Proverbs 25

1 also these proverb Solomon which to proceed human Hezekiah king Judah

ئەمانەش هەر پەندی سلێمانن کە پیاوەکانی حەزقیای پاشای یەهودا نووسیویانەتەوە:

2 glory God to hide word: thing and glory king to search word: thing

شکۆمەندیی خودا لە شاردنەوەی بابەتدایە، شکۆمەندیی پاشایانیش لە لێکۆڵینەوەی بابەتدایە.

3 heaven to/for height and land: country/planet to/for depth and heart king nothing search

هەروەک ئاسمان بۆ بەرزییە و زەوی بۆ قووڵییە، دڵی پاشایانیش ناپشکنرێت.

4 to remove dross from silver: money and to come out: produce to/for to refine article/utensil

خڵت لە زیو داماڵە، ئەو کاتە دەتوانرێت کەرەستەی لێ دروستبکرێت.

5 to remove wicked to/for face king and to establish: establish in/on/with righteousness throne his

بەدکار لەبەردەم پاشا داماڵە، بە ڕاستودروستی تەختەکەی دەچەسپێت.

6 not to honor to/for face king and in/on/with place great: large not to stand: stand

لەبەردەم پاشا خۆت بەرز مەکەرەوە، لە شوێنی گەورە پیاوان ڕامەوەستە.

7 for pleasant to say to/for you to ascend: rise here/thus from to abase you to/for face noble which to see: see eye your

وا چاکترە پێت بگوترێت: «سەربکەوە بۆ ئێرە،» نەک لەلای میر تەریق بیتەوە. ئەوەی بە چاوی خۆت بینیت،

8 not to come out: send to/for to contend quickly lest what? to make: do in/on/with end her in/on/with be humiliated [obj] you neighbor your

خێرا مەیبە بۆ دادگا، چونکە لە کۆتاییەکەی چی دەکەیت ئەگەر دراوسێکەت شەرمەزاری کردیت؟

9 strife your to contend with neighbor your and counsel another not to reveal: reveal

کە باسی کێشەکەت دەکەیت لەگەڵ دراوسێکەت، نهێنی خەڵکی دیکە مەدرکێنە،

10 lest to shame you to hear: hear and slander your not to return: return

نەوەک گوێگرێک شەرمەزارت بکات، جا ناوە زڕاوەکەت لێ نابێتەوە.

11 apple gold in/on/with figure silver: money word to speak: speak upon (right) time his

سێوێکی زێڕە و لە زیو گیراوە، ئەو قسەیەی لە کاتی خۆیدا دەکرێت.

12 ring gold and ornament gold to rebuke wise upon ear to hear: hear

وەک گوارەی زێڕە و خشڵی زێڕی بێگەردە، سەرزەنشتی دانا بۆ گوێی بیسەر.

13 like/as coolness snow in/on/with day harvest envoy be faithful to/for to send: depart him and soul lord his to return: rescue

وەک ساردی بەفرە لە ڕۆژی دروێنەدا، نوێنەری دەستپاک بۆ ئەوانەی دەینێرن، دڵی گەورەکانی فێنک دەکاتەوە.

14 mist and spirit: breath and rain nothing man to boast: boast in/on/with gift deception

هەور و بای بێ بارانە، ئەوەی شانازی بە دیاری بکات و نەیبەخشێت.

15 in/on/with length face: anger to entice chief and tongue tender to break bone

بە نەسرەوتن فەرمانڕەوا قایل دەکرێت، زمانی نەرمیش ئێسک دەشکێنێت.

16 honey to find to eat sufficiency your lest to satisfy him and to vomit him

ئەگەر هەنگوینت دۆزییەوە بەگوێرەی پێویست بیخۆ، ئەگینا پڕ دەبیت و دەیڕشێنیتەوە.

17 be precious foot your from house: home neighbor your lest to satisfy you and to hate you

بە کەمی پێت لە ماڵی دراوسێکەت دابنێ، ئەگینا لێت تێر دەبێت و ڕقی لێت دەبێتەوە.

18 war-club and sword and arrow to sharpen man to answer in/on/with neighbor his witness deception

وەک کوتەک و شمشێر و تیری تیژە، ئەوەی شایەتی درۆ لەسەر دراوسێکەی بدات.

19 tooth to shatter and foot to slip confidence to act treacherously in/on/with day distress

وەک ددانی کلۆر و قاچی لەجێ چووە، پشتبەستن بە ناپاک لە ڕۆژی تەنگانەدا.

20 to advance garment in/on/with day cold vinegar upon lye and to sing in/on/with song upon heart bad: harmful

وەک داکەندنی بەرگ لە ڕۆژی سەرمادا، یان سرکەیە بەسەر سۆدەدا، چڕینی گۆرانی بۆ دڵتەنگ.

21 if hungry to hate you to eat him food: bread and if thirsty to water: drink him water

ئەگەر دوژمنەکەت برسی بوو نانی دەرخوارد بدە، ئەگەر تینووی بوو ئاوی بدەرێ.

22 for coal you(m. s.) to snatch up upon head his and LORD to complete to/for you

بەمە پشکۆ لەسەر سەری کەڵەکە دەکەیت، یەزدانیش پاداشتت دەداتەوە.

23 spirit: breath north to twist: give birth rain and face be indignant tongue secrecy

بای باکوور باران دەهێنێت، زمانی پاشملەش ڕووی گرژ.

24 pleasant to dwell upon corner roof from woman: wife (contention *Q(K)*) and house: home fellow

باشترە لە گۆشەی سەربانێک نیشتەجێ بیت، نەک ماڵێکی هاوبەش لەگەڵ ژنێکی شەڕانی.

25 water cool upon soul faint and tidings pleasant from land: country/planet distance

وەک ئاوی ساردە بۆ گیانێکی شەکەت، هەواڵی خۆش لە وڵاتێکی دوور.

26 spring to foul and fountain to ruin righteous to shake to/for face: before wicked

وەک کانییەکی لێڵ و بیرێکی بۆگەنە، ئەو کەسە ڕاستودروستەی لەبەردەم بەدکار کۆڵ دەدات.

27 to eat honey to multiply not pleasant and search glory their glory

زۆر خواردنی هەنگوین باش نییە، ڕێزدار نابێت ئەوەی داوای ڕێزلێنان بۆ خۆی دەکات.

28 city to break through nothing wall man which nothing restraint to/for spirit: temper his

وەک شارێکی ڕووخاوی بێ شوورایە، ئەو پیاوەی بەسەر خۆیدا زاڵ نەبێت.