Proverbs 3
1 O son my instruction my may not you forget and commandments my let it keep heart your.
Akong anak, ayaw kalimti ang akong mga mando ug tipigi ang akong pagpanudlo diha sa imong kasingkasing,
2 For length of days and years of life and peace they will add to you.
kay ang gitas-on sa mga adlaw ug katuigan sa kinabuhi ug ang kalinaw igadugang kini diha kanimo.
3 Loyalty and faithfulness may not they leave you bind them on necks your write them on [the] tablet of heart your.
Ayaw tugoti nga ang pakamatinud-anon sa kasabotan ug pagkamasaligan mahimulag kanimo, ihigot kini sa imong liog, isulat kini sa papan sa imong kasingkasing.
4 And find favor and insight good in [the] eyes of God and humankind.
Unya makakaplag ka ug pabor ug maayong kadungganan sa panan-aw sa Dios ug sa tawo.
5 Trust to Yahweh with all heart your and to own understanding your may not you depend.
Salig kang Yahweh sa tibuok nimong kasingkasing ug ayaw gayod pagsalig sa kaugalingon nimong panabot;
6 In all ways your acknowledge him and he he will make straight paths your.
sa tanan nimong mga dalan ilha siya ug itul-id niya ang imong agianan.
7 May not you be wise in own eyes your fear Yahweh and turn aside from evil.
Ayaw pagmanggialamon sa kaugalingon nimong panan-aw; kahadloki si Yahweh ug talikdi ang daotan.
8 Healing may it be to navel your and refreshment to bones your.
Makaayo kini sa imong unod ug makapabaskog sa imong lawas.
9 Honor Yahweh from wealth your and from [the] first of all produce your.
Pasidunggi si Yahweh uban sa imong bahandi ug uban sa unang mga bunga sa tanang nimong abot,
10 So they may be filled storehouses your plenty and new wine wine vats your they will burst open.
ug mapuno ang imong mga kamalig ug ang imong sudlanan moawas, mapuno sa bag-ong bino.
11 [the] discipline of Yahweh O son my may not you reject and may not you loath rebuke his.
Akong anak, ayaw isalikway ang pagpanton ni Yahweh ug ayaw pagdumot sa iyang pagbadlong,
12 For [the one] whom he loves Yahweh he reproves and like a father a son [whom] he is pleased with.
kay pagapantonon ni Yahweh kadtong iyang gihigugma, sama sa pagpanton sa amahan sa iyang anak nga lalaki nga nakapahimuot kaniya.
13 How blessed! [is] a person [who] he finds wisdom and a person [who] he obtains understanding.
Ang usa nga makakaplag ug kaalam malipayon, makaangkon usab siya ug pagsabot.
14 For [is] good profit her more than [the] profit of silver and more than gold gain her.
Ang imong maangkon gikan sa kaalam mas maayo pa kung unsa ang maihatag pagbalik sa plata ug ang ginansya niini mas maayo pa kaysa bulawan.
15 [is] precious She (more than jewels *Q(k)*) and all pleasures your not they compare with her.
Mas bililhon pa ang kaalam kaysa mga alahas ug walay imong gitinguha nga ikatandi siya.
16 Length of days [is] in right [hand] her [are] in left [hand] her wealth and honor.
Adunay siyay hataas nga mga adlaw sa iyang tuong kamot; sa iyang walang kamot ang mga bahandi ug kadungganan.
17 Ways her [are] ways of kindness and all pathways her [are] well-being.
Ang iyang mga dalan mao ang mga paagi sa kaluoy ug ang tanan niyang mga agianan mao ang kalinaw.
18 [is] a tree of Life she to [those who] take hold on her and [those who] hold fast to her [are] called blessed.
Siya ang kahoy sa kinabuhi niadtong nagkupot niini, malipay kadtong nagkupot niini.
19 Yahweh by wisdom he founded [the] earth he established [the] heavens by understanding.
Pinaagi sa kaalam gitukod ni Yahweh ang kalibotan, pinaagi sa panabot iyang gipahimutang ang kalangitan.
20 By knowledge his [the] depths they were split open and clouds they dripped dew.
Pinaagi sa iyang kahibalo ang kahiladman naabli ug ang mga panganod nagahulog sa ilang yamog.
21 O son my may not they depart from eyes your keep sound wisdom and discretion.
Akong anak, padayon sa hustong paghukom ug pagpanabot, ug ayaw ibulag ang imong panan-aw kanila.
22 So they may be life for self your and grace for neck your.
Mahimo sila nga kinabuhi sa imong kalag ug dayandayan nga pabor aron isul-ob sa imong liog.
23 Then you will walk to security way your and foot your not it will strike.
Unya maglakaw ka sa imong dalan nga layo sa kakuyaw ug dili mapandol ang imong tiil;
24 If you will lie down not you will fear and you will lie down and it will be pleasing sleep your.
kung mohigda ka, dili ka mahadlok; kung mohigda ka nindot ang imong pagkatulog.
25 May not you be afraid from terror suddenly and from [the] devastation of wicked [people] that it will come.
Ayaw kahadlok sa kalit nga kasamok ug pagpanggun-ob sa daotan, sa dihang moabot kini,
26 For Yahweh he will be confidence your and he will keep foot your from capture.
kay si Yahweh anaa sa imong kiliran ug maglikay sa imong tiil gikan sa pagkalit-ag.
27 May not you withhold good from owners its when belongs to [the] power of (hand your *Q(K)*) to do [it].
Ayaw ihikaw ang maayo gikan niadtong angayan niini, kung anaa kanimo ang kagahom sa pagbuhat.
28 May not you say (to neighbor your *Q(K)*) go and come back and tomorrow I will give [it] and there is with you.
Ayaw sultihi ang imong silingan, “Lakaw ug balik pag-usab, ug ihatag ko kini ugma nganha kanimo,” kung aduna kay salapi.
29 May not you devise on neighbor your harm and he [is] dwelling to security with you.
Ayaw pagbuhat ug laraw nga makadaot sa imong silingan— ang tawo nga haduol nagpuyo ug misalig kanimo.
30 May not (you contend *Q(k)*) with anyone without cause if not he has dealt out to you evil.
Ayaw pakiglalis sa tawo kung walay rason, kung wala siyay nabuhat nga makadaot kanimo.
31 May not you be jealous of a person of violence and may not you choose all ways his.
Ayaw kasina sa tawong bangis o pilia ang bisan unsa sa iyang mga dalan.
32 For [is] [the] abomination of Yahweh a crooked [person] and [is] with upright [people] intimacy his.
Tungod kay ang tawong malimbongon dulumtanan kang Yahweh, apan ang tawong matarong mahimo niyang suod nga higala.
33 [the] curse of Yahweh [is] on [the] house of [the] wicked and [the] habitation of righteous [people] he blesses.
Ang tunglo ni Yahweh anaa sa balay sa mga tawong daotan, apan panalanginan niya ang panimalay sa tawong matarong.
34 Though mockers he he mocks (and to humble [people] *Q(K)*) he gives favor.
Bugalbugalan niya ang mabugalbugalon, apan hatagan niya ug pabor ang mga tawong mapainubasanon.
35 Honor wise [people] they will inherit and fools [is] lifting up shame.
Mapanunod sa mga maalamong tawo ang kadungganan, apan ang buangbuang pagabayawon diha sa kaulawan.
