Mark 14
1 And after two days, was the passover of unleavened cakes. And the chief priests and the Scribes sought how they might take him by stratagem, and kill him.
Եւ երկու օր յետոյ զատիկ էր ու Բաղարջակերաց տօնը. քահանայապետները եւ օրէնսգէտները հնար էին որոնում, թէ ինչպէս նրան նենգութեամբ բռնելով սպանեն:
2 But they said: Not on the festival, lest there be commotion among the people.
Բայց ասում էին. «Ո՛չ այս տօնին, որպէսզի ժողովրդի մէջ խռովութիւն չլինի»:
3 And when he was at Bethany in the house of Simon the leper, as he reclined, a woman came having an alabaster box of precious ointment of spikenard, of great price; and she opened and poured upon the head of Jesus.
Եւ մինչ նա Բեթանիայում էր, բորոտ Սիմոնի տանը սեղան նստած, եկաւ մի կին, որ հետն ունէր նարդոսի ազնիւ, մեծարժէք իւղի մի շիշ. եւ շիշը կոտրելով՝ իւղը թափեց Յիսուսի գլխին:
4 And there were certain of the disciples, who were dissatisfied among themselves, and said: Why was this waste of the ointment?
Աշակերտները զայրացան եւ ասացին. «Այդ իւղը ինչո՞ւ այսպէս պիտի կորչէր.
5 For it might have been sold for more than three hundred denarii, and been given to the poor. And they were indignant at her.
կարելի էր այդ անուշահոտ իւղը վաճառել աւելի քան երեք հարիւր դահեկանի եւ տալ աղքատներին»: Եւ խիստ զայրանում էին կնոջ վրայ:
6 But Jesus said: Let her alone; why trouble ye her? She hath done an excellent act towards me.
Եւ Յիսուս նրանց ասաց. «Թո՛յլ տուէք դրան. ինչո՞ւ էք նեղութիւն տալիս, որովհետեւ նա ինձ համար մի բարի գործ արեց:
7 For the poor ye have always with you; and when ye please, ye can do them kind offices: but I am not always with you.
Ամէն ժամ աղքատներին ձեզ հետ ունէք եւ երբ ուզենաք, կարող էք նրանց բարիք անել: Բայց ինձ ամէն ժամ ձեզ հետ չունէք:
8 What was in her power, she hath done; and by anticipation, hath perfumed my body, as if for burial.
Դա, ինչ որ կարող էր, արեց. առաջուց խնկաւետեց իմ մարմինը ի նշան պատանքուելու:
9 Verily I say to you, That wherever this my gospel shall be proclaimed, in all the world, this also which she hath done shall be told in memory of her.
Ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, ուր էլ քարոզուի այս Աւետարանը ամբողջ աշխարհում, ինչ որ նա արեց, այդ եւս պիտի պատմուի նրա յիշատակի համար»:
10 And Judas Iscariot, one of the twelve, went to the chief priests, in order to betray Jesus to them.
Եւ Յուդա Իսկարիովտացին՝ Տասներկուսից մէկը, գնաց քահանայապետների մօտ, որ Յիսուսին մատնի նրանց:
11 And when they heard him, they rejoiced; and they promised to give him money. And he sought for opportunity to betray him.
Երբ նրանք լսեցին, ուրախացան եւ խոստացան նրան դրամ տալ. եւ նա առիթ էր փնտռում, թէ ինչպէս յարմար ժամանակ մատնի նրան:
12 And on the first day of unleavened cakes, on which the Jews slay the passover, his disciples said to him: Where wilt thou that we go, and prepare for thee to eat the passover?
Եւ Բաղարջակերաց տօնի առաջին օրը, երբ զատկի գառն էին մորթում, աշակերտները նրան ասացին. «Ո՞ւր ես ուզում գնանք պատրաստենք, որ զատկական ընթրիքն ուտես»:
13 And he sent two of his disciples, and said to them: Go ye to the city, and behold, there will meet you a man bearing a pitcher of water. Go ye after him,
Եւ նա աշակերտներից երկուսին ուղարկեց ու նրանց ասաց. «Գնացէ՛ք այն քաղաքը եւ երբ այն քաղաքը մտնէք, կը պատահի ձեզ մի մարդ, որ ուսին ջրի սափոր ունի. գնացէ՛ք նրա յետեւից:
14 and where he entereth in, say ye to the lord of the house: Our Rabbi saith, Where is the place of refreshment, in which I may eat the passover with my disciples?
