Proverbs 1
1 proverb Solomon son: child David king Israel
Исраил падишаси Давутниң оғли Сулайманниң пәнд-несиһәтлири: —
2 to/for to know wisdom and discipline: instruction to/for to understand word understanding
Бу пәнд-несиһәтләр саңа әқил-парасәт, әдәп-әхлақни үгитип, сени ибрәтлик сөзләрни чүшинидиған қилиду;
3 to/for to take: recieve discipline: instruction be prudent righteousness and justice and uprightness
саңа даналиқ, һәққанийлиқ, пәм-парасәт вә дуруслуқниң йолйоруқ-тәрбийисини қобул қилдуриду.
4 to/for to give: give to/for simple craftiness to/for youth knowledge and plot
Бу [пәнд-несиһәтләр] наданларни зерәк қилип, яшларни билимлик вә сәзгүр қилиду;
5 to hear: hear wise and to add teaching and to understand counsel to buy
буларға қулақ селиши билән даналар билимини ашуриду, йорутулған кишиләр техиму дана мәслиһәткә еришиду,
6 to/for to understand proverb and mockery word wise and riddle their
шундақла пәнд-несиһәтләр һәм тәмсилләрниң мәнасини, данишмәнләрниң һекмәтлири һәм тилсим сөзлирини чүшинидиған қилиниду.
7 fear LORD first: beginning knowledge wisdom and discipline: instruction fool(ish) to despise
Пәрвәрдигардин қорқуш билимниң башлинишидур; Ахмақлар даналиқни вә тәрбийини көзгә илмайду.
8 to hear: hear son: child my discipline: instruction father your and not to leave instruction mother your
И оғлум, атаңниң тәрбийисигә қулақ сал, анаңниң сөз-несиһәтидин айрилма;
9 for wreath favor they(masc.) to/for head your and necklace to/for neck your
чүнки улар сениң бешиңға тақалған гүл чәмбирәк, бойнуңға есилған марҗан болиду.
10 son: child my if to entice you sinner not be willing
И оғлум, яманлар сени аздурса, уларға әгәшмигин.
11 if to say to go: come [emph?] with us to ambush to/for blood to treasure to/for innocent for nothing
Әгәр улар: — Жүр, қапқан қуруп адәм өлтүрәйли; Йошурунивелип, бирәр бегуна кәлгәндә урайли!
12 to swallow up them like/as hell: Sheol alive and unblemished: complete like/as to go down pit (Sheol h7585)
Тәһтисарадәк уларни жутуветәйли, Сақ болсиму, һаңға чүшкәнләрдәк уларни жиқитайли; (Sheol h7585)
13 all substance precious to find to fill house: home our spoil
Улардин хилму-хил қиммәтлик мал-дунияға егә болуп, Өйлиримизни олҗа билән толдуримиз.
14 allotted your to fall: deserting in/on/with midst our purse one to be to/for all our
Биз билән шерик бол, Һәмянимиз бир болсун, десә, —
15 son: child my not to go: walk in/on/with way: journey with them to withhold foot your from path their
И оғлум, уларға йолдаш болма, Өзүңни уларниң изидин нери қил!
16 for foot their to/for bad: evil to run: run and to hasten to/for to pour: kill blood
Чүнки уларниң путлири рәзилликкә жүгүриду, Қолини қан қилиш үчүн алдирайду.
17 for for nothing to scatter [the] net in/on/with eye: seeing all master: [master of] wing
Һәр қандақ учарқанат туюп қалғанда қапқан қоюш бекар аваричиликтур;
18 and they(masc.) to/for blood their to ambush to treasure to/for soul: life their
Лекин булар дәл өз қенини төкүш үчүн сақлайду; Өз җанлириға замин болушни күтиду.
19 so way all to cut off: to gain unjust-gain [obj] soul: life master his to take: take
Нәпси йоғинап кәткән һәр бир адәмниң йоллириниң ақивити мана шундақ; [Һарам мал-дуния] өз егилириниң җенини алиду.
20 wisdom in/on/with outside to sing in/on/with street/plaza to give: cry out voice her
[Бүйүк] даналиқ кочида очуқ-ашкарә хитап қилмақта, Чоң мәйданларда садасини аңлатмақта.
21 in/on/with head: top to roar to call: call out in/on/with entrance gate in/on/with city word her to say
Коча доқмушлирида адәмләрни чақирмақта, Шәһәр дәрвазилирида сөзлирини җакалимақта: —
22 till how simple to love: lover simplicity and to mock scorning to desire to/for them and fool to hate knowledge
И саддилар, қачанғичә мошундақ наданлиққа берилисиләр? Мәсқирә қилғучилар қачанғичә мәсқириликтин һозур алсун? Ахмақлар қачанғичә билимдин нәпрәтләнсун?!
23 to return: repent to/for argument my behold to bubble to/for you spirit my to know word my [obj] you
Тәнбиһлиримгә қулақ селип маңған йолуңлардин янған болсаңлар еди! Роһумни силәргә төкүп берәттим, Сөзлиримни силәргә билдүргән болаттим.
24 because to call: call to and to refuse to stretch hand my and nothing to listen
Лекин чақирсам, аңлимидиңлар; Қолумни узартсам, һеч қайсиңлар қаримидиңлар.
25 and to neglect all counsel my and argument my not be willing
Несиһәтлиримниң һәммисигә пәрва қилмидиңлар, Тәнбиһимни аңлашни қилчә халимидиңлар.
26 also I in/on/with calamity your to laugh to mock in/on/with to come (in): come dread your
Шуңа, бешиңларға балаю-қаза кәлгәндә күлимән, Вәһимә силәргә йетиши билән мәсқирә қилимән.
27 in/on/with to come (in): come (like/as devastation *Q(K)*) dread your and calamity your like/as whirlwind to come in/on/with to come (in): come upon you distress and anguish
Һалакәт елип кәлгән вәһимә үстүңләргә чүшкәндә, Вәйранчилиқ силәргә қуюнтаздәк кәлгәндә, Силәр еғир қайғуға вә азапқа муптила болғиниңларда —
28 then to call: call to me and not to answer to seek me and not to find me
У чағда мошу кишиләр мәндин өтүнүп чақириду, Мән пәрва қилмаймән, Мени тәлмүрүп издисиму, тапалмайду.
29 underneath: because of for to hate knowledge and fear LORD not to choose
Улар билимгә нәпрәтләнгинидин, Пәрвәрдигардин әйминишни таллимиғинидин,
30 not be willing to/for counsel my to spurn all argument my
Мениң нәсиһитимни қилчә қобул қилғуси йоқлуғидин, Тәнбиһимгиму пәрва қилмиғиниңлардин,
31 and to eat from fruit way: journey their and from counsel their to satisfy
Улар өз бешини йәйду, Өз қәстлиридин толуқ азап тартиду;
32 for faithlessness simple to kill them and ease fool to perish them
Чүнки саддиларниң йолдин чиқиши өз җениға замин болиду; Ахмақлар раһәтлик турмушидин өзлирини һалак қилиду.
33 and to hear: hear to/for me to dwell security and to rest from dread distress: harm
Лекин маңа қулақ салғанлар аман-есән яшайду, Балаю-қазалардин, ғәм-әндишләрдин халий болуп, хатирҗәм туриду.
