego: Odejdź stąd, a idź do Judzkiej ziemi, żeby uczniowie twoi widzieli sprawy twoje, które czynisz.
4 For no one does anything in secret while seeking to be known publicly. If yoʋ are going to do these things, show yoʋrself to the world.”
Albowiem żaden nic w skrytości nie czyni, kto chce być widziany; przetoż ty, jeźli takie rzeczy czynisz, objaw się światu.
5 (For not even his brothers believed in him.)
Bo i bracia jego nie wierzyli weń.
6 So Jesus said to them, “My time has not yet come, but your time is always at hand.
I rzekł im Jezus: Czas mój jeszcze nie przyszedł; ale czas wasz zawsze jest w pogotowiu.
7 The world cannot hate you, but it does hate me because I testify that its works are evil.
Nie możeć was świat nienawidzieć, ale mnie nienawidzi; bo ja świadczę o nim, iż sprawy jego złe są.
8 You go up to this feast; I am not yet going up to this feast, for my time has not yet been fulfilled.”
Idźcież wy na to święto, jać jeszcze nie pójdę na to święto; bo mój czas jeszcze się nie wypełnił.
9 After saying this to them, he remained in Galilee.
A to im powiedziawszy, został w Galilei.
10 However, after his brothers had gone up to the feast, Jesus also went up, not openly but in secret.
A gdy poszli bracia jego, tedy i on szedł na święto, nie jawnie, ale jakoby potajemnie.
11 Now the Jews were looking for him at the feast, saying, “Where is that man?”
A Żydowie szukali go w święto i mówili: Gdzież on jest?
12 And there was much murmuring about him among the crowds. Some were saying, “He is a good man.” Others were saying, “No, he is deceiving the people.”
I było o nim wielkie szemranie między ludem; bo jedni mówili: Że jest dobry; a drudzy mówili: Nie, ale zwodzi lud.
13 No one, however, was speaking openly about him for fear of the Jews.
Wszakże o nim żaden jawnie nie mówił, dla bojaźni żydowskiej.
14 Midway through the feast, Jesus went up to the temple courts and began to teach.
A gdy już było w pół święta, wstąpił Jezus do kościoła i uczył.
15 The Jews were amazed, saying, “How does this man know so much, when he has never had any formal instruction?”
I dziwowali się Żydowie, mówiąc: Jakoż ten umie Pismo, gdyż się nie uczył?
16 Jesus answered them, “My teaching is not my own; it comes from him who sent me.
Odpowiedział im Jezus i rzekł: Nauka moja nie jestci moja, ale tego, który mię posłał.
17 If anyone wants to do God's will, he will know whether my teaching comes from God or whether I am speaking on my own authority.
Jeźliby kto chciał czynić wolę jego, ten będzie umiał rozeznać, jeźli ta nauka jest z Boga, czyli ja sam od siebie mówię.
18 He who speaks on his own authority seeks his own glory, but he who seeks the glory of the one who sent him is true, and there is no unrighteousness in him.
Ktoć z samego siebie mówi, chwały własnej szuka; ale kto szuka chwały tego, który go posłał, ten jest prawdziwy, a nie masz w nim niesprawiedliwości.
19 Did not Moses give you the law? Yet none of you keeps the law. Why are you seeking to kill me?”
Izali wam Mojżesz nie dał zakonu? a żaden z was nie przestrzega zakonu. Przeczże szukacie, abyście mię zabili?
20 The crowd answered, “Yoʋ have a demon! Who is seeking to kill yoʋ?”
Odpowiedział lud i rzekł: Dyjabelstwo masz; któż cię szuka zabić?
21 Jesus answered them, “I performed one miracle, and you are all amazed.
Odpowiedział Jezus i rzekł im: Jedenem uczynek uczynił, a wszyscy się temu dziwujecie!
22 Moses gave you circumcision (not that it came from Moses, but from the fathers), and that is why you circumcise a man on the Sabbath.
Wszak Mojżesz wydał wam obrzezkę, (nie iżby była z Mojżesza, ale z ojców), a w sabat obrzezujecie człowieka.
23 If a man receives circumcision on the Sabbath so that the law of Moses will not be broken, why are you angry with me because I made a man entirely well on the Sabbath?
Ponieważ człowiek przyjmuje obrzezkę w sabat, aby nie był zgwałcony zakon Mojżeszowy, przecz się na mię gniewacie, żem całego człowieka uzdrowił w sabat?
24 Do not judge according to appearance, but judge with right judgment.”
Nie sądźcie według widzenia, ale sprawiedliwy sąd sądźcie.
25 Now some of the people of Jerusalem were saying, “Is this not the man whom they are seeking to kill?
Mówili tedy niektórzy z Jeruzalemczyków: Izali to nie jest ten, którego szukają zabić?
26 And behold, he is speaking openly, and they are saying nothing to him. Could it be that the rulers indeed know that he is truly the Christ?
A oto jawnie mówi, a nic mu nie mówią. Izali prawdziwie poznali książęta, iż ten jest prawdziwie Chrystus?
27 Yet we know where this man is from, but when the Christ comes, no one will know where he is from.”
Ale o tym wiemy, skąd jest: ale gdy Chrystus przyjdzie, nikt nie będzie wiedział, skąd by był.
28 Then Jesus cried out as he taught in the temple courts, “You know me and you know where I am from. Yet I have not come on my own authority, but he who sent me is true. You do not know him,
Wołał tedy Jezus w kościele ucząc a mówiąc: I mnie znacie, i skądem jest, wiecie; a nie przyszedłem sam od siebie, ale jest prawdziwy, który mię posłał, którego wy nie znacie.
