< Mark 10 >
1 And he arose from there, and came to the border of Judaea, on the other side the Jordan. And great multitudes came to him there; and again he instructed them, as he was accustomed.
Յիսուս այնտեղից վեր կացաւ եկաւ Հրէաստանի սահմանները, Յորդանանի միւս կողմը. եւ ժողովուրդը դարձեալ գնում խռնւում էր նրա շուրջը, եւ նա, ինչպէս սովոր էր, նորից ուսուցանում էր նրանց:
2 And the Pharisees came to him, and, tempting him, inquired if it were lawful for a man to divorce his wife.
Իսկ փարիսեցիները մօտեցան եւ նրան փորձելով՝ հարց տուին ու ասացին. «Օրինաւո՞ր է, որ մարդ իր կնոջն արձակի»:
3 He said to them: What did Moses command you?
Նա պատասխան տուեց նրանց եւ ասաց. «Մովսէսը ձեզ ի՞նչ պատուիրեց»:
4 They said: Moses permitted us to write a bill of divorce, and send her away.
Եւ նրանք ասացին. «Մովսէսը հրաման տուեց արձակելու թուղթ գրել եւ արձակել»:
5 Jesus answered and said to them: On account of the hardness of your heart, Moses wrote you this precept.
Յիսուս պատասխանեց եւ ասաց նրանց. «Ձեր խստասրտութեան պատճառով գրեց այդ պատուիրանը,
6 But, from the beginning, God made them a male and a female.
մինչդեռ արարչագործութեան սկզբից Աստուած արու եւ էգ ստեղծեց նրանց»:
7 Therefore shall a man leave his father and his mother, and adhere to his wife:
Եւ ասաց. «Դրա համար տղամարդը պիտի թողնի իր հօրն ու մօրը եւ պիտի գնայ իր կնոջ յետեւից:
8 and they two shall be one flesh. Wherefore they are not two, but one flesh.
Եւ երկուսը մի մարմին պիտի լինեն, եւ այլեւս երկու չեն, այլ՝ մէկ մարմին:
9 What therefore God hath conjoined, let not man separate.
Արդ, ինչ որ Աստուած միացրեց, մարդը թող չբաժանի»:
10 And in the house, the disciples asked him again of this matter.
Եւ աշակերտները տան մէջ դարձեալ նոյնը հարցրին նրան:
11 And he said to them: Whoever shall divorce his wife, and take another, committeth adultery.
Եւ նրանց ասաց. «Եթէ մի մարդ արձակի իր կնոջը եւ ուրիշին առնի, շնութիւն արած կը լինի:
12 And if a woman shall leave her husband, and marry another, she committeth adultery.
Եւ մի կին եթէ թողնի իր ամուսնուն եւ ուրիշ մարդու կին լինի, շնութիւն արած կը լինի»:
13 And they brought little children to him, that he might touch them. But his disciples rebuked those who brought them.
Եւ նրան մանուկներ էին բերում, որպէսզի ձեռքը դնի նրանց վրայ: Իսկ աշակերտները յանդիմանում էին նրանց, ովքեր բերում էին:
14 And when Jesus saw it, he was displeased; and he said to them, Suffer little children to come to me, and forbid them not; for of those like them is the kingdom of God.
Երբ Յիսուս այս տեսաւ, բարկանալով սաստեց նրանց եւ ասաց. «Թո՛յլ տուէք այդ մանուկներին գալ ինձ մօտ եւ արգելք մի՛ եղէք նրանց, որովհետեւ Աստծու արքայութիւնը այդպիսիներինն է:
15 Verily I say to you, That whoever doth not receive the kingdom of God, like a little child, shall not enter it.
Ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, ով Աստծու արքայութիւնը չընդունի որպէս մանուկ, նրա մէջ չի մտնելու»:
