< Ruth 2 >
1 And [belonged] to Naomi (a relative *Q(K)*) of husband her a man mighty of wealth from [the] clan of Elimelech and name his [was] Boaz.
Naomi havis parencon de ŝia edzo, viron eminentan, el la familio de Elimeleĥ; lia nomo estis Boaz.
2 And she said Ruth the Moabite [woman] to Naomi let me go please the field (so I may glean *L(ah+b)*) (among the ears of grain *L(abh)*) behind [the one] whom I will find favor in view his and she said to her go O daughter my.
Kaj la Moabidino Rut diris al Naomi: Mi iros sur la kampon, kaj mi kolektos spikojn post tiu, ĉe kiu mi trovos favoron. Kaj ŝi respondis: Iru, mia filino.
3 And she went and she came and she gleaned in the field behind the harvesters and it chanced on chance her [the] portion of the field of Boaz who [was] from [the] clan of Elimelech.
Kaj ŝi foriris, kaj venis kaj kolektis post la rikoltistoj. Kaj okazis, ke la parcelo de la kampo apartenis al Boaz, kiu estis el la familio de Elimeleĥ.
4 And there! Boaz [was] coming from Beth-lehem and he said to the harvesters Yahweh [be] with you and they said to him may he bless you Yahweh.
Kaj jen Boaz venis el Bet-Leĥem, kaj li salutis la rikoltistojn: La Eternulo estu kun vi! Kaj ili respondis al li: La Eternulo vin benu!
5 And he said Boaz to servant his who was appointed over the harvesters [belongs] to whom? the young woman this.
Kaj Boaz demandis sian serviston, la estron de la rikoltistoj: Kiu estas ĉi tiu knabino?
6 And he answered the servant who was appointed over the harvesters and he said [is] a young woman Moabite she who returned with Naomi from [the] region of Moab.
Kaj la servisto, la estro de la rikoltistoj, respondis kaj diris: Ŝi estas Moaba knabino, kiu revenis kun Naomi el la lando de Moab;
7 And she said let me glean please and I will gather among the sheaves behind the harvesters and she came and she has stayed from then this morning and until now this sitting she the house little.
ŝi diris: Permesu al mi, ke mi sekvu kaj kolektu apud la garboj, post la rikoltistoj; kaj ŝi restis ĉi tie de la mateno ĝis nun; ŝi ĵus sidiĝis en la dometo por iomete da tempo.
8 And he said Boaz to Ruth ¿ not have you heard O daughter my may not you go to glean in a field another and also not you must pass on from this [field] and thus you will stay! with female servants my.
Kaj Boaz diris al Rut: Ĉu vi aŭdas, mia filino? ne iru kolekti sur la kampo de iu fremdulo, kaj ankaŭ ne foriru de ĉi tie, sed restu ĉi tie kun miaj junulinoj;
9 Eyes your [be] on the field which they are harvesting! (and you will go *L(abh)*) behind them ¿ not have I commanded the young men to not to touch you and you will be thirsty and you will go to the vessels and you will drink some of [that] which they will draw! the young men.
rimarku la kampon, kie ili rikoltas, kaj sekvu ilin; mi jam ordonis al la servistoj, ke ili ne malhelpu vin; kaj kiam vi soifos, iru al la vazaro, kaj trinku el tio, el kio la servistaro ĉerpas.
10 And she fell on face her and she bowed down [the] ground towards and she said to him why? have I found favor in view your to pay regard to me (and I *L(abh)*) [am] a foreigner.
Ŝi ĵetis sin vizaĝaltere, kaj diris al li: Kial do mi trovis favoron en viaj okuloj, ke vi atentas min, kvankam mi estas fremdulino?
11 And he answered Boaz and he said to her certainly it has been told to me all that you have done with mother-in-law your after [the] death of husband your and you left (father your *L(abh)*) and mother your and [the] land of kindred your and you came to a people which not you knew yesterday three days ago.
Kaj Boaz respondis kaj diris al ŝi: Jam estas rakontita al mi ĉio, kion vi faris al via bopatrino post la morto de via edzo: ke vi forlasis viajn gepatrojn kaj vian naskiĝlandon, kaj iris al popolo, kiun vi ne konis hieraŭ nek antaŭhieraŭ.
12 May he reward Yahweh deed[s] your and may it be wage[s] your complete from with Yahweh [the] God of Israel whom you have come to take refuge under wings his.
La Eternulo rekompencu vin pro ĉi tiu faro, kaj via rekompenco estu plena de la Eternulo, Dio de Izrael, sub kies flugiloj vi serĉis protekton.
