< Proverbs 28 >
1 They flee and there not [is one who] pursues [the] wicked and righteous [people] like a young lion he is confident.
Яманлар һеч ким қоғлимисиму қачар; Бирақ һәққанийлар шир жүрәк батур келәр.
2 By [the] transgression of a land [are] many princes its and by a person understanding knowing thus it will last long.
Жутта гуналар көпәйсә, униң әмирлири көп алмишар, Лекин уни сориғучи йорутулған вә билимлик болса, жут аман-муқим узун турар.
3 A man poor and [who] oppresses poor [people] rain [which] washes away and there not [is] food.
Мискинләргә зулум селиватқан бир кәмбәғәл, Худди [зираәтләрни] ятқузуп денини қоймайдиған қара ямғурға охшайду.
4 [those who] forsake [the] law They praise [the] wicked and [those who] keep [the] law they engage in strife with them.
Тәврат қанунидин ваз кәчкәнләр яманларни яхши дәп махтар; Бирақ қанунни тутқучилар уларға қарши күрәш қилар.
5 People of evil not they understand justice and [those who] seek Yahweh they understand everything.
Рәзилләр адаләтни чүшәнмәс; Бирақ Пәрвәрдигарни издигүчиләр һәммә ишни чүшинәр.
6 [is] good A poor [person] [who] walks in integrity his more than [the] [person] perverse of two ways and he [is] rich.
Пәзиләтлик йолда маңған мискин киши, Сахта, икки йүзлимә бай адәмдин яхшидур.
7 [one who] keeps [the] law [is] a son Understanding and [one who] associates with gluttons he shames father his.
Тәврат-қануниға итаәт қилған жигит әқиллиқ оғулдур; Бирақ нан қепиларға һәмраһ болғучи атисини номусқа қалдурар.
8 [one who] increases Wealth his by interest (and usury *Q(K)*) for [one who] shows favor to poor [people] he gathers it.
Җазанихорлуқ қилип жуқури өсүм арқилиқ байлиқлар тапқан киши, Ахирида буларни мискинләргә хәйрихаһлиқ қилғучиниң қолиға өткүзүш үчүн топлиғандур.
9 [one who] turns aside Ear his from hearing [the] law also prayer his [is] an abomination.
Кимки Тәврат-қанунини аңлимаймән дәп қулиқини йопурса, Һәтта дуалириму ләнити болуп қалар.
10 [one who] leads astray Upright [people] - in a way evil in own pit his he he will fall and blameless [people] they will inherit good.
Кимки дурусларни яман йолға аздурса, Өзи колиған орисиға өзи чүшәр; Бирақ пак-диянәтлик адәм яхшилиққа мирасхор болар.
11 [is] wise In own eyes his a person rich and a poor [person] understanding he examines thoroughly him.
Бай дәрвәқә өзини дана санар; Бирақ йорутулған мискин уни һаман көрүп йетәр.
12 When rejoice righteous [people] great glory and when arise wicked [people] he is searched for everyone.
Һәққанийлар ғаливийәтлик болса, Җаһанни тәнтәнә қаплар; Бирақ яманлар мәртивигә чиқса, халайиқ өзлирини қачурар.
13 [one who] conceals Transgressions his not he will prosper and [one who] confesses and [one who] forsakes [them] he will be shown mercy.
Өз гуналирини йошурған киши ронақ тапмас; Бирақ уларни тонуп иқрар қилип, улардин ваз кәчкән киши рәһим-шәпқәткә еришәр.
14 How blessed! [is] a person [who] fears continually and [one who] hardens heart his he will fall in calamity.
[Пәрвәрдигардин] һәрдайим қорқуп жүргән киши шунчә бәхитликтур! Бирақ көңлини таш қилған балаю-апәткә қалар.
15 A lion roaring and a bear rushing a ruler wicked over a people poor.
Һөкирәп турған шир, Яки [овни издәп] кезиватқан ейиқ қандақ болса, Йоқсул пухраларниң үстидики рәзил һакимму шундақтур.
16 A ruler lacking of understanding and great of extortion ([one who] hates *Q(K)*) unjust gain he will prolong days.
Йорутулмиған әмир һаман зор бир залим болуп чиқар, Бирақ һарам байлиқларға нәпрәтләнсә, тәхтидә узун олтирар.
17 A person oppressed by [the] blood of a life to [the] pit he will flee may not people support him.
Қан төккән киши қәриз билән һаңға қарап жүгүрәр; Уни һеч ким тосмисун!
18 [one who] walks Blameless he will be delivered and [one who] is crooked of two ways he will fall at one.
Сәмимий, диянәтлик йолда маңған қутулар; Икки йолда маңған сахта киши уларниң биридә һаман жиқилип чүшәр.
19 [one who] tills Land his he will be satisfied food and [one who] pursues empty [things] he will be satisfied poverty.
Өз йеригә тиришип ишлигән деханниң нени йетип ашар; Бирақ бекар жүрүп хам хиялларни қоғлиған кишиниң йоқсуллуғи мол болар!
20 A person of faithfulness [will be] great of blessings and [one who] hastens to gain riches not he will go unpunished.
Растчил кишиниң бәхити көпийәр; Бирақ бай болушқа алдириған киши җазадин қечип қутулалмас.
21 To pay regard to face not [is] good and on a piece of bread he will transgress a man.
Биригә ян бесиш қәтъий болмас; Чүнки бәзиләр һәтта бир бурда нан үчүнму гуна өткүзәр.
22 [is] hastening To wealth a person evil of eye and not he knows that poverty it will come to him.
Нәпси тоймас киши байлиқларни көзләп алдирайду, У намратлиқниң өз бешиға чүшидиғинидин бехәвәрдур.
23 [one who] reproves A person after me favor he will find more than [one who] makes smooth [the] tongue.
Башқиларниң хаталиқини очуқ әйиплигән киши, Һаман хушамәт қилғучиға қариғанда көпрәк илтипат тапар.
24 [one who] robs - Father his and mother his and [one who] says there not [is] a transgression [is] a companion he of a person of destruction.
Ата-анисиниң тәәллуқатини оғрилап, «Бу һеч қандақ гуна әмәс» дегән киши, Һалак қилғучиниң шеригидур.
25 A [person] arrogant of self he stirs up strife and [one who] relies on Yahweh he will be made fat.
Нәпси тоймиғур киши җедәл-маҗира терийду; Бирақ Пәрвәрдигарға таянған киши әтлинәр.
26 [one who] trusts In own heart his he [is] a fool and [one who] walks in wisdom he he will be delivered.
Өзиниң көңлигә ишәнгән киши ахмақтур; Бирақ даналиқ билән маңған ниҗат тапар.
27 [one who] gives To the poor there not [is] lack and [one who] hides eyes his great of curses.
Намратларға хәйрхаһлиқ қилидиған киши муһтаҗлиқ тартмас; Лекин һаҗәтмәнни көрсиму көрмәскә салған киши көплигән қарғишқа учрар.
28 When arise wicked [people] he hides himself everyone and when perish they they increase righteous [people].
Яманлар мәртивигә чиқса, халайиқ өзлирини қачурар; Лекин улар завал тапса, һәққанийлар раваҗ тапар.