Եւ նա ո՛ր տունը որ մտնի, տանտիրոջը կ՚ասէք. «Վարդապետն ասում է՝ ո՞ւր է այն իջեւանը, ուր իմ աշակերտների հետ զատկական ընթրիքը պիտի ուտեմ»:
15 And lo, he will show you a large upper room, furnished and prepared: there make ready for us.
Եւ նա ձեզ ցոյց կը տայ զարդարուած մի վերնատուն. այնտե՛ղ պատարաստեցէք մեզ համար»:
16 And his disciples went, and entered the city, and found as he had told them: and they made ready the passover.
Եւ նրա աշակերտները գնացին պատրաստելու. եկան այն քաղաքը եւ գտան՝ ինչպէս որ նա իրենց ասել էր. ու զատկական ընթրիքը պատրաստեցին:
17 And when it was evening, he came with his twelve.
Երբ երեկոյ եղաւ, նա եկաւ Տասներկուսի հետ միասին:
18 And as they reclined and ate, Jesus said: Verily I say to you, That one of you that eateth with me, will betray me.
Եւ երբ սեղան նստեցին ու դեռ ուտում էին, Յիսուս ասաց. «Ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, որ ձեզանից մէկը մատնելու է ինձ. նա, որ ինձ հետ իսկ ուտում է»:
19 And they began to be distressed. And they said to him, one by one, Is it I?
Եւ նրանք սկսեցին տրտմել ու ասել մէկը միւսի յետեւից՝ միթէ ե՞ս եմ. եւ միւսը՝ թէ՝ միթէ ե՞ս եմ:
20 And he said to them: It is one of the twelve that dippeth with me in the dish.
Նա պատասխան տուեց եւ ասաց. «Տասներկուսիցդ մէկը, որ ձեռքը ինձ հետ մտցրեց պնակի մէջ:
21 And the Son of man goeth, as it is written of him: but woe to that man, by whom the Son of man is betrayed. Better would it have been for that man, if he had not been born.
Ճիշտ է, մարդու Որդին կը գնայ այս աշխարհից, ինչպէս որ նրա մասին գրուած է. բայց վա՜յ այն մարդուն, որի ձեռքով մարդու Որդին կը մատնուի. լաւ կը լինէր նրան, եթէ այդ մարդը ծնուած անգամ չլինէր»:
22 And as they were eating, Jesus took bread, and blessed, and brake, and gave to them, and said to them: Take; this is my body.
Եւ մինչ դեռ ուտում էին, Յիսուս հաց վերցնելով՝ օրհնեց եւ կտրեց, տուեց նրանց ու ասաց. «Առէ՛ք, ա՛յս է իմ մարմինը»:
23 And he took the cup, and gave thanks, and blessed, and gave to them. And they all drank of it.
Եւ բաժակը վերցնելով՝ գոհութիւն յայտնեց, տուեց նրանց, եւ բոլորն էլ նրանից խմեցին:
24 And he said to them: This is my blood of the new testament, which is shed in behalf of many.
Եւ Յիսուս ասաց նրանց. «Ա՛յս է Նոր Ուխտի իմ արիւնը, որ կը թափուի շատերի համար:
25 Verily I say to you, That I will not drink again of the product of the vine, until the day in which I shall drink it anew in the kingdom of God.
Ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, որ այլեւս որթատունկի բերքից չեմ խմելու մինչեւ այն օրը, երբ կը խմեմ նոր գինին Աստծու արքայութեան մէջ»:
26 And they sang praise, and went out to the mount of Olives.
Եւ գոհութիւն մատուցելուց յետոյ ելան Ձիթենեաց լեռը:
27 And Jesus said to them: All of you will this night be stumbled in me: for it is written, " I will smite the shepherd, and his sheep will be scattered."
Եւ Յիսուս նրանց ասաց. «Այս գիշեր ամէնքդ գայթակղուելու էք իմ պատճառով, որովհետեւ գրուած է. «Պիտի հարուածեմ հովուին, եւ ոչխարները պիտի ցրուեն»:
28 And when I am risen, I will precede you into Galilee.
Բայց իմ յարութիւնից յետոյ ձեզնից առաջ Գալիլիա պիտի գնամ»:
29 And Cephas said to him: Though they all should be stumbled, yet I will not be.
Պետրոսը պատասխանեց եւ ասաց նրան. «Թէկուզ բոլորն էլ գայթակղուեն, բայց ես չեմ գայթակղուի»:
30 Jesus said to him: Verily I say to thee, That this day, on this night, before the cock shall crow twice, thou wilt thrice deny me.