16 And he took them in his arms, and laid his hand on them and blessed them.
Եւ նա վերցնելով նրանց իր գիրկը՝ նրանց վրայ ձեռքը դրեց եւ օրհնեց նրանց:
17 And as he walked in the way, one ran and fell upon his knees, and asked him, and said: Good Teacher, what must I do, to inherit eternal life? (aiōnios )
Երբ նա այնտեղից ճանապարհ ընկաւ, ահա մեծահարուստ մէկը առաջ վազելով ծնկի իջաւ, հարցրեց նրան ու ասաց. «Բարի՛ Վարդապետ, ի՞նչ պէտք է անեմ, որ յաւիտենական կեանքը ժառանգեմ»: (aiōnios )
18 Jesus saith to him: Why callest thou me good? There is none good, but one, God.
Եւ Յիսուս նրան ասաց. «Ինչո՞ւ ես ինձ բարի կոչում. բարի չէ ոչ ոք, այլ միայն՝ Աստուած:
19 Thou knowest the commandments; thou shalt not commit adultery, thou shalt not steal, thou shalt not kill, thou shalt not give false testimony, thou shalt not defraud; honor thy father and thy mother.
Պատուիրանները գիտես. մի՛ շնանար, մի՛ սպանիր, մի՛ գողանար, սուտ մի՛ վկայիրպատուի՛ր քո հօրն ու մօրը»:
20 And he answered, and said to him: Teacher, all these have I kept from my childhood.
Նա պատասխանեց եւ ասաց նրան. «Վարդապե՛տ, այդ բոլորը իմ մանկութիւնից ի վեր արել եմ. արդ, ի՞նչ եմ պակաս թողել»:
21 And Jesus looked on him, and loved him, and said to him: One thing thou lackest. Go, sell all that thou possessest, and give to the poor, and there will be a treasure for thee in heaven; and take thy cross, and come after me.
Եւ Յիսուս նրան նայելով՝ սիրեց նրան եւ ասաց. «Քեզ մէ՛կ բան է պակասում. եթէ կամենում ես կատարեալ լինել, գնա վաճառի՛ր ինչ որ ունես ու աղքատների՛ն տուր եւ երկնքում գանձեր կ՚ունենաս. եւ վերցրո՛ւ խաչդ եւ արի՛ իմ յետեւից»:
22 And he was made sad by that speech, and went away sorrowing: for he possessed great riches.
Եւ մարդը այդ խօսքի վրայ խոժոռուած՝ գնաց տրտում, որովհետեւ շատ հարուստ էր:
23 And Jesus looked upon his disciples, and said to them: How hard for those who possess wealth, to enter into the kingdom of God!
Եւ Յիսուս այս կողմ, այն կողմ նայելով՝ ասաց իր աշակերտներին. «Ինչքա՜ն դժուարին է Աստծու արքայութիւն մտնել նրանց համար, որ հարստութիւն ունեն»:
24 And the disciples wondered at the remark. And Jesus, replied again, and said to them: My children, how hard it is, for those who trust in riches, to enter into the kingdom of God.
Եւ աշակերտները զարմացած էին նրա խօսքերի վրայ. իսկ Յիսուս դարձեալ պատասխանեց նրանց եւ ասաց. «Զաւակնե՛րս, ինչքա՜ն դժուար է Աստծու արքայութիւն մտնել նրանց համար, որ իրենց յոյսը դրել են հարստութեան վրայ:
25 It is easier for a camel to enter the eye of a needle, than for a rich man to enter the kingdom of God.
Աւելի հեշտ է, որ պարանը ասեղի ծակից անցնի, քան թէ մի մեծահարուստ Աստծու արքայութիւնը մտնի»:
26 And they wondered the more, and said among themselves: Who can obtain life!
Եւ աշակերտները առաւել եւս էին զարմանում ու միմեանց ասում. «Ապա ուրեմն ո՞վ կարող է փրկուել»:
27 And Jesus looked on them again, and said to them: With men, this is not possible, but with God it is; for with God all things are possible.