29 but I know him, because I have come from him, and he is the one who sent me.”
Lecz go ja znam; bom od niego jest, a on mię posłał.
30 So they were trying to arrest him, but no one laid a hand on him, because his hour had not yet come.
I szukali, jakoby go pojmać; ale żaden nie ściągnął nań ręki; bo jeszcze nie przyszła godzina jego.
31 Still, many from among the crowd believed in him and said, “When the Christ comes, will he do more signs than this man has done?”
A wiele ich z ludu uwierzyli weń i mówili: Chrystus gdy przyjdzie, izaż więcej cudów uczyni nad te, które ten uczynił?
32 The Pharisees heard the crowd murmuring these things about Jesus, so the Pharisees and the chief priests sent officers to arrest him.
A słyszeli Faryzeuszowie, iż to lud o nim szemrał; i posłali Faryzeuszowie i przedniejsi kapłani sługi, aby go pojmali.
33 Then Jesus said, “I will be with you for only a little while longer, and then I am going to him who sent me.
Rzekł im tedy Jezus: Jeszcze na mały czas jestem z wami; potem odejdę do tego, który mię posłał.
34 You will seek me, but you will not find me; and where I am going, you cannot come.”
Szukać mię będziecie, ale nie znajdziecie; a gdzie ja będę, wy przyjść nie możecie.
35 Then the Jews said to one another, “Where is this man about to go that we will not find him? Is he about to go to the Jews who are scattered among the Greeks and teach the Greeks?
Mówili tedy Żydowie między sobą: Dokądże ten pójdzie, że my go nie znajdziemy? czyli do rozproszonych poganów pójdzie i będzie uczył pogany?
36 What does he mean by saying, ‘You will seek me, but you will not find me; and where I am going, you cannot come’?”
Cóż to za mowa, którą wyrzekł: Szukać mię będziecie, ale nie znajdziecie, i gdzie ja będę, wy przyjść nie możecie?
37 On the last day, the great day of the feast, Jesus stood up and cried out, “If anyone is thirsty, let him come to me and drink.
A w on ostateczny dzień wielki święta onego stanął Jezus i wołał mówiąc: Jeźli kto pragnie, niech do mnie przyjdzie, a pije.
38 Whoever believes in me, just as the Scripture has said, ‘From his innermost being will flow rivers of living water.’”
Kto wierzy w mię, jako mówi Pismo, rzeki wody żywej popłyną z żywota jego.
39 (He said this about the Spirit, whom those who believed in him were going to receive, for the Holy Spirit had not yet been given, because Jesus had not yet been glorified.)
(A to mówił o Duchu, którego wziąć mieli wierzący weń; albowiem jeszcze nie był dany Duch Święty, przeto że jeszcze Jezus nie był uwielbiony.)
40 When they heard this, many from among the crowd were saying, “Surely this man is the Prophet.”
Wiele ich tedy z owego ludu słysząc te słowa, mówili: Tenci jest prawdziwie on prorok.
41 Others were saying, “He is the Christ.” But others were saying, “No, for the Christ does not come from Galilee, does he?
A drudzy mówili: Ten jest Chrystus; ale niektórzy mówili: Azaż z Galilei przyjdzie Chrystus?
42 Does not the Scripture say that the Christ will come from David's descendants and from Bethlehem, the town where David lived?”
Azaż nie mówi Pismo, iż z nasienia Dawidowego i z Betlehemu miasteczka, gdzie był Dawid, przyjdzie Chrystus?
43 So a division arose among the crowd because of Jesus.
A tak stało się rozerwanie dla niego między ludem.
44 Some of them wanted to arrest him, but no one laid a hand on him.
I chcieli go niektórzy z nich pojmać; ale żaden nie ściągnął nań rąk swoich.
45 Then the officers came to the chief priests and Pharisees, who said to them, “Why did you not bring him in?”
Przyszli tedy słudzy do przedniejszych kapłanów i do Faryzeuszów; którzy im rzekli: Przeczżeście go nie przywiedli?
46 The officers answered, “Never has anyone spoken like this man.”
Odpowiedzieli oni słudzy: Nigdy tak nie mówił człowiek jako ten człowiek.
47 The Pharisees answered them, “Have you also been deceived?
I odpowiedzieli im Faryzeuszowie: Alboście i wy zwiedzeni?
48 Have any of the rulers or the Pharisees believed in him?
Izali kto uwierzył weń z książąt albo z Faryzeuszów?
49 No! But this crowd that is following him does not know the law; they are accursed.”
Tylko ten gmin, który nie zna zakonu; przeklęci są.
50 Then Nicodemus, who had gone to Jesus by night and who was one of the rulers, said,
I rzekł do nich Nikodem, który był przyszedł w nocy do niego, będąc jeden z nich:
51 “Does our law condemn a man without first giving him a hearing and finding out what he is doing?”
Izali zakon nasz sądzi człowieka, jeźliby pierwej nie słyszał od niego i nie poznałby, co czyni?
52 They answered him, “Are yoʋ also from Galilee? Search and see that no prophet has ever arisen from Galilee.”
A oni mu odpowiedzieli i rzekli: Izaliś i ty Galilejczyk? Badajże się, a obacz, żeć prorok z Galilei nie powstał.
53 And each went to his own house.
I poszedł każdy do domu swego.