Եւ Յիսուս նրան ասաց. «Ճշմարիտ եմ ասում քեզ, որ դու այս գիշեր իսկ, դեռ աքաղաղը չկանչած, երեք անգամ պիտի ուրանաս ինձ»:
31 And he said, in addition: If I were to die with thee, I will not deny thee, my Lord. And like him, spake all the disciples.
Իսկ Պետրոսն առաւել եւս պնդում էր ու ասում. «Թէ քեզ հետ մեռնել իսկ հարկ լինի, քեզ չեմ ուրանայ»: Եւ ամէնքն էլ նոյնն էին ասում:
32 And they came to the place called Gethsemane; and he said to his disciples, Sit ye here, while I pray.
Եկան այն տեղը, որը Գեթսեմանի էր կոչւում: Եւ նա աշակերտներին ասաց. «Նստեցէ՛ք այստեղ, մինչեւ ես աղօթեմ»:
33 And he took with him Cephas and James and John, and began to be gloomy and distressed.
Եւ նա իր հետ վերցրեց Պետրոսին, Յակոբոսին եւ Յովհաննէսին եւ սկսեց տխրել ու տագնապել:
34 And he said to them: My soul hath anguish, even to death. Wait for me here, and be watchful.
Այն ժամանակ նրանց ասաց. «Տխուր է հոգիս մեռնելու աստիճան. մնացէ՛ք այստեղ եւ արթո՛ւն կացէք»:
35 And he advanced a little, and fell upon the ground, and prayed that, if it were possible, the hour might pass from him.
Եւ փոքր-ինչ առաջ գնալով՝ երեսի վրայ ընկաւ գետին. եւ աղօթում էր, որ, եթէ կարելի է, այդ ժամը իրենից հեռանայ:
36 And he said: Father, my Father, thou canst do all things. Let this cup pass from me. Yet not my pleasure, but thine.
Եւ ասում էր. «Աբբա՛, Հա՛յր, ամէն ինչ քեզ կարելի է. այս բաժակը ինձնից հեռացրո՛ւ, բայց ոչ թէ ինչպէս ե՛ս եմ կամենում, այլ՝ ինչպէս դո՛ւ ես կամենում»:
37 And he came and found them sleeping. And he said to Cephas: Sleepest thou, Simon? Couldst thou not watch with me one hour?
Եւ Յիսուս եկաւ ու նրանց քնած գտաւ. եւ Պետրոսին ասաց. «Սիմո՛ն, ննջո՞ւմ ես. չկարողացա՞ր մէկ ժամ արթուն մնալ:
38 Watch and pray, lest ye enter into temptation. The spirit is willing and ready, but the body is weak.
Արթո՛ւն կացէք եւ աղօթեցէ՛ք, որպէսզի փորձութեան մէջ չընկնէք: Հոգին յօժար է, բայց մարմինը՝ տկար»:
39 And he went again and prayed, speaking the same language.
Եւ նորից գնաց, աղօթքի կանգնեց ու նոյն բաներն ասաց:
40 And returning he came again and found them sleeping, for their eyes were heavy. And they knew not what to say to him.
Կրկին անգամ դարձաւ այնտեղ եւ նրանց քնի մէջ գտաւ. որովհետեւ նրանց աչքերը ծանրացել էին, եւ չէին իմանում, թէ ինչ պատասխան տան նրան:
41 And he came the third time, and said to them: Sleep on now, and take rest. The end is near; the hour is come; and lo, the Son of man is betrayed into the hands of sinners.
Երրորդ անգամ եկաւ եւ նրանց ասաց. «Քնեցէ՛ք այսուհետեւ եւ հանգստացէ՛ք, քանի որ վախճանը հասել. եկաւ ժամը, եւ ահա մարդու Որդին մատնւում է մեղաւորների ձեռքը:
42 Arise ye; let us go. Lo, he that betrayeth me is at hand.
Օ՛ն, վե՛ր կացէք գնանք, որովհետեւ ահա մօտեցաւ նա, ով ինձ մատնելու է»:
43 And while he was yet speaking, Judas Iscariot, one of the twelve, arrived, and much people, with swords and clubs, from before the chief priests and Scribes and Elders
Եւ մինչ նա դեռ խօսում էր այս բաները, եկաւ Յուդա Իսկարիովտացին՝ Տասներկուսից մէկը, եւ իր հետ՝ սրերով, մահակներով զինուած ամբոխ՝ ուղարկուած քահանայապետների, օրէնսգէտների ու ծերերի կողմից:
44 And the traitor who betrayed him, had given them a sign, and said: He whom I shall kiss is the man. Seize promptly, and lead him away
Մատնիչը նրանց նշան էր տուել ասելով՝ ում հետ ես համբուրուեմ, նա՛ է, բռնեցէ՛ք նրան եւ տարէ՛ք զգուշութեամբ:
45 And immediately he came up, and said to him: Rabbi, Rabbi; and kissed him.
Եւ մօտենալով նրան՝ իսկոյն ասաց. «Ռաբբի՛, Ռաբբի՛». եւ համբուրեց նրան:
46 And they laid hands on him and took him.
Եւ նրանք ձեռք դրեցին նրա վրայ ու բռնեցին:
47 And one of them that stood by, drew a sword, and smote a servant of the high priest, and cut off his ear.
Ապա նրա շուրջը գտնուողներից մէկը սուրը քաշեց եւ զարկեց քահանայապետի ծառային ու նրա ականջը կտրեց:
48 And Jesus answered and said to them: Have ye come out against me, as against a robber; with swords and clubs, to apprehend me?
Յիսուս դարձաւ եւ ասաց նրանց. «Սրերով եւ մահակներով դուրս էք եկել ինձ բռնելու որպէս աւազակի՞:
49 I was daily with you, while I taught in the temple, and ye seized me not. But this occurs, that the scriptures may be fulfilled.
Ես միշտ ձեզ մօտ էի եւ ուսուցանում էի տաճարում. եւ ինձ չբռնեցիք. բայց այս եղաւ, որպէսզի մարգարէների Գրուածքները կատարուեն»:
50 Then his disciples left him and fled.
Այն ժամանակ աշակերտները բոլորն էլ լքեցին նրան եւ փախան:
51 And a young man followed after him, who was clad with a linen cloth on his naked body: and they laid hold of him.
Եւ մի երիտասարդ գնում էր նրա յետեւից՝ իր մերկ մարմնի վրայ մի սաւան գցած: Երիտասարդները նրան բռնեցին,
52 And he left the linen cloth, and fled naked.
եւ նա թողնելով հագի կտորը՝ մերկ փախաւ նրանցից:
53 And they led away Jesus to Caiaphas the high priest. And with him were assembled all the chief priests and the Scribes and the Elders.
Եւ Յիսուսին տարան Կայիափա քահանայապետի մօտ. եւ նրա հետ հաւաքուած էին բոլոր քահանայապետները, օրէնսգէտներն ու ծերերը:
54 And Simon followed after him, at a distance; into the hall of the high priest; and he sat with the servants, and warmed himself by the fire.
Իսկ Պետրոսը հեռուից նրա յետեւից գնաց մինչեւ ներս, քահանայապետի գաւիթը: Եւ նստած էր սպասաւորների մօտ ու տաքանում էր կրակի բոցի առջեւ:
55 And the chief priests and all the assembly sought for testimony against Jesus, to put him to death: but they found it not.
Իսկ քահանայապետներն ու ամբողջ ատեանը մի որեւէ վկայութիւն էին փնտռում Յիսուսի դէմ, որպէսզի նրան սպանեն, բայց չէին գտնում.
56 For while many testified against him, their testimonies were inadequate.
քանի որ նրա դէմ շատեր սուտ վկայութիւն էին տալիս, բայց վկայութիւնները իրար նման չէին:
57 And some false witnesses stood up against him, and said:
Ոմանք վեր կենալով՝ սուտ էին վկայում նրա դէմ ու ասում.
58 We have heard him say: I will destroy this temple, which is made with hands; and in three days I will build another not made with hands.
«Մենք լսեցինք դրանից, երբ ասում էր. «Ես կը քանդեմ այս ձեռակերտ տաճարը եւ երեք օրում կը շինեմ մէկ ուրիշը՝ անձեռակերտ»:
59 Nor even thus were their testimonies adequate.
Բայց եւ այնպէս նրանց վկայութիւնը նոյնանման չէր:
60 And the high priest arose in the midst, and interrogated Jesus and said: Returnest thou no answer? What do these testify against thee?
Ապա քահանայապետը կանգնելով մէջտեղում՝ Յիսուսին հարց տուեց ու ասաց. «Ոչինչ չե՞ս պատասխանում. այդ ինչե՜ր են վկայում դրանք քո դէմ»:
61 And Jesus was silent, and made no reply. And again the chief priest interrogated him, and said: Art thou the Messiah, the Son of the Blessed?
Եւ նա միայն լուռ էր մնում ու պատասխան չէր տալիս: Քահանայապետը կրկին անգամ հարցրեց նրան ու ասաց. «Դո՞ւ ես Քրիստոսը՝ օրհնեալ Աստծու Որդին»:
62 And Jesus said to him: I am. And ye will see the Son of man sitting on the right hand of power, and he will come on the clouds of heaven.
Յիսուս պատասխանեց եւ ասաց նրան. «Դու ասացիր, թէ ես եմ. բայց պիտի տեսնէք մարդու Որդուն՝ ամենազօր Աստծու աջ կողմում նստած եւ երկնքի ամպերի վրայով եկած»:
63 And the high priest rent his tunic, and said: What need of witnesses have we, any more?
Եւ քահանայապետը իսկոյն պատռեց իր պատմուճանը եւ ասաց. «Էլ ի՞նչ պէտք են մեզ վկաներ:
64 Behold, from his own mouth ye have heard blasphemy. How doth it appear to you? And they all decided, that he deserved to die.
Ահա ամէնքդ դրա բերանից լսեցիք հայհոյութիւնը. ձեզ ինչպէ՞ս է թւում...»: Եւ ամէնքը դատապարտեցին նրան, թէ մահապարտ է:
65 And some began to spit in his face, and to buffet him, saying: Prophesy thou. And the servants smote him on the cheeks.
Եւ ոմանք սկսեցին թքել նրա երեսին, շորով գլուխը ծածկել, բռունցքով խփել ու ասել. «Մարգարէացի՛ր մեզ, Քրիստո՛սդ, այն ո՞վ է, որ քեզ խփեց»: Եւ սպասաւորները ապտակում էին նրան:
66 And as Simon was below in the court, a maid of the high priest came,
Եւ մինչ Պետրոսը դեռ ներքեւում, գաւթում էր, քահանայապետի մի աղախինը եկաւ եւ տեսաւ նրան տաքանալիս:
67 and saw him warming himself; and she looked upon him, and said to him: And thou too wast with Jesus the Nazarean.
Նայեց նրան ու ասաց. «Դու էլ Յիսուս Նազովրեցու հետ էիր»:
68 But he denied, and said: l know not what thou sayest. And he went out into the porch; and the cock crew.
Նա ուրացաւ եւ ասաց. «Չեմ ճանաչում նրան եւ չգիտեմ՝ ինչ ես ասում դու»: Եւ երբ նա դրսի գաւիթը ելաւ, աքաղաղը կանչեց:
69 And the maid saw him again, and she began to say to those standing by, This man also is one of them.
Աղախինը նորից տեսաւ նրան եւ սկսեց իր շուրջը գտնուողներին ասել. «Սա էլ նրանցից է»:
70 And he again denied it. And a little after, those standing there said again to Cephas: Surely, thou art one of them; for thou art likewise a Galilean, and thy speech answers to it.
Եւ Պետրոսը դարձեալ ուրացաւ: Փոքր-ինչ յետոյ, նորից, նրանք, որ շուրջը կանգնել էին, ասացին Պետրոսին. «Իրօք, դու էլ նրանցից ես, քանի որ գալիլիացի ես, եւ քո խօսուածքն էլ նման է»:
71 And he began to imprecate, and swore: I know not that man, of whom ye speak.
Եւ նա սկսեց նզովք կարդալ, երդուել եւ ասել. «Չեմ ճանաչում այն մարդուն, որի մասին դուք խօսում էք»:
72 And immediately the cock crew the second time. And Simon remembered the declaration of Jesus, who said to him: Before the cock shall crow twice, thou wilt thrice deny me. And he began to weep.
Եւ հէնց նոյն ժամին աքաղաղը երկրորդ անգամ կանչեց: Եւ Պետրոսը յիշեց այն խօսքը, որ Յիսուս ասել էր իրեն, թէ՝ «Աքաղաղը դեռ երկու անգամ չկանչած՝ դու երեք անգամ ինձ պիտի ուրանաս». եւ սկսեց լալ:
