Proverbs 24
1 not be jealous in/on/with human distress: evil and not (to desire *Q(k)*) to/for to be with them
Saanmo nga ap-apalan dagiti dakes, wenno saanmo a tarigagayan ti makikadua kadakuada,
2 for violence to mutter heart their and trouble lips their to speak: speak
gapu ta agpangpanggep dagiti pusoda kadagiti rinaranggas, ken agibagbaga dagiti bibigda iti maipanggep iti riribuk.
3 in/on/with wisdom to build house: home and in/on/with understanding to establish: establish
Babaen iti kinasirib, adda maipatakder a balay, ken babaen iti pannakaawat, naipasdek daytoy.
4 and in/on/with knowledge chamber to fill all substance precious and pleasant
Babaen iti pannakaammo, napunno dagiti siled kadagiti agkakapateg ken agkakapintas a kinabaknang.
5 great man wise in/on/with strength and man knowledge to strengthen strength
Paneknekan ti masirib a tao a napigsa isuna, ken nasaysayaat ti tao nga addaan iti pannakaammo ngem iti tao a napigsa,
6 for in/on/with counsel to make to/for you battle and deliverance: victory in/on/with abundance to advise
ta babaen kadagiti nainsiriban a wagas ket mapagballigiam ti pannakigubatmo, ken adda balligi babaen kadagiti adu a mammagbaga.
7 to exalt to/for fool(ish) wisdom in/on/with gate not to open lip his
Ti kinasirib ket nangato unay para iti maag, saanna nga ilukat ti ngiwatna kadagiti ruangan.
8 to devise: devise to/for be evil to/for him master: [master of] plot to call: call to
Adda maysa a tao nga agpangpanggep nga agaramid iti dakes-nalaing nga agaramid iti linuloko ti iyaw-awag kenkuana dagiti tattao.
9 wickedness folly sin and abomination to/for man to mock
Ti minamaag a panggep ket basol, ken um-umsien dagiti tattao ti mananglais.
10 to slacken in/on/with day distress narrow strength your
No ipakpakitam ti kinatakrutmo iti aldaw ti riribuk, nakapuyka ngarud.
11 to rescue to take: take to/for death and to shake to/for slaughter if to withhold
Ispalem dagiti maipanpanaw maiyap-apan iti ipapatay, ken tenglem dagiti agibar-ibar nga agturong iti pannakatayda.
12 for to say look! not to know this not to measure heart he/she/it to understand and to watch soul your he/she/it to know and to return: pay to/for man like/as work his
No ibagam, “Awan ammomi maipanggep iti daytoy.” Saan kadi nga ammo ti Mangtimtimbang iti puso ti ibagbagam? Ken saan kadi nga ammo daytoy ti Mangsalsalaknib iti biagmo? Ken saan kadi nga itedto ti Dios no ania ti maikari iti tunggal maysa?
13 to eat son: child my honey for pleasant and honey sweet upon palate your
Anakko, manganka iti diro gapu ta nasayaat daytoy, gapu ta ti tedted ti diro ket nasam-it iti panagramanmo.
14 so to know [emph?] wisdom to/for soul your if to find and there end and hope your not to cut: eliminate
Kasta met ti kinasirib para iti kararuam- no birukem daytoy, addanto masakbayan ken saanto a mapukaw ti namnamam.
15 not to ambush wicked to/for pasture righteous not to ruin rest his
Saanka nga aglemmeng nga aguray a kas kadagiti nadangkes a tattao a mangdarup iti balay dagiti agar-aramid iti nalinteg. Saanmo a dadaelen ti pagtaenganna!
16 for seven to fall: fall righteous and to arise: rise and wicked to stumble in/on/with distress: harm
Ta no matuang a maminpito ti tao nga agar-aramid ti nalinteg, bumangonto manen isuna, ngem dagiti nadangkes ket parmeken ti didigra.
