Proverbs 14
1 wise woman to build house: home her and folly in/on/with hand her to overthrow him
Һәр бир дана аял өз аилисини ават қилар; Ахмақ аял аилисини өз қоли билән вәйран қилар.
2 to go: walk in/on/with uprightness his afraid LORD and be devious way: conduct his to despise him
Дуруслуқ йолида маңидиған киши Пәрвәрдигардин қорқар; Қиңғир йолда маңған киши [Худани] көзгә илмас.
3 in/on/with lip fool(ish) branch pride and lips wise to keep: guard them
Ахмақниң тәкәббур ағзи өзигә таяқ болар; Ақиланиниң ләвлири өзини қоғдар.
4 in/on/with nothing cattle crib pure and abundance produce in/on/with strength cattle
Улақ болмиса, еғил пак-пакиз турар; Бирақ өкүзниң күчи болғандила [саңға] ашлиқ толар.
5 witness faithful not to lie and to breathe lie witness deception
Ишәшлик гувачи ялған ейтмас; Сахта гувачи ялған гәпни нәпәстәк тинар.
6 to seek to mock wisdom and nothing and knowledge to/for to understand to lighten
Һакавурлар даналиқ издәп тапалмас; Бирақ йорутулған адәмгә билим елиш асанға чүшәр.
7 to go: went from before to/for man fool and not to know lip: words knowledge
Бирәвниң ағзида билим йоқлуғини билип йәткәндә, Униңдин өзүңни нери тарт.
8 wisdom prudent to understand way: conduct his and folly fool deceit
Әқил-парасәтлик кишиниң даналиғи өз йолини ойлиништидур; Ахмақларниң әқилсизлиги болса өзлириниң алдинишидур.
9 fool(ish) to mock guilt (offering) and between upright acceptance
Ахмақлар болса «итаәтсизлик қурбанлиғи»ни көзгә илмайду, Һәққанийлар арисида болса илтипат тепилар.
10 heart to know bitterness soul: myself his and in/on/with joy his not to pledge be a stranger
Көңүлдики дәрдни пәқәт өзила көтирәләр; Көңүлдики хушлуққиму башқилар шерик болалмас.
11 house: household wicked to destroy and tent upright to sprout
Яманниң өйи өрүлүп чүшәр; Һәққаний адәмниң чедири гүллинип кетәр.
12 there way: conduct upright to/for face of man and end her way: conduct death
Адәм балисиға тоғридәк көрүнидиған бир йол бар, Лекин ақивити һалакәткә баридиған йоллардур.
13 also in/on/with laughter to pain heart and end her joy grief
Оюн-күлкә болса қәлбтики ғәм-қайғуни япар, Хошаллиқ өтүп кәткәндә, ғәм-қайғу йәнила қалар.
14 from way: conduct his to satisfy to turn heart and from upon him man pleasant
Тоғра йолдин бурулуп янған адәм һаман өз йолидин тояр; Яхши адәм өз ишидин қанаәтлинәр.
15 simple be faithful to/for all word: thing and prudent to understand to/for step his
Саддилар һәммә гәпкә ишинип кетәр; Лекин пәм-парасәтлик киши һәр бир қәдәмни авайлап басар.
16 wise afraid and to turn aside: depart from bad: evil and fool be arrogant and to trust
Дана адәм еһтиятчан болуп аваричиликтин нери кетәр; Ахмақ һакавурлуқ қилип, өзигә ишинип алдиға маңар.
17 short face: anger to make: do folly and man plot to hate
Териккәк ахмақлиқ қилар; Нәйрәңваз адәм нәпрәткә учрар.
18 to inherit simple folly and prudent to surround knowledge
Саддилар ахмақлиққа варислиқ қилар; Пәм-парасәтликләр билимни өз таҗи қилар.
19 to bow bad: evil to/for face: before pleasant and wicked upon gate righteous
Яманлар яхшиларниң алдида егиләр; Қәбиһләр һәққанийниң дәрвазилири алдида [баш урар].
20 also to/for neighbor his to hate be poor and to love: friend rich many
Намрат киши һәтта өз йеқиниғиму яман көрүнәр. Байниң дости болса көптур.
21 to despise to/for neighbor his to sin and be gracious (poor *Q(K)*) blessed he
Йеқинини пәс көргән гунакардур; Лекин мискинләргә рәһим қилған бәрикәт тапар.
22 not to go astray to plow/plot bad: evil and kindness and truth: faithful to plow/plot good
Яманлиқ ойлиғанлар йолдин адашқанлардин әмәсму? Бирақ яхшилиқ ойлиғанлар рәһим-шәпқәт, һәқиқәт-садиқлиққа муйәссәр болар.
23 in/on/with all toil to be advantage and word: because lip: words surely to/for need
Һәммә меһнәттин пайда чиқар; Бирақ қуруқ параңлар адәмни муһтаҗлиқта қалдурар.
24 crown wise riches their folly fool folly
Ақиланиләр үчүн байлиқлар бир таҗдур; Ахмақларниң наданлиғидин пәқәт йәнә шу наданлиқла чиқар.
25 to rescue soul: life witness truth: true and to breathe lie deceit
Һәққаний гувалиқ бәргүчи кишиләрниң һаятини қутқузар; Ялған-явидақ сөзләйдиған [гувачи] ялған гәпни нәпәстәк тинар.
26 in/on/with fear LORD confidence strength and to/for son: child his to be refuge
Пәрвәрдигардин қорқидиғанниң күчлүк йөләнчүки бар, Униң балилириму һимайигә егә болар.
27 fear LORD fountain life to/for to turn aside: depart from snare death
Пәрвәрдигардин қорқуш һаятниң булиқидур; У кишини әҗәллик қапқанлардин қутқузар.
28 in/on/with abundance people adornment king and in/on/with end people terror prince
Падишаһниң шан-шәриви пухрасиниң көплигидиндур; Пухрасиниң кәмлиги әмирниң һалакитидур.
29 slow face: anger many understanding and short spirit: temper to exalt folly
Еғир-бесиқ киши интайин ақил кишидур; Чечилғақ ахмақлиқни улуқлар.
30 life flesh heart healing and rottenness bone jealousy
Хатирҗәм көңүл тәнниң сақлиғидур; Һәсрәт чекиш болса сүйәкләрни чиритар.
31 to oppress poor to taunt to make him and to honor: honour him be gracious needy
Мискинни бозәк қилғучи — Пәрвәрдигарға һақарәт қилғучидур; Һаҗәтмәнләргә шапаәт қилиш Уни һөрмәтлигәнликтур.
32 in/on/with distress: evil his to thrust wicked and to seek refuge in/on/with death his righteous
Яман өз яманлиғи ичидә жиқитилар; Һәққаний адәм һәтта сәкратта ятқандиму хатирҗәм болар.
33 in/on/with heart to understand to rest wisdom and in/on/with entrails: among fool to know
Йорутулған кишиниң көңлидә даналиқ ятар; Бирақ ахмақниң көңлидикиси ашкарә болмай қалмас.
34 righteousness to exalt nation and shame people sin
Һәққанийәт һәр қайси әлни жуқури көтирәр; Гуна һәр қандақ милләтни номусқа қалдурар.
35 acceptance king to/for servant/slave be prudent and fury his to be be ashamed
Падишаһниң илтипати әқиллиқ хизмәткарниң бешиға чүшәр; Бирақ униң ғәзиви номуста қалдурғучи уятсиз хизмәткариниң бешиға чүшәр.