Նայելով նրանց՝ Յիսուս ասաց. «Մարդկանց համար այդ անհնար է, բայց ո՛չ Աստծու համար»:
28 And Cephas began to say: Lo, we have left every thing, and have cleaved to thee.
Պետրոսն սկսեց նրան ասել. «Ահաւասիկ մենք թողել ենք ամէն բան եւ եկել ենք քո յետեւից»:
29 Jesus answered and said: Verily I say to you, There is no man that leaveth houses, or brothers or sisters, or father or mother, or wife or children, for my sake, and for the sake of my tidings,
Յիսուս պատասխանեց եւ ասաց. «Ճշմարիտ եմ ասում ձեզ, չկայ մէկը, որ թողած լինի տուն, կամ եղբայրներ, կամ քոյրեր, կամ հայր, կամ մայր, կամ որդիներ, կամ ագարակներ ինձ համար կամ Աւետարանի համար եւ այժմ,
30 who will not receive a hundredfold, here in the present time, houses, and brothers and sisters, and mothers and children, and lands, with persecution; and in the world to come eternal life. (aiōn , aiōnios )
այս ժամանակի մէջ հարիւրապատիկը չստանայ՝ տներ եւ եղբայրներ եւ քոյրեր եւ մայրեր եւ որդիներ եւ ագարակներ՝ հալածանքներ կրելով հանդերձ, եւ այն աշխարհում, որ գալու է՝ յաւիտենական կեանք: (aiōn , aiōnios )
31 But many are first, who will be last; and last, who will be first.
Սակայն շատեր, որ առաջին են, պիտի լինեն վերջին, իսկ վերջիններ՝ առաջին»:
32 And as they were in the way, going up to Jerusalem, Jesus went before them: and they were amazed, and walked after him with trembling. And he took his twelve, and began to tell them what was to befall him.
Եւ Երուսաղէմ ելնելու ճանապարհի վրայ էին. Յիսուս աշակերտներից աւելի առաջ էր գնում. իսկ նրանք, որ նրա յետեւից էին գնում, զարմացած էին ու վախենում էին: Եւ նա նորից վերցնելով Տասներկուսին՝ առանձին, սկսեց ասել նրանց, թէ ինչ բաներ պիտի պատահեն իրեն:
33 Behold, we are going to Jerusalem; and the Son of man will be delivered up to the chief priests and the Scribes; and they will condemn him to die, and will deliver him over to the Gentiles.
«Ահա ելնում ենք Երուսաղէմ. եւ մարդու Որդին պիտի մատնուի քահանայապետներին ու օրէնսգէտներին, եւ նրան մահուան պիտի դատապարտեն ու հեթանոսներին պիտի յանձնեն.
34 And they will mock him, and will scourge him, and will spit in his face, and will kill him; and on the third day he will arise.
նրան պիտի ծաղրեն. նրան պիտի ծեծեն ու նրա վրայ պիտի թքեն. եւ պիտի սպանեն. եւ երրորդ օրը նա յարութիւն պիտի առնի»:
35 And James and John, the sons of Zebedee, came to him, and said to him: Teacher, we desire that thou wouldst do for us all that we ask.
Զեբեդէոսի որդիները՝ Յակոբոսը եւ Յովհաննէսը, գնացին նրա մօտ եւ ասացին նրան. «Վարդապե՛տ, ինչ որ քեզնից պիտի խնդրենք, կամենում ենք, որ անես մեզ համար»:
36 He saith to them: What would ye, that I should do for you?
Եւ նա նրանց ասաց. «Ի՞նչ էք կամենում ինձնից, որ անեմ ձեզ համար»:
37 They say to him: Grant to us, that one may sit on thy right hand, and the other on thy left, in thy glory.
Եւ նրանք ասացին նրան. «Շնո՛րհ արա մեզ, որ նստենք մէկս՝ քո աջում եւ միւսս՝ ձախում, քո փառքի մէջ»:
38 But he said to them: Ye know not what ye ask. Are ye able to drink the cup, of which I drink? and to be baptized with the baptism, that I am baptized with?