17 in/on/with to fall: fall (enemy your *Q(K)*) not to rejoice and in/on/with to stumble he not to rejoice heart your
Saanka nga agrambak no marigrigatan ti kabusormo, ken saan koma nga aragsak ta pusom no maitublak isuna,
18 lest to see: see LORD and be evil in/on/with eye: appearance his and to return: turn back from upon him face: anger his
ta no saan ket makita ni Yahweh ken amangan no saannaka a kanunongan gapu iti dayta ket saannan a kapungtot dayta a tao.
19 not to be incensed in/on/with be evil not be jealous in/on/with wicked
Saanka nga agdanag gapu kadagiti agar-aramid kadagiti dakes a banbanag, ken saanmo nga apalan dagiti nadangkes a tattao,
20 for not to be end to/for bad: evil lamp wicked to put out
ta awan masakbayan ti dakes a tao, ken arigna a maiddepto ti lampara ti nadangkes.
21 to fear: revere [obj] LORD son: child my and king with to change not to pledge
Agbutengka kenni Yahweh, ken agbutengka iti ari, anakko; saanka a makikadua kadagiti mangsuksukir kadakuada,
22 for suddenly to arise: rise calamity their and disaster two their who? to know
ta giddatonto a dumteng ti didigrada ket siasino ti makaammo iti kadakkel ti pannakadadael a dumteng manipud kadakuada?
23 also these to/for wise to recognize face: kindness in/on/with justice: judgement not pleasant
Dagitoy ket sasao met laeng dagiti masirib. No maipapan iti linteg, saan a nasayaat no adda panangidumduma iti panangukom.
24 to say to/for wicked righteous you(m. s.) to curse him people be indignant him people
Siasinoman a mangibaga iti nagbasol, “Sika ti husto,” ket ilunodto dagiti tattao ken guraento dagiti nasion.
25 and to/for to rebuke be pleasant and upon them to come (in): come blessing good
Ngem maaddaanto iti kasta unay a ragsak dagiti mangtubngar kadagiti nadangkes, ken addanto dumteng kadakuada a sagsagut a nasasayaat.
26 lips to kiss to return: reply word: speaking straightforward
Ti mangmangted iti pudno a sungbat ket arigna a mangmangted iti agek iti bibig.
27 to establish: prepare in/on/with outside work your and be ready her in/on/with land: country to/for you after and to build house: home your
Aramidem ti trabahom iti ruar, samo isagana ti talon; kalpasan dayta, ipatakdermon ti balaymo.
28 not to be witness for nothing in/on/with neighbor your and to open wide in/on/with lips your
Saanka nga agsaksi iti maibusor iti kaarubam nga awan ti gapgapuna, ken saanka a mangallilaw babaen kadagiti bibigmo.
29 not to say like/as as which to make: do to/for me so to make: do to/for him to return: pay to/for man like/as work his
Saanmo nga ibaga, “Aramidekto kenkuana ti inaramidna kaniak; pagbayadekto isuna iti inaramidna.”
30 upon land: country man sluggish to pass and upon vineyard man lacking heart
Nagnaak iti talon ti tao a sadut, limmabasak iti kaubasan ti tao nga awan ammona.
31 and behold to ascend: rise all his thorn to cover face: surface his nettle and wall stone his to overthrow
Nagtubtuboanen dagiti sisiit ti talonna, naabbonganen ti daga kadagiti siitan a mula, ken narban ti bato nga aladna.
32 and to see I to set: consider heart my to see: see to take: recieve discipline: instruction
Kalpasanna, nakitak ket pinanunotko; kimmitaak ket nakasursuroak.
33 little sleep little slumber little folding hand to/for to lie down: sleep
Maturog pay bassit, iridep pay bassit, idalikepkep pay biit tapno makainana-
34 and to come (in): come to go: follow poverty your and need your like/as man shield
ket dumteng kenka ti kinapanglaw a kas iti agtatakaw, ken dumteng kenka dagiti panagkasapulam a kasla dagitoy ket nakaarmas a soldado.