13 And she said I am finding favor in view your O lord my for you have comforted me and for you have spoken to [the] heart of maidservant your and I not I am like one of maidservants your.
Kaj ŝi diris: Estus sufiĉe, ke mi trovu favoron en viaj okuloj, mia sinjoro, ĉar vi konsolis min kaj parolis amike al via sklavino, kvankam mi ne valoras esti egala al iu el viaj sklavinoj.
14 And he said to her Boaz to [the] time of the meal approach here and you will eat some of the food and you will dip portion your in the vinegar and she sat down from [the] side of the harvesters and he held out to her roasted grain and she ate and she was satisfied and she had excess.
Kaj en la horo de la manĝado Boaz diris al ŝi: Alproksimiĝu kaj manĝu kune, vi ankaŭ povas trempi vian panon en la vinagro. Kaj ŝi sidiĝis ĉe la flanko de la rikoltistoj; kaj ili metis antaŭ ŝin rostitajn grajnojn, kaj ŝi manĝis kaj satiĝis, kaj ankaŭ havis restaĵon.
15 And she arose to glean and he commanded Boaz servants his saying also between the sheaves she will glean and not you must humiliate her.
Kiam ŝi leviĝis, por kolekti, Boaz ordonis al siaj servistoj, dirante: Eĉ inter la garboj lasu ŝin kolekti, kaj ne hontigu ŝin;
16 And also indeed you will pull out for her some of the bundles of grain and you will leave [them] and she will glean and not you must rebuke her.
kaj vi ankaŭ ŝajnigu al ŝi, ke vi postlasis la malgrandajn garbetojn, kaj vi permesu al ŝi, ke ŝi kolektu ilin, kaj ne riproĉu ŝin.
17 And she gleaned in the field until the evening and she beat out [that] which she had gleaned and it was about an ephah barley.
Kaj ŝi kolektadis sur la kampo ĝis la vespero, kaj ŝi draŝis tion, kion ŝi kolektis, kaj tio estis ĉirkaŭ efo da hordeo.
18 And she lifted [it] up and she went the city and she saw mother-in-law her [that] which she had gleaned and she took [it] out and she gave to her [that] which she had left over from abundance her.
Kaj ŝi levis tion, kaj iris en la urbon; kaj ŝia bopatrino vidis tion, kion ŝi kolektis; ŝi ankaŭ elprenis, kaj donis al ŝi la restaĵon, kiun ŝi posedis de post sia satiĝo.
19 And she said to her mother-in-law her where? did you glean this day and where? did you work may he be [the one who] paid regard to you blessed and she told to mother-in-law her whom she had worked with him and she said [the] name of the man whom I worked with him this day [is] Boaz.
Ŝia bopatrino diris al ŝi: Kie vi kolektis hodiaŭ? kaj kie vi amasigis? estu benata tiu, kiu vin tiel favore akceptis! Ŝi rakontis al sia bopatrino, kie ŝi laboris, kaj ŝi diris: La nomo de la viro, ĉe kiu mi laboris hodiaŭ, estas Boaz.
20 And she said Naomi to daughter-in-law her [be] blessed he by Yahweh who not he has forsaken covenant loyalty his with the living and with the dead and she said to her Naomi [is] near to us the man [is] one of kinsman-redeemer[s] our he.
Tiam Naomi diris al sia bofilino: Li estu benata de la Eternulo, kiu ne fortiris Sian favoron for de la vivantoj kaj de la mortintoj. Kaj Naomi plue diris al ŝi: La viro estas nia parenco, unu el niaj savantoj.
21 And she said Ruth the Moabite [woman] also - that he said to me with the servants who [belong] to me you will stay! until they have completed all the harvest which [belongs] to me.
Kaj Rut, la Moabidino, diris: Li ankaŭ diris al mi: Restu kune kun miaj servistoj, ĝis ili finos la tutan rikolton, kiu apartenas al mi.
22 And she said Naomi to Ruth daughter-in-law her [is] good O daughter my that you will go out with female servants his and not people will molest you in a field another.
Naomi respondis al sia bofilino Rut: Estos bone por vi, mia filino, ke vi ĉiam iru kun liaj junulinoj, ĉar eble oni hontigus vin, se vi irus aliloken.
23 And she stayed with [the] female servants of Boaz to glean until was complete [the] harvest of the barley and [the] harvest of the wheat and she dwelt with mother-in-law her.
Kaj ŝi kuniĝis kun la junulinoj de Boaz, por kolekti, ĝis la fino de la rikolto de hordeo kaj de la rikolto de tritiko; kaj poste ŝi loĝis kune kun sia bopatrino.