< Proverbs 8 >
1 not wisdom to call: call out and understanding to give: cry out voice her
Boni, Bwanya azali kobelela te? Mayele azali koyokisa mongongo na ye te?
2 in/on/with head: top height upon way: road place path to stand
Atelemi na songe ya bangomba, na pembeni ya nzela, na bisika oyo banzela ekutana,
3 to/for hand: to gate to/for lip: edge town entrance entrance to sing
azali koganga pene ya bikuke, na ekotelo ya engumba:
4 to(wards) you man to call: call out and voice my to(wards) son: child man
« Bato, nazali koganga makasi epai na bino, nazali nde koloba na bino bato!
5 to understand simple craftiness and fool to understand heart
Bino bato oyo bozanga mayele, bokoma na bososoli! Bino bazoba, bokoma mayele!
6 to hear: hear for leader to speak: speak and opening lips my uprightness
Boyoka, pamba te nazali na makambo ya motuya ya koyebisa bino, nafungoli monoko na ngai mpo na koloba makambo ya sembo.
7 for truth: true to mutter palate my and abomination lips my wickedness
Pamba te monoko na ngai ebimisaka maloba ya solo, mpe bibebu na ngai eyinaka mabe.
8 in/on/with righteousness all word lip my nothing in/on/with them to twist and twisted
Maloba nyonso oyo ebimaka na monoko na ngai ezali sembo, ezalaka na likambo moko te ya lokuta to ya mabe;
9 all their straightforward to/for to understand and upright to/for to find knowledge
nyonso ezali pole mpo na moto ya mayele, mpe sembo mpo na bato oyo bazali na bososoli.
10 to take: take discipline: instruction my and not silver: money and knowledge from gold to choose
Boluka mateya na ngai kasi palata te, boyebi kasi wolo te oyo eleki peto,
11 for pleasant wisdom from jewel and all pleasure not be like in/on/with her
pamba te bwanya ezali na motuya koleka mayaka ya kitoko, bongo eloko moko te ya motuya ekokani na yango.
12 I wisdom to dwell craftiness and knowledge plot to find
Ngai, Bwanya, navandaka elongo na kokanisa, boye nayebi kokundola mayele mpe bososoli.
13 fear LORD to hate bad: evil pride and pride and way: conduct bad: evil and lip: word perversity to hate
Kotosa Yawe ezali koyina mabe. Nayinaka lolendo, lofundu, nzela ya masumu mpe monoko ya lokuta.
14 to/for me counsel and wisdom I understanding to/for me might
Toli mpe bososoli ezali ya ngai, ngai nde mayele mpe makasi.
15 in/on/with me king to reign and to rule to decree righteousness
Ezali na nzela na ngai nde bakonzi batambolisaka mokili, mpe bakambi basalaka mibeko ya sembo;
16 in/on/with me ruler to rule and noble all to judge (righteousness *L(H)*)
ezali na nzela na ngai nde bakambi, bankumu mpe basambisi nyonso ya mokili bayangelaka.
17 I (to love: lover me *Q(K)*) to love: lover and to seek me to find me
Nalingaka bato oyo balingaka ngai, mpe bato oyo balukaka ngai bamonaka ngai.
18 riches and glory with me substance surpassing and righteousness
Bozwi mpe lokumu, bomengo oyo ewumelaka mpe bosembo etambolaka elongo na ngai.
19 pleasant fruit my from gold and from pure gold and produce my from silver: money to choose
Mbuma na ngai ezali kitoko koleka wolo, ezala wolo ya peto, mpe mbuma oyo nabotaka eleki palata ya kitoko.
20 in/on/with way righteousness to go: walk in/on/with midst path justice
Natambolaka na nzela ya bosembo, mpe nasalelaka banzela oyo ememaka na boyengebene,
21 to/for to inherit to love: lover me there and treasure their to fill
mpo na kopesa libula epai ya bato oyo balingaka ngai mpe mpo na kotondisa bibombelo na bango.
22 LORD to buy me first: beginning way: conduct his front: old work his from the past
Yawe asalaki ngai liboso ete asala nyonso, liboso ya misala na Ye nyonso ya kala;
23 from forever: antiquity to install from head: first from front: old land: country/planet
aponaki ngai liboso ete mokili ezala, wuta na ebandeli penza, wuta na tango oyo biloko nyonso ya mokili ezalaki nanu te.
24 in/on/with nothing abyss to twist: give birth in/on/with nothing spring to honor: many water
Nabotamaki tango mayi ya bozindo ezalaki nanu te, tango miluka ebimisaki nanu mayi na yango te,
25 in/on/with before mountain: mount to sink to/for face: before hill to twist: give birth
liboso ete bangomba ya milayi mpe bangomba ya mikuse ezala na bisika na yango,
26 till not to make land: country/planet and outside and head: first dust world
tango amisalelaki nanu te, ezala mabele to bilanga to mpe putulu ya mokili.
27 in/on/with to establish: establish he heaven there I in/on/with to decree he circle upon face: surface abyss
Nazalaki wana tango atandaki likolo na esika na yango, mpe tango akataki mondelo ya etando monene ya mayi ya bozindo,
28 in/on/with to strengthen he cloud from above in/on/with be strong spring abyss
tango atiaki mapata na likolo mpe abimisaki mayi wuta na bitima,
29 in/on/with to set: appoint he to/for sea statute: allotment his and water not to pass: trespass lip: word his in/on/with to decree he foundation land: country/planet
tango akatelaki ebale monene mondelo mpo ete mayi ezindisa mokili na Ye te, tango atiaki miboko ya mabele;
30 and to be beside him artisan and to be delight day: daily day: daily to laugh to/for face: before his in/on/with all time
nazalaki pembeni na Ye lokola mosungi, nazalaki kosepelisa ye tango nyonso, mpe nazalaki tango nyonso na esengo liboso na Ye;
31 to laugh in/on/with world land: country/planet his and delight my with son: child man
nazalaki kosepela kati na mokili na Ye mpe nazalaki na esengo kati na bato.
32 and now son: descendant/people to hear: hear to/for me and blessed way: conduct my to keep: obey
Sik’oyo, mwana na ngai, yoka ngai: Esengo na bato oyo babatelaka banzela na ngai!
33 to hear: hear discipline: instruction and be wise and not to neglect
Boyoka mateya na ngai mpe bokokoma bato ya bwanya, bomeka kobwaka yango te!
34 blessed man to hear: hear to/for me to/for to watch upon door my day: daily day: daily to/for to keep: look at doorpost entrance my
Esengo na moto oyo ayokelaka ngai, oyo asenzelaka na ekuke na ngai mokolo na mokolo, mpe akengelaka na ekotelo na ngai!
35 for to find me (to find *Q(K)*) life and to promote acceptance from LORD
Pamba te moto oyo amoni ngai amoni bomoi mpe azwi ngolu na miso ya Yawe.
36 and to sin me to injure soul: myself his all to hate me to love: lover death
Kasi moto oyo atosaka ngai te amisalaka mabe ye moko: moto nyonso oyo ayinaka ngai alingaka kufa. »