Յիսուս պատասխանեց նրանց եւ ասաց. «Չէք իմանում, թէ ինչ էք խնդրում. կարո՞ղ էք խմել այն բաժակը, որ ես խմելու եմ, կամ մկրտուել այն մկրտութեամբ, որով ես մկրտուելու եմ»:
39 They say to him: We are able. Jesus saith to them: The cup that I drink, ye will drink, and the baptism that I am baptized with, ye will be baptized with:
Եւ նրանք ասացին նրան. «Կարող ենք»: Եւ Յիսուս նրանց ասաց. «Այն բաժակը, որ ես խմելու եմ, կը խմէք, եւ այն մկրտութիւնը, որով ես մկրտուելու եմ, նրանով կը մկրտուէք,
40 But that ye should sit on my right hand and on my left, is not mine o give, except to those for whom it is prepared.
բայց իմ աջում եւ ձախում նստեցնելը ես չէ, որ պիտի տամ, այլ տրուելու է նրանց, որոնց համար պատրաստուած է»:
41 And when the ten heard it, they began to murmur against James and John.
Այդ լսելով՝ տասը առաքեալները սկսեցին բարկանալ Յակոբոսի եւ Յովհաննէսի վրայ:
42 And Jesus called them, and said to them: Ye know, that they who are accounted chiefs of the nations, are their lords; and their great men have authority over them.
Յիսուս նրանց իր մօտ կանչեց եւ ասաց. «Գիտէք, որ հեթանոսների մէջ իշխանաւորներ համարուածները տիրում են նրանց. եւ նրանց մեծամեծներն իշխում են նրանց վրայ.
43 But it shall not be so among you: but he that would be great among you, must be a servitor to you.
ձեր մէջ այդպէս չպէտք է լինի. այլ ձեզնից ով կամենայ մեծ լինել, թող լինի ձեր սպասաւորը.
44 And he of you that would be first, must be servant to every one.
եւ ձեզնից ով կամենայ առաջին լինել, բոլորին ծառայ թող լինի.
45 And also the Son of man came, not to be served, but to serve; and to give his life a ransom for many.
որովհետեւ մարդու Որդին էլ չեկաւ ծառայութիւն ընդունելու, այլ՝ ծառայելու եւ տալու իր անձը որպէս փրկանք շատերի փոխարէն»:
46 And they came to Jericho. And as Jesus went out of Jericho, he and his disciples and a great multitude; Timeus, the son of Timeus, a blind man, was sitting by the side of the way, and begging.
Եւ եկան Երիքով: Եւ մինչ նա Երիքովից դուրս էր գալիս իր աշակերտներով եւ բազում ժողովրդով, Տիմէի որդին՝ կոյր Բարտիմէոսը, նստել մուրում էր ճանապարհի եզրին:
47 And he heard that it was Jesus the Nazarean; and he began to cry out, and to say: Thou Son of David, have mercy on me.
Երբ լսեց, թէ անցնողը Յիսուս Նազովրեցին է, սկսեց աղաղակել եւ ասել. «Դաւթի՛ Որդի, Յիսո՛ւս, ողորմի՛ր ինձ»:
48 And many rebuked him, that he might be silent. But he cried out the more, and said: Thou Son of David, have mercy on me.
Եւ շատերը նրան սաստում էին, որ լռի, իսկ նա առաւել եւս աղաղակում էր. «Դաւթի՛ Որդի, ողորմի՛ր ինձ»:
49 And Jesus stood, and directed him to be called. And they called the blind man, and said to him: Take courage: arise, he calleth thee.
Յիսուս կանգնեց եւ հրամայեց, որ նրան կանչեն: Կոյրին կանչեցին եւ նրան ասացին. «Քաջալերուի՛ր, վե՛ր կաց, կանչում է քեզ»:
50 And the blind man cast off his garment and arose, and went to Jesus.
Եւ նա, դէն գցելով իր զգեստները, վեր կացաւ եկաւ Յիսուսի մօտ:
51 Jesus said to him: What wilt thou, that I do for thee? And the blind man said to him: Rabbi, that I may have sight.
Յիսուս նրան ասաց. «Ի՞նչ ես ուզում, որ քեզ անեմ»: Կոյրը նրան ասաց. «Վարդապե՛տ, աչքերս թող բացուեն»:
52 And Jesus said to him: Go; thy faith hath procured thee life. And immediately his sight was restored; and he followed after him.
Եւ Յիսուս նրան ասաց. «Գնա՛, քո հաւատը քեզ փրկեց»: Եւ իսկոյն նրա աչքերը բացուեցին, եւ ճանապարհին գնում էր նրա յետեւից: