Proverbs 24
1 May not you be jealous of people of evil and may not (you desire *Q(k)*) to be with them.
Huwag kang mainggit sa mga masasama, ni hangarin na makisama sa kanila,
2 For violence it plots heart their and trouble lips their they speak.
dahil ang kanilang mga puso ay nagbabalak ng karahasan, at ang kanilang mga labi ay nag-uusap tungkol sa kaguluhan.
3 By wisdom it is built a house and by understanding it is established.
Sa pamamagitan ng karunungan ang isang bahay ay naitatayo at sa kaunawaan ito ay naitatatag.
4 And by knowledge rooms they are filled all wealth precious and pleasant.
Sa kaalaman ang mga silid ay puno ng lahat ng mga mamahalin at kaaya-ayang kayamanan.
5 A man wise [who is] in strength and a person of knowledge [is] making firm strength.
Ang isang matalinong tao ay nagpapatunay na malakas, at ang isang taong mayroong kaalaman ay mas maigi kaysa sa isang malakas,
6 For by wise directions you will make for yourself war and victory [is] in a multitude of counselor[s].
sapagkat sa matalinong mga utos kaya mong itaguyod ang iyong digmaan, at kasama ang maraming mga tagapangaral mayroong tagumpay.
7 [are] high For a fool wisdom in the gate not he opens mouth his.
Ang karunungan ay masyadong mataas para sa isang mangmang; sa tarangkahan hindi niya binubuksan ang kaniyang bibig.
8 [one who] plans To do evil him master of plots people will call.
Mayroong isang nagbabalak na gumawa ng masama— tinatawag siya ng mga tao na bihasa sa mga masamang balakin.
9 A plan of foolishness [is] sin and [is] an abomination to humankind a mocker.
Ang isang hangal na hangarin ay kasalanan, at ang mga tao ay hinahamak ang nangungutya.
10 You have shown yourself without courage in a day of trouble [is] narrow strength your.
Kung ipinapakita mo ang iyong kaduwagan sa araw ng kaguluhan, kung gayon ang iyong lakas ay hindi sapat.
11 Deliver [those being] taken to death and [those who] are staggering to the slaughter if you will restrain.
Sagipin mo silang mga inilalayo papunta sa kamatayan, at pigilan mo silang mga nalilito papunta sa pagpatay.
12 If you will say here! not we knew this ¿ not [one who] weighs hearts - he does he perceive and [one who] guards life your he does he know? and will he repay? to a person according to work his.
Kung sinabi mo, “Diyan! Wala kaming alam tungkol dito.” Hindi ba't ang Siyang nagtitimbang ng puso ay naiintindihan kung ano ang sinasabi mo? At Siyang nagbabantay ng iyong buhay, hindi ba niya alam ito? At hindi ba ibibigay ng Diyos sa bawat isa kung ano ang karapat-dapat sa kaniya?
13 Eat O son my honey for [it is] good and honey from [the] comb [is] sweet on palate your.
Aking anak, kumain ng pulot dahil ito ay mabuti, dahil ang mga katas ng pulut-pukyutan ay matamis sa iyong panlasa.
14 Thus - know! wisdom for self your if you find [it] and there [is] a future and hope your not it will be cut off.
Katulad nito ang karunungan para sa iyong kaluluwa— kung nahanap mo ito, magkakaroon ng kinabukasan at ang iyong pag-asa ay hindi mapuputol.
15 May not you lie in wait wicked [person] to [the] habitation of a righteous [person] may not you devastate resting place his.
Huwag kang mag-abang tulad ng mga masasamang tao na lumulusob sa bahay ng mga gumagawa ng mabuti. Huwag mong wasakin ang bahay niya!
16 For seven [times] - he will fall a righteous [person] and he will rise and wicked [people] they will stumble in trouble.
Sapagkat kung ang isang taong gumagawa ng tama ay bumagsak ng pitong beses, siya ay tatayo muli, ngunit ang mga masasama ay ibabagsak ng kalamidad.
17 When falls (enemy your *Q(K)*) may not you rejoice and when stumbles he may not it rejoice heart your.
Huwag magdiwang kapag ang iyong kaaway ay bumagsak at huwag hayaan ang iyong puso ay magalak kapag siya ay nadapa,
18 Lest he should see Yahweh and it will be displeasing in view his and he will turn back from towards him anger his.
o si Yahweh ay makikita at tututulan at tatalikuran ang kaniyang galit mula sa kaniya.
19 May not you fret yourself by evil-doers may not you be jealous of wicked [people].
Huwag kang mag-alala dahil sa kanila na gumagawa ng mga masasamang bagay, at huwag kang mainggit sa mga masasamang tao,
20 For - not it will belong a future to the evil [person] [the] lamp of wicked [people] it will be extinguished.
sapagkat ang masamang tao ay walang kinabukasan, at ang ilawan ng masama ay mamamatay.
21 Fear Yahweh O son my and [the] king with [those who] change may not you get involved.
Matakot kay Yahweh, at matakot sa hari, aking anak; huwag makisama sa mga naghihimagsik laban sa kanila,
22 For suddenly it will arise calamity their and [the] disaster of both of them who? [is] knowing.
sapagkat darating nang biglaan ang kanilang kapamahakan at sino ang nakakaalam nang lawak ng pagkawasak na parehong darating mula sa kanila?
23 Also these [belong] to wise [people] to pay regard to face in judgment not [is] good.
Ito rin ang mga kasabihan ng matalino. Ang pagkiling sa paghahatol ng isang kaso sa batas ay hindi mabuti.
24 [one who] says - To a wicked [person] [are] righteous you they will curse him peoples they will denounce him nations.
Sinuman ang nagsasabi sa may kasalanan, “Ikaw ay nasa tama,” ay susumpain ng mga tao at kapopootan ng mga bansa.
25 And for the [ones who] rebuke [them] it will be pleasant and on them it will come blessing of good thing[s].
Pero sila na pinagsasabihan ang masama ay magkakaroon ng galak, at ang mga kaloob nang kabutihan ay darating sa kanila.
26 Lips he kisses [one who] bring back words right.
Ang isang nagbibigay ng tapat na sagot ay nagbibigay ng halik sa mga labi.
27 Establish on the outside - work your and make ready it in the field for yourself after and you will build house your.
Ihanda mo ang iyong panlabas na gawain, at gawin mong handa ang lahat para sa iyong sarili sa bukirin; pagkatapos noon, itayo mo ang iyong bahay.
28 May not you be a witness without cause in neighbor your and ¿ will you deceive with lips your.
Huwag kang sumaksi laban sa iyong kapwa nang walang dahilan at huwag kang manlinlang gamit ang iyong mga labi.
29 May not you say just as he has done to me so I will do to him I will repay to the person according to deed his.
Huwag mong sabihing, “Gagawin ko sa kaniya kung ano ang ginawa niya sa akin; babalikan ko siya dahil sa kaniyang ginawa.”
30 At [the] field of a person lazy I passed by and at [the] vineyard of a person lacking of heart.
Dumaan ako sa bukirin ng isang tamad na tao, lagpas sa ubasan ng taong walang isip.
31 And there! it had grown up all of it - thorns they were covered surface its nettles and [the] wall of stones its it was broken down.
Ang mga tinik ay tumubo sa lahat ng dako, ang lupa ay nababalot ng halamang matinik at ang batong pader nito ay sira.
32 And I saw I I set heart my I saw I received instruction.
Pagkatapos ay nakita ko at pinag-isipan ito; tumingin ako at nakatanggap ng katuruan.
33 A little of sleep a little of slumber a little of - folding of hands to rest.
Kaunting tulog, kaunting idlip, kaunting pagtitiklop ng mga kamay para magpahinga—
34 And it will come going about poverty your and poverti your like a man of shield.
at ang kahirapan ay pupunta sa iyo tulad ng isang magnanakaw at ang iyong mga pangangailangan ay pupunta sa iyo tulad ng isang armadong sundalo.
