Proverbs 22

1 to choose name from riches many from silver: money and from gold favor pleasant

ناوبانگی چاک لە دەوڵەمەندی گەورە خوازراوترە، ڕێزیش لە زێڕ و زیو باشترە.

2 rich and be poor to meet to make all their LORD

دەوڵەمەند و هەژار لەمەدا یەکدەگرنەوە، دروستکەری هەردووکیان یەزدانە.

3 prudent to see: see distress: harm (and to hide *Q(K)*) and simple to pass and to fine

ژیر خراپە دەبینێت و خۆی دەشارێتەوە، بەڵام ساویلکە مل پێوەدەنێت و سزا دەدرێ.

4 consequence humility fear LORD riches and glory and life

پاداشتی بێفیزی و لەخواترسی دەوڵەمەندی و ڕێزداری و ژیانە.

5 thorn snare in/on/with way: conduct twisted to keep: guard soul his to remove from them

چقڵ و تەڵە لە ڕێگای پیاوی خواردایە، بەڵام ئەوەی خۆی بپارێزێت لێی دوور دەکەوێتەوە.

6 to dedicate to/for youth upon lip: word way: conduct his also for be old not to turn aside: depart from her

منداڵ لەسەر ئەو ڕێگایە ڕابهێنە کە پێویستە بیگرێت، پیریش بێت لێی لا نادات.

7 rich in/on/with be poor to rule and servant/slave to borrow to/for man to borrow

دەوڵەمەند بەسەر هەژاردا حوکم دەکات، قەرزاریش کۆیلەی خاوەن قەرزە.

8 to sow injustice (to reap *Q(k)*) evil: trouble and tribe: staff fury his to end: expend

ئەوەی ناڕەوایی بچێنێت دروێنەی خراپە دەکات، کوتەکی تووڕەییشی دەفەوتێت.

9 pleasant eye he/she/it to bless for to give: give from food: bread his to/for poor

ئەوەی چاوتێر بێت بەرەکەتدار دەبێت، چونکە لە نانی خۆی دەداتە هەژار.

10 to drive out: drive out to mock and to come out: come strife and to cease judgment and dishonor

گاڵتەجاڕ دەربکە، ناکۆکی دەڕوات، دووبەرەکی و ڕیسواییش نامێنێت.

11 to love: lover (pure *Q(K)*) heart favor lip: words his neighbor his king

ئەوەی حەزی لە دڵپاکی بێت و قسەی شیرین بێت، پاشا دەبێتە دۆستی.

12 eye LORD to watch knowledge and to pervert word to act treacherously

چاوی یەزدان چاودێری زانیاری دەکات، بەڵام قسەی ناپاکان سەرەوژێر دەکات.

13 to say sluggish lion in/on/with outside in/on/with midst street/plaza to murder

تەمبەڵ دەڵێت: «شێرێک لە دەرەوەیە! ئەگەر بچمە گۆڕەپانەکان دەکوژرێم!»

14 pit deep lip be a stranger be indignant LORD (to fall: fall *Q(k)*) there

دەمی ژنی بەدڕەوشت چاڵێکی قووڵە، ئەوەی بەر تووڕەیی یەزدان بکەوێت دەکەوێتە ناوی.

15 folly to conspire in/on/with heart youth tribe: staff discipline to remove her from him

گێلی بە دڵی منداڵەوە گرێدراوە، بەڵام گۆچانی تەمبێکردن دووری دەخاتەوە لێی.

16 to oppress poor to/for to multiply to/for him to give: give to/for rich surely to/for need

ئەوەی زۆرداری لە هەژار بکات بۆ ئەوەی بۆ خۆی زیاد بکات و ئەوەی بە دەوڵەمەند ببەخشێت، بێگومان هەردووکیان بەرەو نەبوونییە.

17 to stretch ear your and to hear: hear word wise and heart your to set: make to/for knowledge my

گوێ شل بکە و قسەی دانایان ببیستە، دڵت بدە زانیاری من،

18 for pleasant for to keep: guard them in/on/with belly: body your to establish: prepare together upon lips your

چونکە جوانە ئەگەر لە ناختدا هەڵیبگریت و تێکڕا لەسەر لێوەکانت بچەسپێن.

19 to/for to be in/on/with LORD confidence your to know you [the] day also you(m. s.)

بۆ ئەوەی پشتبەستنت بە یەزدان بێت، ئەمڕۆ تۆ فێر دەکەم، بەڵێ تۆ.

20 not to write to/for you (officer *Q(K)*) in/on/with counsel and knowledge

ئایا سی پەندم بۆ نەنووسیوی سەبارەت بە ڕاوێژ و زانیاری،

21 to/for to know you truth word truth: true to/for to return: reply word truth: true to/for to send: depart you

بۆ ئەوەی دروستی قسەی ڕاستیت فێر بکەم، هەتا وەڵامە ڕاستییەکان بدەیتەوە ئەوانەی کە تۆیان ناردووە؟

22 not to plunder poor for poor he/she/it and not to crush afflicted in/on/with gate

هەژار تاڵان مەکە لەبەر هەژارییەکەی و نەبوون وردوخاش مەکە لە دادگا،

23 for LORD to contend strife their and to rob [obj] to rob them soul: life

چونکە یەزدان بەرگری لە کێشەکەیان دەکات و ئەوانەی تاڵانیان دەکەن گیانیان تاڵان دەکات.

24 not to accompany with master: men face: anger and with man rage not to come (in): come

مەبە برادەری کەسی تووڕە، هاوڕێیەتی کەسی هەڵچوو مەکە،

25 lest to teach/learn (way his *Q(K)*) and to take: recieve snare to/for soul: myself your

نەوەک لە ڕێچکەی ئەوان ڕابێیت، خۆت تووشی تەڵە بکەیت.

26 not to be in/on/with to blow palm in/on/with to pledge loan

لەوانە مەبە کە تەوقە دەکەن، دەستەبەری قەرزی خەڵک مەکە.

27 if nothing to/for you to/for to complete to/for what? to take: take bed your from underneath: under you

ئەگەر نەتبوو بیدەیتەوە، بۆچی نوێنەکەی ژێرت ببردرێت.

28 not to remove border: boundary forever: antiquity which to make father your

سنووری کۆن مەگوازەوە، ئەوەی باوباپیرانت دایانناوە.

29 to see man quick in/on/with work his to/for face: before king to stand not to stand to/for face: before obscure

ئایا ئەو کەسەت بینیوە بە دەستوبردە لە کارەکەی؟ لەبەردەم پاشاکان ڕادەوەستێت، نەک لەبەردەم خەڵکی بێ ناوبانگ.